IPPB2/415-97/14-5/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2014 r. (data wpływu 14 lutego 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 18 marca 2014 r. (data wpływu 21 marca 2014 r.) na wezwanie Nr IPPB2/415-97/14-2/MK z dnia 11 marca 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z umorzeniem pożyczki udzielonej z ZFŚS w wypadku śmierci pożyczkobiorcy - jest prawidłowe.

W dniu 28 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z umorzeniem pożyczki udzielonej z ZFŚS w wypadku śmierci pożyczkobiorcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca przyznaje osobom uprawnionym (pracownikom, emerytom i rencistom) pożyczki na cele mieszkaniowe ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Szczegółowy zakres przedmiotowy i podmiotowy działalności socjalnej oraz szczegółowe warunki i zasady przyznawania ulgowych usług i świadczeń finansowanych z funduszu określone są w "Regulaminie Zakładowego Funduszu Świadczeń" stanowiącego załącznik do Zarządzenia z dnia 7 grudnia 2010 r. z późn. zm.

Zgodnie z § 30 ust. 3 ww. Regulaminu "umorzenie niespłaconej części pożyczki może nastąpić w całości w przypadku śmierci pożyczkobiorcy, na wniosek członka rodziny lub poręczyciela". Jednocześnie w ww. Regulaminie oraz umowie pożyczki nie ma zapisów o obowiązku regulowania niespłaconych rat pożyczki po śmierci pożyczkobiorcy przez współmałżonka lub innych spadkobierców lub poręczyciela.

W dniu 27 lipca 2012 r. została udzielona emerytowi pożyczka na cele mieszkaniowe (remont domu) w wysokości 5.000 zł, na okres trzech lat, płatna w ratach miesięcznych z terminem spłaty do lipca 2015 r. Jako zabezpieczenie udzielonej pożyczki przyjęto poręczenie jednej osoby, córki emeryta. W dniu 12 stycznia 2013 r. pożyczkobiorca (emeryt) zmarł. Po śmierci pożyczkobiorcy (emeryta) należne spłaty rat dokonywane były przez poręczyciela do września 2013 r. W dniu 17 września 2013 r. współmałżonka po zmarłym emerycie zwróciła się z prośbą o umorzenie niespłaconej części pożyczki. Po dokonaniu analizy sytuacji materialnej i finansowej współmałżonki i poręczyciela pożyczka została umorzona na podstawie § 30 ust. 3 ww. Regulaminu.

W przyszłości może zdarzyć się także podobna sytuacja umorzenia pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu pracownikowi, co także wzbudza wątpliwości względem zastosowania przepisów prawa podatkowego, a konkretnie w zakresie opodatkowania takiego przychodu, ale już dla spadkobiercy pracownika (np. współmałżonka), zaś nie emeryta jak w przypadku, o którym mowa wyżej.

Wnioskodawca zamierza zmienić zapis w ww. Regulaminie dotyczący umorzenia pożyczek na cele mieszkaniowe i wprowadzić zapis, że niespłacona kwota pożyczki podlega umorzeniu z chwilą śmierci pożyczkobiorcy.

Ponieważ złożony wniosek zawierał braki formalne, tutejszy organ podatkowy pismem z dnia 11 marca 2014 r. Nr IPPB2/415-97/14-2/MK wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

Braki uzupełniono w wyznaczonym terminie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy umorzona po śmierci emeryta pożyczka z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Jeżeli umorzona pożyczka stanowiłaby przychód to na kogo winien być wystawiony PIT- 8C (współmałżonka zmarłego emeryta, poręczyciela, spadkobierców).

Pytanie dotyczące zdarzenia przyszłego

1. Czy umorzona z chwilą śmierci pożyczkobiorcy pożyczka na cele mieszkaniowe stanowi przychód podlegający opodatkowaniu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiot niniejszej interpretacji stanowi odpowiedź na pytanie nr 1 wniosku przyporządkowane do opisu zdarzenia przyszłego.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeśli Wnioskodawca wprowadzi zapis w Regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, że niespłacona kwota pożyczki na cele mieszkaniowe ulega umorzeniu z chwilą śmierci pożyczkobiorcy i żadne zapisy ww. Regulaminu oraz umowy nie będą precyzowały obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobierców (w tym małżonka) lub poręczycieli, to zobowiązanie wygasa z chwilą śmierci pożyczkobiorcy i nie stanowi długu spadkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie w pkt 9 wymieniono inne źródła.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Z treści art. 42a ww. ustawy wynika, iż osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jak wynika z treści art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Natomiast z treści art. 922 ww. ustawy wynika, że prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą śmierci na spadkobierców.

Co do zasady, pożyczki udzielane pracownikowi przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodem takim jest jednak umorzona kwota pożyczki (jako nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie). W przypadku pracowników kwota powyższa stanowi przychód ze stosunku pracy opodatkowany na analogicznych zasadach jak pozostałe przychody z tego źródła (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Natomiast, jeżeli umorzenie pożyczki następuje po śmierci pożyczkobiorcy (pracownika), a w regulaminie zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub w umowie o udzielenie pożyczki zawarto zapis o obowiązku uregulowania niespłaconych rat pożyczki przez spadkobiercę po śmierci pożyczkobiorcy, to udzielona pożyczka umorzona zostaje spadkobiercy, a nie pracownikowi. W tej sytuacji przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskuje spadkobierca, przejmujący obowiązki dłużnika, a pożyczkodawca ma obowiązek wystawić PIT-8C na podstawie art. 42a ustawy.

Podsumowując w przypadku, gdy po śmierci pożyczkobiorcy, dochodzi do umorzenia pożyczki spadkobiercy, który przejął obowiązki dłużnika, u tego spadkobiercy powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten odpowiada wartości umorzonej pożyczki.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w przyszłości może zdarzyć się sytuacja umorzenia pożyczki na cele mieszkaniowe zmarłemu pracownikowi, co wzbudza wątpliwości względem zastosowania przepisów prawa podatkowego, a konkretnie w zakresie opodatkowania takiego przychodu, dla spadkobiercy pracownika (np. współmałżonka). W regulaminie umieszczony zostanie zapis dotyczący umorzenia pożyczek na cele mieszkaniowe, że niespłacona kwota pożyczka podlega umorzeniu z chwilą śmierci pożyczkobiorcy.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe i przytoczone przepisy prawa stwierdzić należy, iż skoro z chwilą śmierci pożyczkobiorcy (pracownika) część pożyczki udzielona z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlegać będzie na mocy regulaminu umorzeniu, to operacja ta nie będzie skutkować dla małżonka lub innych spadkobierców pożyczkobiorcy powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, oczywiście pod warunkiem, że nie byli oni zobowiązani do spłaty wskazanej pożyczki. Wobec czego Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku sporządzenia informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.