IPPB2/436-295/08-6/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 1 sierpnia 2008 r. (data wpływu 4 sierpnia 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 listopada 2008 r. (data wpływu 6 listopada 2008 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-295/08-2/AF z dnia 31 października 2008 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania dożywotniej renty wynikającej z zapisu zawartego w testamencie - jest prawidłowe.

W dniu 4 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania dożywotniej renty wynikającej z zapisu zawartego w testamencie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 29 marca 2007 r. mąż Wnioskodawczyni spisał testament notarialny, w którym powołał do całości spadku córkę zobowiązując ją do wypłacenia Wnioskodawczyni dożywotniej renty pieniężnej w kwocie 1.500,00 zł miesięcznie, płatnej do końca miesiąca kalendarzowego, poczynając od miesiąca następującego po otwarciu spadku. Mąż Wnioskodawczyni zmarł 30 maja 2007 r. Postanowienie Sądu o stwierdzenie nabycia spadku stało się prawomocne od dnia 28 listopada 2007 r. Pierwsza wypłata renty w kwocie 6.000 zł nastąpiła w dniu 4 kwietnia 2008 r. Z chwilą przekroczenia kwoty wolnej od podatku tj. 9637 zł w dniu 29 lipca 2008 r. Wnioskodawczyni złożyła do Urzędu Skarbowego w Ostrołęce zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych formularz SD-Z1. W dniu 30 lipca 2008 r. pracownik Urzędu Skarbowego w Ostrołęce poinformował telefonicznie Panią J., że Wnioskodawczyni powinna złożyć formularz zeznania podatkowegoo nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-3 i zapłacić podatek, gdyż zgłoszenie SD-Z1 Wnioskodawczyni powinna złożyć w ciągu miesiąca od daty uprawomocnienia się postanowienia Sądu. W przeciwnym wypadku Urząd Skarbowy wystawi decyzję. Pani J. jest zatrudniona w przedsiębiorstwie, które prowadzi córka Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni nadmienia, że kserokopia testamentu notarialnego, jak i postanowienia Sądu znajdowało się w aktach Urzędu Skarbowego w Ostrołęce, gdyż w dniu 21 grudnia 2007 r. złożyła je córka Wnioskodawczyni, jako załączniki do zgłoszenia SD-Z1.

O interpretację w jakim terminie należy złożyć zgłoszenie SD-Z1 dzwoniła Pani J. do Krajowej Informacji Podatkowej pod tel. 0801 055 055, gdzie uzyskała informację, że zgłoszenie SD-Z1 należy złożyć po przekroczeniu kwoty 9.637 zł.

Wnioskodawczyni informuje, że od 1969 r. jest chora na chorobę psychiczną lub upośledzenie umysłowe i schizofrenię oporną na leczenie i obecnie nie ma pełnomocnika. Wcześniej Wnioskodawczynię reprezentował jej mąż. O wypełnienie i złożenie dokumentów do Urzędu Skarbowego Wnioskodawczyni poprosiła Panią J.

Pismem z dnia 31 października 2008 r. IPPB2/415-295/08-3/AF Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zwrócił się z zapytaniem do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ostrołęce, czy na dzień złożenia wniosku w stosunku do Wnioskodawczyni toczyło się postępowanie podatkowe w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej oraz czy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji.

Pismem z dnia 5 listopada 2008 r. Nr 1415/NOM/434-290/08/EG Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ostrołęce udzielił odpowiedzi, że w sprawie nie była wydana decyzja.

Pismem z dnia 31 października 2008 r. Nr IPPB2/436-295/08-2/AF wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia własnego stanowiska w stosunku do pytań Nr 2 i Nr 3 zadanych we wniosku, tzn. jak dalej postąpić w przypadku konieczności uiszczenia podatku, tj. jaką kwotę przyjąć za podstawę opodatkowania oraz czy w przypadku zachowania prawa do zwolnienia ma Pani obowiązek składania co miesiąc formularza SD-Z1.

Ponadto nadmieniono, iż zadane pytanie Nr 4, dotyczące procedur zrzeczenia się prawa do renty nie dotyczy prawa podatkowego i nie może być przedmiotem interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie pismem z dnia 4 listopada 2008 r. (data nadania 4 listopada 2008 r., data wpływu 6 16 2008 r.) przedstawiając własne stanowisko w stosunku do zadanych pytań.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z art. 4a ust. 4 zachowała termin, aby skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, ponieważ po przekroczeniu kwoty 9.637 zł złożyła zgłoszenie SD-Z1.

Ad. 2.

