IPPB2/436-223/12-2/AF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 10 maja 2012 r. (data wpływu 16 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie stosowania przepisów art. 19 ustawy - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie stosowania przepisów art. 19 ustawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (dalej: "Wnioskodawca", "Bank") jako dłużnik spadkodawcy lub osób, którym przysługują wierzytelności z tytułu zapisu (dalszego zapisu), wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci (klientów Banku), dokonuje wypłaty (zwrotu długu) na rzecz osoby uprawnionej (wierzyciela) w sytuacji, w której śmierć klienta nastąpiła przed dnem 1 stycznia 2007 r.

Na podstawie art. 19 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm., dalej: "ustawa"), Bank jest obowiązany do przekazania naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela, informacji o dokonanych wypłatach (zwrocie długu) i ich wysokości, w terminie 14 dni od dnia wypłaty. Ustawa w powyższym brzmieniu obowiązuje od dnia 1 stycznia 2007 r. Natomiast stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. zmieniającej ustawę o podatku od spadków i darowizn oraz ustawę o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629, dalej: "ustawa nowelizująca"), do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Bank jako dłużnik spadkodawcy powinien realizować spoczywający na nim obowiązek wynikający z treści art. 19 ust. 1 ustawy niezależnie od daty śmierci klienta Banku, czy też treść obowiązku Banku jest zależna od brzmienia art. 19 ust. 1 ustawy w dacie otwarcia spadku, niezależnie od tego, czy wypłata (zwrot długu) nastąpiła po wejściu w życie ustawy nowelizującej, tj. po dniu 1 stycznia 2007 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, Bank stoi na stanowisku, iż art. 19 ustawy, tj. w obecnie obowiązującym brzmieniu, powinien mieć zastosowanie do wszelkich wypłat na rzecz osób, którym przysługują wierzytelności z tytułu zapisu (dalszego zapisu), wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, dokonanych po dniu wejścia w życie zmiany wprowadzonej ustawą nowelizującą tj. po dniu 1 stycznia 2007 r. W konsekwencji obowiązkiem Banku w takich wypadkach, jako dłużnika spadkodawcy, będzie terminowe poinformowanie organu podatkowego właściwego dla osoby uprawnionej, na rzecz której nastąpiła wypłata, o jej dokonaniu i wysokości.

Bez znaczenia pozostaje natomiast, kiedy nastąpił zgon spadkodawcy, jak również kiedy nastąpiło nabycie spadku przez spadkobierców. Dla realizacji ww. obowiązku przez Bank istotny jest jedynie moment dokonania faktycznej wypłaty na rzecz spadkobierców.

Poprawność powyższego stanowiska potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15 lutego 2012 r., sygn. II FSK 1481/10.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, jako dłużnik spadkodawcy lub osób, którym przysługują wierzytelności z tytułu zapisu (dalszego zapisu), wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci, dokonuje wypłaty (zwrotu długu) na rzecz osoby uprawnionej (wierzyciela) w sytuacji, w której śmierć klienta nastąpiła przed 1 stycznia 2007 r.

Stosownie do zapisu art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Zgodnie z art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, a spadek nabywa się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, stosuje się przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Podstawowe znaczenie w przedmiotowej sprawie na treść przepisów przejściowych, określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r., towarzyszących zmianom wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2007 r. w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z tymi przepisami do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie zmian, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. (wejścia w życie zmian).

Należy wskazać, iż ustawodawca mając prawo wyboru kryteriów dla stosowania nowych przepisów (m.in. daty nabycia i daty powstania obowiązku podatkowego) zdecydował w przepisach przejściowych, że kryterium decydującym o stosowaniu nowych lub dotychczasowych przepisów jest data nabycia majątku (prawa), a nie data powstania obowiązku podatkowego. Jednocześnie, gdyby ustawodawca chciał odmiennie uregulować stosowanie przepisu art. 19 ustawy, wskazałby to wprost, jak to uczynił w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy zmieniającej w zakresie stosowania przepisu art. 4 ust. 4 i art. 15 ust. 4 zmienionej ustawy.

Mając na względzie, że ustawodawca przy tworzeniu prawa jest racjonalny, brak w przedmiotowym przypadku odrębnych przepisów międzyczasowych dotyczących obowiązków podmiotów wymienionych w art. 19 ustawy oznacza, że do tego przepisu ma zastosowanie ogólny przepis przejściowy.

W związku z tym, że ustawodawca odniósł stosowanie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie zmian i nie określił odmiennych przepisów przejściowych dla sytuacji objętej dyspozycją art. 19 ustawy, oznacza to, że w danym stanie faktycznym stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn zarówno dotyczące praw i obowiązków podatników, jak również inne przepisy ustawy związane z tym nabyciem, w tym przepisy art. 19 ustawy. Stąd, w tak ukształtowanym stanie prawnym, jeżeli nabycie środków pieniężnych tytułem spadku, zapisu (dalszego zapisu) lub nabycie tytułem wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci wkładcy nastąpi przed dniem 1 stycznia 2007 r. wówczas do wypłaty środków pieniężnych ma zastosowanie przepis art. 19 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. o podatku od spadków i darowizn podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

Zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy zapłata spadkobiercy długu przez dłużnika spadkodawcy i wypłata należności przypadających z tytułu zapisu lub wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci lub umorzenia jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci może nastąpić tylko za pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie wymaga zgody naczelnika urzędu skarbowego wypłata należności przypadających z tytułu wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładcy na wypadek jego śmierci lub z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci - do wysokości kwot określonych w art. 9 ust. 1.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

Ponadto, stosownie do zapisu art. 19 ust. 3 ustawy osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, będące dłużnikiem spadkodawcy, są obowiązane przy zapłacie długu potrącić i przekazać do właściwego urzędu skarbowego podatek od nabycia spadku, należny od spadkobiercy w wysokości ustalonej przez naczelnika tego urzędu skarbowego. Zapłata długu bez potrącenia podatku od nabycia spadku może nastąpić tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po stwierdzeniu przez naczelnika urzędu skarbowego, ze nabycie spadku jest zwolnione od podatku lub że należny podatek został zapłacony albo prawo do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego uległo przedawnieniu.

Zgodnie z art. 19 ust. 4 przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio przy wypłacie przez spadkobierców należności w gotówce przypadającej z tytułu zapisu lub polecenia testamentowego. Dodatkowo należy wskazać, iż w myśl art. 19 ust. 5 ustawy osoby, które dopuściły do wypłaty z naruszeniem przepisów ust. 1-4, odpowiadają za zobowiązania podatkowe solidarnie z podatnikiem do wysokości wypłaconych kwot.

Reasumując należy stwierdzić, iż jeżeli śmierć spadkodawcy nastąpiła przed 1 stycznia 2007 r., wówczas będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. A zatem, Bank jako dłużnik spadkodawcy powinien realizować spoczywający na nim obowiązek wynikający z treści przytoczonych przepisów, istotne bowiem jest to kiedy spadkobierca nabywa spadek, a ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że śmierć klienta nastąpiła przed 1 stycznia 2007 r. Tak więc w niniejszej sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 19 obowiązujący do 31 grudnia 2006 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanego orzeczenia w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż orzeczenie to co do zasady wiąże w sprawie, w której zostało wydane i nie jest źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowi podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.