IPPB2/436-306/14-2/AF

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 czerwca 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-306/14-2/AF

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2014 r. (data wpływu do Biura BKIP w Płocku 9 czerwca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest funduszem inwestycyjnym zamkniętym aktywów niepublicznych (dalej: FIZ) utworzonym na podstawie przepisów ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 157; dalej: ustawa o FI). W ramach posiadanych aktywów FIZ jest akcjonariuszem dwóch spółek komandytowo-akcyjnych (dalej: SKA). FIZ oraz należące do niej SKA są częścią Grupy Kapitałowej działającej w branży budowlanej (deweloperskiej), w której skład wchodzi kilkanaście podmiotów. Struktura Grupy Kapitałowej opiera się w dużej części na powoływaniu i funkcjonowaniu celowych spółek operacyjnych przeznaczonych do prowadzenia konkretnych projektów inwestycyjnych (deweloperskich). Taka struktura stwarza konieczność pozyskiwania i przeznaczenia odpowiedniego finansowania w Grupie dla planowanych/ prowadzonych projektów (spółek operacyjnych). Na obecnym etapie finansowanie to było pozyskiwanie i przekazywane z poziomu podmiotów, które w danym momencie dysponowały odpowiednimi wolnymi środkami, czego skutkiem jest występująca złożona struktura finansowania wewnątrz Grupy.

W tym zakresie m.in. SKA udzielały pożyczek na rzecz spółek operacyjnych zajmujących się działalnością deweloperską - pożyczki były przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej pożyczkobiorców, przede wszystkim w zakresie ich działalności deweloperskiej. Portfel tych pożyczek udzielanych przez SKA jest zróżnicowany - udzielane pożyczki mają różne wartości, terminy spłaty, warunki spłaty i mechanizmy płatności (spłaty miesięczne, spłaty na koniec okresu umowy, itp.).

Ze względu na powyższą skomplikowaną strukturę finansowania grupowego, obecnie taki system wymaga odpowiedniego dodatkowego stałego nadzoru i monitorowania w zakresie przepływu środków pieniężnych wewnątrz Grupy. Stanowi to dodatkowe obciążenie administracyjne wewnątrz Grupy i powoduje, że obecne rozwiązanie, z perspektywy biznesowej, finansowej i ekonomicznej, staje się coraz mniej wydolne i racjonalnie uzasadnione. Wraz z rozpoczynaniem i rozwojem kolejnych projektów, dla których wymagane jest pozyskanie finansowania, problemy te coraz bardziej się pogłębiają.

W związku z tym w ramach Grupy podjęta została decyzja o wydzieleniu w ramach Grupy funkcji zapewniania finansowania dla podmiotów z Grupy ("wewnętrzny bank" dla Grupy) do jednego podmiotu niezwiązanego z bieżącą działalnością operacyjną Grupy i skumulowaniu w ramach tego podmiotu przyszłego i obecnego finansowania Grupy. Na podmiot taki wybrany został FIZ (Wnioskodawca), m.in. ze względu na jego bezpośrednie niezaangażowanie w działalność deweloperską i jego rolę i cele w Grupie obejmujące efektywne zarządzanie powierzonymi aktywami. Przy tym, założeniem jest, że FIZ powierzaną mu rolę, w zakresie bieżących potrzeb finansowych oraz wcześniej udzielanego finansowania, przejmie w jak najkrótszym terminie. Tylko w takim zakresie możliwe jest bowiem uproszczenie i zracjonalizowanie obecnej struktury finansowania wewnątrz Grupy i nadanie jej racjonalności i dalszej wydolności.