W przypadku konieczności uiszczenia podatku, Wnioskodawczyni uważa, że do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn należy przyjąć wartość świadczenia faktycznie otrzymanego. Wnioskodawczyni nadmienia, że wg stanu na dzień 6 listopada 2008 r. z tytułu renty otrzymała kwotę 12.000 zł.

Ad. 3.

Wnioskodawczyni uważa, że w przypadku zachowania prawa do zwolnienia:

* formularz SD-Z1 należy składać za miesiące, w których faktycznie otrzymała rentę - podając kwotę renty narastająco od początku miesiąca, w którym nastąpiła pierwsza wypłata,

* w miesiącach, w których nie otrzymała renty, w celu uniknięcia zbędnej dokumentacji nie składa formularza SD-Z1, ponieważ wartość otrzymanego świadczenia nie ulega zmianie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Nabycie tytułem spadku, to w rozumieniu ustawy, nabycie w drodze dziedziczenia ustawowego lub testamentowego, nabycie w drodze zapisu lub dalszego zapisu oraz nabycie z polecenia testamentowego.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera własnych definicji zapisu czy polecenia testamentowego zatem w tej kwestii należy stosować odpowiednie instytucje prawa cywilnego.

Regulacje dotyczące zapisu i polecenia są zawarte w Księdze IV Tytuł III Dział III ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

W myśl art. 968 § 1 Kodeksu cywilnego spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis). Art. 970 stanowi, iż w braku odmiennej woli spadkodawcy, zapisobierca może żądać wykonania zapisu niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu.

Oznacza to, że spadkobiercę z zapisobiercą łączy stosunek obligacyjny.

Osoba taka nie nabywa własności rzeczy lub praw majątkowych będących przedmiotem zapisu z chwilą śmierci spadkodawcy. Zapisobierca ma odpowiednie roszczenie do spadkobiercy o przeniesienie na jego własność rzeczy lub praw majątkowych określonych w zapisie i żądać jego wykonania. W związku z tym nabycie tych praw następuje dopiero z chwilą ich wykonania.

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, testamentem spisanym w formie aktu notarialnego, mąż Wnioskodawczyni powołał do całości spadku córkę, zobowiązując ją do wypłacenia Wnioskodawczyni dożywotnej renty pieniężnej w kwocie 1.500.00 zł miesięcznie.

W dniu 28 listopada 2007 r. mąż Wnioskodawczyni zmarł. Postanowienie Sądu o stwierdzenie nabycia spadku stało się prawomocne od dnia 28 listopada 2007 r. Natomiast pierwsza wypłata renty w kwocie 6.000,00 zł nastąpiła w dniu 4 kwietnia 2008 r.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż w dacie otwarcia testamentu i ogłoszenia w Sądzie Wnioskodawczyni nabyła prawo w postaci roszczenia o ustanowienie renty, wynikające z zapisu zawartego w testamencie.

Moment powstania obowiązku podatkowego, zróżnicowany w zależności od sposobu nabycia rzeczy i praw majątkowych, został określony w art. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Przy nabyciu w drodze zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wykonania zapisu (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy).

Ponadto należy podkreślić, iż zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn, wprowadzone ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629), które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., wprowadziły przepis art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie z treścią art. 4a ustawy zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

W myśl przepisów przejściowych, określonych w art. 3 tej ustawy, kryterium decydującym o stosowaniu zwolnienia od podatku nieodpłatnego nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych od osób najbliższych (małżonków, krewnych w linii prostej i rodzeństwa), unormowanego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest data nabycia majątku (prawa).

Ust. 3 art. 4a stanowi, iż w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Zgodnie z zapisem art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków darowizn obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Ponadto zgodnie z art. 9 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie (art. 9 ust. 2).

Reasumując należy stwierdzić, iż zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych należy zgłosić w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 z chwilą wykonania zapisu po przekroczeniu kwoty 9.637,00 zł. Formularze SD-Z1 należy składać każdorazowo w następnych miesiącach w terminach określonych w art. 4a ust. 1 pkt 1 po przekroczeniu powyższej kwoty. Jeżeli Wnioskodawczyni nie spełni warunku wynikającego z art. 4a ust. 1 pkt 1 do kwoty, która nie zostanie zgłoszona na druku SD-Z1 zastosowanie znajdzie art. 4a ust. 3 ustawy, zgodnie z którym nabycie takie podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Odnośnie pytania dot. zrzeczenia się prawa do renty i sposobu jego przeprowadzenia tutejszy organ podatkowy nie jest uprawniony do interpretowania przepisów kodeksu cywilnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.