IPPB2/436-102/11-2/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Banku, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia Akcji - jest prawidłowe.

W dniu 21 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie nabycia Akcji.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

R. AG ("Wnioskodawca") zamierza nabyć od E. S.A. ("Sprzedający") 70% akcji w polskiej spółce akcyjnej będącej bankiem (zwanych dalej "Akcjami").

Wnioskodawca jest zagraniczną instytucją kredytową, o której mowa w art. 3 pkt 31) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a tym samym również "zagraniczną firmą inwestycyjną" w rozumieniu art. 3 pkt 32) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ponieważ jest "instytucją kredytową", o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. z.3), prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium A. (tj. innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej) działalność maklerską oraz prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium A. (tj. innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej) rachunki, na których rejestrowane są papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na zagranicznym rynku regulowanym.

Wnioskodawca zawarł ze Sprzedającym umowę inwestycyjna, określającą zasady i podstawowe warunki, na których powinno dojść do zawarcia w przyszłości umowy sprzedaży Akcji.

Do nabycia Akcji dojdzie poza obrotem zorganizowanym.

Podstawowym celem Wnioskodawcy jest bezpośrednie nabycie Akcji od Sprzedającego. Jednakże z uwagi na skomplikowany charakter planowanej transakcji Wnioskodawca rozważa również skorzystanie z pośrednictwa polskiej albo zagranicznej firmy inwestycyjnej w celu zawarcia umowy sprzedaży akcji, to znaczy:

ii. w przypadku zagranicznej firmy inwestycyjnej - podmiotów określonych w art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi - tj. z pośrednictwa osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej z siedzibą na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a w przypadku gdy przepisy danego państwa nie wymagają ustanowienia siedziby - z centralą na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, albo osoby fizycznej z miejscem zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, prowadzącej na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru działalność maklerską na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jak również zagranicznej instytucji kredytowej;

Zważywszy, że Wnioskodawca zawarł ze Sprzedającym umowę inwestycyjną, określającą zasady, na jakich dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży Akcji, czynności wykonywane przez firmę inwestycyjną nie będą obejmować znalezienia podmiotu gotowego do sprzedaży Akcji.

Czynności, które będą wykonywane w związku z nabyciem Akcji za pośrednictwem firmy inwestycyjnej będą natomiast obejmowały przyjęcie i wykonanie zlecenia kupna Akcji od Sprzedającego, a w szczególności:

Dodatkowo, firma inwestycyjna może być zaangażowana w czynności pomocnicze, bezpośrednio związane z umową sprzedaży Akcji, na przykład takie jak wsparcie w przygotowaniu dokumentacji zamknięcia transakcji (np. przyjmowanie/przekazywanie oświadczeń stron), itp.

Za swoje usługi firma inwestycyjna otrzyma wynagrodzenie od Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad.1.

Nabycie Akcji bezpośrednio przez Wnioskodawcę będzie zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 pkt a) ustawy o p.c.c.

Ad.2.

Nabycie Akcji przez Wnioskodawcę, dokonane za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, wykonującej czynności wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, będzie zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 pkt b) ustawy o p.c.c.

Wynika to z następującej argumentacji.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o p.c.c., podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Według art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

Zgodnie z art. 9 pkt 9 ustawy o p.c.c. zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych będących instrumentami finansowymi w rozumieniu przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi firmom inwestycyjnym, bądź za ich pośrednictwem, oraz sprzedaż tych instrumentów dokonywaną w ramach obrotu zorganizowanego.

Akcje w spółce akcyjnej są "instrumentami finansowymi" w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. a) w związku z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Z przepisów art. 9 pkt 9 lit. a) i b) ustawy o p.c.c. wynika, że aby można było mówić o zastosowaniu zwolnienia od p.c.c. określonego w tych przepisach, sprzedaż Akcji powinna:

ad. a)

W przypadku sprzedaży bezpośrednio na rzecz zagranicznej firmy inwestycyjnej, o zwolnieniu od p.c.c. decydować będzie to, czy Wnioskodawca (nabywca Akcji) jest "zagraniczną firmą inwestycyjną" w rozumieniu przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi "zagranicznymi firmami inwestycyjnymi" w rozumieniu tej ustawy są również "zagraniczne instytucje kredytowe".

Przepis art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi definiuje "zagraniczną instytucję kredytową" jako instytucję kredytową, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium innego państwa członkowskiego działalność maklerską, lub prowadzący na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium innego państwa członkowskiego rachunki, na których rejestrowane są papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na zagranicznym rynku regulowanym.

"Instytucją kredytową", o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, jest podmiot mający swoją siedzibę za granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej, zwanych dalej "państwami członkowskimi", prowadzący we własnym imieniu i na własny rachunek, na podstawie zezwolenia właściwych władz nadzorczych, działalność polegającą na przyjmowaniu depozytów lub innych środków powierzonych pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym i udzielaniu kredytów lub na wydawaniu pieniądza elektronicznego.

Skoro Wnioskodawca spełnia definicję "zagranicznej instytucji kredytowej" w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi - i tym samym definicję "zagranicznej firmy inwestycyjnej" w rozumieniu tej ustawy, to nabycie Akcji bezpośrednio przez Wnioskodawcę będzie zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 9 pkt a) ustawy o p.c.c.

Ad. b)

Wykładnia art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c. wymaga w pierwszej kolejności określenia co oznacza pojęcie "pośrednictwo" firmy inwestycyjnej, o którym mowa w analizowanym przepisie.

Ani przepisy ustawy o p.c.c. ani ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie definiują pojęcia "pośrednictwo firmy inwestycyjnej". W konsekwencji, zgodnie z powszechnie przyjętymi zasadami przepisów prawa podatkowego, w celu interpretacji tego terminu należy odnieść się do jego potocznego rozumienia opartego na definicji zawartej w słowniku języka polskiego.

Zgodnie z definicją zawartą w słowniku języka PWN (pod red. Mieczysława Szymczaka, wyd. PWN 1998), przez "pośrednictwo" należy rozumieć:

Zważywszy na zakres czynności, które zostały i zostaną wykonane przez firmę inwestycyjną na rzecz Wnioskodawcy, tj.:

W konsekwencji, należy uznać, że działania firmy inwestycyjnej będą polegać na pośrednictwie w zawarciu umowy nabycia Akcji przez Wnioskodawcę, która to czynność zgodnie z art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c. będzie zwolniona z opodatkowania p.c.c.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy potwierdza również praktyka organów podatkowych, które definiują pojęcie "pośrednictwa" na potrzeby wykładni art. 9 pkt 9 lit. b) ustawy o p.c.c. wskazują, że podstawowymi czynnikami świadczącymi o zawarciu umowy za pośrednictwem firmy inwestycyjnej są:

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje też potwierdzenie w ostatnich interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: sygn. IPPB2/436-442/10-2/MZ z dnia 7 stycznia 2011 r. oraz sygn. IPPB2/436-372/10-2/MZ z dnia 7 grudnia 2010 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Według art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 4 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy z tytułu umowy sprzedaży powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnych i ciąży przy umowie sprzedaży na kupującym.

W myśl art. 9 pkt 9 ww. ustawy zwalnia się od podatku sprzedaż praw majątkowych, będących instrumentami finansowymi:

Na podstawie art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na rzecz kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. W powołanym przepisie jest mowa tylko o rzeczach podmiotach materialnych (art. 45 Kodeksu Cywilnego), jednakże zgodnie z art. 555 Kodeksu Cywilnego przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio do sprzedaży energii oraz praw. Ustawa Kodeks Cywilny nie zawiera w tym przedmiocie wyłączeń w odniesieniu do sprzedaży praw wynikających z papierów wartościowych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 z późn. zm.), instrumentami finansowymi są papiery wartościowe. Natomiast art. 3 pkt 1 lit. a) ww. ustawy stanowi, że papierami wartościowymi są: akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 3 pkt 33 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi ilekroć w ustawie jest mowa o firmie inwestycyjnej - rozumie się przez to dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa należącego do OECD lub WTO, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Stosownie do treści art. 3 pkt 9 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o obrocie zorganizowanym rozumie się przez to obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu.

W związku z powyższym za sprzedaż papierów wartościowych, także w rozumieniu art. 9 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy uznać umowę zobowiązującą jedną stronę czynności do przeniesienia praw wynikających z papierów wartościowych (ewentualnie także innych czynności - np. wydania papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów), a drugą stroną do zapłaty ceny (ewentualnie także innych czynności - np. odbioru papierów wartościowych istniejących w formie dokumentów).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż R. AG ("Wnioskodawca") zamierza nabyć od E. S.A. ("Sprzedający") 70% akcji w polskiej spółce akcyjnej będącej bankiem (zwanych dalej "Akcjami"). Wnioskodawca jest zagraniczną instytucją kredytową, o której mowa w art. 3 pkt 31) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, a tym samym również "zagraniczną firmą inwestycyjną" w rozumieniu art. 3 pkt 32) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ponieważ jest "instytucją kredytową", o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. z.3)), prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium A. (tj. innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej) działalność maklerską oraz prowadzącą na podstawie zezwolenia właściwego organu nadzoru na terytorium Austrii (tj. innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej) rachunki, na których rejestrowane są papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na zagranicznym rynku regulowanym. Wnioskodawca zawarł ze Sprzedającym umowę inwestycyjna, określającą zasady i podstawowe warunki, na których powinno dojść do zawarcia w przyszłości umowy sprzedaży Akcji. Do nabycia Akcji dojdzie poza obrotem zorganizowanym. Podstawowym celem Wnioskodawcy jest bezpośrednie nabycie Akcji od Sprzedającego. Jednakże z uwagi na skomplikowany charakter planowanej transakcji Wnioskodawca rozważa również skorzystanie z pośrednictwa polskiej albo zagranicznej firmy inwestycyjnej w celu zawarcia umowy sprzedaży akcji.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż sprzedaż akcji to szczególny typ umowy sprzedaży praw majątkowych i wobec tego podlega regulacjom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Przy czym, jeżeli dokonywana jest za pośrednictwem określonych podmiotów, wymienionych w art. 9 pkt 9 lit. b) ww. ustawy, to korzysta ze zwolnienia z tego podatku. Pośrednictwo przy zawieraniu umowy sprzedaży akcji ma miejsce w sytuacji, gdy Firma Inwestycyjna prowadząca działalność maklerską uczestniczy przy dokonywaniu tejże umowy. Pojęcie pośrednictwa obejmuje zatem przykładowo zawarcie umowy przez Firmę Inwestycyjną w imieniu jednej ze stron transakcji, a także czynności maklerskie, o których mowa w art. 69 ust. 2 pkt 2 w zw. z pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, tj. wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia papierów wartościowych, na rachunek dającego zlecenie.

Reasumując należy stwierdzić, iż nabycie Akcji bezpośrednio przez Wnioskodawcę będzie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 9 pkt 9 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast nabycie Akcji przez Wnioskodawcę, dokonane za pośrednictwem Firmy Inwestycyjnej będzie korzystało ze zwolnienia zgodnie z art. 9 pkt 9 lit. b) powyższej ustawy.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych postanowień i interpretacji organów podatkowych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż co do zasady wiążą one w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.