IPPB2/436-281/13-4/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 4 czerwca 2013 r. (data wpływu 5 czerwca 2013 r.) uzupełnionym na wniosku ORD-IN z dnia 18 lipca 2013 r. (data nadania 18 lipca 2013 r., data wpływu 22 lipca 2013 r.) na wezwanie Nr IPPB2/436-281/13-2/AF z dnia 11 lipca 2013 r. (data doręczenia 16 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 5 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 22 września 2010 r. Wnioskodawca zawarł umowę w formie aktu notarialnego, mocą której sprzedano na rzecz Wnioskodawcy odrębną własność lokalu nr 18, który to lokal został nabyty za cenę 574.000,00 zł brutto. Część środków na sfinansowanie kupna lokalu w wysokości 444.000 zł pochodziło z zaciągniętego w tym celu kredytu hipotecznego z dnia 17 września 2010 r. zawartego na okres spłaty 15 lat. Z uwagi na brak samodzielnej zdolności kredytowej Wnioskodawcy kredytobiorcami w ww. umowie są: matka Wnioskodawcy oraz Wnioskodawca. W celu zabezpieczenia kredytu Wnioskodawca ustanowił na kredytowanej nieruchomości (lokalu) dwie hipoteki tj.: hipotekę zwykłą w kwocie 444.000,00 zł oraz kaucyjną do wysokości równej 100% kwoty udzielonego kredytu. Ponadto ustanowiono dodatkowe zabezpieczenie kredytu w postaci przelewu praw z umowy ubezpieczenia na życie matki Wnioskodawcy na rzecz Banku oraz przelewu praw z umowy ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych nieruchomości (lokalu) stanowiącej przedmiot kredytowania. Zgodnie z postanowieniami umowy kredytowej poszczególne raty kredytu są rozliczane przez Bank co miesięcznie w ciężar rachunku bankowego matki Wnioskodawcy (potrącane ze środków na jej koncie). Kredyt jest spłacany głównie przez matkę Wnioskodawcy, natomiast Wnioskodawca w okresie 2011-2013 r. przekazał na konto pomocnicze matki łączną kwotę 24.200,00 zł (w ratach) - na poczet spłaty ww. zobowiązania kredytowego. Matka Wnioskodawcy w okresie od dnia 10 października 2010 r. do dnia 10 maja 2013 r. z własnych środków i wpłaty Wnioskodawcy, o której mowa wyżej, dokonała częściowej spłaty zobowiązania kredytowego w łącznej kwocie 248.829,76 zł (słownie: dwieście czterdzieści osiem tysięcy osiemset dwadzieścia dziewięć złotych 76/100 gr), na którą składa się: kwota 185.285,14 zł tytułem spłaty kapitału kredytu oraz kwota: 63.544,62 zł tytułem spłaty odsetek od kapitału (ww. kwotę matka Wnioskodawcy spłacała na rzecz Banku kredytującego w ratach miesięcznych (32 raty kapitałowo-odsetkowe w wysokości ustalanej każdorazowo przez Bank) oraz dwukrotnie w ww. okresie jako wcześniejsza częściowa spłata kapitału kredytu (10 lipca 2012 r. w kwocie 49.332,00 zł 11 maja 2013 r. w kwocie 55.000,00 zł). Na chwilę obecną pozostała do spłaty na rzecz Banku kwota kapitału kredytu w wysokości 258.714,86 zł oraz odsetki w wysokości określonej w ww. umowie kredytowej. Aktualnie z uwagi na pozyskanie samodzielności finansowej Wnioskodawca zamierza przejąć kredyt (w ramach refinansowania lub aneksowania) do samodzielnej spłaty - z planowanym wyłączeniem matki z umowy kredytowej.

W związku z dotychczas dokonywanymi spłatami kredytu przez matkę Wnioskodawcy zamierza ona zrzec się wobec Wnioskodawcy (syna) z prawa do regresu w zakresie dokonanej do tej pory spłaty kredytu i zwolnić go nieodpłatnie z długu w stosunku do kwoty 224.629,76 zł - kwota ta stanowi sumę wpłat ze środków własnych matki Wnioskodawcy na poczet ww. zobowiązania kredytowego. W tym celu Wnioskodawca i jego matka zamierzają zawrzeć ze sobą umowę darowizny prawa majątkowego w postaci nieodpłatnego zwolnienia z długu. Umowa darowizny nie będzie sporządzona w formie aktu notarialnego. Obdarowany nie będzie zobowiązany do spełnienia jakiegokolwiek innego świadczenia na rzecz Darczyńcy.

