IPPB2/436-281/11-4/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2011 r. (data wpływu 25 lipca 2011 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 8 września 2011 r. Nr IPPB2/436-281/11-2/MZ (data nadania 8 września 2011 r., data doręczenia 13 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi zawartej w art. 16 ww. ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 25 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zastosowania ulgi zawartej w art. 16 ww. ustawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Po zmarłej 18 czerwca 2011 r. siostrze ojca Wnioskodawca dziedziczy trzy wyodrębnione lokale mieszkalne położone w starej kamienicy. Żeby uregulować tytuł prawny do tych lokali Wnioskodawca powinien przeprowadzić postępowanie spadkowe. W jednym z lokali, o pow. blisko 100 m ^2, Wnioskodawca obecnie mieszka sam (zajmował go wraz ze zmarła ciocią jako właścicielką i spadkodawczynią oraz z mamą - również zmarła 7 czerwca 2011 r.). Wnioskodawca jest w nim zameldowany.

Dwa pozostałe lokale o pow. łącznie ok. 87 m ² zajmują od czasu powojennego najemcy ustanowieni jeszcze w trybie decyzji kwaterunkowych. Nie ma zatem realnych szans na zbycie tych dwóch lokali z najemcami i ich rodzinami, po przeprowadzeniu przez Wnioskodawcę postępowania spadkowego i uzyskaniu tytułu własności, Wnioskodawca nie ma tytułów prawnych do żadnych innych nieruchomości, budynków, lokali.

Pismem z dnia 8 września 2011 r. Nr IPPB2/436-281/11-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

* sprecyzowanie pytania w zakresie podatku od spadków i darowizn oraz przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy po przeprowadzeniu postępowania spadkowego i zgłoszeniu podatkowym obejmującym jednocześnie trzy wyżej opisane lokale będzie miała do Wnioskodawcy zastosowanie ulga, z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, polegająca na nie wliczeniu do podstawy opodatkowania lokalu o pow. 99,84 m.kw., który faktycznie Wnioskodawca zajmuje i w którym jest zameldowany. Chodzi o to, czy wobec odziedziczenia trzech lokali Wnioskodawca nie zostanie uznany za właściciela "innych lokali" (2) w rozumieniu przepisu art. 16 ust. 2 pkt 2 cyt. wyżej ustawy, której to uznanie stanowiłoby przeszkodę do zastosowania ulgi.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Za "własność innych lokali", o których mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie powinna być uznana własność tych, które będą przedmiotem jednego orzeczenia o nabyciu spadku i powinna być do Wnioskodawcy zastosowana ulga polegająca na wyłączeniu z podstawy opodatkowania lokalu o pow. 99,84 m.kw.

Obowiązek podatkowy bowiem, z którym miałaby wiązać się przedmiotowa ulga powstanie w związku z przyjęciem spadku - a więc z tym samym zdarzeniem, które dawałoby tytuł własności do dwóch pozostałych lokali objętych tymże obowiązkiem podatkowym.

Wyłączenie ulgi zdaniem Wnioskodawcy miałoby miejsce wtedy, gdyby miał własność innych lokali, nabytych wcześniej, nieobjętych przedmiotowym dziedziczeniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem dziedziczenia.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia "spadek", należy w tym zakresie odwołać się do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl art. 922 § 1 tej ustawy przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Na spadek składa się ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Prawomocne postanowienie sądu ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę (art. 1025 § 1 k.c.). Wobec tego nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych (...).

W przypadku nabycia majątku spadkodawcy w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku - art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy w przypadku nabycia, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania, a następnie nabycie to stwierdzono pismem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia własności (współwłasności) budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie:

W myśl art. 16 ust. 2 ww. ustawy z omawianej ulgi mogą skorzystać nabywcy, którzy łącznie spełniają następujące warunki:

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem i będą zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytej nieruchomości przez 5 lat.

Analizując warunki wymienione w art. 16 ust. 2 należy mieć na uwadze treść przepisu art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w powiązaniu z powołanymi wyżej przepisami kodeksu cywilnego, gdyż spełnienie warunków do skorzystania z ulgi mieszkaniowej wynikającej z art. 16 ustawy należy oceniać w chwili nabycia, czyli w przedmiotowej sprawie na dzień śmierci spadkodawcy tj. 18 czerwca 2011 r. Przepisy art. 16 ust. 2 ustawy wymagają bowiem od spadkobiercy chcącego skorzystać z ww. ulgi podatkowej, by ten w chwili śmierci spadkodawcy spełniał wymienione w tym przepisie warunki. To oznacza, że w chwili nabycia spadkobierca nie może być zarówno właścicielem nieruchomości wymienionej w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy, jak i nie może mu przysługiwać żadne z praw wskazanych w art. 16 ust. 2 pkt 3 oraz nie może być najemcą lokalu lub budynku, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 4 ww. ustawy. Natomiast jeżeli spadkobierca w chwili śmierci spadkodawcy jest jednak właścicielem nieruchomości lub przysługuje mu prawo majątkowe czy też jest najemcą mieszkania lub budynku, to będąc nim winien przenieść jego własność, przekazać prawo lub rozwiązywać umowę najmu na warunkach i w terminie wskazanym w art. 16 ust. 2 ustawy.

Skoro zatem w art. 16 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy ustawodawca wymienia spadkobierców będących w chwili śmierci spadkodawcy właścicielami nieruchomości czy też posiadających ww. prawo i nie wymienia w tych przepisach współwłaścicieli nieruchomości i osób, którym przysługuje ww. prawo we współwłasności, to status prawny współwłaściciela budynku lub lokalu mieszkalnego lub też osoby, której przysługuje udział w prawach, o których mowa powyżej, tj. m.in. w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, w tym także w sytuacji gdy stanowią one majątek wspólny małżonków (przy spełnieniu łącznie wszystkich pozostałych warunków wymienionych w art. 16 ust. 2 ustawy) pozwala na zastosowanie ulgi z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż po zmarłej 18 czerwca 2011 r. siostrze ojca Wnioskodawca dziedziczy trzy wyodrębnione lokale mieszkalne położone w starej kamienicy. Żeby uregulować tytuł prawny do tych lokali Wnioskodawca powinien przeprowadzić postępowanie spadkowe. W jednym z lokali, o pow. blisko 100 m², Wnioskodawca obecnie mieszka sam (zajmował go wraz ze zmarła ciocią jako właścicielką i spadkodawczynią oraz z mamą - również zmarła 7 czerwca 2011 r.). Wnioskodawca jest w nim zameldowany. Dwa pozostałe lokale o pow. łącznie ok. 87 m ² zajmują od czasu powojennego najemcy ustanowieni jeszcze w trybie decyzji kwaterunkowych. Nie ma zatem realnych szans na zbycie tych dwóch lokali z najemcami i ich rodzinami, po przeprowadzeniu przez Wnioskodawcę postępowania spadkowego i uzyskaniu tytułu własności, Wnioskodawca nie ma tytułów prawnych do żadnych innych nieruchomości, budynków, lokali.

A zatem należy stwierdzić, iż Wnioskodawca w chwili nabycia spadku nie posiadał budynku mieszkalnego ani lokalu mieszkalnego.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż Wnioskodawca może skorzystać z ulgi na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Niemniej jednak, aby skorzystać z ww. ulgi niezbędne jest łącznie spełnienie wszystkich zawartych w tym przepisie warunków. W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w art. 16 ww. ustawy nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Nadmienić jednakże należy, iż to czy warunki takie zostaną istotnie spełnione może zostać ocenione tylko i wyłącznie w drodze postępowania podatkowego, do którego organ wydający niniejszą interpretację nie jest uprawniony.

Dodatkowo należy wskazać, iż jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.