IPPB2/415-752/10-2/MK - Określenie obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, wynikających z przekazania klientom odszkodowania z tytułu nieprawidłowego lub nieterminowego zrealizowania złożonej przez klienta dyspozycji dotyczącej rozliczeń pieniężnych.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 10 listopada 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/415-752/10-2/MK Określenie obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, wynikających z przekazania klientom odszkodowania z tytułu nieprawidłowego lub nieterminowego zrealizowania złożonej przez klienta dyspozycji dotyczącej rozliczeń pieniężnych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2010 r. (data wpływu 30 sierpnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązków płatnika podatku dochodowego wynikających z przekazania klientom odszkodowania z tytułu nieprawidłowego lub nieterminowego zrealizowania złożonej przez klienta dyspozycji dotyczącej rozliczeń pieniężnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązków płatnika podatku dochodowego wynikających z przekazania klientom odszkodowania z tytułu nieprawidłowego lub nieterminowego zrealizowania złożonej przez klienta dyspozycji dotyczącej rozliczeń pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Bank S.A. (dalej jako: Bank") jest bankiem krajowym prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Bank świadczy na rzecz klientów będących osobami fizycznymi usługi prowadzenia rachunków bankowych oraz przeprowadzania na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. W związku z wykonywaniem tych usług zdarzają się sytuacje nieprawidłowego zrealizowania przez Bank złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych. Nieprawidłowości te polegają m.in. na zrealizowaniu dyspozycji klienta z opóźnieniem, dokonaniu przelewu w kwocie wyższej lub niższej od żądanej przez klienta, dokonaniu - przelewu na inny rachunek bankowy niż wskazany w dyspozycji klienta.

Bank ponosi natomiast odpowiedzialność za terminowe i prawidłowe zrealizowanie składanych przez klientów dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych. Zgodnie z art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1963 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) Bank jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które Bank odpowiedzialności nie ponosi.

Ustawa Prawo bankowe w art. 52 ust. 2 pkt 10 wskazuje natomiast że zakres odpowiedzialności Banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku powinna określać umowa rachunku bankowego. Bank realizując dyspozycję tego przepisu uregulował w umowach rachunku bankowego zawieranych z klientami zasady odpowiedzialności Banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji złożonej przez klienta Banku.

Ponadto, w przypadku, gdy złożona przez klienta Banku dyspozycja przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego jest wykonywana przez kilka banków, na podstawie art. 64 ustawy - Prawo bankowe Bank ponosi solidarną odpowiedzialność z tymi bankami za szkody spowodowane nieprawidłowym wykonaniem tej dyspozycji. Zgodnie bowiem z tym przepisem jeżeli polecenie przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego złożone przez posiadacza rachunku bankowego jest wykonywane przez kilka banków, każdy z tych banków ponosi wraz z pozostałymi solidarną odpowiedzialność wobec posiadacza rachunku za szkody spowodowane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem polecenia.

W związku z powyższym, Bank ponosi wobec klienta odpowiedzialność za nieprawidłową i nieterminową realizację dyspozycji przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego i może być w związku z tym zobowiązany do wypłacenia klientowi odszkodowania z tego tytułu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku wypłaty przez Bank na rzecz klienta odszkodowania z tytułu nieprawidłowego lub nieterminowego zrealizowania złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych Bank jest zobowiązany do sporządzenia i przekazania klientowi oraz właściwemu organowi podatkowemu informacji PlT-8C.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W przypadku wypłacania przez Bank odszkodowania z tytułu nieprawidłowej lub nieterminowej realizacji dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych złożonych przez klientów posiadających w Banku rachunek bankowy Bank nie jest zobowiązany do sporządzania i przekazywania tym klientom oraz właściwym organom podatkowym informacji PIT-8C.

Zgodnie z art. 42a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.); (dalej jako: "ustawa o p.d.o.f.") Bank ma obowiązek sporządzić i przekazać podatnikowi oraz właściwemu organowi podatkowemu informację PIT-8C, jeżeli dokonuje wypłat należności lub świadczeń kwalifikowanych jako przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 tej ustawy, z wyjątkiem m.in. dochodów wymienionych w art. 21 tej ustawy.

