IPPB2/436-113/12/15-13/S/MZ

uwzględniająca prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 marca 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 2729/12

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów, uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 2729/12 z dnia 15 marca 2013 r. (data wpływu 23 marca 2015 r.) stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2012 r. (data wpływu 15 marca 2012 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 11 kwietnia 2012 r. Nr IPPB2/436-113/12-2/MZ (data nadania 11 kwietnia 2012 r., data doręczenia 16 kwietnia 2012 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku - jest prawidłowe.

W dniu 15 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2011 r. Sąd Okręgowy zobowiązał miasto do wykupu od Genowefy G. (spadkodawcy Wnioskodawcy) nieruchomości. Jednocześnie zasądził od miasta na rzecz spadkodawcy Wnioskodawcy cenę wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10 sierpnia 2009 r. do dnia zapłaty.

W tym zakresie wyrok Sądu zastąpił umowę sprzedaży nieruchomości. Genowefa G. zmarła po ogłoszeniu wyroku w dniu 28 grudnia 2011 r. Wobec powyższego zapłata ceny przez miasta opisanej w wyroku wraz z odsetkami nastąpiła na rzecz jej spadkobierczyni - Wnioskodawczyni w dniu 21 lutego 2012 r.

Genowefa G. nabyła przedmiotową nieruchomość w drodze zasiedzenia na podstawie postanowienia z dnia 22 sierpnia 2006 r. z dniem 27 maja 2000 r.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 11 kwietnia 2012 r. Nr IPPB2/415-254/12-2/AS, IPPB2/436-113/12-2/MZ na podstawie art. 169 § 1 i § 2 tej ustawy wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia złożonego wniosku poprzez:

* Wskazanie, w zakresie przepisów jakiej ustawy ma być wydana interpretacja indywidualna. Należy wskazać, iż w części E.2. złożonego wniosku zaznaczono jako rodzaj sprawy poz. 54, 58 i 59 - podatek dochodowy od osób fizycznych, podatek od spadków i darowizn oraz Ordynacja podatkowa. Natomiast z treści wniosku wynika, iż interpretacja może dotyczyć przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy nadmienić, iż w dniu 12 marca 2012 r. dokonano opłaty w kwocie 40,00 zł.

* Jeżeli interpretacja ma dotyczyć przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa, wówczas należy dokonać dodatkowej opłaty w kwocie 80,00 zł (2 x 40 zł) na rachunek bankowy Izby Skarbowej w Warszawie Nr 31 1010 1010 0166 4922 3100 0000 i przesłać kserokopię dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu.

* Jeżeli interpretacja ma dotyczyć przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa należy uzupełnić stan faktyczny, sprecyzować pytanie z zakresu tej ustawy oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem.

* Jeżeli interpretacja ma być wydana w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, to również należy:

* uzupełnić stan faktyczny/ zdarzenie przyszłe w zakresie wskazania:

* daty śmierci spadkodawczyni, daty uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu praw do spadku po zmarłej,

* czy Wnioskodawca rozliczył się we właściwym Urzędzie Skarbowym z tytułu nabycia spadku po zmarłej,

* czy przy rozliczenia się ze spadku Wnioskodawca korzystał z ulg lub zwolnień zawartych w ustawie o podatku od spadków i darowizn, jeżeli tak, to z jakich,

* sprecyzować pytanie podatkowe w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przedstawić własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego, które winno być powiązane z przedstawionym stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym i zadanym pytaniem.

- w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wniosek uzupełniono w terminie pismem z dnia 19 kwietnia 2012 r. (data wpływu 23 kwietnia 2012 r., data nadania w placówce pocztowej 20 kwietnia 2012 r.).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż:

* Wniosek o wydanie interpretacji w zakresie prawa podatkowego dotyczy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn. W związku z powyższym, nadesłała dowód uiszczenia opłaty dodatkowej w wysokości 40 zł.

* Uzupełniając wniosek o wydanie interpretacji z zakresu podatku od spadków i darowizn Wnioskodawczyni wskazuje, iż spadkodawczyni zmarła w dniu 28 grudnia 2011 r. Stwierdzenie nabycia spadku nastąpiło przed Notariuszem w formie aktu poświadczenia dziedziczenia w dniu 18 stycznia 2012 r. Wnioskodawczyni, będąca jedyną spadkobierczynią zmarłej i należąca do I grupy (córka zmarłej) zgłosiła nabycie spadku w urzędzie skarbowym na druku SD-Z2 w dniu 27 marca 2012 r. jako osoba zwolniona od podatku od spadków i darowizn zgłaszająca spadek w terminie ustawowym nie dokonywała opłaty podatku.

* Ponadto Wnioskodawczyni sprecyzowała pytania w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz przedstawiła własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy wobec faktu, iż spadkodawczyni zmarła po wydaniu w dniu 22 grudnia 2011 r. wyroku zastępującego umowę sprzedaży nieruchomości (nabytej przez nią z dniem 27 maja 2000 r. przez zasiedzenie), a przed uprawomocnieniem się wyroku zastępującego umowę sprzedaży i zasądzającego na jej rzecz cenę wraz z odsetkami, w skład masy spadkowej po zmarłej weszło:

* prawo własności przedmiotowej nieruchomości (której dotyczyła sprawa o wykup).

* czy też roszczenie o zapłatę ceny wraz z odsetkami.

2. Czy w którymś z wariantów wskazanych powyżej wnioskodawczyni, będąca córką spadkodawczyni (I grupa) i dopełniwszy obowiązku zgłoszenia w US spadku w terminie ustawowym nie będzie objęta zwolnieniem od podatku od spadków i darowizn.

3. Czy wobec faktu, iż spadkodawczyni zmarła w dniu 28 grudnia 2011 r., tj. po wydaniu orzeczenia zastępującego umowę sprzedaży nieruchomości, a przed jego uprawomocnieniem, w stosunku do niej powstał jakikolwiek obowiązek podatkowy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, biorąc pod uwagę, iż zapłata ceny sprzedaży wraz z odsetkami nastąpiła po śmierci sprzedającej do rąk jej spadkobiercy.

4. Czy wobec faktu, iż Wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku roszczenia o zapłatę ceny wraz z odsetkami, powstał wobec niej obowiązek podatkowy z zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Niniejsze postanowienie dotyczy podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, orzeczenie z dnia 22 grudnia 2011 r. uprawomocniło się w dniu 14 lutego 2012 r., tj. po śmierci spadkodawczyni jak i po poświadczeniu dziedziczenia (18 stycznia 2012 r.). Wypłata ceny wraz z odsetkami nastąpiła w dniu 21 lutego 2012 r. Zdaniem wnioskodawczyni w skład masy spadkowej po zmarłej, pomimo, iż zmarła przed uprawomocnieniem się orzeczenia, doszło do przejścia z dniem wydania wyroku (22 grudnia 2011 r.) prawa własności na kupującego (pozwanego w tamtej sprawie), a w skład masy spadkowej wchodzi już wyłącznie roszczenie o zapłatę ceny wraz z odsetkami zasądzonej przez Sąd w ww. wyroku.

Dokonując zgłoszenia do US spadku, w skład którego wchodzą ww. roszczenia o zapłatę ceny i odsetek, w ustawowym terminie 6 miesięcy wnioskodawczyni korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W dniu 22 maja 2012 r. w zakresie podatku od spadków i darowizn Dyrektor Izby Skarbowej wydał postanowienie Nr IPPB2/436-113/12-4/MZ, odmawiające wszczęcia postępowania z uwagi na okoliczność, iż w zakresie określonym zadanym pytaniem, a dotyczącym wskazania, czy wobec faktu, iż spadkodawczyni zmarła po dniu 22 grudnia 2011 r. wyroku zastępującego umowę sprzedaży nieruchomości (nabytej przez nią z dniem 27 maja 2000 r. przez zasiedzenie), a przed uprawomocnieniem się wyroku zastępującego umowę sprzedaży i zasądzającego na jej rzecz cenę wraz z odsetkami, w skład masy spadkowej po zmarłej weszło: prawo własności przedmiotowej nieruchomości (której dotyczyła sprawa o wykup)..., czy też roszczenie o zapłatę ceny wraz z odsetkami... oraz czy w którymś z wariantów skazanych powyżej wnioskodawczyni, będąca córką spadkodawczyni (I grupa) i dopełniwszy obowiązku zgłoszenia w US spadku w terminie ustawowym nie będzie objęta zwolnieniem od podatku od spadków i darowizn..., nie mogło być przedmiotem interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego. Należy tutaj zaznaczyć, iż tut. Organ nie jest uprawniony do rozstrzygnięcia, co wchodzi w skład masy spadkowej po zmarłej, bowiem nie stanowi to wykładni przepisów prawa podatkowego. Dodatkowo należy nadmienić, iż sprecyzowane pytanie nr 2 dotyczące podatku od spadków i darowizn jest konsekwencją pytania nr 1.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem w dniu 31 maja 2012 r. (data nadania 31 maja 2012 r., data wpływu 4 czerwca 2012 r.) Strona, na podstawie art. 165a § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) złożyła, w wymaganym przepisami prawa terminie, zażalenie wnosząc o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Wnioskodawczyni wskazuje, że w uzasadnieniu postanowienia organ podnosi, iż wnioskiem o wydanie interpretacji objęła zdarzenie przyszłe oraz że interpretacja prawa podatkowego nie może obejmować ustalenia masy spadkowej po zmarłej Genowefie G. Zdaniem Wnioskodawczyni z przedmiotowym rozstrzygnięciem nie można się zgodzić.

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż interpretacja prawa podatkowego może dotyczyć również zdarzenia przyszłego, a nie tylko zaistniałego zgodnie z art. 14b § 2 i 3 ordynacji podatkowej. Nadto w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia ze zdarzeniem przyszłym, lecz ze zdarzeniami, które zaistniały kilka miesięcy temu, tj. faktem zgonu Genowefy G., nabycia przez nią nieruchomości i jej sprzedaży w drodze orzeczenia sądu jak również wypłaty ceny wraz z odsetkami na mocy wyroku zastępującego sprzedaż.

Wnioskodawczyni wskazuje, że wobec powyższego nie ma podstaw do stwierdzenia, iż wniosek o wydanie interpretacji w tym zakresie obejmują zdarzenia przyszłe. Odpowiedź organu w formie interpretacji na zadane przez Wnioskodawczynię pytania jest niezbędna celem weryfikacji prawidłowości dokonanego zgłoszenia nabycia spadku po zmarłej, jak również niezbędna celem udzielenia wyjaśnień Urzędowi Skarbowemu, który przy złożeniu zgłoszenia spadku wyraził pogląd, iż od otrzymanych odsetek od ceny sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni będzie obowiązana odprowadzić podatek.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni wnosi o uchylenie skarżonego postanowienia i wydanie interpretacji w jej sprawie również w zakresie podatku od spadków i darowizn.

W wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w zażaleniu, stwierdzono brak podstaw do uchylenia postanowienia z dnia 22 maja 2012 r. Nr IPPB2/436-113/12-4/MZ o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn.

W dniu 20 sierpnia 2012 r. (data stempla pocztowego 16 sierpnia 2012 r.) wpłynęła skarga z dnia 14 sierpnia 2012 r. na powyższe postanowienie, w której wniesiono o jego uchylenie.

W dniu 21 maja 2013 r. do tut. organu wpłynął odpis nieprawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 marca 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 2729/12 uchylający zaskarżone postanowienie.

W powyższym wyroku Sąd wskazał, że:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, a ocenie Sądu podlega zgodność wydanych aktów, w tym przypadku postanowienia administracyjnego, wydanego w sprawie o interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego, zarówno z przepisami prawa materialnego jak i procesowego, stosownie zaś do treści art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) dalej jako "p.p.s.a." - sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną

1. Oceniając zaskarżone postanowienie w świetle posiadanych kompetencji stwierdzić należy, że narusza ono przepis art. 130 § 1 pkt 6 w zw. z art. 221 Ordynacji podatkowej. W wydaniu zaskarżonego postanowienia brało bowiem udział dwóch tych samych pracowników organu interpretacyjnego, którzy prowadzili sprawę w pierwszej instancji, a to Marzenna Z. i Aleksandra G. Obie z nich, zgodnie ze wskazanymi przepisami, winny ulec wyłączeniu z mocy prawa. Podkreśliła to uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 lutego 2013 r. wydana w składzie siedmiu sędziów z tezą: Artykuł 130 § 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) ma zastosowanie do pracownika organu jednoosobowego w postępowaniu odwoławczym, o którym mowa w art. 221 tej ustawy. Uchwała podkreśliła, że ratio legis instytucji wyłączenia sędziego (art. 48 § 1 pkt 5 k.p.c.), jak też podobnych rozwiązań w innych przepisach o postępowaniu, jest oczywista i sprowadza się do eliminowania wszelkich przyczyn mogących skutkować w otoczeniu jakimikolwiek wątpliwościami co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznawaniu określonej sprawy. Uchwała powołuje się też na wcześniejszą uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2010 r. I OPS 13/09 (ONSAiWSA 2010, Nr 5, poz. 82) oraz wyroki Trybunału Konstytucyjnego w tym z 6 grudnia 2011 r. - Sk 3/11 (OTK ZU-A 2011) jak też literaturę - Z. Czeszejko-Sochacki, Prawo do sądu w świetle Konstytucji RP, PiP 1997, z. 11-12, s. 100; M. Borucka-Arctowa,

Sprawiedliwość proceduralna a orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i jego rola w okresie przemian systemu prawa, Konstytucja i gwarancje jej przestrzegania. Księga pamiątkowa ku czci prof. Janiny Zakrzewskiej, pod. red. J. Trzcińskiego, A. Jankiewicza, Warszawa 1996, s. 27-28.

2. Oceniając postanowienie wydane w dniu 22 maja 2012 r. o odmowie wszczęcia postępowania pod katem merytorycznym, stwierdzić należy, że narusza ono art. 14b) § 2 Ordynacji podatkowej. Skarżąca złożyła wniosek o interpretację indywidualną, który w swojej podstawie zawierał skonkretyzowany, zaistniały stan faktyczny. Dotyczył on realizacji przez Skarżącą prawa do spadku po zmarłej matce i obciążeń podatkowych z tym spadkiem związanych.

W ocenie Sądu wydane postanowienie błędnie ocenia wniosek Skarżącej jako próbę otrzymania odpowiedzi dotyczącej kwalifikacji majątku spadkowego, w szczególności po uzupełnieniu wniosku, na żądanie organu interpretacyjnego. Sposób realizacji praw spadkowych należy do Skarżącej, ale ich ocena podatkowa do Skarżącej i Ministra Finansów. Okoliczność, że pierwsze z postawionych przez Skarżącą zagadnień posiada dwie wersje zdarzenia przyszłego nie stało na przeszkodzie wydania interpretacji indywidualnej w obu wersjach, traktując występujące zagadnienia hipotetycznie. Przepis art. 14b) Ordynacji podatkowej zakłada, że pytanie i odpowiedź mogą mieć charakter teoretyczny i hipotetyczny skoro interpretacja indywidualna może dotyczyć zdarzeń przyszłych. Hipotetyczna interpretacja obu wersji też nie jest sprzeczna z art. 14b) Ordynacji. Stan faktyczny został podany jasno i precyzyjnie, a to już pozwala na dokonanie subsumcji podatkowej. Skoro zostały spełnione przez Skarżącą wszystkie wymogi formalne, winna ona otrzymać odpowiedź w postaci interpretacji indywidualnej, która zgodnie z art. 14k, 14 m i 14n Ordynacji podatkowej daje jej ochronę prawną, do której jest uprawniona zgodnie z cytowanymi przepisami.

Ze wskazanych przyczyn Sąd uchylił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. b p.p.s.a. Organ interpretacyjny stosownie do art. 153 p.p.s.a. wyda w tej sprawie interpretację podatkową na rzecz Skarżącej.

W dniu 23 marca 2015 r. do tut. Organu wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 marca 2013 r. sygn. Akt 2729/12.

W związku z powyższym, pismem z dnia 1 czerwca 2015 r. Nr IPPB2/436-113/12/15-12/S/MZ, na podstawie art. 169 § 1 i § 2 ww. ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia poprzez uiszczenie stosownej kwoty opłaty za wydanie interpretacji indywidualnej w wysokości 40 zł. Ponadto postanowieniem z dnia 1 czerwca 2015 r. Nr IPPB2/436-113/12/15-11/S/MZ/AF uchylono postanowienie z dnia 22 maja 2012 r. Nr IPPB2/436-113/12-4/MZ.

W dniu 9 czerwca 2015 r. do tut. Organu wpłynęła należna opłata.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 marca 2013 r. sygn. akt III SA/Wa 2729/12 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.