IPPB2/436-241/09-2/MZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 2 września 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-241/09-2/MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2009 r. (data wpływu 26 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie realizacji przez Cash Pa usług zarządzania płynnością finansową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 czerwca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie realizacji przez Cash Pa usług zarządzania płynnością finansową.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka z o.o. (dalej: Podatnik, Wnioskodawca) należą do międzynarodowej Grupy Kapitałowej E. Podatnik zamierza przystąpić do systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową w ramach grupy kapitałowej - do tak zwanego porozumienia "cash pooling" (dalej: cash pooling). Podatnik przystąpi do porozumienia cash poolingowego, jako jego uczestnik (tak zwany uczestnik systemu cash pool) w celu zapewnienia optymalnej płynności finansowej wszystkich podmiotów uczestniczących, a także zmniejszenia kosztów finansowania zewnętrznego dla całej grupy kapitałowej (np. w postaci kosztów kredytowania w bankach) oraz dla Wnioskodawcy.

W porozumieniu cash pooling będą brały udział następujące podmioty:

1.

El., który pełni role lidera porozumienia cash poolingowego (dalej: Cash P).

Cash P jest spółką powiązaną z Podatnikiem (100% udziałowcem El. oraz Wnioskodawcy jest E.), zarejestrowaną w Szwecji oraz szwedzkim rezydentem podatkowym.

Główne zadania Cash Pool L polegają na:

a.

określeniu warunków funkcjonowania systemu w tym w szczególności zasad kalkulacji odsetek zarówno od dodatnich jak i ujemnych sald Rachunków Transakcyjnych,

b.

przyznaniu w porozumieniu z Bankiem możliwości zaciągnięcia kredytu (overdraft) w Rachunku Transakcyjnym przypisanym do określonego Uczestnika, do ustalonego limitu debetowego,

c.

reprezentowaniu całej grupy E. w relacjach z Bankiem.

2.

Uczestnicy systemu cash pool (dalej: Uczestnicy), do których zalicza się między innymi Wnioskodawca.

Uczestnicy dokonują wpłat nadwyżek środków pieniężnych na Rachunki Transakcyjne w związku z czym otrzymują wynagrodzenie w postaci odsetek za przekazanie pieniędzy do systemu cash pool. W uzgodnieniu z Cash Pem Uczestnicy mogą otrzymać możliwość zaciągnięcia kredytu w Rachunku Transakcyjnym od ustalonego limitu debetowego. Za wykorzystanie salda debetowego w rachunku Uczestnicy płacą wynagrodzenie Cash Pa w formie odsetek.

3.

Bank (dalej; Bank), który zapewnia techniczną stronę systemu cash pool, w tym w szczególności strukturę rachunków niezbędnych do funkcjonowania systemu cash pool. Bank posiada siedzibę na terenie państwa członkowskiego Unii Europejskiej, poza granicą Polski. Bank nalicza odsetki od sald debetowych i kredytowych Rachunków Transakcyjnych, zgodnie z wytycznymi otrzymanymi od Cash Pa, a także przygotowuje informacje i raportu zgodnie z wymaganiami Cash Pa. Bank może udzielić Cash Powi linii debetowej (tzw. "overdraft facility") w Głównym rachunku Grupowym. Z tytułu świadczonych usług Bank obciąża Cash Pa i Uczestników opłatami za dokonywane przelewy, za korzystanie z oprogramowania, za korzystanie z Usług Elektronicznego Systemu Rachunków (E G A S) i inne.

Bank dostarczył Grupie kapitałowej E. narzędzie w postaci kilkustopniowej struktury rachunków bankowych, które są wykorzystywane w systemie Cash pooling. Najważniejszymi i podstawowymi kategoriami rachunków w systemie są Rachunki Transakcyjny Uczestników oraz rachunki Grupowe.

1.

Rachunki Grupowe (dalej: Rachunki Grupowe) będą pełniły role wirtualnych rachunków konsolidujących na bieżąco salda kredytowe i debetowe Rachunków Transakcyjnych Uczestników, które wchodzą w skład wspólnego systemu cash poolingu. Właścicielem Rachunków Grupowych będzie Cash P. W ramach Rachunków Grupowych Cash pool Lider ma możliwość tworzenia struktury składającej się z wielu poziomów rachunków, na których będą konsolidowane salda Rachunków Transakcyjnych. W prezentowanym stanie faktycznym Cash P planuje otwarcie rachunków konsolidujących ("poolujace") salda jednorodnych kont walutowych tzw. Grupowe Rachunki Walutowe ("Currency Sumary Accounts") oraz jeden Główny Rachunek Grupowy ("Master Account") konsolidujący salda Grupowych Rachunków Walutowych. Zarówno Grupowe Rachunki Walutowe jak i Główny Rachunek Grupowy będą w niniejszym opracowaniu nazywane łącznie "Rachunek Grupowy".

Zgodnie z punktem 3.2 umowy Grupowego Rachunku (Group Account Agreement) między Cash Pem a Bankiem, saldo debetowe na Głównym Rachunku Grupowym stanowi zadłużenie Cash Pa wobec Banku, bez względu na to, który z podmiotów biorących udział w porozumieniu cash poolingowym zaciągnął debet w Rachunku Transakcyjnym. Odpowiednio, saldo kredytowe na Głównym Rachunku Grupowym reprezentuje wartość środków zdeponowanych przez Grupę w systemie cash poolingowym i zgodnie z umową stanowi zobowiązanie banku wobec Cash Pa.

Dla wszystkich Uczestników systemu cash poolingowego zostaną otwarte subkonta, tzw. Rachunki Transakcyjne ("Transactional Accounts"), służące ewidencjonowaniu wpływów do systemu oraz wypływów z systemu cash pooling środków pieniężnych należących do konkretnego Uczestnika (w tym także dla Wnioskodawcy). W związku z faktem, że Rachunek Grupowy konsoliduje salda Rachunków Transakcyjnych, uznanie Rachunku Transakcyjnego oznacza jednocześnie powiększenie salda na Rachunku Grupowym, a obciążenie Rachunku Transakcyjnego oznacza jednocześnie zmniejszenie salda rachunku Grupowego. W swojej istocie Rachunki Transakcyjne będą subkontami prowadzonymi przez Bank w imieniu i na rzecz Cash Pa (Cash P jest prawnym właścicielem rachunków), które zostaną przypisane konkretnym Uczestnikom, w tym Wnioskodawcy.

Pomiędzy poszczególnymi Rachunkami Transakcyjnymi należącymi do różnych Uczestników oraz między Rachunkami Transakcyjnymi a Rachunkami Grupowymi nie będą dokonywane żadne fizyczne transfery środków. Konsolidacja sald Rachunków Transakcyjnych na Grupowych Rachunkach Walutowych oraz na Głównym Rachunku Grupowym, będzie dokonywana "wirtualnie".

Zgodnie z punktem 3.2 umowy Grupowego Rachunku, saldo debetowe na rachunku Transakcyjnym Uczestnika stanowi kwotę wierzytelności Cash Pa wobec Uczestnika, saldo kredytowe na Rachunku Transakcyjnym reprezentuje kwotę wierzytelności Uczestnika wobec Cash Pa.

Należy wskazać, że Uczestnicy otrzymają od Cash Pa pełnomocnictwa ("Authorisation and Confirmation Lester") do korzystania z Rachunków Transakcyjnych, w szczególności do dokonywania przelewów z Rachunku Transakcyjnego na Rachunki Własne; w momencie, kiedy środki przekazane do systemu cash pooling będą Uczestnikom potrzebne, będą oni mogli samodzielnie lub za pomocą automatycznego systemu sweeping-and-topping zrealizować przelew z Rachunku Transakcyjnego na Rachunki Własne.

Wnioskodawca będzie również posiadał bieżący rachunek bankowy (dalej: Rachunek Własny) prowadzony na rzecz Wnioskodawcy przez bank Polski (tj. bank z siedzibą w Polsce). Podatnik będzie przekazywał przelewem środki finansowe z Rachunku Własnego na odpowiedni, przypisany do niego rachunek Transakcyjny.

Wnioskodawca samodzielnie lub też za pomocą zautomatyzowanego systemu "sweeping-and-topping" (wybór formy dokonywania przelewu nie ma wpływu na podatkową kwalifikację operacji) będzie dokonywał fizycznego transferu środków pieniężnych z Rachunków Własnych na rachunki Transakcyjne lub też odwrotnie - w razie zwiększonego zapotrzebowania na środki finansowe dokona przelewu środków pieniężnych z Rachunku Transakcyjnego na Rachunek Własny.

W związku z przekazaniem przez Wnioskodawcę środków pieniężnych do systemu cash pool, będzie on otrzymywał od Cash Pa wynagrodzenie w postaci odsetek (w wysokości WIBOR i ustalonej przez Cash Pa marży) kalkulowanego od dodatniego (kredytowego) salda na rachunku. W przypadku, jeżeli Wnioskodawca będzie korzystał z kredytu w Rachunku Transakcyjnym, będzie on uiszczał na rzecz Cash Pa wynagrodzenie kalkulowane jako odsetki (w wysokości WIBOR i ustalonej przez Cash Pa marży) od salda ujemnego (debetowego) na Rachunku Transakcyjnym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy umowy, w ramach których dochodzi do opisanych w stanie faktycznym przepływów finansowych i konsolidacji w związku z realizacją przez Cash Pa usług zarządzania płynnością, podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: p.c.c.) po stronie Wnioskodawcy jako podatnika.

2.

Czy usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez Cash Pa na rzecz Wnioskodawcy, w ramach opisanego w stanie faktycznym systemu cash poolingu, będą w świetle ustawy o podatku od towarów i usług podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług, jako usługi pośrednictwa finansowego.

Odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek w zakresie podatku od towarów i usług został rozpatrzony (interpretacja Nr IPPP2/443-675/09-2/AZ z dnia 28 sierpnia 2009 r.).

Zdaniem wnioskodawcy:

Na wstępie Wnioskodawca chciałby zaznaczyć, że w prawie polskim kwestia cash pooling nie doczekała się regulacji prawnych na gruncie prawa podatkowego, bankowego oraz cywilnego. Cash pooling stanowi zatem umowę nienazwaną w rozumieniu kodeksu cywilnego, którą można scharakteryzować jako złożoną, wielostronną i kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów, polegającą na koncentrowaniu środków z jednostkowych rachunków na wspólnym rachunku i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą przy wykorzystaniu korzyści skali.

Własne stanowisko w sprawie w zakresie pytania 1.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (dalej "Ustawa o p.c.c.") opodatkowaniu podlegają jedynie czynności w nim wymienione. Katalog czynności opodatkowanych jest zamknięty i zawiera następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Umowa przewidująca zarządzanie płynnością finansową grupy kapitałowej (cash-pooling) nie jest wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, co oznacza że na gruncie prawa polskiego pozostaje umową nienazwaną. W ocenie podatnika opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych poszczególnych operacji dokonywanych przez Spółkę w ramach systemu cash pooling, byłoby dopuszczalne wyłącznie w sytuacji, gdyby mieściły się one w definicji czynności wymienionych w art. 1 ust. 1 Ustawy o p.c.c. Przez operacje, o których mowa w zdaniu poprzednim rozumie się:

1.

przelanie przez Podatnika środków pieniężnych z Rachunku Własnego na Rachunek Transakcyjny prowadzony przez Bank na terenie Unii Europejskiej na rzecz Cash Pa,

2.

przelanie przez Podatnika środków pieniężnych z Rachunku Transakcyjnego na Rachunek Własny w kwocie nie przekraczającej środków zdeponowanych przez Wnioskodawcę w systemie cash pool,

3.

przelanie przez Podatnika środków pieniężnych z Rachunku Transakcyjnego na Rachunek Własny, do wysokości linii kredytowej udzielonej przez Cash Pa (możliwość overdraft na Rachunku Transakcyjnym).

Podobne stanowisko zaprezentowało Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską nr 6005 z dnia 2 lipca 2004 r. Jednocześnie, jak wskazuje Ministerstwo Finansów, umowa cash poolingu może potencjalnie zawierać elementy umowy pożyczki, uregulowanej w art. 720 kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 720 kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W opinii Wnioskodawcy, transakcje dokonywane w ramach systemu zarządzania płynnością finansową (cash-poolingu) nie spełniają definicji umowy pożyczki.

