IPPB2/436-322/12-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2012 r. (data wpływu 12 lipca 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 12 września 2012 r. (data wpływu 17 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania art. 4a ww. ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 12 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania art. 4a ww. ustawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Dnia 8 marca 2011 r. rodzice Wnioskodawczyni oraz Wnioskodawczyni zawarli z deweloperem:

* przedwstępną umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, a także wraz ze związanym z tym lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej oraz takim samym udziałem w użytkowaniu wieczystym nieruchomości,

* przedwstępną umowę sprzedaży udziału we współwłasności garażu posadowionego pod tym budynkiem z prawem do korzystania z miejsca parkingowego.

Na podstawie zawartych umów obowiązek dokonywania kolejnych wpłat na poczet nabywanego lokalu ciążył solidarnie na Wnioskodawczyni i jej rodzicach. Należne na podstawie zawartych umów wpłaty były dokonywane wyłącznie przez rodziców Wnioskodawczyni, w ich imieniu, bezpośrednio z ich rachunku bankowego na wskazany rachunek bankowy dewelopera.

W chwili obecnej rodzice rozważają nieodpłatne przekazanie na rzecz Wnioskodawczyni nabytych praw majątkowych, tj. wierzytelności w postaci roszczeń do wkładu pieniężnego wpłaconego na wybudowanie mieszkania wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, udziału we współwłasności garażu, udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej oraz udziału w prawie użytkowania wieczystego działu gruntu.

Rodzice zamierzają złożyć wniosek do dewelopera o wyrażenie zgody na dokonanie cesji praw wynikających z ww. umów przedwstępnych na rzecz Wnioskodawczyni (zgodnie z umowami przedwstępnymi zgoda taka jest niezbędna dla dokonania cesji). Przekazanie praw majątkowych wynikających z umów zawartych z deweloperem nastąpiłoby na podstawie pisemnej umowy darowizny. Umowa darowizny zostałaby zawarta miedzy rodzicami a Wnioskodawczynią. W umowie tej rodzice złożyliby oświadczenie o nieodpłatnym przekazaniu na rzecz Wnioskodawczyni wierzytelności w postaci roszczeń do wkładu pieniężnego wpłaconego na wybudowanie mieszkania wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, udziału we współwłasności garażu, udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej oraz udziału w prawie użytkowania wieczystego działki gruntu. Wnioskodawczyni złożyłaby oświadczenie o przyjęciu darowizny.

Następnie, w wykonaniu niniejszej umowy darowizny zmieniona zostałaby przedwstępna umowa sprzedaży zawarta z deweloperem. Strony zawarłyby aneks do przedwstępnej umowy sprzedaży na podstawie którego nastąpiłaby nieodpłatna cesja wszelkich praw przysługujących rodzicom na podstawie umowy przedwstępnej na Wnioskodawczynię. W związku z zawartym aneksem do umowy przedwstępnej deweloper dokonałby:

* korekty wszystkich dotychczas wystawionych faktur;

* przeksięgowania wszelkich wpłat dokonanych przez rodziców na rzecz Wnioskodawczyni.

Właściwa umowa sprzedaży ww. nieruchomości zostałaby zawarta w formie aktu notarialnego już wyłącznie pomiędzy Wnioskodawczynią a deweloperem.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, chyba że Wnioskodawczyni nie zgłosi nabycia praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Wnioskodawczyni jako osoba zaliczana do I grupy podatkowej może skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a UPSiD. Aby skorzystać ze zwolnienia Wnioskodawczyni musi zgłosić nabycie praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego składając formularz SD-Z2 w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy darowizny.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 UPSiD podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zmiana za uczynioną darowiznę.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli obu stron umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Jak z powyższego wynika jedną z podstaw prawnych, na podstawie której może dojść do zmiany osoby wierzyciela może być umowa darowizny. Umowę cesji można uznać jako darowiznę, jeżeli posiada cechy darowizny, tzn. oświadczenie darczyńców o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Artykuł 5 UPSiD stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Według art. 4a ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Jednocześnie zgodnie z art. 4a ust. 2 ww. ustawy jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2 ww. ustawy, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

* wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

* gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawczyni dokonana przez jej rodziców na jej rzecz darowizna praw majątkowych (oraz dokonana na podstawie umowy darowizny cesja tych praw) będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a UPSiD. Zwolnienie to będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że Wnioskodawczyni zgłosi nabycie ww. praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, tj. jeśli złoży we właściwym urzędzie skarbowym formularz SD-Z2. Z uwagi na fakt, że umowa darowizny będzie zawarta w formie pisemnej (a nie w formie aktu notarialnego), Wnioskodawczyni powinna złożyć formularz we właściwym urzędzie skarbowym w terminie 6 miesiecy od dnia zawarcia umowy darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują zatem szczególną formę dla umowy darowizny, umowa taka - pod rygorem nieważności powinna zostać sporządzona w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy nie powoduje nieważności umowy tylko wówczas, gdy darowizna została spełniona.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w art. 4a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskiej lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż dnia 8 marca 2011 r. rodzice Wnioskodawczyni oraz Wnioskodawczyni zawarli z deweloperem: przedwstępną umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, a także wraz ze związanym z tym lokalem udziałem w nieruchomości wspólnej oraz takim samym udziałem w użytkowaniu wieczystym nieruchomości, przedwstępną umowę sprzedaży udziału we współwłasności garażu posadowionego pod tym budynkiem z prawem do korzystania z miejsca parkingowego. Na podstawie zawartych umów obowiązek dokonywania kolejnych wpłat na poczet nabywanego lokalu ciążył solidarnie na Wnioskodawczyni i jej rodzicach. Należne na podstawie zawartych umów wpłaty były dokonywane wyłącznie przez rodziców Wnioskodawczyni, w ich imieniu, bezpośrednio z ich rachunku bankowego na wskazany rachunek bankowy dewelopera. W chwili obecnej rodzice rozważają nieodpłatne przekazanie na rzecz Wnioskodawczyni nabytych praw majątkowych, tj. wierzytelności w postaci roszczeń do wkładu pieniężnego wpłaconego na wybudowanie mieszkania wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, udziału we współwłasności garażu, udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej oraz udziału w prawie użytkowania wieczystego działu gruntu. Rodzice zamierzają złożyć wniosek do dewelopera o wyrażenie zgody na dokonanie cesji praw wynikających z ww. umów przedwstępnych na rzecz Wnioskodawczyni (zgodnie z umowami przedwstępnymi zgoda taka jest niezbędna dla dokonania cesji). Przekazanie praw majątkowych wynikających z umów zawartych z deweloperem nastąpiłoby na podstawie pisemnej umowy darowizny. Umowa darowizny zostałaby zawarta miedzy rodzicami a Wnioskodawczynią. W umowie tej rodzice złożyliby oświadczenie o nieodpłatnym przekazaniu na rzecz Wnioskodawczyni wierzytelności w postaci roszczeń do wkładu pieniężnego wpłaconego na wybudowanie mieszkania wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym, udziału we współwłasności garażu, udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej oraz udziału w prawie użytkowania wieczystego działki gruntu. Wnioskodawczyni złożyłaby oświadczenie o przyjęciu darowizny. Następnie, w wykonaniu niniejszej umowy darowizny zmieniona zostałaby przedwstępna umowa sprzedaży zawarta z deweloperem. Strony zawarłyby aneks do przedwstępnej umowy sprzedaży na podstawie którego nastąpiłaby nieodpłatna cesja wszelkich praw przysługujących rodzicom na podstawie umowy przedwstępnej na Wnioskodawczynię. W związku z zawartym aneksem do umowy przedwstępnej deweloper dokonałby: korekty wszystkich dotychczas wystawionych faktu, przeksięgowania wszelkich wpłat dokonanych przez rodziców na rzecz Wnioskodawczyni. Właściwa umowa sprzedaży ww. nieruchomości zostałaby zawarta w formie aktu notarialnego już wyłącznie pomiędzy Wnioskodawczynią a deweloperem.

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż w powyższej sprawie znajdzie zastosowanie zwolnienie zawarte w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile Wnioskodawczyni spełni warunki zawarte w tym przepisie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270. Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.