IPPB2/415-690/08-2/MK - Wynagrodzenie z tytułu korzystania z praw autorskich - 50% koszty uzyskania przychodów.

"(...) Czy Spółka, wykonując na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych funkcję płatnika, w odniesieniu do wypłacanych w ramach wynagrodzenia premii (projektowych) związanych z przeniesienia praw autorskich w ramach stosunku pracy, winna obliczać i pobierać zaliczki na podatek dochodowy z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 pkt 3, tj.: w wysokości 50% wypłacanych premii?

(...) Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) koszty uzyskania niektórych przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód. Jednakże warunkiem zastosowania 50% normy kosztów uzyskania przychodów jest ustalenie, że przychód uzyskany został z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub pokrewnych w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. nr 90, poz. 631). (podkreśl, red.)

Stosownie do treści art. 1 ust. 1 powołanej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe), wzornictwa przemysłowego, architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne, urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne (art. 1 ust. 2 pkt 1, 5, 6, 7 ww. ustawy). Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną (art. 1 ust. 3 ww. ustawy).

Dlatego też 50% koszty uzyskania przychodów mogą być zastosowane do tej części wynagrodzeń pracowników (twórców), która została zakwalifikowana jako wynagrodzenie z tytułu korzystania z praw autorskich, jeżeli konkretne prace lub czynności znajdują odzwierciedlenie w stosownej ewidencji prac twórczych prowadzonej przez pracodawcę. (podkreśl. red.) Zakres zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do wynagrodzeń wypłacanych poszczególnym pracownikom, uzależniony powinien być bowiem zawsze od zakresu wykonywanych przez nich prac o twórczym charakterze, co z kolei wynikać powinno z umowy o pracę oraz szczegółowo określonych obowiązków służbowych każdego pracownika. Zakres ten powinien znaleźć udokumentowanie w prowadzonej przez pracodawcę ewidencji prac twórczych, wykonywanych przez poszczególnych pracowników, która to ewidencja służyć może ewentualnej weryfikacji wcześniej dokonanych ustaleń w powyższym przedmiocie.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że pracodawca zastosuje 50% koszty uzyskania przychodów w stosunku do wynagrodzenia składającego się z wynagrodzenia stałego (zasadniczego), wynagrodzenia zmiennego i premii (projektowej) ustalanej w sposób uznaniowy po zakończeniu projektu, na podstawie analizy wyniku finansowego osiągniętego przez projekt oraz oceny zaangażowania prac twórcy w projekt wyrażający się poprzez rozmiar wkładu twórcy w realizację tego projektu. Premia, jako pochodna wartości ekonomicznej produktu projektu i wkładu pracy twórcy w jego utworzenie będzie przez Spółkę rozliczana w całości z uwzględnieniem 50% stawki kosztów uzyskania przychodów.

Jeżeli zatem z umowy o pracę będzie wynikało, że wynagrodzenie pracownika składa się z kilku elementów, np. z wynagrodzenia podstawowego oraz wynagrodzenia (honorarium) z tytułu korzystania z praw autorskich, podwyższona stawka kosztów uzyskania przychodów znajdzie zastosowanie tylko w odniesieniu do tej części wynagrodzenia, która nie jest związana z obowiązkami pracowniczymi.

Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, iż jak wyżej wykazano o zastosowaniu normy kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy decyduje wyłącznie fakt uzyskania przychodu za wykonanie czynności (utworu) będącej przedmiotem prawa autorskiego pod warunkiem możliwości ustalenia wysokości przychodu z tego tytułu.

W związku z powyższym należy uznać, iż w przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym podwyższone koszty uzyskania przychodu będą miały zastosowanie jedynie do tej części wynagrodzenia, która została zakwalifikowana, jako wynagrodzenie z tytułu korzystania z praw autorskich.

Nie można się zgodzić ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż premia (projektowa), jako składnik wynagrodzenia, spełnia ww. przesłanki.

Wynagrodzenie z tytułu premii nie jest przychodem za wykonanie takich czynności (utworu), jest ono jedynie sposobem uznania wkładu, jako autora w powstanie projektu i zadośćuczynieniem za osiągnięty przez projekt (utwór) wynik finansowy, nie jest natomiast związane z korzystaniem przez twórcę z praw autorskich lub rozporządzaniem tymi prawami. (podkreśl. red.)

Nie istnieje zatem związek przyczynowo-skutkowy między tym wynagrodzeniem (premią), a twórczą pracą pracownika. Pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie (premię) nie za konkretną pracę polegającą na tworzeniu utworu (dzieła), ale w związku z prawem otrzymania należności, jako pochodną ekonomicznej wartości stworzonego już produktu projektu.

Ponadto wypłacana premia będzie ustalana uznaniowo po zakończeniu prac związanych z powstaniem utworu (dzieła), a motywem jej wypłaty będzie efekt ekonomiczny, jaki firma uzyska w wyniku realizacji projektu, a nie fakt stworzenia utworu.

Należy jednak podkreślić, że organy podatkowe nie są właściwe w zakresie rozstrzygania autorskiego charakteru wykonywanych czynności. Interpretacja przepisów ustawy o prawie autorskim nie leży w kompetencji organów podatkowych. Organy podatkowe nie są zatem uprawnione do orzekania, czy określony rezultat pracy jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego. W razie wątpliwości, co do prawidłowości zakwalifikowania wykonanej pracy, jako korzystającej z praw autorskich lub pokrewnych, należy zwrócić się w celu rozstrzygnięcia tej kwestii do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Reasumując, w opisanym zdarzeniu przyszłym nie ma podstaw do stosowania przez płatnika dla celów obliczenia zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych premii projektowych kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50%. Zastosowanie powinna mieć stawka określona w art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (...)"