Kwoty wypłacane przez Bank na rzecz klientów w związku z nieprawidłową lub nieterminową realizacją dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych stanowią odszkodowania, które co do zasady powinny być uznane za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. W przypadku wypłacania klientom odszkodowań Bank ma zatem obowiązek sporządzania informacji PIT-8C chyba, że przychody z takich odszkodowań, na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o p.d.o.f., korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym.

Zgodnie natomiast, z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Bank ponosi natomiast odpowiedzialność wobec klienta za prawidłowe i terminowe zrealizowanie złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych na podstawie odpowiednich przepisów ustaw. Odpowiedzialność Banku za szkody poniesione przez klienta w związku z nieprawidłową realizacją przez Bank złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego wynika z art. 471 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Odpowiedzialność Banku za szkody poniesione przez klientów w związku z nieprawidłową realizacją złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych wynika także bezpośrednio z art. 64 ustawy - Prawo bankowe, który wskazuje, że Bank ponosi solidarną odpowiedzialność z innymi bankami biorącymi udział w realizacji złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego za szkody spowodowane nieprawidłowym zrealizowaniem tej dyspozycji.

Odpowiedzialność Banku za szkody poniesione przez klientów w związku z nieprawidłowym lub nieterminowym zrealizowaniem dyspozycji klienta przeprowadzenia odpowiednich rozliczeń pieniężnych wynika więc bezpośrednio z art. 471 kodeksu cywilnego oraz art. 64 ustawy - Prawo bankowe.

Przepisem wskazującym, że Bank ponosi odpowiedzialność za nieprawidłową lub nieterminową realizację dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych składanych przez klientów jest także art. 52 ust. 2 pkt 10 ustawy - Prawo bankowe. Przepis ten wskazuje bowiem, że zakres odpowiedzialności banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku powinny być uregulowane w umowie rachunku bankowego.

Jednocześnie należy wskazać, że na podstawie art. 38 § 3 pkt 2 Kodeksu cywilnego zawarte w umowie z konsumentem postanowienia wyłączające lub istotnie ograniczające odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania stanowią niedozwolone klauzule umowne.

Zgodnie natomiast z art. 1 Kodeksu cywilnego niedozwolone klauzule umowne nie wiążą konsumenta. Bank nie jest więc uprawniony do wyłączenia w Umowie rachunku bankowego wynikającej z wyżej przytoczonych przepisów ustawy - Prawo bankowe oraz Kodeksu cywilnego odpowiedzialności za nieprawidłową lub nieterminową realizację dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych złożonej przez klienta.

Biorąc powyższe pod uwagę w umowie rachunku bankowego Bank powinien określić ciążącą na nim na podstawie powyższych przepisów odpowiedzialność za nieprawidłowe lub nieterminowe zrealizowanie dyspozycji klienta. W umowie rachunku bankowego Bank nie może jednak wyłączyć lub istotnie ograniczyć ciążącej na nim odpowiedzialności. Odpowiedzialność ta wynika bowiem bezpośrednio z odpowiednich przepisów prawa, a jej wyłączenie lub istotne ograniczenie stanowiłoby niedopuszczalną klauzulę umowną.

Należy przy tym wskazać, że zasady ustalania wysokości odszkodowania jakie Bank powinien zapłacić klientowi z tytułu nieprawidłowej lub nieterminowej realizacji dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych reguluje art. 361 Kodeksu cywilnego. Na podstawie § 1 tego przepisu, obowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Zgodnie natomiast z § 2 w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Odszkodowanie z tytułu nieprawidłowej lub nieterminowej realizacji złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych jest więc wypłacane przez Bank na podstawie i w wysokości wynikającej z odpowiednich przepisów prawa. Umowa rachunku bankowego powinna wskazywać zasady tej odpowiedzialności, jednak umowa ta nie może wyłączać odpowiedzialności Banku czy też ustalać jej w stopniu znacznie ograniczonym w stosunku do odpowiedzialności wynikającej z odpowiednich przepisów prawa.

