IPPB2/436-36/11-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2011 r. (data wpływu 31 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie powstania obowiązku podatkowego u drugiego kredytobiorcy (Wnioskodawczyni) z tytułu spłaty raty kredytu przez jednego z dwóch kredytobiorców (ojca) - jest prawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie powstania obowiązku podatkowego u drugiego kredytobiorcy (Wnioskodawczyni) z tytułu spłaty raty kredytu przez jednego z dwóch kredytobiorców (ojca).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 5 lipca 2010 r. Natalia L. (dalej także: Córka) oraz Rafał L. (dalej także: Ojciec) zawarli z Bankiem S.A. umowę kredytu mieszkaniowego. W umowie obie osoby biorące kredyt zwane są łącznie "Kredytobiorcą". Umowa zawiera zapis, że kredyt zostanie przeznaczony na zakup nieruchomości lokalowej położonej przy ul. K. Zabezpieczeniem spłaty udzielonego kredytu jest hipoteka kaucyjna na wspomnianej nieruchomości, przystąpienie do Umowy Grupowego ubezpieczenia kredytobiorców Banku S.A. oraz przystąpienie do Umowy Zbiorowego Ubezpieczenia Nieruchomości Mieszkalnych będących przedmiotem zabezpieczenia hipotecznego.

Dnia 19 lipca 2010 r. został zawarty akt notarialny zakupu nieruchomości przy ul. K. Kupującym nieruchomość i obecnym jej właścicielem jest Natalia L. Lokal nabyty został w 60% ze środków własnych córki, a w 40% pochodzących ze wspomnianego kredytu. Nieruchomość jest obciążona hipoteką kaucyjną będącą zabezpieczeniem spłaty kredytu w wysokości 60% wartości zakupu nieruchomości. Rata kredytu spłacana jest albo przez Córkę albo przez Ojca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W kontekście powyższego stanu faktycznego Natalia L. wnosi o udzielenie informacji co do zakresu stosowania przepisu art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 1 pkt 4 ustawy o SiD, a mianowicie prosi o odpowiedź na następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy

Zapłata raty kredytu będącego kredytem wspólnym Ojca i Córki przez Ojca nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn u Córki. Tak samo jak zapłata raty kredytu przez Córkę nie będzie powodować powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn u Ojca.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawczyni

Ustawa o SiD przewiduje, iż objęte zakresem jej zainteresowania jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych m.in. tytułem darowizny. Problematyka darowizn uregulowana została w art. 888 i następnych ustawy - Kodeks Cywilny (dalej także: k.c.).

Darowiznę wyróżnia wśród innych czynności prawnych to, że ma ona na celu nieodpłatne przysporzenie obdarowanemu korzyści (wzbogacenie obdarowanego) kosztem majątku darczyńcy.

Z użytego w art. 888 Kodeksu Cywilnego zwrotu "darczyńca zobowiązuje się" wynika, że darczyńca odgrywa główną rolę w tej czynności prawnej, gdyż zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego.

W opisanym stanie faktycznym nie można twierdzić, zdaniem Wnioskodawczyni, że spłata raty kredytu przez Ojca dokonana na rzecz banku stanowi darowiznę na jej rzecz w rozumieniu art. 888 k.c.

Kredyt zaciągnięty został przez dwie osoby: Córkę i Ojca. Obie te osoby są zobowiązane do jego spłaty. Każda z nich uiszczając ratę uprzednio otrzymanego kredytu kosztem swojego majątku spełnia obowiązek, o którym mowa w umowie kredytowej. Żaden z kredytobiorców nie dokonuje tym samym ani spełnienia świadczenia wobec drugiego kredytobiorcy, ani spełnienia świadczenia wobec drugiego z nich pod tytułem dartym. Żaden z kredytobiorców tym bardziej nie dokonał względem drugiego spełnienia przyrzeczonego świadczenia, gdyż w niniejszym przypadku nie miało miejsca takie przyrzeczenie.

