IPPB2/415-69/13-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29 stycznia 2013 r. (data wpływu 1 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem przez klientów banku odsetek od emitenta obligacji za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego oraz ciążących na spółce z tego tytułu obowiązkach płatnika - jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej braku obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej kwalifikacji odsetek, jako rodzaj odszkodowania.

W dniu 1 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem przez klientów banku odsetek od emitenta obligacji za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego oraz ciążących na spółce z tego tytułu obowiązkach płatnika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka (dalej: "X."), dom maklerski w rozumieniu ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi pośredniczy w przekazywaniu (stawia do dyspozycji) swoim klientom środków na wykup obligacji i odsetek od obligacji zapisanych na rachunkach klientów. Od środków stanowiących odsetki, stawianych do dyspozycji klientów, X. pobiera, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 3.

W związku z opóźnieniem w przekazaniu, przez emitenta, środków na wykup obligacji oraz odsetek od obligacji emitent obligacji zamierza dodatkowo przekazać obligatariuszom odsetki w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie należnych kwot.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy środki otrzymane od emitenta obligacji tytułem odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego są opodatkowane na zasadzie art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jeśli tak, to czy stawiając do dyspozycji klientów te środki, Spółka ma obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od tych środków i przekazania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku odsetek za opóźnienie stawianych do dyspozycji klientów, nie powstaje obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od tych środków i przekazania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego, a to ze względu na fakt że odsetki za opóźnienie nie mieszczą się w żadnej z kategorii dochodów wymienionych w art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W szczególności odsetki za opóźnienie nie stanowią, w ocenie.., dochodów z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów (pkt 3 ust. 1 art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Odsetki za opóźnienie stanowią bowiem rodzaj odszkodowania dla uprawnionego za niewykonanie zobowiązania pieniężnego w terminie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku poboru zryczałtowanego podatku dochodowego, natomiast w części dotyczącej kwalifikacji odsetek, jako rodzaj odszkodowania za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy, stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dotyczy to m.in. podatników osiągających przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, tj. z innych źródeł.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Należy zauważyć, iż za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Stosownie do art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT-8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów):

* z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej (pkt 1),

* z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych (pkt 2)

* z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą (pkt 3)

- pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka pośredniczy w przekazywaniu (stawia do dyspozycji) swoim klientom środków na wykup obligacji i odsetek od obligacji zapisanych na rachunkach klientów. W związku z opóźnieniem w przekazaniu, przez emitenta, środków na wykup obligacji oraz odsetek od obligacji emitent obligacji zamierza dodatkowo przekazać obligatariuszom odsetki w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie należnych kwot. W związku z powyższym powstała wątpliwość czy stawiając do dyspozycji klientów te środki, Spółka ma obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od tych środków i przekazania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

W ocenie Spółki odsetki za opóźnienie stanowią rodzaj odszkodowania dla uprawnionego za niewykonanie zobowiązania pieniężnego w terminie co skutkuje tym, że nie powstaje obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od tych środków i przekazania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Z kolei w myśl art. 481 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej normy.

Odsetki za zwłokę (opóźnienie) stanowią zatem świadczenie uboczne, niezależnie od tego, czy i w jakiej wysokości podatnik poniósł szkodę. Odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody), stąd otrzymane odsetki za zwłokę w wykonywaniu zobowiązania cywilnoprawnego są na gruncie przepisów podatkowych traktowane odrębnie od świadczenia głównego i są - co do zasady - przychodem wierzyciela podlegającym opodatkowaniu.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz przywołane uregulowania prawne należy stwierdzić, iż ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 17 wskazuje przychody zaliczone do przychodów z kapitałów pieniężnych. Katalog tych przychodów nie zawiera odsetek za zwłokę.

W świetle powyższego przekazanie przez Emitenta obligatariuszom odsetek w wysokości ustawowej za opóźnienie w zapłacie należnych kwot na wykup obligacji oraz odsetek, skutkuje po stronie obligatariuszy powstaniem przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń zakwalifikowanego jako przychód z innych źródeł o którym mowa w ww. art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ podmiotem, stawiającym do dyspozycji obligatariuszy (klientów) przedmiotowe odsetki ustawowe będzie Spółka, konsekwencją takiej sytuacji będzie obowiązek sporządzenia i przekazania właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C o wysokości przychodów zgodnie z dyspozycją ww. przepisu art. 42a ww. ustawy.

Reasumując środki otrzymane od emitenta obligacji tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie będą podlegały opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym miejscu jednak trzeba zauważyć, że środki te będą stanowić przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ww. ustawy). Zatem na Spółce nie będzie ciążyć obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od tych środków i przekazania podatku na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Spółka stawiając do dyspozycji klientów te środki, będzie zobowiązana do sporządzenia i przekazania właściwemu urzędowi skarbowemu informacji PIT-8C o wysokości przychodów zgodnie z dyspozycją ww. przepisu art. 42a ww. ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.