IPPB2/436-106/07-2/MZ - Przyjęcie pieniędzy na przechowanie przez notariusza a obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 15 października 2007 r. (data wpływu 22 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie przyjęcia przez Notariusza na przechowanie pieniędzy w związku z dokonaną inną czynnością notarialną, to jest umową przedwstępną sprzedaży - jest prawidłowe.

W dniu 22 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie przyjęcia przez Notariusza na przechowanie pieniędzy w związku z dokonaną inną czynnością notarialną, to jest umową przedwstępną sprzedaży.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 26 czerwca 2006 r. w Kancelarii Notarialnej wnioskodawcy została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości, w związku z którą, stosownie do treści przepisu art. 108 w związku z art. 79 pkt 6 ustawy - Prawo o notariacie, zostały przyjęte na przechowanie pieniądze w złotych polskich. Następnie po upływie miesiąca, zgodnie z postanowieniami protokołu przyjęcia na przechowanie zostały wydane za pokwitowaniem osobie wskazanej w protokole.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przyjęcie przez notariusza na przechowanie pieniędzy w związku z dokonaną inną czynnością notarialną, to jest umową przedwstępną sprzedaży, jest umową depozytu nieprawidłowego, zawartą przez osobę składającą z notariuszem i w tym przypadku podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, czy też przyjęcie na przechowanie pieniędzy nie jest umową pomiędzy notariuszem a składającym na przechowanie, a jest czynnością notarialną i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem wnioskodawcy:

W ocenie wnioskodawcy przyjęcie przez notariusza pieniędzy na przechowanie nie jest czynnością cywilnoprawną, czyli nie jest umową depozytu nieprawidłowego w rozumieniu art. 845 Kodeksu cywilnego, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych z uwagi na następujące obowiązujące przepisy prawa i ich wykładnię:

Artykuł 79 pkt 6 i art. 108 ustawy - Prawo o notariacie wymieniają przyjęcie na przechowanie pieniędzy jako czynność notarialną i określają zasady ich przyjmowania (w związku z inną czynnością notarialną). Czynność notarialna, a więc dokonywana przez notariusza w ramach jego ustawowych uprawnień, nie jest i nie może być czynnością cywilnoprawną, której stroną jest notariusz, bowiem stosownie do treści art. 84 - ustawy Prawo o notariacie, notariuszowi nie wolno dokonywać czynności dotyczących samego notariusza.

Przyjęcie zatem koncepcji, że notariusza łączy umowa depozytowa, przez co rozumieć należy umowę depozytu nieprawidłowego, jest sprzeczne z samym pojęciem ustrojowym notariusza, który powołany jest przez Państwo jako osoba zaufania publicznego do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną (art. 1 ustawy - Prawo o notariacie). A zatem w sposób oczywisty notariusz nie może dokonywać czynności, która dotyczyłaby go osobiście (art. 84 ustawy - Prawo o notariacie), gdyż w tym przypadku notariusz byłby stroną umowy, której nadawałby treść zgodnie z własnym przecież interesem, a nie jako osoba zaufania publicznego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają:

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. j) tejże ustawy przedmiotem opodatkowania są umowy depozytu nieprawidłowego.

Uregulowana w art. 845 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowa depozytu nieprawidłowego polega na tym, że przedmiotem przechowania, w odróżnieniu od przechowania prawidłowego są nie rzeczy oznaczone co do tożsamości, ale rzeczy oznaczone co do gatunku między innymi pieniądze którymi, przechowawca jako właściciel od chwili zawarcia umowy, może rozporządzać i uważać według własnego uznania. W konsekwencji obowiązek zwrotu dotyczy rzeczy nie tych samych, lecz takich samych w tej samej ilości i jakości. Depozyt nieprawidłowy upodabnia się do umowy pożyczki, lecz na gruncie prawa cywilnego różni się celem gospodarczym, właściwym umowie przechowania, a także uprawnieniem składającego do żądania zwrotu rzeczy w każdym czasie, nawet jeśli depozyt nieprawidłowy złożono na czas oznaczony. Ponadto depozyt nieprawidłowy różni się od pożyczki tym, że jest zawierany w interesie składającego.

Zgodnie z art. 79 pkt 6 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369 z późn. zm.) notariusz dokonuje następującej czynności - przyjmuje na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe.

W myśl art. 108 § 1 i § 2 ww. ustawy notariusz w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością ma prawo przyjąć na przechowanie, w celu wydania ich osobie wskazanej przy złożeniu lub jej następcy prawnemu, papiery wartościowe albo pieniądze w walucie polskiej lub obcej. Dla udokumentowania tych czynności notariusz prowadzi specjalne konto bankowe. Z przyjęcia depozytu notariusz spisuje protokół, w którym wymienia datę przyjęcia, ustala tożsamość osoby składającej, datę mającego nastąpić wydania oraz imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby odbierającej depozyt. Wydanie depozytu następuje za pokwitowaniem.

Reasumując stwierdza się, iż przyjęcie przez notariusza na przechowanie pieniędzy w związku z dokonaną inną czynnością notarialną, t. j. umową przedwstępną sprzedaży nie stanowi umowy depozytu nieprawidłowego i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przyjęcie na przechowanie pieniędzy jest czynnością notarialną i nie podlega opodatkowaniu podatkiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.