IPPB2/415-673/10-3/MK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 22 lipca 2010 r. (data wpływu 27 lipca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości objętej Dekretem - jest prawidłowe.

W dniu 27 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości objętej Dekretem.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Matka Wnioskodawczyni była właścicielką działki o powierzchni 720 m² z budynkiem mieszkalnym o powierzchni 330 m² położonym w Warszawie, ul. F. Budynek ten został upaństwowiony po 1945 r. Matka Wnioskodawczyni zmarła w 1943 r. w O. pozostawiając jako spadkobierców swoje dzieci - syna Wacława i córkę Wnioskodawczynię. Wacław zmarł w 1990 r. i spadek po nim nabyła jego małżonka Maria. W dniu 13 lipca 2004 r. aktem notarialnym darowała wszystkie prawa i roszczenia nabyte po Wacławie Wnioskodawczyni.

W dniu 1 września 2009 r. Prezydent m. st. Warszawy wydał decyzję, w której orzekł ustanowić prawo wieczystego użytkowania działki i zwrot własności budynku przy ul. F.

Obecnie Wnioskodawczyni oczekuje na sporządzenie aktu notarialnego będącego podstawą do wpisu praw Wnioskodawczyni do księgi wieczystej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie pytania nr 2.

W zakresie drugiego pytania zostanie wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawczyni nie powinna ona zapłacić podatku dochodowego, gdyż zwrot nieruchomości jest przywróceniem praw Wnioskodawczyni, a nie utworzeniem nowego prawa. Od śmierci matki i brata, a także od aktu darowizny praw przez żonę brata upłynęło już ponad 5 lat i zdaniem Wnioskodawczyni żaden podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości nie jest należny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu) leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Z informacji wskazanych we wniosku wynika, iż matka Wnioskodawczyni była właścicielką działki z budynkiem mieszkalnym. Budynek ten został upaństwowiony po 1945 r. Matka Wnioskodawczyni zmarła w 1943 r. pozostawiając jako spadkobierców swoje dzieci - syna Wacława i córkę - Wnioskodawczynię. Wacław zmarł w 1990 r. i spadek po nim nabyła jego małżonka. W dniu 13 lipca 2004 r. aktem notarialnym darowała wszystkie prawa i roszczenia nabyte po Wacławie Wnioskodawczyni.

W dniu 1 września 2009 r. Prezydent m. st. Warszawy wydał decyzję, w której orzekł ustanowić prawo wieczystego użytkowania działki i zwrot własności budynku. Obecnie Wnioskodawczyni oczekuje na sporządzenie aktu notarialnego będącego podstawą do wpisu praw Wnioskodawczyni do księgi wieczystej.

Oddanie w użytkowanie wieczyste "gruntu warszawskiego" skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9. Zgodnie z art. 9 dekretu, odszkodowanie miało być wypłacone w "miejskich papierach wartościowych", które jednak nigdy nie zostały wyemitowane.

Jak wynika z przytoczonej regulacji, prawodawcy niewątpliwie chodziło o zrekompensowanie dotychczasowym właścicielom (ich następcom prawnym) przejścia na własność gminy m.st. Warszawy gruntów oraz budynku wybudowanego na tym gruncie stanowiących dotąd ich własność. W dekrecie od razu uregulowano kwestię stosownych rekompensat. Odzyskanie prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną (art. 7 ust. 1 dekretu, obecnie prawa wieczystego użytkowania) było ustawowo zagwarantowaną formą rekompensaty.

Ocena czy do przedstawionego przez Wnioskodawczynię zdarzenia przyszłego powinien mieć zastosowanie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych musi opierać się o wykładnię pojęcia "nabycie prawa" w nim użytego. Skoro decyzja o zwrocie wywłaszczonej nieruchomości czy też o zwrocie prawa użytkowania wieczystego nie kreuje prawa do nieruchomości (własności lub użytkowania wieczystego), lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przywracając stan prawny, który istniał przed wydaniem decyzji o wywłaszczeniu, decyzja o zwrocie nieruchomości pełni funkcję restytucyjną, czyli jest aktem prawnym, który wywiera skutki prawne bezpośrednio w sferze prawa cywilnego. Przywraca bowiem prawo własności nieruchomości jej poprzedniemu właścicielowi lub jego następcom prawnym. Jest więc zdarzeniem prawnym zmieniającym podmiotową stronę stosunku prawnorzeczowego odnośnie do zwracanej nieruchomości. Decyzja o zwrocie powoduje przejście prawa własności na dotychczasowego właściciela, lub jego następców prawnych, jednakże nie kreuje tego prawa - przywraca tylko wcześniej panujące stosunki prawnorzeczowe.

Zatem ustanowienie na rzecz Wnioskodawczyni prawa użytkowania wieczystego oraz zwrot nieruchomości znajdującej się na tym gruncie w odniesieniu do skomunalizowanych tzw. gruntów warszawskich może być traktowany jako swoista restytucja, bo na taki jedynie zakres przywrócenia uprawnień dotychczasowym właścicielom zezwalały przepisy Dekretu.

Reasumując, wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 i 2 Dekretu decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego Nieruchomości na rzecz Wnioskodawczyni (jako następcy prawnego byłego właściciela) oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z Wnioskodawczynią umowy użytkowania wieczystego Nieruchomości nie może być traktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności budynku posadowionego na tym gruncie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji planowana sprzedaż przez Wnioskodawczynię prawa użytkowania wieczystego oraz budynku posadowionego na tej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (w szczególności jako źródło przychodów wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), nawet w sytuacji gdy sprzedaż ta zostanie dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ustanowiono prawo wieczystego użytkowania nieruchomości oraz przeniesiono własność budynku na Wnioskodawczynię.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.