Podsumowując, odszkodowania wypłacane przez Bank w związku z nieprawidłową lub nieterminową realizacją złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o p.d.o.f., korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowania wypłacane przez Bank z tytułu nieprawidłowej lub nieterminowej realizacji dyspozycji klienta przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych nie mieszczą się przy tym w zawartym w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o p.d.o.f. katalogu odszkodowań wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania. W tym także odszkodowania wypłacane przez Bank z tego tytułu nie mogą zostać uznane za odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o p.d.o.f. Umowa rachunku bankowego nie jest bowiem podstawą odpowiedzialności Banku za nieprawidłową lub nieterminową realizację złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych. Odpowiedzialność Banku w tym zakresie wynika z przepisów Kodeksu cywilnego oraz ustawy - Prawo bankowe. Umowa rachunku bankowego, zgodnie z art. 52 ust. 2 pkt 10 ustawy - Prawo bankowe powinna określać zasady odpowiedzialności Banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych. Odpowiedzialność Banku wynika jednak nie z umowy rachunku bankowego, a z odpowiednich przepisów ustawy - Prawo bankowe oraz kodeksu cywilnego, a umowa rachunku bankowego nie może wykluczać lub istotnie ograniczać odpowiedzialności Banku wynikającej z tych przepisów.

Należy także wskazać na stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 11 grudnia 2007 r. (sygn. I SA/Gd 801/07), w którym Sąd uznał, iż za odszkodowania, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych otrzymane na podstawie ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw należy uznać takie odszkodowania, których źródłem jest przepis prawa, niezależnie od tego, czy bezpośrednim tytułem wypłaty odszkodowania jest wyrok, ugoda sądowa, decyzja, czy też umowa. Podsumowując, zdaniem Banku, odszkodowania wypłacane przez Bank w związku nieprawidłową lub nieterminową realizacją złożonej przez klienta dyspozycji przeprowadzenia rozliczeń pieniężnych podlegają na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o p.d.o.f. zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym. W konsekwencji Bank nie ma obowiązku sporządzania informacji PIT-8C w przypadku wypłacania klientom takich odszkodowań.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych, wszelkie przychody, których nie można zakwalifikować do źródeł przychodów wymienionych w poprzedzających punktach kwalifikuje się do przychodów z innego źródła.

Z ogólnej definicji przychodów zawartej w art. 11 cyt. ustawy o podatku dochodowym wynika, że przychodami są w szczególności otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Definicja ta, dla potrzeb opodatkowania dochodów uzyskiwanych z innych źródeł została uzupełniona w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy podatkowej, który stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14 ustawy, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w nieujawnionych źródłach. Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Z treści powołanych powyżej przepisów wynika, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, uzyskiwany w wyniku określonych czynności faktycznych i prawnych, w następstwie, których mamy do czynienia z przyrostem mienia, osiągniętym przysporzeniem majątkowym mającym konkretny wymiar finansowy.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Ze zwolnienia mogą korzystać również inne odszkodowania, a więc te nie wynikające wprost z przepisów prawa, ale tylko wówczas gdy zostały otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej i nie dotyczą wyjątków wskazanych przez ustawodawcę (art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ustawy).

Jak stanowi bowiem art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

a.

otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b.

dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 jednoznacznie wynika, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymywane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Bank w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy na rzecz klientów będących osobami fizycznymi usługi prowadzenia rachunków bankowych oraz przeprowadzania na ich zlecenie rozliczeń pieniężnych. W związku z wykonywaniem tych usług zdarzają się sytuacje nieprawidłowego zrealizowania przez Bank złożonej przez klienta dyspozycji, m.in. poprzez zrealizowanie jej z opóźnieniem, dokonanie przelewu w kwocie wyższej lub niższej od żądanej przez klienta, dokonanie przelewu na inny rachunek bankowy niż wskazany w dyspozycji klienta.

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z dyspozycją art. 471 ustawy z dnia 23 kwietnia 1963 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) Bank jest zobowiązany do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które Bank nie ponosi odpowiedzialności.

Ponadto zauważa, że art. 52 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.), wskazuje, że Bank jest odpowiedzialny za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza rachunku powinna określać umowa rachunku bankowego. Bank realizując dyspozycję tego przepisu uregulował w umowach rachunku bankowego zawieranych z klientami zasady odpowiedzialności Banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzenie rozliczeń pieniężnych oraz wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji złożonej przez klienta Banku.

Jeżeli klient poniesie szkodę na skutek nieprawidłowego zrealizowania przez Bank dyspozycji złożonej przez klienta Bank ponosi wobec klienta odpowiedzialność za nieprawidłową i nieterminową realizację dyspozycji przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego i może być w związku z tym zobowiązany do wypłacenia klientowi odszkodowania z tego tytułu.

Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny u klientów Banku którzy ponieśli szkodę na skutek nieprawidłowego zrealizowania przez Bank dyspozycji przeprowadzenia rozliczenia pieniężnego a Bank dokonał wyrównania szkody poniesionej przez klienta poprzez wypłatę na rzecz klienta odpowiedniej kwoty pieniężnej określonej w umowie rachunku bankowego, mającej na celu naprawienie szkody na zasadach opisanych w art. 471 Kodeksu cywilnego skutkuje powstaniem po stronie klienta przysporzenia majątkowego w postaci przychodu o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec tego, że wypłacone odszkodowanie nie należy do żadnego ze źródeł przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 u.p.d.o.f., stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 u.p.d.o.f.

Drugą wymagającą wyjaśnienia okolicznością jest to czy przychód (dochód) ten nie podlega zwolnieniu od opodatkowania.

Biorąc zatem pod uwagę powyższą kwalifikację prawną stwierdzić należy, że warunki zawarte w ww. art. 21 ust. 1 pkt 3 do zastosowania zwolnienia od podatku wypłaconego odszkodowania w przedstawionym stanie faktycznym nie zostały spełnione.

Wysokość lub zasady ustalania odszkodowania wypłacanego przez Bank, które otrzymują poszkodowani klienci, nie wynika wprost z przepisów rangi ustawowej lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, lecz z przepisów Kodeksu cywilnego (art. 361 § 2 k.c.) które stanowią jedynie ogólną podstawę do jego wypłaty oraz zapisów wynikających z umowy rachunku bankowego (art. 52 ust. 2 pkt 10 ustawy - Prawo Bankowe).

Efektem wypłaty jest forma odszkodowania wynikająca z chęci naprawienia wyrządzonej szkody przez Bank. Przepis art. 471 Kodeksu cywilnego stanowi tylko o tym kto ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowe lub nieterminowe zrealizowanie dyspozycji klienta przepis ten nie zawiera regulacji dotyczącej wysokości odszkodowania bądź zasad jego ustalania.

Zwolnieniu zaś na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą podlegać jedynie takie odszkodowania, co do których wprost w przepisie ustalona została wysokość lub zasady ustalania tejże wysokości. Przepisy natomiast o naprawieniu szkody nie zawierają takich regulacji, co jest równoznaczne z tym, że wypłacone na tej podstawie odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych.

Z kolei ww. art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f., który odnosi się do pozostałych odszkodowań z tytułu rzeczywistej szkody (damnum emergens), a więc również wypłacanych przez Bank swoim klientom, wymaga aby były one wypłacane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, co w przedstawionym przez Bank stanie faktycznym nie miało miejsca.

Zatem przekazywane klientom odszkodowanie w postaci odpowiedniej kwoty środków pieniężnych wyrównujących poniesioną przez klienta stratę stanowi przychód z innych źródeł, który nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Mając na uwadze okoliczność, iż wypłacone. odszkodowanie nie znajduje się w katalogu zwolnień przedmiotowych wskazanych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy, jak również nie stanowi dochodu, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, należy uznać, że podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym oznacza to, że art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy nie może stanowić podstawy zwolnienia z opodatkowania przedmiotowego odszkodowania.

W konsekwencji wypłacone przez Bank odszkodowanie stanowi przychód z innych źródeł określony w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z treścią art. 42a ww. ustawy, Bank dokonując wypłaty należności lub świadczeń od których nie jest obowiązany pobierać zaliczek na podatek, jest obowiązany sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT - 8C) o wysokości przychodów w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego i przekazać podatnikowi oraz właściwemu wg miejsca zamieszkania podatnika urzędowi skarbowemu.

Reasumując wypłata na rzecz klienta odpowiedniej kwoty pieniężnej mającej na celu naprawienie szkody na dzień jej otrzymania skutkuje powstaniem po stronie klienta przysporzenia majątkowego w postaci przychodu o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych co skutkuje tym, że na Spółce ciążą obowiązki związane z wystawieniem i przesłaniem klientom Banku, którzy otrzymali przedmiotowe odszkodowanie oraz właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PlT-8C.

Końcowo - odnosząc się do przywołanego przez Wnioskodawcę wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku wskazać należy, iż powołany wyrok dotyczy konkretnej sprawy podatnika osadzonej w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcie w nim zawarte jest wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl