IPPB2/436-296/12-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 25 czerwca 2012 r. (data wpływu 2 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania ulgi określonej w art. 16 ww. ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 2 lipca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zachowania ulgi określonej w art. 16 ww. ustawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na podstawie postanowienia z dnia 26 lipca 2008 r. Sądu Rejonowego Wydział Cywilny, Wnioskodawca odziedziczył po babci, zmarłej w dniu 11 września 2004 r. i dziadku, zmarłym w dniu 17 grudnia 1991 r., lokal mieszkalny.

Z uwagi na wielkość mieszkania oraz to że Wnioskodawca odziedziczył je po swoich dziadkach tj. (pierwsza grupa podatkowa) został warunkowo zwolniony z podatku spadkowego, na podstawie art. 16 ust. 1,2,3 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie śmierci dziadków Wnioskodawcy. W mieszkaniu tym Wnioskodawca mieszka wraz z rodziną.

Zwolnienie od podatku spadkowego zostało mu przyznane pod warunkiem, że do dnia 18 grudnia 2014 r. nie sprzeda odziedziczonego mieszkania. Obecnie sprzedaje odziedziczony lokal i za środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży lokalu odziedziczonego kupuje dom jednorodzinny wraz z działką. Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na zakup domu wszystkie uzyskane ze sprzedaży odziedziczonego mieszkania pieniądze oraz środki pochodzące z kredytu a kupno domu jest związane z koniecznością zapewnienia godziwych warunków życia rodzinie Wnioskodawcy - ma żonę i dwoje dzieci, obecnie mieszkanie jest za małe na potrzeby jego rodziny. Mieszkanie jest dwu pokojowe a jego córki są coraz starsze, istnieje potrzeba zapewnienia osobnych pokoi i warunków do nauki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku sprzedaży odziedziczonego mieszkania przed upływem terminu do którego zawieszony został obowiązek zapłaty podatku spadkowego zgodnie z art. 16 ust. 1,2,3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli wszystkie pochodzące ze sprzedaży środki pieniężne Wnioskodawca przeznaczy na zakup nowego domu dla siebie i swojej rodziny, będzie zobowiązany zapłacić podatek spadkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, uważa, że nie powinien płacić podatku spadkowego w przypadku sprzedaży odziedziczonego mieszkania przed upływem okresu 5 lat od daty złożenia zeznania podatkowego w zakresie podatku spadkowego, bowiem sprzedaży tego mieszkania dokonuje w celu poprawienia warunków mieszkaniowych swojej rodziny, a wszystkie środki pochodzące ze sprzedaży Wnioskodawca przeznaczy od razu na zakup nowego domu (art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Ponieważ nabycie lokalu w drodze spadku nastąpiło w 1991 r. i w 2004 r. tj., przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, który w przedstawionym stanie faktycznym nie ma zastosowania.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem spadku.

Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia "spadek", należy odwołać się do odpowiednich przepisów zawartych w Kodeksie cywilnym. W myśl art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawnie nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisy art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej, nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga, o której mowa w ust. 1 art. 16 ww. ustawy przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki (art. 16 ust. 2 ww. ustawy):

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie osób najbliższych darczyńcy (w przypadku darowizny ulga ta przysługuje wyłącznie osobom należącym do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn) oraz bliskich i najbliższych spadkodawcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Ulga ta przysługuje po spełnieniu wszystkich warunków wskazanych w omawianym przepisie Naruszenie chociaż jednego z nich powoduje utratę prawa do ulgi, co skutkuje ustaleniem przez właściwego naczelnika urzędu skarbowego podatku od spadków i darowizn.

Jednakże nie wszystkie naruszenia warunków wymaganych do skorzystania z omawianej ulgi podatkowej powodują jej utratę. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 7 ww. ustawy nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Pamiętać jednak należy, iż obie z przedstawionych przesłanek muszą wystąpić łącznie.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie definiują pojęcia "konieczność zmiany warunków mieszkaniowych" interpretując to pojęcie odwołać się należy do orzecznictwa sądów administracyjnych. Zgodnie z nim konieczność zmiany warunków mieszkaniowych w rozumieniu art. 16 ustawy winna mieć charakter imperatywny, wskazujący na sytuację wyjątkową, gdyż chodzi o kwalifikowaną potrzebę takiej zmiany, a zatem konieczność zmiany warunków mieszkaniowych występuje wówczas, gdy zachodzi nagła, nieoczekiwana sytuacja życiowa, w której znalazł się podatnik, np. w sytuacji, gdy warunki mieszkaniowe wymagają poprawy. Uzasadnieniem zbycia lokalu mieszkalnego będzie więc konieczność zapewnienia godziwych warunków życia rodziny Wnioskodawcy - żony i dwoje dzieci, stworzenia dzieciom lepszych warunków do nauki.

Drugą konieczną przesłanką zachowania ulgi, wynikającej z art. 16 ust. 7 ww. ustawy jest nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia lokalu nabytego w spadku (darowiźnie).

Powyższe oznacza więc, że uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych zbycie nabytego w drodze spadku lokalu mieszkalnego, a następnie nabycie innego budynku jeżeli nastąpi nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia, spełniało będzie obie przesłanki do zachowania ulgi z art. 16 ust. 7 ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Na podstawie postanowienia z dnia 26 lipca 2008 r. Sądu Rejonowego Wydział Cywilny, Wnioskodawca odziedziczył po babci, zmarłej w dniu 11 września 2004 r. i dziadku, zmarłym w dniu 17 grudnia 1991 r., lokal mieszkalny. Z uwagi na wielkość mieszkania oraz to że Wnioskodawca odziedziczył je po swoich dziadkach tj. (pierwsza grupa podatkowa) został warunkowo zwolniony z podatku spadkowego, na podstawie art. 16 ust. 1,2,3 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym w dacie śmierci dziadków Wnioskodawcy. W mieszkaniu tym Wnioskodawca mieszka wraz z rodziną. Zwolnienie od podatku spadkowego zostało mu przyznane pod warunkiem, że do dnia 18 grudnia 2014 r. nie sprzeda odziedziczonego mieszkania. Obecnie sprzedaje odziedziczony lokal i za środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży lokalu odziedziczonego kupuje dom jednorodzinny wraz z działką. Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na zakup domu wszystkie uzyskane ze sprzedaży odziedziczonego mieszkania pieniądze oraz środki pochodzące z kredytu a kupno domu jest związane z koniecznością zapewnienia godziwych warunków życia rodzinie Wnioskodawcy - ma żonę i dwoje dzieci, obecnie mieszkanie jest za małe na potrzeby jego rodziny. Mieszkanie jest dwu pokojowe a jego córki są coraz starsze, istnieje potrzeba zapewnienia osobnych pokoi i warunków do nauki.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż z tytułu zbycia lokalu mieszkalnego na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn, jeżeli nabycie innego lokalu mieszkalnego/budynku nastąpi nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia.

Ponadto należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.