IPPB2/436-133/10-2/MZ - Warunki zachowania prawa do ulgi podatkowej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 16 kwietnia 2010 r. (data wpływu 19 kwietnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ulgi zawartej w art. 16 ustawy - jest prawidłowe.

W dniu 19 kwietnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ulgi zawartej w art. 16 ustawy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 3 listopada 2005 r. została zawarta umowa darowizny w formie aktu notarialnego, na mocy której Wnioskodawczyni nabyła od swoich rodziców spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o powierzchni 50,70 m², składającego się z dwóch pokoi, przedpokoju, kuchni, łazienki z wc. Od tej czynności na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie został pobrany podatek, ponieważ Wnioskodawczyni odpowiadała wymogom z art. 16 powołanej ustawy z dnia 28 lipca 1983 r.

Od dnia 1 grudnia 2005 r. Wnioskodawczyni mieszka w tym lokalu. Chciałaby sprzedać to mieszkanie przed upływem 5 lat określonych w ustawie. Całość środków finansowych uzyskanych ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zostanie przeznaczona, przed upływem 6 miesięcy od daty sprzedaży, na zakup 1/2 części bliźniaka lub domu jednorodzinnego w podwarszawskiej miejscowości K.

Konieczność zmiany warunków mieszkaniowych wynika z faktu złego stanu zdrowia męża. Mąż choruje na astmę oskrzelową oraz alergiczny nieżyt błon śluzowych nosa. Z uwagi na to przeciwwskazane jest narażenie na znaczne zanieczyszczenie środowiska, spaliny samochodowe, powodujące zaostrzenie astmy oskrzelowej (opinia dr Barbary W. specjalista pneumolog, lekarz prowadzący męża). W obecnym miejscu zamieszkania zanieczyszczenie powietrza i ilość spalin samochodowych jest bardzo duże. Dlatego Wnioskodawczyni wraz z mężem chcieliby przeprowadzić się do miejscowości K., w której tereny zielone, lasy stanowią 20 % powierzchni miasta. Wnioskodawczyni nadmienia, iż choroba męża utrudnia realizację potrzeb mieszkaniowych w lokalu nabytym w drodze darowizny. Jednocześnie Wnioskodawczyni zaznacza, że w związek małżeński wstąpiła w dniu 27 lipca 2008 r. i w chwili przyjmowania darowizny nie znała męża.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w sytuacji opisanej w poz. 50 zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, zostanie zachowane prawo do ulgi w podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Wystąpi konieczność zmiany warunków mieszkaniowych z powodu pogarszającego się stanu zdrowia i narastających dolegliwości męża. Prawo do ulgi mieszkaniowej z art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn w tej sytuacji powinno być zachowane.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Ponieważ nabycie mieszkania w drodze darowizny nastąpiło w 2005 r. tj., przed 1 stycznia 2007 r. w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, który w przedstawionym stanie faktycznym nie ma zastosowania.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej, nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m² powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.

Ulga, o której mowa w ust. 1 art. 16 ww. ustawy przysługuje osobom, które łącznie spełniają następujące warunki (art. 16 ust. 2 ww. ustawy):

Zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Przy czym obie przesłanki muszą wystąpić łącznie.

Mając na uwadze ww. przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn stwierdzić należy, że zasadniczym celem ustawodawcy jest zwolnienie bliskich spadkodawcy lub darczyńcy od obciążeń podatkowych z tytułu nabycia nieruchomości mieszkaniowej, gdy nie dysponują innym mieszkaniem czy domem i będą zamieszkiwać w uzyskanej nieruchomości oraz nie dokonają jej zbycia przez 5 lat od dnia określonego w cytowanym wyżej przepisie art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wszelkie bowiem zwolnienia w prawie podatkowym są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego też wykładnia przepisów ustanawiających te zwolnienia musi być wykładnią ścisłą i enumeratywny katalog zwolnień przedmiotowych nie może być poprzez interpretację rozszerzany.

Celem norm zawartych w treści ww. art. 16 jest nieobciążanie osób najbliższych spadkodawcy lub darczyńcy (w przypadku darowizny ulga ta przysługuje wyłącznie osobom należącym do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn) oraz bliskich i najbliższych spadkodawcy znacznymi, pod względem finansowym, skutkami podatkowymi z tytułu przyrostu majątkowego w postaci nieruchomości bądź lokalu, gdy nie dysponują budynkiem lub lokalem mieszkalnym i zamierzają zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat. Prawo do tej ulgi przysługuje również w przypadkach, gdy wymienione osoby - po zamieszkaniu w nabytym w ten sposób budynku lub lokalu - znajdują się w sytuacji życiowej powodującej konieczność zmiany warunków mieszkaniowych, skutkującą zbyciem przedmiotu tej darowizny czy masy spadkowej, przed upływem okresu określonego w art. 16 ust. 2 pkt 5 ustawy. Podkreślić jednak należy, że wyłącznie "uzasadniona konieczność" zmiany warunków mieszkaniowych pozwala na zachowanie prawa do przewidzianej w art. 16 ust. 1 ulgi. Nie wystarcza zatem dla spełnienia tej przesłanki zwykła potrzeba zmiany warunków mieszkaniowych. Zgodnie z wykładnią językową, pojęcie "konieczność" oznacza bowiem: nieodzowność, przymus lub, że coś jest nieuchronne, nie dające się uniknąć (Słownik języka polskiego PWN I tom 1978 r.).

Z treści złożonego wniosku wynika, iż w dniu 3 listopada 2005 r. została zawarta umowa darowizny, na mocy której Wnioskodawczyni nabyła od swoich rodziców spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o pow. 50,70 m². Od tej czynności na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków nie został pobrany podatek. Wnioskodawczyni odpowiadała wymogom z art. 16 powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn. Od dnia 1 grudnia 2005 r. Wnioskodawczyni mieszka w tym lokalu. Wnioskodawczyni chciałaby sprzedać to mieszkanie przed upływem 5 lat określonych w ustawie. Całość środków finansowych uzyskanych ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zostanie przeznaczona przed upływem 6 miesięcy od daty sprzedaży na zakup 1/2 części bliźniaka lub domu jednorodzinnego w podwarszawskiej miejscowości K. Konieczność zmiany warunków mieszkaniowych wynika z faktu złego stanu zdrowia męża. Mąż choruje na astmę oskrzelową oraz alergiczny nieżyt błon śluzowych nosa. Z uwagi na to przeciwwskazane jest narażenie na znaczne zanieczyszczenie środowiska, spaliny samochodowe, powodujące zaostrzenie astmy oskrzelowej. W obecnym miejscu zamieszkania zanieczyszczenie powietrza i ilość spalin samochodowych jest bardzo duże.

Biorąc pod uwagę argumentację przedstawioną we wniosku można zatem przyjąć, iż w sytuacji Wnioskodawczyni zachodzi uzasadniona konieczność zmiany warunków mieszkaniowych, wymagana przepisem art. 16 ust. 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn dla zachowania ulgi mieszkaniowej, pomimo zbycia nabytego w drodze darowizny mieszkania przed upływem 5 lat od dnia jego otrzymania. A zatem, jeżeli Wnioskodawczyni dokona zbycia powyższego mieszkania przed upływem 5 lat, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpi nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia - zachowa prawo do ulgi podatkowej określonej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.