Jednocześnie, SKA, których Wnioskodawca jest akcjonariuszem, przeznaczone są w dalszej perspektywie do likwidacji ze względu na wyczerpanie w obecnej strukturze Grupy ich roli. Przy tym, ze względu na długotrwały okres postępowania likwidacyjnego SKA, przekraczający okres 12 miesięcy, nie da się bezpośrednio i w krótkim okresie osiągnąć zakładanego celu przekazania istniejącego w SKA portfela wierzytelności pożyczkowych do Wnioskodawcy (wierzytelności te zostałyby przekazane dopiero po zakończeniu likwidacji i przekazaniu majątku likwidacyjnego SKA do FIZ. Zatem, rozważanym rozwiązaniem zmierzającym do wcześniejszego osiągnięcia zakładanego skutku i celu likwidacji SKA, tj. przekazania portfela wierzytelności do FIZ, jest wcześniejsze przekazanie przez poszczególne SKA portfela wierzytelności pożyczkowych do FIZ w ramach wypłaty dywidendy w naturze (tekst jedn.: w formie przekazania tych wierzytelności) na rzecz akcjonariusza SKA (FIZ/Wnioskodawca). Działanie to ma na celu usprawnienie procesu przekazywania funkcji finansowania Grupy do jednego podmiotu, którym ma być FIZ (Wnioskodawca).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym uzyskanie przez Wnioskodawcę wierzytelności pożyczkowych od SKA (których Wnioskodawca jest akcjonariuszem) w ramach wypłaty dywidend SKA na rzecz Wnioskodawcy będzie powodowało powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu/dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT).

2. Czy przedstawionym zdarzeniu przyszłym nabycie wierzytelności w ramach wypłaty dywidend SKA na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (p.c.c.).

3. Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym uzyskanie przez Wnioskodawcę wierzytelności pożyczkowych od SKA (których Wnioskodawca jest akcjonariuszem) w ramach wypłaty dywidend SKA na rzecz Wnioskodawcy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) po stronie Wnioskodawcy.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy pytania nr 2 w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie pytania nr 1 dotyczącego podatku dochodowego od osób prawnych oraz pytania nr 3 dotyczącego podatku od towarów i usług zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym przekazanie wierzytelności pożyczkowych przez SKA (których Wnioskodawca jest akcjonariuszem) w ramach wypłaty dywidend przysługujących Wnioskodawcy nie będzie podlegało opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (p.c.c.) po stronie Wnioskodawcy. Tego rodzaju czynność nie została zawarta w katalogu czynności podlegających p.c.c., wyliczonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o p.c.c. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1.

następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki;

2.

zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3.

orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Stosownie do art. 347-348 w zw. z art. 126 § 1 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.) zysk SKA może podlegać podziałowi i wypłacie akcjonariuszom wg przydzielonych im akcji i przysługującego im udziału w zysku. Wartość przysługującej dywidendy i terminy jej wypłaty podlegają określeniu w uchwale wspólników. Przepisy k.s.h. nie precyzują przy tym formy dokonywanej wypłaty dywidendy - nie zastrzegają wypłaty w formie gotówkowej; wypłata ta może zatem przybierać formę rzeczową lub w naturze.

SKA, zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, dokona podziału zysku w formie dywidendy przysługującej Wnioskodawcy. Wypłata dywidendy nastąpi w naturze w formie przeniesienia wierzytelności pożyczkowych przysługujących SKA. Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, iż instytucja dywidendy i wypłata z tego tytułu jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce, wynika z umowy spółki i regulowana jest kompleksowo w przepisach k.s.h. Tym samym jest to norma o charakterze szczególnym.

Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne czynności, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet, gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Konsekwentnie, uzyskanie dywidendy w formie rzeczowej lub w naturze przez Wnioskodawcę w postaci wierzytelności pożyczkowych przysługujących SKA, jako szczególny rodzaj czynności, niewymienionej w katalogu przedmiotów podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega temu podatkowi.

Reasumując, należy więc stwierdzić, iż przeniesienie wierzytelności pożyczkowych w ramach wypłaty dywidendy przez SKA nie należy do katalogu czynności cywilnoprawnych wskazanych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c. i tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki;

