IPPB2/415-768/13-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 31 października 2013 r. (data wpływu 7 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń z umowy ubezpieczenia - jest prawidłowe.

W dniu 7 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń z umowy ubezpieczenia.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka S.A. prowadzi działalność ubezpieczeniową na podstawie ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66) w zakresie działu pierwszego tj. ubezpieczenia na życie.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawiera umowy ubezpieczeniowe z tytułu, których wypłaca m.in. świadczenia ex-gratia (świadczenie ex-gratia) inaczej kulancja. Kulancja - to sytuacja spełnienia przez ubezpieczyciela świadczenia (wypłaty odszkodowania), kiedy nie ma on pewności, co do swojej odpowiedzialności za szkodę lub istnieją wątpliwości faktyczne albo formalne co do zakresu ochrony ubezpieczeniowej na gruncie zawartej umowy ubezpieczenia. Wypłata świadczenia kulancyjnego dokonywana jest zazwyczaj, w oparciu o przesłanki uznaniowe, celem uniknięcia kosztów procesu sądowego, który przesądzałby o zakresie odpowiedzialności. Świadczenie takie wypłacane jest także w celu uniknięcia strat wizerunkowych związanych z odmową uznania roszczenia (w tym późniejszym ewentualnie przegranym procesem).

Dodatkowo zdarza się również, iż pomimo wypłaconego świadczenia ex-gratia dochodzi do postępowania sądowego, w efekcie którego ubezpieczyciel zobowiązany jest (prawomocnym wyrokiem) do wypłaty pełnej kwoty świadczenia (odszkodowania) z tytułu umowy ubezpieczenia bez zaliczenia na jego rzecz wypłaconego uprzednio świadczenia ex-gratia. W rzeczywistości, więc dochodzi do dwukrotnej (czasem nawet podwójnej) wypłaty świadczenia pełnego z umowy ubezpieczenia na podstawie wyroku sądu oraz dodatkowego-uznaniowego (kulancji).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłata świadczenia ex gratia z tytułu umowy ubezpieczenia zarówno wypłaconego samoistnie jak również obok wypłaty w pełnej wysokości świadczenia z umowy ubezpieczenia, na podstawie prawomocnego wyroku sądowego, podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT w konsekwencji czego Spółka nie jest obowiązana do sporządzania i przesyłania do podatnika oraz właściwego urzędu skarbowego informacji podatkowej PIT 8C.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dodatkowego, uznaniowego świadczenia (kulancji), jak również wypłata kulancji wraz z wypłatą pełnego świadczenia z umowy ubezpieczenia na podstawie prawomocnego wyroku sądowego podlega zwolnieniu z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT.

Zgodnie z treścią art. 805 § 1 Kodeksu Cywilnego (dalej: k.c.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidywanego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym w myśl art. 9 ustawy o PIT podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów", od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

Z uwagi na powyższe uznać należy. że wypłacenie ubezpieczonemu świadczenia na podstawie zawartej przez niego umowy ubezpieczenia majątkowego i osobowego będzie podlegało zwolnieniu określonemu w powyższym artykule, z wyjątkiem dwóch wskazanych powyżej przypadków:

(i) ubezpieczenia składników majątku służących prowadzeniu działalności gospodarczej (ii) oraz dochodów związanych z funkcjonowaniem funduszu kapitałowego.

Jak wskazano powyżej ustawa ściśle wylicza jakiego rodzaju kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych wyłączone są z przewidzianego w niej zwolnienia. Z uwagi na powyższe należy podkreślić, że ustawodawca nie objął tym wyliczeniem świadczenia ex-gratio, co jednocześnie skutkuje zastosowaniem zwolnienia dla tego rodzaju świadczenia.

Ponadto świadczenie ex-gratia bezsprzecznie wynika z uprzednio zawartej przez ubezpieczonego umowy ubezpieczenia, gdyż bez zawarcia takowej wypłata kulancji nie byłaby w ogóle możliwa. Jednocześnie potwierdza to, że świadczenie ex-gratia należy traktować jako kwotę otrzymaną z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT. Świadczenia ex-gratia, podlega powyższemu zwolnieniu również niezależnie od okoliczności w jakich jest ono wypłacane, tj. niezależnie czy jest ono świadczeniem samoistnym wypłacanym przez Spółkę, czy też jest ono uiszczone obok świadczenia w pełnej wysokość z umowy ubezpieczenia, którego to wypłata podyktowana jest prawomocnym wyrokiem sądu. Są to bowiem okoliczności, które nie mają wpływu na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

W myśl art. 42a ustawy o PIT osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W konsekwencji zgodnie z treścią art. 42a ustawy o PIT Spółka nie jest obowiązana do wystawienia informacji PIT 8C w przypadku wypłaty przedmiotowych świadczeń.

Stanowisko Spółki znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych i tak interpretacja z dnia 4 lipca 2011 r. znak: IPPB2/415-445/11-2/AK, z dnia 3 września 2010 r. znak: IPPB2/415-549/10-2/AK, z dnia 1 czerwca 2010 znak: IPPB2/415-196/10-4/MK1.

" (...) Jak wskazała Spółka podstawą wypłaty świadczeń, o których mowa we wniosku może być:

(i) roszczenie uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, (ii) wypłata w drodze kulancji, (iii) ugoda zawarta z uprawnionym, (iv) prawomocne orzeczenie sądu. W związku z powyższym, zdaniem Spółki, bez znaczenia pozostaje to, czy do wypłaty świadczenia dochodzi na podstawie roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia, w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czy też do wypłaty dochodzi w drodze kulancji lub na podstawie ugody zawartej z uprawnionym lub prawomocnego orzeczenia sądu. Dla rozstrzygnięcia, czy przedmiotowa kwota podlega zwolnieniu kluczową rolę odgrywa natomiast to, czy otrzymana przez osobę fizyczną kwota jest otrzymana z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. (...) Biorąc powyższe pod uwagę wypłacane przez Spółkę świadczenia będą podlegały zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Spółka nie będzie zobowiązana do wystawienia w odniesieniu do tych świadczeń informacji, o której mowa w art. 42a ww. ustawy." - interpretacja indywidualna Ministra Finansów z dnia 1 czerwca 2010 r. (znak: IPPB2/415-196/10-4/MK1).

Przedstawiając powyższe, uznając wniosek za słuszny i w pełni uzasadniony, w imieniu Spółki wnoszę jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych - wskazać należy, że orzeczenie te nie są wiążące dla tutejszego organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko w tej sprawie rozstrzygnięcie w każdej z nich zawarte jest wiążące. W związku z tym, organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami - nie tylko innych organów podatkowych, jednak nie stosują wprost tych rozstrzygnięć także i z tego zwykłego powodu, że nie stanowią one materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.