W związku z powyższym do spłat rat kredytu, o którym mowa we wniosku, nie mają zastosowania przepisy ustawy o SiD w szczególności art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Określony w zacytowanym przepisie przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wskazuje, iż jest nim co do zasady nieodpłatne nabycie własności rzeczy i praw majątkowych, wyłącznie z tytułów w nim wymienionych. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Koncentruje się on nie tyle na prawnym akcie obrotu, co na będącym jego następstwem wzbogaceniu podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 5 lipca 2010 r. Natalia L. (dalej także: Córka) oraz Rafał L. (dalej także: Ojciec) zawarli z Bankiem S.A. umowę kredytu mieszkaniowego. W umowie obie osoby biorące kredyt zwane są łącznie "Kredytobiorcą". Umowa zawiera zapis, że kredyt zostanie przeznaczony na zakup nieruchomości lokalowej położonej przy ul. K. Zabezpieczeniem spłaty udzielonego kredytu jest hipoteka kaucyjna na wspomnianej nieruchomości, przystąpienie do Umowy Grupowego ubezpieczenia kredytobiorców Banku S.A. oraz przystąpienie do Umowy Zbiorowego Ubezpieczenia Nieruchomości Mieszkalnych będących przedmiotem zabezpieczenia hipotecznego. W dniu 19 lipca 2010 r. został zawarty akt notarialny zakupu nieruchomości przy ul. K. Kupującym nieruchomość i obecnym jej właścicielem jest Natalia L. Lokal nabyty został w 60% ze środków własnych córki, a w 40% pochodzących ze wspomnianego kredytu. Nieruchomość jest obciążona hipoteką kaucyjną będącą zabezpieczeniem spłaty kredytu w wysokości 60% wartości zakupu nieruchomości. Rata kredytu spłacana jest albo przez Córkę albo przez Ojca.

Stosownie do art. 366 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). W myśl natomiast § 2 tego przepisu aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.

Z istoty solidarnej odpowiedzialności dłużników wynika, że aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani. Każdy z dłużników solidarnych odpowiada więc za całość długu, a nie tylko część, jaką możnaby mu przypisać poprzez np. równy podział kwoty długu pomiędzy zobowiązanych.

W sytuacji więc, gdy strona zobowiązania solidarnego spłaca całość zadłużenia bez woli czynienia tego w celu obdarowania pozostałych stron tego zobowiązania, a jedynie w zamiarze zwolnienia się z długu, poprzez samą zapłatę całości, czy też części zobowiązania solidarnego nie może dojść do obdarowania kogokolwiek. Dłużnik solidarny spłaca bowiem własny dług, a nie cudzy.

Wskazać jednak należy, że stosownie do art. 376 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli jeden z dłużników solidarnych spełnił świadczenie, treść istniejącego między współdłużnikami stosunku prawnego rozstrzyga o tym, czy i w jakich częściach może on żądać zwrotu od współdłużników. Jeżeli z treści tego stosunku nie wynika nic innego, dłużnik, który świadczenie spełnił, może żądać zwrotu w częściach równych. Treść powyższego przepisu wskazuje więc, że z chwilą spełnienia świadczenia przestaje istnieć jakikolwiek stosunek pomiędzy wierzycielem a współdłużnikami solidarnymi. Natomiast dłużnik, który spełnił świadczenie, przestaje być współdłużnikiem solidarnym i staje się wierzycielem dla pozostałych współdłużników.

Dawni współdłużnicy są dalej dłużnikami - lecz wobec innego wierzyciela (dłużnika, który wierzyciela zaspokoił), w stosunku do którego odpowiadają każdy za przypadającą na niego część długu.

A zatem, należy stwierdzić, iż w przypadku spłaty raty kredytu przez ojca, obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn nie powstanie. Czynność taka nie jest bowiem wymieniona w określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn art. 1, a zgodnie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Oznacza to, że jeżeli określona czynność nie została wskazana w ustawie (w tym wypadku w ustawie o podatku od spadków i darowizn), to jej dokonanie nie może powodować powstania obowiązku podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.