IPPB2/436-2/08-2/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Państwa, przedstawione we wniosku z dnia 26 listopada 2007 r. (data wpływu 7 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową typu cash pooling - jest prawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie usług kompleksowego zarządzania płynnością finansową typu cash pooling.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

O Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej "Spółka") należy do międzynarodowej Grupy WPP (dalej "Grupa WPP"). Banki z Grupy BNP P. zaoferowały spółkom z Grupy WPP usługę polegającą na zarządzaniu płynnością finansową w ramach grupy WPP, tzw. cash pooling. Ta kompleksowa usługa finansowa oferowana przez banki z grupy BNP P. będzie obejmować szereg powiązanych ze sobą czynności, mających na celu umożliwienie spółkom należącym do Grupy WPP optymalizację gospodarowania wolnymi środkami finansowymi oraz ograniczenie obciążeń związanych z niedoborami środków finansowych.

Podstawowe zasady świadczenia powyższej usługi zarządzania płynnością finansową zawarte będą w następujących dokumentach:

* I.C.A - umowie regulującej stosunki pomiędzy Spółką A WPP G.S SNC (dalej "WPP GS"), spółką z Grupy WPP zarządzającą płynnością finansową z ramienia Grupy WPP,

* C.C.A, S.E - umowie zawartej pomiędzy Spółką a BNP P. S. A. oddział w Polsce (dalej: "BNP P. Polska") i holenderskim oddziałem BNP P. (dalej: "BNP P. Holandia"), oraz

* I B.C.L - oświadczeniu o przystąpieniu do systemu cash pooling złożonym BNP P. Holandia przez WPP GS w imieniu własnym i innych uczestników z Grupy WPP.

Na podstawie C.C.A, S.E, BNP P. Polska otworzy dla Spółki rachunek w Polsce (dalej: "Rachunek Krajowy"), jednocześnie zaś BNP P. Holandia otworzy dla Spółki rachunek w Holandii (dalej: "Rachunek Zagraniczny"). Z kolei, Spółka upoważni BNP P. Polska i BNP P. Holandia do przelewania środków finansowych pomiędzy rachunkiem krajowym i rachunkiem zagranicznym Spółki (w zależności od występującego na nich salda):

* w przypadku dodatniego salda na rachunku krajowym środki przekazywane będą na rachunek zagraniczny,

* w razie ujemnego salda na rachunku krajowym transfer środków odbywać się będzie w odwrotnym kierunku.

Przekazywanie środków w określony powyżej sposób odbywa się wyłącznie pomiędzy rachunkami Spółki.

Rachunek zagraniczny Spółki zostanie włączony przez BNP P. Holandia do systemu zarządzania płynnością finansową Grupy WPP. Oznacza to, że w przypadku, gdy na rachunku zagranicznym wystąpi saldo dodatnie, od tego salda BNP P. Holandia będzie wypłacał odsetki Spółce. W przypadku salda ujemnego na rachunku zagranicznym Spółka będzie obciążana odsetkami przez BNP P. Holandia. W ramach tego systemu nie będą dokonywane przelewy środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników.

Oprócz uczestnictwa w powyższym systemie WPP GS będzie pełnić ponadto funkcję podmiotu administrującego ze strony Grupy WPP. Zakres jej obowiązków będzie obejmować między innymi:

* wdrożenie wraz z bankami z Grupy BNP P. systemu zarządzania płynnością finansową dla spółek z Grupy WPP,

* pełnienie funkcji pool leadera,

* uiszczenie opłaty związanej z wdrożeniem systemu zarządzania płynnością finansową (I.F) oraz ponoszenie kosztów miesięcznej opłaty za utrzymywanie systemu (S.F),

* zarządzanie relacjami z bankami,

* podpisywanie w imieniu i na rzecz uczestników systemu wszelkich dokumentów związanych z ustanowieniem i funkcjonowaniem systemu.

W wyniku pełnienia podmiotu administrującego systemem ze strony Grupy WPP, WPP GS będzie współodpowiedzialna za jego prawidłowe funkcjonowanie. W zamian za swoje zaangażowanie WPP GS będzie uprawniona do otrzymywania wynagrodzenia w wysokości różnicy między odsetkami skalkulowanymi na bazie sumy sald rachunków podmiotów z Grupy WPP uczestniczących w systemie zarządzania płynnością finansową a sumą odsetek faktycznie zapłaconych/otrzymanych przez poszczególnych uczestników systemu (tzw. P.B). Wynagrodzenie to będzie wypłacane bezpośrednio przez BNP P. Holandia.

W ramach wynagrodzenia za usługę zarządzania płynnością finansową oferowaną przez banki z Grupy BNP P., BNP P. Polska będzie obciążał rachunek krajowy Spółki miesięczną stałą opłatą w wysokości 75 (siedemdziesiąt pięć) złotych z tytułu przelewania środków finansowych pomiędzy rachunkiem krajowym i rachunkiem zagranicznym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wszystkie czynności wykonywane przez banki z grupy BNP P. oraz WPP GS w związku z zarządzaniem płynnością finansową spółek z grupy WPP na podstawie dokumentów:

* I.C.A,

* C.C.A, S.E, oraz

* I B.C.L

składają się na kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową typu cash pooling niepodlegającą podatkowi od czynności cywilnoprawnych (dalej: "p.c.c.").

Zdaniem wnioskodawcy:

Spółka stoi na stanowisku, że wszystkie wymienione wyżej czynności wykonywane przez banki z Grupy BNP P. oraz WPP GS w związku z zarządzaniem płynnością finansową spółek z Grupy WPP składają się na kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową typu cash pooling niepodlegającą p.c.c.

Poniżej Spółka przedstawiła argumenty na poparcie swojego stanowiska.

Artykuł 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450, dalej: "ustawa o p.c.c.") zawiera katalog czynności podlegających temu podatkowi, do których należą:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki,

* umowy darowizny

* w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki (akty założycielskie).

Powszechnie podkreśla się, że katalog powyższych czynności ma charakter zamknięty, co oznacza, że nie podlegają opodatkowaniu p.c.c. czynności, które nie zostały wymienione wprost w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c.

Umowa typu cash pooling nie została zawarta w powyższym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu p.c.c. Ponadto należy podkreślić, że taka umowa na gruncie polskiego prawa stanowi samodzielny typ czynności cywilnoprawnej będącej tzw. umową nienazwaną. Obejmuje ona bowiem świadczenie kompleksowej usługi finansowej mającej na celu umożliwienie uczestnikom optymalizację gospodarowania wolnymi środkami finansowymi oraz ograniczenie obciążeń związanych z niedoborami środków finansowych. W konsekwencji, nie może być utożsamiana z żadną z czynności prawnych zawartych we wskazanym powyżej katalogu czynności podlegających p.c.c.

W rezultacie, w związku z faktem, że umowa typu cash pooling:

* nie została wymieniona wprost w katalogu czynności cywilnoprawnych zawartym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o p.c.c., oraz

* jako samodzielna konstrukcja prawna nie może być utożsamiana z żadną z czynności prawnych objętych powyższym katalogiem nie podlega ona opodatkowaniu p.c.c.

Prawidłowość powyższego stanowiska znajduje powszechne potwierdzenie w licznych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo:

* "Zdaniem banku, czynność polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej na podstawie umowy cash pooling, która nie znajduje odpowiednika w kodeksie cywilnym, pozostając umową nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają taksatywnie wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne. Ponieważ umowa o cash poolingu nie została wymieniona w tym przepisie, nie będzie ona z tego względu podlegać podatkowi od czynności cywilnoprawnych". - postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2005 r. (Sygn. 1471/DC/436/6/05/HB);

* "Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) w art. 1 ust. 1 zawiera zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu, a tym samym skutkujących powstaniem obowiązku podatkowego. Oznacza to, że czynności cywilnoprawne, które nie zostały wymienione w sposób wyraźny w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają opodatkowaniu omawianym podatkiem. Zatem czynności wynikające z umowy o cash poolingu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych". - Postanowienie Naczelnika Opolskiego Urzędu skarbowego z dnia 22 maja 2006 r. (Sygn. PD/436-2/MG/06);

* "Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych w art. 1 ust. 1 zawiera zamknięty katalog czynności podlegających ww. podatkowi. Enumeratywne wyliczenie czynności cywilnoprawnych wskazuje, iż zamiarem ustawodawcy było objęcie zakresem przedmiotowym omawianego podatku wyłącznie tych tylko zdarzeń prawnych, które mieszczą się w tym katalogu. Odnosząc obowiązujące regulacje prawne do stanu faktycznego przedstawionego przez podatnika stwierdzić należy, że umowa cash pooling nie spełnia wymogów przedmiotowo istotnych żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, czynność jej zawarcia nie będzie skutkowała opodatkowaniem z tytułu podatku od czynności cywilnoprawnych." - Postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 5 września 2006 r. (Sygn. PUS.V.436/7/06).

W konsekwencji, w świetle powyższej argumentacji zdaniem Spółki system typu cash pooling zaproponowany Grupie WPP przez banki z Grupy BNP P. nie będzie skutkował powstaniem dla niej obowiązku podatkowego w p.c.c.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

Uczestnik cash poolingu posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując stwierdza się, iż wszystkie czynności wykonywane przez banki z grupy BNP P. oraz WPP GS składające się na usługę zarządzana płynnością finansową typu cash pooling nie zostały wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.