IPPB2/436-293/09-4/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31 lipca 2009 r. (data wpływu 3 sierpnia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 września 2009 r. (data nadania 24 września 2009 r. (data wpływu 28 września 2009 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-293/ 09-2/AF z dnia 16 września 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling) - jest prawidłowe.

W dniu 3 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Bankiem z siedzibą w Niemczech umowę o świadczenie usług polegających na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej (Umowę Cash Poolingu).

Stronami umowy będą także inne spółki zagraniczne, wchodzące w skład międzynarodowej Grupy M. Umowa Cash Poolingu oparta jest na następującej strukturze:

* Spółka wchodząca w skład międzynarodowej Grupy kapitałowej M. otwiera Rachunki w Bank Polska S.A. oraz w Banku w Niemczech;

* Zagraniczne spółki z Grupy kapitałowej M., uczestniczące w systemie Cash Poolingu, otwierają swoje Rachunki w Banku w Niemczech lub w innym banku zagranicznym;

* W ramach Umowy Cash Poolingu, M. GmbH - spółka będąca nierezydentem - została wybrana Agentem, który wobec Banku w Niemczech reprezentuje inne spółki z Grupy M.;

* Dla celów realizacji niniejszej umowy Bank w Niemczech prowadzi na rzecz i w imieniu Agenta Rachunek Docelowy Agenta, na którym będzie dokonywana konsolidacja środków z Rachunków Spółki i rachunków pozostałych spółek z Grupy kapitałowej M. posiadanych przez te podmioty w Banku w Niemczech;

* Za świadczenie na rzecz Spółek przedmiotowej usługi Banku w Niemczech pobiera miesięczne wynagrodzenie w formie prowizji.

Przypadek 1)

W sytuacji, gdy na koniec dnia roboczego na Rachunku Spółki w Bank Polska wykazywane jest saldo dodatnie:

Przypadek 2)

W sytuacji gdy na koniec dnia roboczego na Rachunku Spółki w Bank Polska powstało saldo ujemne:

W konsekwencji, na koniec dnia roboczego w każdym przypadku zarówno na Rachunku Spółki w Banku w Niemczech, jak i w Banku Polska saldo jest równe zeru.

Alokacja odsetek

* Zgodnie z Umową Cash Poolingu, po zakończeniu danego miesiąca (okres rozliczeniowy dla odsetek) Agent (posiadacz Rachunku Docelowego w Banku w Niemczech) dostarcza Spółce i pozostałym spółkom informację zawierającą zestawienie przepływów pieniężnych powstałych w ramach niniejszej umowy oraz zestawienie należnych odsetek wynikających z transferów pieniężnych pomiędzy uczestnikami systemu Cash Poolingu, którymi zarządza i których dokonuje Agent (między uczestnikami systemu - tj. Spółka i pozostałymi spółkami z Grupy M. nie dochodzi do bezpośrednich transferów pieniężnych). Spółka otrzymuje zestawienie dotyczące wyłącznie jej własnych przepływów pieniężnych, tj. nie otrzymuje danych dotyczących pozostałych spółkę z Grupy M.

* Należne odsetki (odsetki naliczone od posiadanych przez Spółkę lub pozostałe spółki sald dodatnich w ostatnim miesiącu) są płatne w terminie 7 dni od daty dostarczenia powyższej informacji. W tym terminie Spółka przelewa obciążające ją odsetki (odsetki naliczone od posiadanych przez Spółkę sald ujemnych w ostatnim miesiącu) na Rachunek wskazany przez Agenta, zaś odsetki należne Spółce Agent przelewa na Rachunek wskazany przez Spółkę i których dokonuje Agent (między uczestnikami systemu - tj. Spółką i pozostałymi spółkami z Grupy M. nie dochodzi do bezpośrednich transferów pieniężnych). Spółka otrzymuje zestawienie dotyczące wyłącznie jej własnych przepływów pieniężnych, tj. nie otrzymuje danych dotyczących pozostałych spółek z Grupy M.

* Należne odsetki (odsetki naliczone od posiadanych przez Spółkę lub pozostałe spółki sald dodatnich w ostatnim miesiącu) są płatne w terminie 7 dni od daty dostarczenia powyższej informacji. W tym terminie Spółka przelewa obciążające ją odsetki (odsetki naliczone od posiadanych przez Spółkę sald ujemnych w ostatnim miesiącu) na Rachunek wskazany przez Agenta, zaś odsetki należne Spółce Agent przelewa na Rachunek wskazany przez Spółkę.

Pismem z dnia 16 września 2009 r. Nr IPPB2/436-293/09-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez przesłanie dokumentu (oryginału lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem), z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej. Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 18 września 2009 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie (data nadania 24 września 2009 r., data wpływu 28 września 2009 r.) przesyłając potwierdzoną za zgodność z oryginałem kserokopię KRS.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie z którym, w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, umowa Cash poolingu nie podlega w świetle regulacji zawartych w ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem.

Zdaniem Wnioskodawcy

Stosownie do art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z dnia 9 września 2000 r., podatkowi podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem podlega jedynie zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych. Spółka stoi na stanowisku że czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie Umowy Cash Poolingu, która nie znajduje odpowiednika w Kodeksie cywilnym pozostając umową nienazwaną nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Spółki, celem ustawodawcy tworzącego opisywaną normę prawną w takiej właśnie postaci było precyzyjne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu. Treść Umowy Cash Poolingu wskazuje, że jest to rozbudowany, wielostopniowy, międzynarodowy system rozliczeń finansowych w obrębie danej grupy kapitałowej, nie jest to natomiast żadna z umów wymienionych w zamkniętych katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Innymi słowy, konstrukcja transakcji w ramach Umowy Cash Poolingu jako sposób gospodarowania wolnymi środkami finansowymi (zarówno nadwyżkami jak i niedoborami na rachunkach) podmiotów uczestniczących w systemie nie zawiera w sobie elementów, które pozwoliłyby na zakwalifikowanie opisanych transferów jako któregokolwiek z typów umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż stanowisko Spółki zostało potwierdzone w licznych interpretacjach organów skarbowych, prezentowanych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, m.in.:

Ponadto, Spółka pragnie zauważyć, iż zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług czynności polegające na kompleksowym zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej (cash pooling) stanowią usługę pośrednictwa finansowego świadczoną przez banki (grupowanie PKWiU 65.23.10-00.00: usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane). W opinii Spółki, jest to dodatkowe potwierdzenie, iż usługa świadczona w ramach umowy cash poolingu nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 165, poz. 1316) art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) otrzymał nowe brzmienie: podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

A zatem zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Umowa "cash poolingu" jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy pożyczki. Jednakże przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu. Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy "cash poolingu" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy cash pooling nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych należy stwierdzić, że interpretacje te zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.