IPPB2/415-567/09-2/LK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2009 r. (data wpływu 14 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku i w drodze zniesienia współwłasności - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku i w drodze zniesienia współwłasności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 20 listopada 2006 r. Wnioskodawczyni nabyła prawo do spadku po zmarłym w dniu 4 maja 2006 r. ojcu Władysławie Roman (kserokopia postanowienia sądu w załączniku).

Dnia 6 maja 2008 r. aktem notarialnym zawarta została umowa zniesienia współwłasności i współposiadania połączona z działem spadku (zniesienie współwłasności i współposiadania nastąpiło bez spłat lub dopłat, na podstawie tego aktu Wnioskodawczyni stała się właścicielem zabudowanej działki o Nr ewid. 141/2 położonej w R. gm. C. o wartości 43.000 zł, która do czasu postanowienia o podziale spadku stanowiła część gospodarstwa rolnego.

Jednocześnie zapisem w powyższym akcie Wnioskodawczyni przyjęła ustanowioną na rzecz matki Agnieszki R. na zabudowanej działce Nr ewid. 141/2 położonej w R. gm. C. dożywotnią nieodpłatną służebność polegającą na prawie zamieszkiwania w całym domu mieszkalnym oraz swobodnym poruszaniu się po całej nieruchomości.

Dnia 29 czerwca 2009 r. aktem notarialnym nr 5689/2009 została spisana umowa przeniesienia prawa własności - sprzedaży nieruchomości o Nr ewid. 141/2 położonej w R. gm. C. za cenę 120.000 zł.

Wartość nieruchomości wzrosła, ponieważ nie stanowiła już części gospodarstwa rolnego lecz została sprzedana po wykonaniu prac porządkowych i drobnych remontów jako działka siedliskowa.

Przedmiotowa zbywana nieruchomość została zwolniona przez Agnieszkę R. z przysługującej jej nieodpłatnej służebności osobistej. W zamian za zwolnienie z ustanowionej służebności matce, Wnioskodawczyni zobowiązała się zapewnić osobistą sprawowaną przez Wnioskodawczynię dożywotnią nieodpłatną opiekę oraz prawo do zamieszkiwania wraz z Wnioskodawczynią.

Wnioskodawczyni nadmienia, iż w związku z korzystną sprzedażą siedliska - pozostałym spadkobiercom po ojcu, Wnioskodawczyni przekazała darowiznę pieniężną w kwocie 33.500 zł ogółem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż ww. nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawczyni w świetle zaistniałego stanu - odpłatne zbycie nieruchomości nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż: nabycie własności rzeczy nastąpiło wskutek dziedziczenia po zmarłym ojcu i darowizny od matki w zamian za ustanowioną nieodpłatną dożywotnią służebność.

Zniesienie współwłasności i współposiadania połączone z działem spadku nastąpiło bez spłat i dopłat.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w cytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sposób, że zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Nowe zasady opodatkowania mają natomiast zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po dniu 1 stycznia 2007 r.

W przedmiotowej sprawie - dla określenia właściwej podstawy normującej zasady opodatkowania przychodu, uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze spadku po zmarłym ojcu oraz w drodze działu spadku i zniesienia współwłasności - istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia przedmiotowej nieruchomości.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika iż Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 20 listopada 2006 r. Wnioskodawczyni nabyła prawo do spadku po zmarłym w dniu 4 maja 2006 r. ojcu. Dnia 6 maja 2008 r. aktem notarialnym nr 4320/2008 zawarta została umowa zniesienia współwłasności i współposiadania połączona z działem spadku (zniesienie współwłasności i współposiadania nastąpiło bez spłat lub dopłat). Na podstawie tego aktu Wnioskodawczyni stała się właścicielem zabudowanej działki.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek - to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. Stosownie do zapisu art. 924 i 925 Kodeksu spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą jego otwarcia. Oznacza to, iż dniem nabycia przez Wnioskodawcę i pozostałych spadkobierców spadku jest data śmierci ojca, tj. dzień 4 maja 2006 r., natomiast postanowienie Sądu z marca 2005 r. o nabyciu spadku, potwierdziło jedynie prawo spadkobierców do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zatem mając na względzie powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że udział w nieruchomości odziedziczony w spadku po zmarłym ojcu Wnioskodawczyni nabyła w dniu śmierci ojca, tj. 4 maja 2006 r. Tym samym do opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży tej części nieruchomości będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. podatek od przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu.

Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., wolne od podatku w całości są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż przychód uzyskany ze sprzedaży części nieruchomości rolnej nabytej przez Wnioskodawczynię w drodze spadku będzie korzystał ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Natomiast w odniesieniu do skutków podatkowych dokonanego w dniu 6 maja 2008 r. działu spadku i zniesienia współwłasności należy stwierdzić, co następuje.

Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Jeżeli spadek dziedziczy kilku spadkobierców, każdy z nich, z chwilą otwarcia spadku, nabywa ułamkowo udział spadkowy (oraz odpowiednie udziały w przedmiotach należących do spadku), a nie poszczególne przedmioty wchodzące do spadku. Dochodzi wówczas do powstania wspólności majątku spadkowego. Wspólnością objęte są wszystkie prawa majątkowe podlegające dziedziczeniu i istniejące w chwili otwarcia spadku, a więc także prawa z istoty swej podzielne. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich, ustaje, więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest, więc czynnością wtórną do nabycia spadku.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegająca na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z nimi każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan Jej majątku osobistego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż w dniu 6 maja 2008 r. aktem notarialnym Nr 4320/2008 zawarta została umowa zniesienia współwłasności i współposiadania połączona z działem spadku (zniesienie współwłasności i współposiadania nastąpiło bez spłat lub dopłat). Na podstawie tego aktu Wnioskodawczyni stała się właścicielem zabudowanej działki.

Należy jednak zaznaczyć, że czym innym jest nabycie w spadku i w wyniku działu spadku, a czym innym nabycie w drodze zniesienia współwłasności. W skład spadku po ojcu wszedł udział w nieruchomości, który nabyło kilku spadkobierców. Do Wnioskodawczyni należało zatem część nieruchomości. W drodze zniesienia współwłasności Wnioskodawczyni otrzymała pozostałą część nieruchomości na mocy aktu Notarialnego stała się właścicielką ww. nieruchomości. Z przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanowiska wynika, iż część ww. nieruchomości otrzymała w drodze darowizny od matki w zamian za ustanowioną nieodpłatną dożywotnią służebność.

Tak, więc data 6 maja 2008 r., otrzymania od matki części nieruchomości winna być utożsamiona z nowym nabyciem i będą tu miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy zmienionej w art. 1, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i płatny jest w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększony o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Artykuł 19 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Natomiast ust. 3 tego artykułu określa sposób ustalenia wartości rynkowej, a ust. 4 - tryb postępowania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej w przypadku, gdy wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy.

Reasumując, należy stwierdzić, iż przychód uzyskany ze sprzedaży w 2009 r. nieruchomości w części nabytej w drodze spadku po ojcu w 2006 r. będzie zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. W odniesieniu natomiast do przychodu uzyskanego ze sprzedaży części nieruchomości nabytej w od matki w dniu 6 maja 2008 r. będzie opodatkowany zgodnie z art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego zaistniałego w dacie zaistnienia stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.