Wnioskodawca w związku z faktem, że umowa zwolnienia z długu przyjmująca postać darowizny będzie przekraczać kwotę 9.637 zł, zgłosi ww. umowę darowizny do właściwego Urzędu Skarbowego celem skorzystania z prawa do zwolnienia z podatku od darowizny od najbliższej rodziny (matki).

Pismem z dnia 11 lipca 2013 r. Nr IPPB2/436-281/13-2/AF wezwano do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez:

* ponowne sprecyzowanie pytania Nr 1 zadanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie przepisów prawa podatkowego dotyczących podatku od spadków i darowizn, które winno być adekwatne do przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym zdarzeniem przyszłym i zadanym ponownie pytaniem.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

1. Czy nabycie prawa majątkowego tytułem darowizny, której wynikiem jest zwolnienie z długu obdarowanego, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

2. Czy obowiązek podatkowy powstanie, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia oświadczeń przez strony umowy o zwolnienie z długu (tekst jedn.: zawarcia umowy o zwolnienie z długu przez matkę Wnioskodawcy i Wnioskodawcę).

3. Czy w przypadku, gdy Wnioskodawca spełni warunki określone w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (zgłoszenie nabycia z zachowaniem terminu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego tj. od dnia zawarcia umowy o zwolnienie z długu), to ww. darowizna otrzymana od matki po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku - 9.637 zł, będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej m.in. tytułem darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia.

Z kolei instytucja zwolnienia z długu, która została uregulowana w części ogólnej zobowiązań nie stanowi typu umowy. Jej kwalifikacja prawna zależy od przyczyny, dla której wierzyciel decyduje się umniejszyć swój majątek na korzyść dłużnika. Zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Oznacza to, iż zwolnienie z długu jest czynnością dwustronną o charakterze rozporządzającym, zawartą między wierzycielem, a dłużnikiem. Z prawnego punktu widzenia, przysporzenia dokonywane są w celu zwolnienia się z istniejącego zobowiązania (causa solvendi), dążenia do uzyskania świadczenia od drugiej strony (causa obligandi vel acquirendi) albo obdarowania (causa donandi). W zależności od przyczyny oraz woli stron umowy, zwolnienie z długu może być nieodpłatne albo odpłatne. W związku z dotychczas dokonywanymi spłatami kredytu głównie przez matkę Wnioskodawcy zamierza ona zrzec się wobec Wnioskodawcy (syna) z prawa do regresu w zakresie dokonanej do tej pory spłaty kredytu i zwolnić go nieodpłatnie z długu w stosunku do kwoty 224.629,76 zł - kwota ta stanowi sumę wpłat ze środków własnych matki Wnioskodawcy na poczet ww. zobowiązania kredytowego.

W tym celu Wnioskodawca i jego matka zamierzają zawrzeć ze sobą umowę darowizny prawa majątkowego w postaci nieodpłatnego zwolnienia z długu. Zawarcie pomiędzy matką Wnioskodawcy a Wnioskodawcą umowy nieodpłatnego zwolnienia z długu - zdaniem Wnioskodawcy - stanowić będzie w świetle prawa darowiznę prawa majątkowego w postaci zwolnienia z długu, bowiem z chwilą jej zawarcia dojdzie do przysporzenia na jego rzecz w postaci zwolnienia z długu w celu jego obdarowania (causa donandi).

Stosownie do art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. I pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. W przypadku takich form jak zwolnienie z długu przepisy wymagają złożenia oświadczeń przez obie strony umowy (oświadczenie Wierzyciela o zwolnieniu z długu, oświadczenie Dłużnika o przyjęciu zwolnienia z długu) - obowiązek podatkowy - zdaniem Wnioskodawcy - powstanie więc z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy:

1. W przedstawionym we wniosku zdarzeniu nabycie prawa majątkowego tytułem darowizny, której wynikiem jest nieodpłatne zwolnienie z długu obdarowanego, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

2. Obowiązek podatkowy powstanie, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia oświadczeń przez strony umowy o zwolnienie z długu (tekst jedn.: zawarcia umowy o zwolnienie z długu przez matkę Wnioskodawcy i Wnioskodawcę)

3. W przypadku, gdy Wnioskodawca spełni warunki określone w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn (zgłoszenie nabycia z zachowaniem terminu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego tj. od dnia zawarcia umowy o zwolnienie z długu), to ww. darowizna otrzymana od matki po przekroczeniu kwoty wolnej od podatku - 9.637 zł, będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.