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że funduszem inwestycyjnym zamkniętym aktywów niepublicznych (dalej: FIZ) utworzonym na podstawie przepisów ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 157; dalej: ustawa o FI). W ramach posiadanych aktywów FIZ jest akcjonariuszem dwóch spółek komandytowo-akcyjnych (dalej: SKA). FIZ oraz należące do niej SKA są częścią Grupy Kapitałowej działającej w branży budowlanej (deweloperskiej), w której skład wchodzi kilkanaście podmiotów. Struktura Grupy Kapitałowej opiera się w dużej części na powoływaniu i funkcjonowaniu celowych spółek operacyjnych przeznaczonych do prowadzenia konkretnych projektów inwestycyjnych (deweloperskich). Taka struktura stwarza konieczność pozyskiwania i przeznaczenia odpowiedniego finansowania w Grupie dla planowanych/ prowadzonych projektów (spółek operacyjnych). Na obecnym etapie finansowanie to było pozyskiwanie i przekazywane z poziomu podmiotów, które w danym momencie dysponowały odpowiednimi wolnymi środkami, czego skutkiem jest występująca złożona struktura finansowania wewnątrz Grupy. W tym zakresie m.in. SKA udzielały pożyczek na rzecz spółek operacyjnych zajmujących się działalnością deweloperską - pożyczki były przeznaczone na prowadzenie działalności gospodarczej pożyczkobiorców, przede wszystkim w zakresie ich działalności deweloperskiej. Portfel tych pożyczek udzielanych przez SKA jest zróżnicowany - udzielane pożyczki mają różne wartości, terminy spłaty, warunki spłaty i mechanizmy płatności (spłaty miesięczne, spłaty na koniec okresu umowy, itp.). Ze względu na powyższą skomplikowaną strukturę finansowania grupowego, obecnie taki system wymaga odpowiedniego dodatkowego stałego nadzoru i monitorowania w zakresie przepływu środków pieniężnych wewnątrz Grupy. Stanowi to dodatkowe obciążenie administracyjne wewnątrz Grupy i powoduje, że obecne rozwiązanie, z perspektywy biznesowej, finansowej i ekonomicznej, staje się coraz mniej wydolne i racjonalnie uzasadnione. Wraz z rozpoczynaniem i rozwojem kolejnych projektów, dla których wymagane jest pozyskanie finansowania, problemy te coraz bardziej się pogłębiają. W związku z tym w ramach Grupy podjęta została decyzja o wydzieleniu w ramach Grupy funkcji zapewniania finansowania dla podmiotów z Grupy ("wewnętrzny bank" dla Grupy) do jednego podmiotu niezwiązanego z bieżącą działalnością operacyjną Grupy i skumulowaniu w ramach tego podmiotu przyszłego i obecnego finansowania Grupy. Na podmiot taki wybrany został FIZ (Wnioskodawca), m.in. ze względu na jego bezpośrednie niezaangażowanie w działalność deweloperską i jego rolę i cele w Grupie obejmujące efektywne zarządzanie powierzonymi aktywami. Przy tym, założeniem jest, że FIZ powierzaną mu rolę, w zakresie bieżących potrzeb finansowych oraz wcześniej udzielanego finansowania, przejmie w jak najkrótszym terminie. Tylko w takim zakresie możliwe jest bowiem uproszczenie i zracjonalizowanie obecnej struktury finansowania wewnątrz Grupy i nadanie jej racjonalności i dalszej wydolności. Jednocześnie, SKA, których Wnioskodawca jest akcjonariuszem, przeznaczone są w dalszej perspektywie do likwidacji ze względu na wyczerpanie w obecnej strukturze Grupy ich roli. Przy tym, ze względu na długotrwały okres postępowania likwidacyjnego SKA, przekraczający okres 12 miesięcy, nie da się bezpośrednio i w krótkim okresie osiągnąć zakładanego celu przekazania istniejącego w SKA portfela wierzytelności pożyczkowych do Wnioskodawcy (wierzytelności te zostałyby przekazane dopiero po zakończeniu likwidacji i przekazaniu majątku likwidacyjnego SKA do FIZ. Zatem, rozważanym rozwiązaniem zmierzającym do wcześniejszego osiągnięcia zakładanego skutku i celu likwidacji SKA, tj. przekazania portfela wierzytelności do FIZ, jest wcześniejsze przekazanie przez poszczególne SKA portfela wierzytelności pożyczkowych do FIZ w ramach wypłaty dywidendy w naturze (tekst jedn.: w formie przekazania tych wierzytelności) na rzecz akcjonariusza SKA (FIZ/Wnioskodawca). Działanie to ma na celu usprawnienie procesu przekazywania funkcji finansowania Grupy do jednego podmiotu, którym ma być FIZ (Wnioskodawca).

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że czynność nabycia wierzytelności w ramach wypłat dywidend SKA na rzecz Wnioskodawcy, nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, powyższa czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl