IPPB2/415-942/10-2/MS1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 7 października 2010 r. (data wpływu 22 października 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia prawa wieczystego użytkowania nieruchomości, przyznanego na postawie art. 7 ust. 1 Dekretu z 26 października 1945 r. osobie, która nabyła prawa i roszczenia od spadkobierców dawnych właścicieli tej nieruchomości jest:

* w zakresie pytania Nr 1 - prawidłowe,

* w pozostałym zakresie - nieprawidłowe.

W dniu 22 października 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia prawa wieczystego użytkowania nieruchomości, przyznanego na postawie art. 7 ust. 1 Dekretu z 26 października 1945 r. osobie, która nabyła prawa i roszczenia od spadkobierców dawnych właścicieli tej nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 4 września 1998 r. na podstawie umowy notarialnej zawartej przed Notariuszem Wnioskodawca nabył wraz z żoną Agnieszką B od Jerzego T. udział w prawach i roszczeniach do nieruchomości położonej przy ulicy O przejętej przez Państwo na mocy przepisu art. 1 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze M. St. Warszawy. W dniu 29 listopada 2001 r. na podstawie umowy notarialnej zawartej przed Notariuszem Wnioskodawca nabył wraz z żoną Agnieszką B od Małgorzaty R. udział w prawach roszczeniach do nieruchomości położonej przy ulicy O przejętej przez Państwo na mocy przepisu art. 1 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze M. St. Warszawy.

Nabycia tego Wnioskodawca wraz z żoną dokonali od Pani Małgorzaty R i Jerzego T. jako od spadkobierców dawnych właścicieli, którzy oświadczyli, że na mocy art. 7 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze M. St. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 278 i 279 dalej "Dekret") przysługują im prawa i roszczenia do nieruchomości w tym roszczenie o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntu. Zgodnie bowiem z postanowieniami Dekretu wszystkie nieruchomości położone na terenie M. St. Warszawy, a więc i działka położona przy ulicy O przeszła z dniem 21 listopada 1945 r. na własność gminy M. St. Warszawy a następnie Skarbu Państwa, a poprzedni ich właściciele mogli ubiegać się na określonych warunkach o oddanie przejętych gruntów na własność czasową (obecnie użytkowanie wieczyste). W ustawowym terminie wskazanym w Dekrecie poprzednicy prawni Pani Małgorzaty R i Jerzego T złożyli i należycie opłacili wniosek o przyznanie im własności czasowej nieruchomości przy ulicy O wniosek ten wpłynął do Zarządu Miejskiego Miasta Stołecznego Warszawy w dniu 27 września 1948 r.

W związku z tym ze Pani Małgorzata R. i Pan Jerzy T na mocy aktów notarialnych sprzedali Wnioskodawcy i jego żonie przysługujące im prawa i roszczenia do nieruchomości wynikające z treści art. 7 Dekretu w tym o ich zwrot byłym właścicielom lub ich następcom prawnym o oddanie ich w użytkowanie wieczyste względnie roszczenia o odszkodowanie za te nieruchomości (dalej wszelkie prawa i roszczenia do nieruchomości) za ustaloną cenę a Wnioskodawca z żoną nabyli te prawa i roszczenia do nieruchomości na zasadach wspólności ustawowej i wraz z podpisaniem aktu notarialnego wypłacili na rzecz Pani Małgorzaty R i Pana Jerzego T ustaloną cenę, zatem prawa te i roszczenia nabyli z dniem 4 września 1998 r. i 29 listopada 2001 r.

Na mocy decyzji Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 4 września 2003 r. oraz zgodnie z umową o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste zawartą w dniu 6 lipca 2005 r. za Nr Rep A. przed notariuszem nieruchomość stanowiąca działkę ewid. 31/5 o obszarze 480 m ² została oddana w użytkowanie wieczyste Wnioskodawcy i jego żonie a prawo to ujawniono w księdze wieczystej.

Jak wynika z postanowień powołanego powyżej aktu notarialnego w wyniku szeregu zdarzeń prawnych w tym umowy sprzedaży objętej aktami notarialnym z dnia 4 września 1998 r. i 29 listopada 2001 r. Wnioskodawca wraz z żoną nabyli od spadkobierców dawnych właścicieli udziały w prawach i roszczeniach do gruntu niezabudowanej nieruchomości położonej przy ulicy O. wynikające z przepisów dekretu warszawskiego i stali się w ten sposób następcami prawnymi poprzednich właścicieli.

Umową sprzedaży sporządzoną przez Notariusza z dnia 8 września 2010 r. Wnioskodawca wraz z żoną Agnieszką B zbyli przysługujące im udziały w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości przy ulicy O nabyte uprzednio na podstawie decyzji Prezydenta Miasta z dnia 4 września 2003 r.. Sprzedaż ta była jedyną transakcją sprzedaży nieruchomości nabytej uprzednio od Miasta dokonaną w 2010 r.

W związku ze sprzedażą nabytego w ten sposób prawa użytkowania wieczystego działki nr 31/5 Wnioskodawca zwraca się o interpretację w zakresie obowiązku podatkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 Dekretu decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego nieruchomości na jego rzecz (jako następcy prawnego byłego właściciela) oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta z Wnioskodawcą umowy użytkowania wieczystego Nieruchomości nie może być traktowane jako nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków w rozumieniu artykułu 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT.

W konsekwencji sprzedaż (odpłatne zbycie) ustanowionego w ten sposób prawa wieczystego użytkowania nieruchomości oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (w szczególności jako źródło przychodów wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT) w sytuacji gdy sprzedaż ta zostanie dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi ustanowienie użytkowania wieczystego nieruchomości i nabycie własności zlokalizowanych na gruncie budynków, a także przed upływem 5 lat od wydania decyzji administracyjnej o ustanowieniu użytkowania wieczystego nieruchomości i zawarcia umowy ustanowienie tego prawa.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

Jednak z uwagi na treść art. 7 ust. 1 powołanej wyżej ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. do odpłatnego zbycia tych nieruchomości i praw, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca wraz z żoną nabył udziały w prawach i roszczeniach do nieruchomości położonej przy ulicy O przejętej przez Państwo na mocy przepisu art. 1 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze M. St. Warszawy. Udziały te nabyte zostały w części w dniu 4 września 1998 r. i w części w dniu 29 listopada 2001 r. od spadkobierców byłych właścicieli nieruchomości. W wyniku powyższego Wnioskodawca stał się podmiotem uprawnionym do żądania ustanowienia użytkowania wieczystego.

Prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

Oddanie w użytkowanie wieczyste "gruntu warszawskiego" skomunalizowanego Dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny. Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9. Zgodnie z art. 9 Dekretu, odszkodowanie miało być wypłacone w "miejskich papierach wartościowych", które jednak nigdy nie zostały wyemitowane.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność gminy m.st. Warszawy gruntów stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Z odniesienia powyższych przepisów do przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że nie powinno się oceniać ustanowienia na rzecz Wnioskodawcy prawa użytkowania wieczystego w kategoriach nabycia, o jakim stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste nie może być utożsamione ze zwrotem własności, jednakże stanowi swoisty substytut zwrotu własności, w sytuacji, w której ubieganie się o zwrot własności jest niemożliwe ze względu na brak do tego podstaw prawnych w dekrecie komunalizacyjnym. Ustanowienie w tej sytuacji użytkowania wieczystego, należy traktować, jako swoistą restytucję stosunków własnościowych sprzed komunalizacji.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca po ustanowieniu przez Prezydenta Miasta Warszawy na jego rzecz, w trybie art. 7 Dekretu z dnia 26 października 1945 r., i zawarciu umowy z miastem stołecznym Warszawa, mocą której zostało Wnioskodawcy i jego żonie przyznane prawo wieczystego użytkowania nieruchomości, Wnioskodawca wraz z żoną zbył odpłatnie nabyte w ten sposób udziałów w prawie użytkowania wieczystego.

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1. Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz byłego właściciela lub jego następców prawnych oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z byłym właścicielem lub jego następcami prawnymi umowy użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego nie może być taktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle przytoczonego stanu prawnego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia udziałów w prawie użytkowania wieczystego będzie moment nabycia praw i roszczeń do nieruchomości od spadkobierców, w tym roszczenia o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego.

Wnioskodawca wraz z żoną nabył udziały w prawach i roszczeniach w 1998 r. oraz w 2001 r.. W związku z powyższym bieg 5 letniego terminu należy liczyć od końca 1998 oraz 2001 r., a zatem pięcioletni termin, określony zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, upłynął z końcem 2003 i 2006 r.. Natomiast Wnioskodawca zbył udział w prawie użytkowania wieczystego w 2010 r.

Reasumując sprzedaż przedmiotowych udziałów w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie praw i roszczeń, zatem przychód uzyskany ze sprzedaży tych udziałów nie będzie stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, czyli nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z tej przyczyny stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania Nr 2 uznano za nieprawidłowe, bowiem przychód osiągnięty ze sprzedaży udziału w prawie użytkowania wieczystego nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy obowiązku zapłaty podatku dochodowego, jednak nastąpi to z innych względów niż wskazał Wnioskodawca.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Należy także wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Nie chroni natomiast żony Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja nr 10, 09-402 Płock.