IPPB2/436-107/11-4/AF - Opodatkowanie VAT transakcji nabycia wierzytelności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 24 marca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 maja 2011 r. (data nadania 17 maja 2011 r., data wpływu 20 maja 2011 r.) na wezwanie z dnia 12 maja 2011 r. Nr IPPB2/436-107/11-2/AF o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie:

* opodatkowania transakcji nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe,

* zwrotu uiszczonego podatku od czynności cywilnoprawnych - jest prawidłowe.

W dniu 24 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania transakcji nabycia wierzytelności oraz zwrotu uiszczonego podatku od czynności cywilnoprawnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

E. S.A. (dalej: E. lub Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu aparaturą i urządzeniami elektrycznymi oraz transformatorami. Przedmiotem działalności Spółki jest również handel energią elektryczną w kraju i zagranicą oraz pośrednictwo w tym zakresie.

Działalność gospodarcza E. nie obejmuje jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, ani też w zakresie jakichkolwiek innych usług finansowych.

W wyniku podjętych decyzji biznesowych Spółka zdecydowała się nabyć (w drodze przelewu) wierzytelności przysługujące byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Wierzytelności te wynikają z umów byłych akcjonariuszy zawartych z podmiotem trzecim, na mocy których podmiot trzeci uzyskał akcje w zamian za wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jednak nie zostało zapłacone przez podmiot trzeci - w ten sposób powstały przedmiotowe wierzytelności.

Aby działania E. były skuteczne biznesowo, Spółka musiała nabyć przedmiotowe wierzytelności od wszystkich wierzycieli podmiotu trzeciego - w przeciwnym razie działania Spółki nie odniosłyby zamierzonych rezultatów. W zależności wyników negocjacji z poszczególnymi wierzycielami, przedmiotowe wierzytelności nabywane były przez E. poniżej ich wartości nominalnej (z dyskontem), za kwotę równą ich wartości nominalnej, jak również powyżej ich wartości nominalnej (ujemne dyskonto).

Nabywanie przedmiotowych wierzytelności odbywało się na dwa sposoby:

* w ramach umowy przelewu wierzytelności zawartej przez pośrednika, który nabył wcześniej przedmiotowe wierzytelności od byłego akcjonariusza, a następnie przenosi je w drodze odpłatnego przelewu na rzecz E.,

* w ramach umowy przelewu wierzytelności zawieranej bezpośrednio przez byłego akcjonariusza z E.

Po nabyciu przedmiotowych wierzytelności, E. nie zamierza dokonywać ich dalszej odsprzedaży. Jednocześnie sposób wykorzystania nabytych wierzytelności przez Spółkę nie został jeszcze ostatecznie ustalony. Spółka pragnie jednak podkreślić, że przedmiotowe wierzytelności nie zostały nabyte z zamiarem rozszerzenia zakresu działalności Spółki na działalność finansową (obrót wierzytelnościami), lecz z zamiarem uzyskania zaspokojenia z tych wierzytelności w sposób ustalony z dłużnikiem na późniejszym etapie.

Od powyższych transakcji Spółka zapłaciła podatek od czynności cywilnoprawnych.

Pismem z dnia 12 maja 2011 r. Nr IPPB2/436-107/11-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni do dnia doręczenia wezwania poprzez uiszczenie stosownej opłaty i doręczenie kserokopii dowodu uiszczenia opłaty do tut. Organu. Zgodnie z przepisem art. 14f § 1 ustawy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40,00 zł. Natomiast w przypadku wystąpienia w jednym wniosku odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych pobiera się opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego (art. 14f § 2 ustawy). W złożonym wniosku w części D.2 został zaznaczony w poz. 41 - podatek od towarów i usług oraz w poz. 43 - podatek od czynności cywilnoprawnych, natomiast opłata została uiszczona w wysokości odpowiadającej 1 stanowi faktycznemu oraz uzupełnienie stanu faktycznego wskazanego we wniosku w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez podanie daty nabycia wierzytelności.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie dokonując wpłaty stosownej opłaty oraz uzupełniając stan faktyczny przedstawiony we wniosku. Wnioskodawca poinformował, że nabywanie wierzytelności, o których mowa we wniosku, przez E. trwało w okresie od października 2010 r. do grudnia 2010 r. W okresie tym prowadzone były negocjacje ze zbywcami oraz zawierane transakcje nabycia przedmiotowych wierzytelności przez E.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług została wydana w dniu 9 czerwca 2011 r. odrębna interpretacja indywidualna Nr IPPP2/443-371/11-2/MM.

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad. 1.

W ocenie Spółki, transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu VAT, a w konsekwencji, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm., dalej: ustawa o p.c.c.), powinny zostać opodatkowane p.c.c.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., opodatkowaniu tym podatkiem podlegają transakcje sprzedaży praw majątkowych (podatnikiem jest nabywca). W oparciu o ten przepis można byłoby, zdaniem Wnioskodawcy, stwierdzić, że przedmiotowe transakcje (nabycie wierzytelności przez E.) podlegają opodatkowaniu p.c.c. Jednakże dla oceny, czy dana transakcja (choć mieszcząca się w zakresie opodatkowania p.c.c.) podlega opodatkowaniu p.c.c., należy zawsze zweryfikować, czy nie podlega ona wyłączeniu na mocy innego przepisu ustawy o p.c.c.

W myśl art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest: opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona z VAT (z wyjątkami nieistotnymi w przedmiotowej sprawie). W konsekwencji, w pierwszej kolejności należy ocenić, czy przedmiotowe transakcje podlegać będą opodatkowaniu VAT (ewentualnie zwolnieniu z VAT), co stanowiłoby przesłankę wyłączającą omawiane transakcje z opodatkowania p.c.c.

Spółka pragnie wskazać, że w praktyce organów podatkowych i sądów administracyjnych wykształcił się pogląd, zgodnie z którym, transakcja nabycia wierzytelności podlega opodatkowaniu VAT po stronie nabywcy, o ile działa on w charakterze podatnika VAT. Świadczeniem, które w takim przypadku, zdaniem organów podatkowych i sądów administracyjnych, podlega opodatkowaniu VAT jest zwolnienie nabywcy z konieczności egzekwowania wierzytelności we własnym zakresie (przykładowo: wyrok NSA z dnia 16 lutego 2010 r. sygn. akt I FSK 2104/08, wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 stycznia 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3995/06, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 16 maja 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 213/07), podobnie, orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-305/01 MKG-Kraftfahrzeuge-Factory GmbH). Spory, które powstają w tym zakresie dotyczą zasadniczo kwestii, czy tego typu transakcje, jako podlegające opodatkowaniu VAT, powinny być z tego podatku zwolnione (jako usługi finansowe), czy też zostać opodatkowane według podstawowej stawki VAT.

W ocenie Spółki, powyższe rozważania oraz dostępne orzecznictwo sądów administracyjnych i interpretacje organów podatkowych dotyczące sposobu opodatkowania VAT transakcji nabycia wierzytelności nie znajdą zastosowania w omawianej sprawie. Spółka podkreśla, że wszystkie przywołane wyżej orzeczenia dotyczą sytuacji, w których nabywca wierzytelności był podmiotem profesjonalnie zajmującym się obrotem wierzytelnościami (prowadzącym działalność gospodarczą w tym zakresie). E. natomiast nie jest takim podmiotem, a dokonane przez niego nabycie wierzytelności miało charakter incydentalny. W konsekwencji, w odniesieniu do sposobu opodatkowania omawianych transakcji przez E. należy w pierwszej kolejności ustalić, czy Spółka, z tytułu dokonania, może być w ogóle uznana za podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w świetle art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje zaś wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie Spółki, w świetle powyższych regulacji należy uznać, iż w odniesieniu do nabywanych wierzytelności nie występowała ona w charakterze podatnika VAT. W szczególności należy wskazać, że z perspektywy E., omawiana działalność nie może być uznana za działalność producentów, handlowców lub usługodawców. Spółka nie prowadzi bowiem działalności w zakresie profesjonalnego obrotu wierzytelnościami. W tym zakresie Spółka pragnie przywołać stanowisko zaprezentowane przez WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 16 maja 2007 r. (sygn. akt I SA/Wr 213/07), w którym wskazano, że "sens ekonomiczny działania podmiotu zajmującego się obrotem wierzytelnościami polega na "wyręczaniu" sprzedawcy wierzytelności przez nabywcę w czynnościach zmierzających do odzyskania długu. Już zatem w momencie zakupu wierzytelności mamy do czynienia z usługą finansową i to nawet w sytuacji, gdy zakup dotyczy wierzytelności własnych sprzedającego". Podobne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w orzeczeniu NSA z dnia 16 lutego 2010 r. (sygn. akt I FSK 2104/08).

