IPPB2/436-130/08-4/AS - Czy umowa prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool podlega opodatkowaniu PCC?

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 17 lipca 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/436-130/08-4/AS Czy umowa prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool podlega opodatkowaniu PCC?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2008 r. (data wpływu 17 kwietnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy zarządzania płynnością finansową - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 kwietnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umowy zarządzania płynnością finansową.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Bank ..... w ........ Spółka Akcyjna (dalej: "Bank") zamierza poszerzyć swoją ofertę produktową o usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów powiązanych, dla których Bank prowadzi rachunki bankowe. W tym celu, Bank zawierać będzie Umowę prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool (dalej: "Umowa"), której celem będzie zapewnianie efektywnego zarządzania środkami pieniężnymi i poprawa płynności finansowej grupy podmiotów powiązanych (dalej: "Uczestnicy").

Każdy z Uczestników posiadać będzie rachunek bankowy, który będzie brał udział w realizacji operacji objętych Umową.

Uczestnicy wyznaczą spośród siebie Uczestnika - Agenta posiadającego Rachunek Główny Agenta, dla którego, poza tym rachunkiem, Bank, założy Rachunek Pomocniczy Agenta, przeznaczony tylko i wyłącznie do realizacji operacji przewidzianych w Umowie.

Każdego dnia roboczego Bank przeprowadzi kolejno po sobie następujące czynności jako ostatnie operacje w danym dniu roboczym wykonane na rachunkach uczestników biorących objętych usługą:

a.

Ustali Saldo Uczestnika (stan rachunku danego Uczestnika) dla każdego z Uczestników z osobna;

b.

Ustali Sumę Sald Dodatnich (suma sald Uczestników, których Salda Uczestnika maja wartość dodatnią) oraz Sumę Sald Ujemnych (suma Sald Uczestników których Salda Uczestnika mają wartość ujemną);

c.

Dokona obliczenia kwoty stanowiącej Sumę (kwota stanowiąca sumę sald Dodatnich oraz Sumy Sald Ujemnych);

d.

W przypadku gdy Suma ma wartość:

*

ujemną: Bank dokona transferu środków pieniężnych stanowiących równowartość Sumy z Rachunku Głównego Agenta na Rachunek Pomocniczy Agenta;

*

dodatnią: Bank dokona transferu środków pieniężnych stanowiących równowartość Sumy z Rachunku Pomocniczego Agenta na Rachunek Główny Agenta.

Po dokonaniu powyższych czynności Bank dokona transferu środków pieniężnych pomiędzy rachunkami Uczestników i Rachunkiem Pomocniczym Agenta, w taki sposób, aby na koniec dnia roboczego salda wszystkich rachunków, w tym Rachunku Pomocniczego Agenta były równe zeru. Podstawą prawna dokonywanych transferów środków pieniężnych będzie określona w art. 518 Kodeksu cywilnego subrogacja, t. j. wstąpienie w prawa zaspokojonego wierzyciela.

Dodatkowo, w ramach świadczonej usługi Bank dokonywać będzie, zgodnie z wolą Uczestników, alokowania odsetek należnych bądź obciążających poszczególnych Uczestników.

Na zlecenie Uczestników, Bank wykona księgowania związane z rozliczeniami wierzytelności / zobowiązań poszczególnych Uczestników względem Uczestnika będącego Agentem powstałych w związku z realizacją przez Bank czynności określonych powyżej.

Rozliczenie, o którym mowa powyżej, będzie następowało z chwilą wystąpienia jednego lub więcej Uczestników z umowy, nie rzadziej jednak niż w określonym dniu, np. na ostatni dzień każdego miesiąca, kwartału, roku.

Z tytułu świadczenia omawianych usług, Bank będzie pobierać prowizję miesięczną należną od każdego z Uczestników.

Pismem z dnia 26 maja 2008 r. Nr IPPB2/436-130/08-2/AS wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w zakresie przesłania aktualnego pełnomocnictwa lub innego dokumentu poświadczonego za zgodność z oryginałem, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Pana W... Z....

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

1.

Czy Bank jest podatnikiem VAT z tytułu czynności wykonywanych w oparciu o Umowę prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool, t. j. usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów?

2.

Czy umowa prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool, t. j. kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową świadczona przez Bank, jak również czynności faktycznie wykonywane w ramach tej Umowy przez Bank, stanowiące jej integralną część, a tym samym stanowiące element kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową świadczonej przez Bank, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

3.

Czy odsetki płatne przez Uczestników, w związku z realizacją Umowy prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool, nie podlegają ograniczeniom wynikającym z przepisów o niedostatecznej kapitalizacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

Odpowiedź odnośnie pytanie 2 stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Wniosek odnośnie pytania 1 i 3 zostanie rozpatrzony w odrębnej interpretacji.

Zdaniem wnioskodawcy:

W myśl art. 1 ustawy o p.c.c., opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlega zamknięty katalog czynności cywilnoprawnych wymieniony w tym przepisie. Bank stoi na stanowisku, że usługa świadczona w oparciu o Umowę, polegająca na zarządzaniu płynnością finansową danej grupy kapitałowej, nie znajduje odpowiednika w ustawie kodeks cywilny i pozostając umowa nienazwaną, nie mieści się w zamkniętym katalogu art. 1 ustawy o p.c.c.

Zdaniem Banku, celem ustawodawcy było precyzyjne określenie czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Natura usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (Cash pooling), świadczonej na podstawie Umowy, wskazuje, że jest to rozbudowany, wielostopniowy system rozliczeń finansowych w obrębie danej grupy kapitałowej, zawierający w sobie czynności faktyczne i prawne faktycznie wykonywane w ramach struktury przez Bank t. j. transfery środków pieniężnych - nie jest to natomiast żadna z czynności wymienionych w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Ponadto, Bank wystąpił z wnioskiem o dokonanie klasyfikacji statystycznej umawianej usługi Cash pooling i uzyskał odpowiedź Urzędu Statystycznego potwierdzającą, iż świadczone, na podstawie Umowy prowadzenia rachunków w systemie Cash Pool, usługi stanowią usługi pośrednictwa finansowego (klasyfikacja Urzędu Statystycznego została załączona do niniejszego wniosku).

Dodatkowo, organy podatkowe, w tym Minister Finanse, wielokrotnie prezentowały stanowisko, zgodnie z którym usługi Cash pooling nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako specyficzne czynności niewymienione w art. 1 ustawy o p.c.c.

Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, w piśmie wydanym w imieniu Ministra Finansów z dnia 8 lutego 2008 roku (sygn. IPPB2/436-155/07-4/AA), stwierdził, że: "zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "Cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "Cash pooling" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych".

Stanowisko co do niepodlegania Cash poolingu t. j. usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zostało potwierdzone również m. in. w piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, wydanym w imieniu Ministra Finansów z dnia 6 lutego 2008 roku (sygn. IPPB2/436-2/08-2/AA), piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, wydanym w imieniu Ministra Finansów z dnia 5 grudnia 2007 roku (sygn. IPPB2/436-23/07/HS/KAN-686/09/07; piśmie Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2007 roku (sygn. ZP/436-22/06); piśmie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w warszawie z dnia 6 marca 2007 roku (sygn. 1472/SPC/436-2/07/SJ).

W świetle powyższego, Bank wnosi o potwierdzenie, że kompleksowa usługa zarządzania płynnością finansową grupy spółek (Cash pooling), świadczona przez Bank w oparciu o Umowę, jak również poszczególne czynności faktycznie wykonywane w ramach Umowy przez Bank, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

1)

następujące czynności cywilnoprawne:

a.

umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

b.

umowy pożyczki,

c.

(uchylona),

d.

umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

e.

umowa dożywocia,umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat i dopłat,

f.

(uchylona),

g.

ustanowienie hipoteki,

h.

ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

i.

umowy depozytu nieprawidłowego,

j.

umowy spółki (akty założycielskie);

2)

zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;

3)

orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy pożyczki, w których w myśl art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze późn. zm.) dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy lub tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Przedstawiona we wniosku Spółki konstrukcja "cash poolingu", jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących podmiotów, pomimo zawierania w sobie pewnych elementów pożyczki, nie wyczerpuje istotnych jej znamion. "Cash pooling" polega na umożliwieniu lepszej gospodarki finansowej grupy kapitałowej. Dzięki tej usłudze można skompensować niedobory środków przedsiębiorstw należących do danej grupy nadwyżkami innych przedsiębiorstw należących do tej samej grupy oraz korzystnie zagospodarować nadwyżkę środków netto.

W przypadku "cash poolingu" mamy do czynienia z trzema przynajmniej podmiotami, a mianowicie: podmiotem posiadającym wolne środki finansowe, podmiotem posiadającym niedobór tych środków oraz bankiem występującym w roli pośrednika działającego we własnym imieniu.

Z tytułu uczestnictwa w tych transakcjach dla wszystkich podmiotów powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Uczestnik "cash poolingu" posiadający wolne środki nie wie, czy środki te zostaną wykorzystane, w jakiej wysokości i przez którego uczestnika. Tym samym nie jest skonkretyzowana druga strona transakcji, jak też jej przedmiot, ponieważ źródłem, z którego zostanie zasilony rachunek o saldzie debetowym, jest rachunek zbiorczy, na którym gromadzone są wolne środki wszystkich posiadających je uczestników "cash poolingu".

Reasumując, należy stwierdzić, iż zawarcie umowy dotyczącej kompleksowego zarządzania płynnością finansową "cash pooling" nie zostało wymienione w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności tego typu nie można również zakwalifikować jako umowy pożyczki wymienionej w tym katalogu. Tym samym czynności dokonywane w ramach umowy "cash poolingu" nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl