IPPB2/436-176/08-2/MZ - Umowa pożyczki zawarta poza terytorium RP a podatek od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 6 maja 2008 r. (data wpływu 12 maja 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 12 maja 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka posiadająca siedzibę w Polsce (pożyczkobiorca) zamierza zawrzeć umowę pożyczki, której przedmiotem będą pieniądze. Umowa pożyczki zostanie zawarta poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tj. na terytorium Republiki Czeskiej). Pożyczkodawcą będzie podmiot posiadający siedzibę w Polsce, niebędący udziałowcem Spółki (pożyczkobiorcy). Środki pieniężne, które zostaną przekazane na polskie konto Spółki (pożyczkobiorcy) stanowiące przedmiot umowy pożyczki będą pochodzić z rachunku bankowego pożyczkodawcy znajdującego się w banku z siedzibą w Republice Czeskiej. W chwili zawarcia umowy pożyczki (dokonania czynności cywilnoprawnej) przedmiot tej umowy (tj. pieniądze) będą znajdowały się na rachunku bankowym pożyczkodawcy prowadzonym przez bank z siedzibą na terytorium Republiki Czeskiej (tj. pieniądze będą znajdowały się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zawarcie przez pożyczkobiorcę (posiadającego siedzibę w Polsce) umowy pożyczki poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przy założeniu, że pieniądze będące przedmiotem tej umowy w chwili jej zawarcia znajdują się na rachunku bankowym pożyczkodawcy (posiadającego siedzibę w Polsce) prowadzonym przez bank z siedzibą w Republice Czeskiej (tj. pieniądze będące przedmiotem umowy pożyczki znajdują się za granicami Polski) - będzie podlegało podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem wnioskodawcy.

Zgodnie z treścią art. 1 ust. 4 Ustawy o P.C.C. czynności cywilnoprawne (w tym umowa pożyczki) podlegają co do zasady podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

Posługując się wnioskowaniem a contrario należy wskazać, iż zgodnie z przytoczonym przepisem nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki, m.in. w przypadku gdy:

O powstaniu obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych - od umowy pożyczki - decyduje moment dokonania czynności (art. 3 ust. 1 pkt 1 Ustawy o P.C.C.). W związku z tym, że umowa pożyczki ma charakter konsensualny, a więc dochodzi do skutku z chwilą zgodnego oświadczenia stron, zatem chwilą powstania obowiązku zapłaty podatku od tej umowy jest data jej zawarcia. Nie ma natomiast znaczenia chwila wydania przedmiotu pożyczki np. pieniędzy. Odnosząc te tezy do przepisu art. 1 ust. 4 Ustawy o P.C.C., należy uznać, że o tym czy dana umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi, decyduje stan istniejący w momencie jej zawarcia.

Należy zauważyć, iż art. 720 kodeksu cywilnego traktuje pieniądze jako znaki towarowe i rzeczy. Tak też ustawodawca w art. 1 ust. 4 pkt 1 Ustawy o P.C.C. potraktował pieniądze będące przedmiotem między innymi umowy pożyczki, o której mowa w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b tej ustawy. W przepisie tym bowiem jest mowa ogólnie o rzeczach, jako przedmiocie czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (tak: Naczelny Sąd Administracyjny w wyr. z 8 czerwca 2006 r., IIFSK 819/2005).

Mając powyższe na względzie należy wskazać, iż w związku z tym, że (jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego) pieniądze (rzeczy) będące przedmiotem umowy pożyczki w chwili jej zawarcia będą znajdować się poza granicami Polski, a ponadto przedmiotowa umowa zostanie dokonana (zawarta) również poza terytorium Polski, to taka czynność nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają wymienione w tym przepisie czynności cywilnoprawne, w tym między innymi umowy pożyczki.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W praktyce największe znaczenie, zarówno w obrocie gospodarczym jak i nieprofesjonalnym, mają pożyczki pieniężne. Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile chodzi o zaznaczenie samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 K. c. jest elementem przedmiotowo istotnym tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek.

Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

Zgodnie z powyższym artykułem czynności cywilnoprawne w tym pożyczka podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

Zgodnie z art. 1 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nieistotne są inne okoliczności związane ze stronami samej czynności. Dla opodatkowania w Polsce nie ma znaczenia obywatelstwo stron konkretnej czynności cywilnoprawnej, ani ich miejsce zamieszkania, a także inne okoliczności, w których zostaje dokonana umowa, a zwłaszcza miejsce jej zawarcia. Warunkiem jest jednak, że będące jej przedmiotem rzeczy znajdują się na terytorium Polski, albo gdy jej przedmiotem są prawa majątkowe - wykonywane na jej terytorium. Taka sytuacja w przedmiotowej sprawie nie występuje.

Zgodnie z art. 1 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy podatkowi podlegają czynności wskazane w ustawie, gdy ich przedmiotem są rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, ale jeżeli są spełnione łącznie dwie przesłanki:

Należy zauważyć, iż dla opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych obydwa warunki muszą być spełnione kumulatywnie. Jeżeli zostanie spełniony tylko jeden z nich, nie powstanie obowiązek podatkowy.

W świetle przedstawionej przez Spółkę sytuacji w dniu zawarcia umowy pieniądze będą znajdowały się za granicą i umowa zostanie zawarta za granicą.

Reasumując stwierdza się, iż zawarcie przez pożyczkobiorcę umowy pożyczki poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przy założeniu, że pieniądze będące przedmiotem tej umowy w chwili jej zawarcia znajdują się na rachunku bankowym pożyczkodawcy za granicami Polski nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.