Wnioskodawca zaznacza, że sądy administracyjne w przywołanych wyrokach wprost odnosiły się do transakcji (nabycia wierzytelności) dokonywanych przez podmioty prowadzące działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami. W konsekwencji, w ocenie Spółki, jej sytuacja jest odmienna od sytuacji podmiotów, których dotyczyły przywołane orzeczenia. W szczególności należy uznać, że dokonane przez E. transakcje nabycia wierzytelności nie były realizowane w ramach działalności Spółki jako producenta, handlowca lub usługodawcy. Spółka nie prowadzi bowiem i nie zamierza prowadzić działalności gospodarczej w zakresie obrotu wierzytelnościami, a dokonane nabycie miało charakter incydentalny i było przeprowadzone w oparciu o decyzje biznesowe.

W kontekście powyższego stanowiska należy wskazać, że zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, dany podmiot gospodarczy, zasadniczo będący podatnikiem VAT, może w odniesieniu do pewnych transakcji występować w odmiennym charakterze, tj. w charakterze podmiotu niebędącego podatnikiem VAT, co jednocześnie powoduje, że wykonywane przez taki podmiot czynności (w charakterze podmiotu niebędącego podatnikiem VAT) nie podlegają opodatkowaniu VAT - takie wniosku wynikają przykładowo z orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-155/94 (Wellcome Trust Ltd.) oraz C-77/01 (EDM).

Podobne stanowisko, w odniesieniu do sposobu opodatkowania transakcji nabycia wierzytelności przez podmiot niezajmujący się profesjonalnie działalnością w zakresie obrotu wierzytelnościami przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 stycznia 2010 r. (sygn. akt I FSK 1627/08). W przywołanym orzeczeniu sąd stwierdził m.in. że: "Skoro zatem banki nie są uprawnione do prowadzenia działalności w zakresie pełnego procesu windykacji należności, ani nawet do zaliczenia w koszty uzyskania przychodu straty ze zbycia innemu podmiotowi niż wyliczone w art. 15 ust. 1h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wierzytelności z tytułu kredytu, stanowiącej różnicę pomiędzy kwotą uzyskaną ze zbycia a wartością wierzytelności, to nieuzasadnione jest przyjęcie, że nabycie przez bank pojedynczej wierzytelności pieniężnej z tytułu udzielonego kredytu od innego banku na podstawie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, stanowić będzie czynność ściągania długów, wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług. Nie ma tutaj bowiem żadnej usługi ze strony banku, jako nabywcy wierzytelności". W ocenie Spółki, stanowisko wyrażone przez NSA w przywołanym wyroku odnosi się również do działania E., opisanego w stanie faktycznym. Trudno bowiem uznać, że w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym, Spółka świadczy jakiekolwiek usługi na rzecz nabywcy.

Kolejnym argumentem wskazującym na brak możliwości opodatkowania VAT omawianych transakcji jest konstrukcja art. 29 ust. 1 ustawy o VAT dotyczącego sposobu ustalania podstawy opodatkowania. Zgodnie a tym przepisem, podstawę opodatkowania stanowi obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży (pomniejszona o kwotę należnego podatku). Zgodnie z przeważającym stanowiskiem doktryny, w przypadku nabycia wierzytelności, podstawę opodatkowania stanowi kwota dyskonta wraz z ewentualnym innym wynagrodzeniem należnym od zbywcy. Przyjęcie jednak takiego stanowiska powoduje, że w części przypadków, które wystąpiły w E., kwota wynagrodzenia wyniosłaby zero, bądź byłaby ujemna (ujemne dyskonto), co w żaden sposób nie da się pogodzić z założeniami systemu VAT. W przypadku bowiem ujemnej kwoty wynagrodzenia, należałoby uznać (w oparciu o wyrażane przez sądy administracyjne stanowisko), że świadczącym usługę staje się zbywca wierzytelności, co w sposób zasadniczy kłóci się z podstawowymi założeniami systemu VAT. Brak możliwości ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku transakcji dokonanych przez E. wynika zasadniczo z faktu, iż Spółka nie dokonała przedmiotowych nabyć jako podmiot profesjonalny, prowadzący działalność w zakresie obrotu wierzytelnościami, w konsekwencji nie jest również możliwe przełożenie stanowiska prezentowanego w doktrynie na sytuację Spółki w odniesieniu do ustalenia podstawy opodatkowania VAT, co w ocenie Spółki dodatkowo potwierdza zasadność opodatkowania przedmiotowych transakcji p.c.c.

Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Spółki transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym nie podlegają opodatkowaniu VAT, a w konsekwencji, w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., powinny zostać opodatkowane p.c.c.

Ad. 2.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku uznania, że przedmiotowe transakcje podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, a nie podatkiem od czynności cywilnoprawnych, Spółce przysługuje zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych, który został już uiszczony od tych transakcji.

Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku. W konsekwencji, w przypadku uznania, że transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym podlegają opodatkowaniu VAT, to w konsekwencji, w świetle art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c., nie powinny one zostać opodatkowane p.c.c. Oznacza to, jednocześnie, że zapłacony przez Spółkę p.c.c., w świetle przywołanych wyżej regulacji, stanowić będzie nadpłatę podlegającą zwrotowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie opodatkowania transakcji nabycia wierzytelności za nieprawidłowe oraz w zakresie zwrotu uiszczonego podatku od czynności cywilnoprawnych za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

Instytucja zmiany wierzyciela uregulowana została w art. 509 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 94 z późn. zm.). Zgodnie z jego treścią wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Stosownie do art. 510 wskazanej ustawy umowa o przeniesienie wierzytelności (cesji wierzytelności) przybrać może postać umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, albo że strony inaczej postanowiły. W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Podkreślić należy, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych zawiera zamknięty katalog czynności objętych tym podatkiem. Oznacza to, że opodatkowaniu podlegają rodzaje umów wymienionych w regulacji art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęła postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie handlu aparaturą i urządzeniami elektrycznymi oraz transformatorami. Przedmiotem działalności Spółki jest również handel energią elektryczną w kraju i zagranicą oraz pośrednictwo w tym zakresie. Działalność gospodarcza nie obejmuje jednocześnie działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami, ani też w zakresie jakichkolwiek innych usług finansowych. W wyniku podjętych decyzji biznesowych Spółka zdecydowała się nabyć (w drodze przelewu) wierzytelności przysługujące byłym akcjonariuszom lub pośrednikom wobec podmiotu trzeciego. Wierzytelności te wynikają z umów byłych akcjonariuszy zawartych z podmiotem trzecim, na mocy których podmiot trzeci uzyskał akcje w zamian za wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jednak nie zostało zapłacone przez podmiot trzeci - w ten sposób powstały przedmiotowe wierzytelności. Aby działania były skuteczne biznesowo, Spółka musiała nabyć przedmiotowe wierzytelności od wszystkich wierzycieli podmiotu trzeciego - w przeciwnym razie działania Spółki nie odniosłyby zamierzonych rezultatów. W zależności od wyników negocjacji z poszczególnymi wierzycielami, przedmiotowe wierzytelności nabywane były poniżej ich wartości nominalnej (z dyskontem), za kwotę równą ich wartości nominalnej, jak również powyżej ich wartości nominalnej (ujemne dyskonto). Nabywanie przedmiotowych wierzytelności odbywało się na dwa sposoby: w ramach umowy przelewu wierzytelności zawartej przez pośrednika, który nabył wcześniej przedmiotowe wierzytelności od byłego akcjonariusza, a następnie przenosi je w drodze odpłatnego przelewu na rzecz Wnioskodawcy lub w ramach umowy przelewu wierzytelności zawieranej bezpośrednio przez byłego akcjonariusza z Wnioskodawcą. Po nabyciu przedmiotowych wierzytelności, Wnioskodawca nie zamierza dokonywać ich dalszej odsprzedaży. Jednocześnie sposób wykorzystania nabytych wierzytelności przez Spółkę nie został jeszcze ostatecznie ustalony. Spółka pragnie jednak podkreślić, że przedmiotowe wierzytelności nie zostały nabyte z zamiarem rozszerzenia zakresu działalności Spółki na działalność finansową (obrót wierzytelnościami), lecz z zamiarem uzyskania zaspokojenia z tych wierzytelności w sposób ustalony z dłużnikiem na późniejszym etapie. Od powyższych transakcji Spółka zapłaciła podatek od czynności cywilnoprawnych. Nabywanie wierzytelności trwało w okresie od października 2010 r. do grudnia 2010 r. W okresie tym prowadzone były negocjacje ze zbywcami oraz zawierane transakcje nabycia przedmiotowych wierzytelności.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy wskazać, iż transakcja nabycia wierzytelności, co do zasady podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ww. ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do zapisu art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W interpretacji indywidualnej Nr IPPP2/443-371/11-2/MM z dnia 9 czerwca 2011 r. dotyczącej podatku od towarów i usług Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów wskazał, iż transakcje nabycia wierzytelności w okolicznościach opisanych w stanie faktycznym podlegają, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT, bowiem Wnioskodawca świadczy na rzecz byłego akcjonariusza lub pośrednika usługę pośrednictwa finansowego polegającą na uwolnieniu sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej wyegzekwowania.

Reasumując należy stwierdzić, iż skoro transakcja nabycia wierzytelności została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się natomiast do kwestii zwrotu uiszczonego podatku od czynności cywilnoprawnych, od transakcji nabycia wierzytelności, należy wskazać, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatek, z zastrzeżeniem ust. 2, podlega zwrotowi, jeżeli:

Analiza powyższego przepisu wskazuje, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia sytuacji, w których możliwy jest zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem tylko zajście jednej z wymienionych w nim przesłanek uprawnia do żądania zwrotu zapłaconego podatku. W sytuacji przedstawionej we wniosku, żadne z powyższych zdarzeń nie nastąpiło.

Należy wskazać, iż Wnioskodawca może wystąpić o zwrot nienależnie zapłaconego podatku w oparciu o przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Stosownie do art. 72 § 1 pkt 1 ww. ustawy, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

W myśl art. 73 § 1 Ordynacji podatkowej, nadpłata powstaje, z zastrzeżeniem § 2, z dniem:

Według art. 73 § 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, nadpłata powstaje z dniem złożenia:

W myśl art. 74 ww. ustawy, jeżeli nadpłata powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, a podatnik, którego zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1:

Natomiast zgodnie z art. 74a ww. ustawy, w przypadkach niewymienionych w art. 73 § 2 i art. 74 wysokość nadpłaty określa organ podatkowy.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż Wnioskodawca może wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o zwrot nienależnie zapłaconego podatku, w oparciu o przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.