W opisanej transakcji dla każdego z Uczestników cash-poolingu powstają określone prawa i obowiązki wynikające z tytułu uczestnictwa w systemie zarządzaniu płynnością. Jednakże żaden z Uczestników systemu nie jest zobowiązany do przeniesienia własności określonej kwoty pieniędzy na inny określony w umowie podmiot. Co więcej, Uczestnik posiadający nadwyżkę płynności nie ma wiedzy co do tego, jaka część jego dodatniego salda przetransferowanego na Rachunek Grupowy i zostaje wykorzystana przez innych Uczestników systemu. Wobec powyższego brak jest podmiotów, które spełniałyby definicję pożyczkodawcy (jako "dającego pożyczkę) i pożyczkobiorcy (jako "biorącego pożyczkę"). Również sam przedmiot ewentualnej pożyczki pozostaje niezidentyfikowany, ponieważ zasilenie rachunku Uczestnika o niedoborze finansowym (o saldzie debetowym) następuje z rachunku prowadzonego dla P (Rachunku Grupowego za pośrednictwem Rachunków Transakcyjnych) a nie ze środków konkretnego Uczestnika posiadającego nadwyżki finansowe.

Nie są również opodatkowane p.c.c. czynności wykonywane przez Bank w ramach zawartej z P umowy (Group A), do której przystępują Uczestnicy na podstawie stosownego oświadczenia. Umowa ta stanowi umowę o świadczenie usług bankowych i obejmuje szereg powiązanych ze sobą działań, a w szczególności: otwarcie i prowadzenie rachunków, ustalanie sald na każdym z rachunków: Rachunku Grupowym i Rachunkach Transakcyjnych, obliczanie odsetek oraz przygotowywanie i dostarczanie Uczestnikom zestawień wykonywanych operacji. Umowa o takich cechach nie jest wymieniona w katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o p.c.c.

Podobne poglądy prezentowane są w literaturze podatkowej. W Monitorze Polskim Nr 10/2008 w artykule "Cash pooling - skutki w podatkach obrotowych" autor wskazywał: "Jak bowiem zostało wskazane powyżej, specyfika umów nienazwanych polega na tym, że tego rodzaju umowy tworzone są w celu zaspokojenia pewnych zindywidualizowanych potrzeb, uwzględnienia sytuacji gospodarczych dla których katalog umów nazwanych nie dostarcza odpowiednich wzorcowych rozwiązań. Mogą to być stosunki zarówno całkowicie odmienne ukształtowanie, jak i odbiegające w większej lub mniejszej części od modelu ustawowego. W konsekwencji umowa nienazwana powinna być postrzegana jako nierozerwalny kompleks uzgodnionych przez jej strony praw i obowiązków i z tej perspektywy rozpatrywane powinny być również jej skutki podatkowe w p.c.c. Nie znajduje zatem uzasadnienia sztuczne wyodrębnienie z umów nienazwanych przedmiotowo istotnych elementów umów nazwanych i ustalanie ich skutków podatkowych w p.c.c.

W związku z powyższym nie sposób zgodzić się z rozumowaniem, że umowa cash pooling, pomimo że zawiera w sobie pewne elementy umowy pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nawet bowiem gdyby umowa cash pooling skonstruowana jako umowa kompleksowa, wyczerpywała te znamiona, jej skutki w p.c.c. nie powinny być rozpatrywane z punktu widzenia poszczególnych, wewnętrznych czynności prawnych, które w odizolowaniu nie miałyby żadnego sensu gospodarczego".

Reasumując umowa typu cash pooling:

1.

nie została wymieniona wprost w katalogu czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ust. 1 pkt 1 Ustawy o p.c.c., oraz

2.

jako samodzielna konstrukcja prawna nie może być utożsamiana z żadną z czynności prawnych objętych powyższym katalogiem nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W związku z tym, zależy stwierdzić, że czynności dokonywane w ramach zarządzania płynnością (cash poolingu) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Takie stanowisko potwierdzają pisma organów podatkowych wydane w ramach odpowiedzi na pytania podatników. Jako przykład można wskazać następujące interpretacje prawa podatkowego:

1.

"Zdaniem banku, czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie umowy cash pooling, która nie znajduje odpowiednika w kodeksie cywilnym, pozostając umową nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają taksatywnie wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne.

Ponieważ umowa o cash pooling nie została wymieniona w tym przepisie, nie będzie ona z tego względu podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych" - Postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2005 r. (sygn. 1471/DC/436/6/05/HB);

1.

"Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) w art. 1 ust. 1 zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu, a tym samym skutkujących powstaniem obowiązku podatkowego. Oznacza to, że czynności cywilnoprawne, które nie zostały wymienione w sposób wyraźny w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Zatem czynności wynikające z umowy o cash poolingu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych". - Postanowienie Naczelnika Opolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 22 maja 2006 r. (sygn. PD/436-2/MG/06);

2.

"Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych w art. 1 ust. 1 zawiera zamknięty katalog czynności podlegających ww. podatkowi. Enumeratywne wyliczenie czynności cywilnoprawnych wskazuje, iż zamiarem ustawodawcy było objecie zakresem przedmiotowym omawianego podatku wyłącznie tych tylko zdarzeń prawnych, które mieszczą się w tym katalogu. Odnosząc obowiązujące regulacje prawne do stanu faktycznego przedstawionego przez podatnika stwierdzić należy, że umowa cash poolingu nie spełnia wymogów przedmiotowo istotnych żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynność jej zawarcia nie będzie skutkowała opodatkowaniem z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych". - Postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 5 września 2006 r. (sygn. PUS.V.436/06).

3.

"Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie przedmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując stwierdza się, iż wszystkie czynności wykonywane przez banki z grupy B... P... oraz W. G. składające się na usługę zarządzania płynnością finansową typu cash pooling nie zostały wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych". - Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 6 lutego 2008 r. (sygn. IPPB2/436-5/08-2/MZ).

Należy również wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy p.c.c., nie podlegają opodatkowaniu czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona. Zasada ta nie ma zastosowania między innymi w przypadku zmiany umowy spółki, za którą w rozumieniu ustawy p.c.c. uważa się również udzielenie pożyczki od udziałowca. Podkreślić należy, że w opisanym stanie faktycznym nie mamy do czynienia ani z udzieleniem pożyczki ani też Cash P nie jest udziałowcem Podatnika.

W analizowanym przypadku mamy do czynienia z porozumieniem cash pool między Wnioskodawcą a wyspecjalizowanym w zarządzaniu finansami podmiotem grupy E., który w systemie zarządzania płynnością pełni rolę Cash Pa. Cash P występuje w związku z transakcją, jako podatnik podatku VAT - podmiot który profesjonalnie, w ramach swojej podstawowej działalności zarządza płynnością grupy E. W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, przekazanie środków z systemu cash pool w celu finansowania działalności Podatnika, nie może stanowić czynności opodatkowanej podatkiem od czynności cywilnoprawnej, ale stanowi usługę finansową; czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Jest to zgodne z zasadą powszechności opodatkowania zgodnie z którą, wszelkie operacje gospodarcze podejmowane przez podmiot będący czynnym podatnikiem VAT w ramach prowadzonej działalności i spełniające kryteria zaklasyfikowania ich jako dostawy towarów lub świadczenia usług, powinny być uznane za czynności podlegające VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowy dożywocia,

f.

umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

g.

(uchylona),

h.

ustanowienie hipoteki,

i.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

j.

umowy depozytu nieprawidłowego,

k.

umowy spółki

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Należy podkreślić, iż umowa cash pooling pozostaje na gruncie polskiego prawa umową nienazwaną. Ustawa Kodeks cywilny - w części zobowiązaniowej - nie zawiera przepisów odnoszących się do tego typu umowy.

Przedstawiona we wniosku konstrukcja umowy cash pooling, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej.

Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy sprzedaży, zamiany lub pożyczki wymienionych w tym katalogu. Tym samym wszelkie czynności dokonywane w ramach umowy cash pooling nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Należy wyjaśnić, że wobec tego, iż umowa cash poolingu nie została wymieniona jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych regulacje dotyczące podatku od towarów i usług pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w podatku od czynności cywilnoprawnych. Nie ma potrzeby rozpatrywania wpływu podatku od towarów i usług na opodatkowanie czynności dokonywanych w ramach umowy, która w ogóle nie została wymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegająca opodatkowaniu.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż umowy w ramach których dochodzi do przepływów finansowych i konsolidacji w związku z realizacją przez Cash Pa usług zarządzania płynnością finansową, nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Bezprzedmiotowym jest zatem rozpatrywanie omawianych czynności pod kątem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który może mieć zastosowanie wyłącznie do czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl