IPPB2/415-563/14-3/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2014 r. (data wpływu 21 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania dochodów z tytułu kontraktów terminowych osób zajmujących stanowiska kierownicze w spółce - jest prawidłowe.

W dniu 21 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania dochodów z tytułu kontraktów terminowych osób zajmujących stanowiska kierownicze w spółce.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, mającą miejsca zamieszkania dla celów podatkowych w Polsce. Wnioskodawca zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę (jako członek zarządu) w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mającej siedzibę w Polsce (dalej: "Spółka") - przedsiębiorstwie prowadzącym działalność na rynku nieruchomości.

W celu wzmocnienia systemu zarządzania ryzykiem ekonomicznym i biznesowym w Spółce, podjęta została decyzja o zaoferowaniu kluczowym pracownikom zajmującym stanowiska kierownicze w Spółce zawarcia kontraktów terminowych, których wartość jest powiązana z sytuacją ekonomiczną Spółki. Spółka uznała, że kontrakty terminowe, ustrukturyzowane jako instrumenty pochodne, z uwagi na ich zmienną wartość oraz możliwość ich powiązania z sytuacją ekonomiczną Spółki, w najlepszy sposób realizują powyższe cele.

Decyzja o wprowadzeniu kontraktów terminowych ma na celu dostosowanie zasad obowiązujących w Spółce do dobrych praktyk rynkowych. Praktyki rynkowe w tym zakresie ukształtowane zostały przede wszystkim przez branżę finansową, która pod wpływem regulacji unijnych oraz przepisów krajowych implementujących te regulacje, szeroko stosuje instrumenty finansowe, których wartość powiązana jest z sytuacją ekonomiczną przedsiębiorstwa. Instrumenty te są uznawane za aktualnie najbardziej skuteczne narzędzie motywujące osoby zajmujące stanowiska kierownicze w przedsiębiorstwie do podejmowania działań poprawiających kondycję finansową przedsiębiorstwa, a jednocześnie zniechęcające do podejmowania nadmiernego ryzyka.

Kontrakty terminowe oferowane przez Spółkę kluczowym pracownikom zajmującym stanowiska kierownicze stanowią pochodne instrumenty finansowe dla których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (do ww. przepisu odwołuje się definicja pochodnych instrumentów finansowych zawarta w art. 5a pkt 13 ustawy o p.d.o.f.). Spółka zaoferowała zawarcie tego typu kontraktu terminowego Wnioskodawcy.

Szczegółowe założenia i sposób oferowania Kontraktów terminowych przedstawiono poniżej:

Kontrakty terminowe są oferowane tym pracownikom Spółki zajmującym wysokie stanowiska kierownicze (w tym członkom zarządu), którzy w ramach swoich obowiązków podejmują działania wpływające na poziom ryzyka ekonomicznego i biznesowego w Spółce (dalej: "Uczestnicy"). Kontrakt terminowy zawierany jest między Spółką i Uczestnikiem na zasadzie dobrowolności. Uczestnicy nie ponoszą opłat na rzecz Spółki w związku z zawarciem Kontraktu terminowego. Kontrakt terminowy jest nieprzenaszalny na osoby trzecie w drodze czynności prawnej.

Instrumentem bazowym dla Kontraktów terminowych są obligacje (lub obligacja) wyemitowane przez Spółkę i objęte przez Uczestnika (dalej: "Obligacje") po cenie emisyjnej równej wartości nominalnej Obligacji. Obligacje mają charakter tzw. credit linked note, tj. obligacji, których cena wykupu zależy od wystąpienia lub nie wystąpienia określonego zdarzenia kredytowego. W odniesieniu do Obligacji zdarzenie kredytowe jest zdefiniowane w szczególności jako: wszczęcie postępowania upadłościowego w stosunku do emitenta Obligacji, zwołanie przez sąd upadłościowy wstępnego zgromadzenia wierzycieli, wszczęcie postępowania naprawczego w stosunku do emitenta Obligacji, osiągnięcie lub przekroczenie przez emitenta Obligacji zdefiniowanych wskaźników finansowych służących do oceny kondycji finansowej emitenta Obligacji.

Wykup Obligacji będzie dokonywany przez emitenta Obligacji w dacie zapadalności po cenie wykupu równej (a) wartości nominalnej Obligacji powiększonej o kwotę dodatkową - gdy pomiędzy datą emisji a datą zapadalności nie wystąpi zdarzenie kredytowe - albo (b) wartości nominalnej - gdy zdarzenie kredytowe wystąpi (w tym przypadku nie będzie realizowany zysk w wysokości kwoty dodatkowej). Kwota dodatkowa, o której mowa powyżej, będzie zdefiniowana jako określona wartość pieniężna lub zostanie zdefiniowana jako% skorygowanego zysku brutto Spółki za rok finansowy, przed zakończeniem którego dochodzi do emisji Obligacji. Dzień zapadalności będzie przypadał minimum trzy miesiące po dacie emisji Obligacji. Tym samym do dnia zapadalności Obligacji nie będzie możliwe stwierdzenie, po jakiej cenie Obligacje będą wykupywane, a hipotetyczna wartość rynkowa Obligacji w czasie po ich emisji a przed dniem zapadalności będzie uzależniona m.in. od prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia kredytowego w tym okresie.

Rozliczenie Kontraktu terminowego będzie dokonywane na koniec ustalonego w Kontrakcie okresu. W dacie rozliczenia Kontraktu terminowego Uczestnik będzie mógł otrzymać od Spółki równowartość różnicy pomiędzy (i) wartością końcową Obligacji (która będzie, w przypadku rozliczenia Kontraktu terminowego na koniec ustalonego okresu, tj. bezpośrednio przed dniem zapadalności Obligacji, równa cenie wykupu Obligacji w dacie zapadalności) a (ii) wartością początkową Obligacji (równą cenie emisyjnej Obligacji w dacie emisji), pomnożoną przez wartość (mnożnik) zdefiniowany w Kontrakcie terminowym. Mnożnik ustalany będzie odrębnie dla każdego Uczestnika i definiowany w Kontrakcie terminowym. W przypadku braku wystąpienia zdarzenia kredytowego Uczestnik otrzyma od Spółki z Kontraktu terminowego wypłatę w kwocie różnicy pomiędzy wartością końcową Obligacji (równą wówczas wartości nominalnej Obligacji powiększonej o kwotę dodatkową) a wartością początkową Obligacji (równą wartości nominalnej Obligacji) pomnożonej przez mnożnik zdefiniowany w Kontrakcie terminowym.

Uczestnik nie ma gwarancji, czy ostatecznie uzyska wypłatę z Kontraktu terminowego - wartość końcowa Obligacji jako instrumentu bazowego dla Kontraktu terminowego będzie bowiem uzależniona od tego, czy do dnia bezpośrednio poprzedzającego datę zapadalności Obligacji po stronie emitenta Obligacji (czyli Spółki) wystąpiło zdarzenie kredytowe. Jeżeli zdarzenie kredytowe wystąpiło, cena wykupu Obligacji nie będzie powiększona o kwotę dodatkową. W takiej sytuacji, cena wykupu Obligacji (wartość końcowa) będzie równa cenie emisyjnej Obligacji (wartość początkowa), a zatem wartość Obligacji nie wzrośnie i w konsekwencji Uczestnik nie otrzyma wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego.

Do momentu rozliczenia Kontraktu terminowego Uczestnikowi nie będą przysługiwały żadne prawa - kontrakty są niezbywalne i nie dają uprawnienia do jakichkolwiek przepływów pieniężnych aż do daty rozliczenia (przy czym, jak wskazano powyżej, to, czy na dzień rozliczenia Kontraktu terminowego Uczestnik uzyska jakiekolwiek przysporzenie, uzależnione jest od braku wystąpienia zdarzenia kredytowego określonego w treści Obligacji).

Jak wskazano powyżej, rozliczenie Kontraktu terminowego będzie dokonywane na koniec ustalonego w Kontrakcie okresu. Spółka ma jednak prawo do wcześniejszego rozwiązania Kontraktu terminowego w przypadku, gdy dojdzie do rozwiązania umowy o pracę z Uczestnikiem (rozwiązanie Kontraktu nie jest automatyczne w takiej sytuacji). W takim przypadku, w celu rozwiązania Kontraktu terminowego Spółka będzie musiała dostarczyć odrębne wypowiedzenie takiego Kontraktu. Rozwiązanie Kontraktu terminowego przez Spółkę przed ustaloną datą rozliczenia będzie skutkowało tym, iż dla potrzeb ustalenia wartości końcowej Obligacji (która brana jest pod uwagę przy ustalaniu wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego) uwzględniana będzie bieżąca wartość Obligacji z dnia rozwiązania Kontraktu terminowego, a nie - jak w powyżej opisanych przypadkach wartość Obligacji z daty zapadalności. Biorąc pod uwagę okoliczność, że - zgodnie z treścią Obligacji - świadczenia potencjalnie przysługujące obligatariuszowi w takiej dacie z tytułu Obligacji byłyby równe wyłącznie wartości nominalnej Obligacji (niepowiększonej o kwotę dodatkową), wartość końcowa Obligacji byłaby równa wartości początkowej, a zatem nie doszłoby do wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego.

Podsumowując powyższe, instrumentem bazowym dla Kontraktów terminowych oferowanych Uczestnikom przez Spółkę są Obligacje, których wartość końcowa zależy z kolei od sytuacji ekonomicznej Spółki w ustalonej, przyszłej dacie zapadalności Obligacji. Poprzez oferowanie tego typu Kontraktów Uczestnikom (tekst jedn.: pracownikom Spółki zajmującym wysokie stanowiska kierownicze (w tym Wnioskodawcy), którzy w ramach swoich obowiązków podejmują działania wpływające na poziom ryzyka ekonomicznego i biznesowego w Spółce), Spółka oczekuje, iż osoby te (w tym Wnioskodawca) będą podejmowały działania poprawiające kondycję finansową przedsiębiorstwa, a jednocześnie zniechęci ich do podejmowania nadmiernego ryzyka. Zgodnie z wiedzą Wnioskodawcy zbliżone kontrakty są stosowane m.in. w branży finansowej, która objęta jest szczególnymi regulacjami ostrożnościowymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku zawarcia ze Spółką Kontraktu terminowego o opisanego w niniejszym wniosku o interpretację, ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy z tytułu zawarcia i realizacji Kontraktu terminowego powstanie dopiero w momencie rozliczenia Kontraktu terminowego (tekst jedn.: w momencie, gdy kwoty z tytułu realizacji Kontraktu staną się należne) i stanowić będzie przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f., podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o p.d.o.f.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy z tytułu zawarcia i realizacji Kontraktu terminowego powstanie dopiero w momencie rozliczenia Kontraktu terminowego (tekst jedn.: w momencie, gdy kwoty z tytułu realizacji Kontraktu staną się należne) i stanowić będzie przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f., podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o p.d.o.f.

(a) Moment powstania przychodu u Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 11 ustawy o p.d.o.f., przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3 cytowanej ustawy, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W związku z powyższym, zawarcie Kontraktu terminowego przez Wnioskodawcę mogłoby skutkować powstaniem przychodu podatkowego jedynie wówczas, gdyby w tym momencie otrzymywał on pieniądze, wartości pieniężne, świadczenia w naturze albo inne nieodpłatne świadczenia. Z uwagi na fakt, że zawarcie Kontraktu terminowego przez Wnioskodawcę nie będzie wiązało się z otrzymaniem lub pozostawieniem do dyspozycji pieniędzy lub wartości pieniężnych, ustalenia wymaga zatem, czy zawarcie Kontraktu terminowego nie wiąże się z otrzymaniem świadczeń w naturze, czy jakichkolwiek innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji "świadczenia w naturze", ani definicji "nieodpłatnego świadczenia". Jednakże, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. FSK 2206/04) przez "nieodpłatne świadczenie" należy rozumieć zdarzenie prawne lub zdarzenie faktyczne, którego skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie w majątku danej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Do przysporzenia dochodzi zatem wyłącznie w sytuacji, gdy następuje powiększenie majątku lub składników majątku danej osoby, co oznacza, że przysporzenie musi być definitywne (niewątpliwe) i musi istnieć możliwość ustalenia konkretnej wartości danego przysporzenia. Co więcej, przysporzenie majątkowe ma miejsce jedynie wówczas, gdy taka osoba może swobodnie dysponować danym składnikiem majątku.

Jak wskazano powyżej, zawarcie Kontraktu terminowego ze Spółką nie będzie wiązało się z uzyskaniem jakiegokolwiek przysporzenia przez Wnioskodawcę, gdyż Kontrakt terminowy daje jedynie potencjalną możliwość uzyskania korzyści w przyszłości. Zawarcie Kontraktu terminowego to zdarzenie konieczne do ewentualnego zaistnienia korzyści majątkowej w przyszłości, o ile spełnione zostaną określone warunki. Wnioskodawca, zawierając Kontrakt terminowy, nie ma bowiem gwarancji uzyskania wypłat w przyszłości w dniu rozliczenia Kontraktu terminowego (jest to uzależnione od braku wystąpienia zdefiniowanych zdarzeń kredytowych). Tym samym, zawarcie przez Wnioskodawcę Kontraktu terminowego nie skutkuje powstaniem po jego stronie przysporzenia finansowego o konkretnym wymiarze finansowym, które mogłoby być zakwalifikowane jako przychód podatkowy w rozumieniu ustawy o p.d.o.f. Przysporzenie takie może potencjalnie wystąpić dopiero w dniu rozliczenia Kontraktu terminowego, jeżeli w tym dniu Wnioskodawca będzie uprawniony do otrzymania od Spółki wypłaty z tytułu takiego rozliczenia. Ponadto dodatkowym argumentem potwierdzającym brak jakiegokolwiek przysporzenia po stronie Wnioskodawcy jest fakt, że nie ma on prawa do rozporządzania Kontraktem terminowym.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy sam fakt zawarcia przez niego Kontraktu terminowego nie powoduje po jego stronie żadnego przyrostu aktywów, a zatem nie skutkuje powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o p.d.o.f.

Powyższe stanowisko znajduje jednoznaczne potwierdzenie w interpretacjach Ministra Finansów w podobnych stanach faktycznych. Przedstawiony we wniosku o interpretację Kontrakt terminowy zdaniem Wnioskodawcy wykazuje cechy zbliżone do innych instrumentów pochodnych, które były analizowane przez Ministra Finansów. W stanach faktycznych będących w przeszłości przedmiotem interpretacji Ministra Finansów osoby fizyczne otrzymywały m.in. opcje na akcje, czy tzw. akcje fantomowe. Podobnie jak w przypadku zawarcia Kontraktu terminowego sam fakt otrzymania opcji, czy przyznania akcji fantomowych nie skutkował po stronie pracowników przysporzeniem majątkowym i, tym samym przychodem podatkowym. We wszystkich tych sytuacjach dopiero ewentualne rozliczenie instrumentu pochodnego (kontraktu terminowego, opcji, czy akcji fantomowej) mogło wywołać skutek w postaci przyrostu aktywów pracownika. Podkreślić również należy, że podobnie orzekano w przypadku planów motywacyjnych zakładających; zawieranie z pracownikami kontraktów terminowych, których wartość również bazowała na wartości obligacji. W tych przypadkach również stwierdzano, że samo zawarcie kontraktu nie skutkuje opodatkowanym przysporzeniem po stronie pracownika.

Z tego też względu, zdaniem Wnioskodawcy, można odwołać się do interpretacji Ministra Finansów w sprawie zbliżonych instrumentów pochodnych jako dodatkowego argumentu przemawiającego za brakiem powstania przychodu podatkowego u Wnioskodawcy w momencie zawarcia Kontraktu terminowego. W szczególności posiłkować się można wnioskami z następujących interpretacji:

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 marca 2014 r., sygn. IPPB2/415-891/13-4/MG, w której organ podatkowy potwierdził, że: "ewentualny przychód podlegający opodatkowaniu po stronie Menedżerów z tytułu nabycia i realizacji Rocznego Instrumentu Pochodnego i Skumulowanego Instrumentu Pochodnego powstanie dopiero w momencie realizacji Instrumentów Pochodnych (tekst jedn.: w momencie, gdy kwoty Wypłat Pieniężnych sianą się należne);"

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. IPPB2/415-697/13-2/MK1, w której organuznał, że: "przyznane instrumenty finansowe w postaci Jednostek Programu (akcji fantomowych) stanowią pochodny instrument finansowy, są niezbywalne i nie są notowane na giełdzie, ponadto z tytułu ich posiadania pracownik nie ma w tym czasie prawa ich zbycia, ani żadnych praw korporacyjnych z nich wynikających (nie przysługują tej osobie prawa korporacyjne i majątkowe w szczególności prawa głosu czy dywidendy). Tym samym stwierdzić należy, że samo przyznanie pracownikom Jednostek Programu (akcji fantomowych) nie rodzi skutku w postaci powstania przychodu. Przyznanie Jednostek Programu (akcji fantomowych) w ramach programu motywacyjnego nie stanowi nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest bowiem związane z jakimkolwiek przysporzeniem w majątku osoby nabywającej Jednostek Programu (akcji fantomowych);"

* interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 18 grudnia 2012 r., sygn. IPPB2/415-923/12-2/MG, w której organ podatkowy potwierdził, że: "zawarcie przez Uczestnika Kontraktu Terminowego nie skutkuje powstaniem po jego stronie przysporzenia finansowego o konkretnym wymiarze finansowym, które mogłoby być zakwalifikowane jako przychód podatkowy w rozumieniu ustawy o p.d.o.f. Przysporzenie takie może potencjalnie wystąpić dopiero w dniu rozliczenia Kontraktu Terminowego, jeżeli w tym dniu Uczestnik będzie uprawniony do otrzymania od Wnioskodawcy wypłaty z tytułu takiego rozliczenia."

W świetle powyższych argumentów, należy uznać, że u Wnioskodawcy nie powstanie przychód podatkowy w rozumieniu ustawy o p.d.o.f. w momencie zawarcia Kontraktu terminowego. Przychód ten powstanie dopiero w momencie rozliczenia Kontraktu terminowego (tekst jedn.: w momencie, gdy kwoty z tytułu realizacji Kontraktu staną się należne).

(b) Klasyfikacja dochodu z rozliczenia Kontraktu terminowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, rozliczenie Kontraktu terminowego i otrzymanie przez Wnioskodawcę od Spółki płatności z realizacji tego Kontraktu skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o p.d.o.f. źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a - c). W myśl art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f. za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Pochodnymi instrumentami finansowymi są zgodnie z art. 5a pkt 13 ustawy o p.d.o.f. instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Z kolei, art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi wymienia:

* tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,

* instrumenty rynku pieniężnego,

* opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,

* opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,

* opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,

* niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,

* instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,

* kontrakty na różnicę,

* opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.

W przedstawionej sytuacji Wnioskodawca zawrze ze Spółką Kontrakt terminowy, dla którego instrumentem bazowym będą Obligacje. Obligacje te będą papierami wartościowymi na mocy art. 4 ust. 1 ustawy z 29 czerwca 1995 r. o obligacjach oraz w rozumieniu art. 3 pkt 1a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. W rezultacie instrumentem bazowym dla analizowanego Kontraktu terminowego będą papiery wartościowe, a zatem Kontrakt ten stanowić będzie pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o p.d.o.f. w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

W świetle powyższego, opisane we wniosku o interpretację przychody Wnioskodawcy z rozliczenia Kontraktu terminowego będą, zdaniem Wnioskodawcy, kwalifikowane jako przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, a tym samym jako przychody z kapitałów pieniężnych, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f.

Taka kwalifikacja przychodów uzyskiwanych przez Wnioskodawcę będzie miała następujące skutki:

* od dochodów uzyskanych z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych (tekst jedn.: Kontraktu terminowego) podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu (art. 30b ust. 1 ustawy o p.d.o.f.),

* po zakończeniu roku podatkowego podatnik (tekst jedn.: Wnioskodawca) jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i obliczyć należny podatek dochodowy (art. 30b ust. 6 ustawy o p.d.o.f.),

* w terminie określonym w art. 45 ust. 1, tj. do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym podatnik (tekst jedn.: Wnioskodawca) jest obowiązany składać urzędom skarbowym odrębne zeznania według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b (art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o p.d.o.f.),

* w tym samym terminie Wnioskodawca jest obowiązany wpłacić należny podatek dochodowy wynikający z zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 (art. 45 ust. 4 pkt 2 ustawy o p.d.o.f.).

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach Ministra Finansów wydawanych w sprawie zbliżonych instrumentów pochodnych. Przykładowo, w powołanych wyżej interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie potwierdzono, że:

* Uzyskane w roku podatkowym dochody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających, zgodnie z treścią art. 30b ust. 6 Ustawy o PIT, podatnik obowiązany jest wykazać w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1 Ustawy o PIT po zakończeniu roku podatkowego, tj. do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał przychód podatkowy. Również w chwili realizacji Rocznego Instrumentu Pochodnego oraz Skumulowanego Instrumentu Pochodnego przez Menedżerów (interpretacja z dnia 18 marca 2014 r., sygn. IPPB2/415-891/13-4/MG);

* do rozliczenia przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych w postaci Jednostek Programu (akcji fantomowych), uprawniających do otrzymania w przyszłości rozliczenia pieniężnego, w tym złożenia zeznania i zapłaty podatku zobowiązani będą wyłącznie Uprawnieni, których prawa zostaną zrealizowane (interpretacja z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. IPPB2/415-697/13-2/MK1).

Podobne stanowisko zajmował np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, który w interpretacji z dnia 20 maja 2014 r. (sygn. ILPB2/415-149/14-4/TR) wskazał, że w przypadku realizacji przez pracowników Wnioskodawcy praw wynikających z jednostek stanowiących pochodny instrument finansowy w drodze wypłaty wynagrodzenia zmiennego, przysporzenie jakie uzyskują pracownicy Wnioskodawcy na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 7 tejże ustawy. Czy Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, który w Interpretacji z dnia 23 kwietnia 2014 r. (sygn. ITPB1/415-89/14/MR) potwierdził, że: przyznanie w ramach Umów pochodnych instrumentów finansowych - Jednostek Uczestnictwa spowoduje powstanie po stronie Uprawnionych przychodu podlegającego opodatkowaniu dopiero w momencie realizacji prawa do otrzymania wypłaty gotówkowej. W konsekwencji przychód ten należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ustawy.

W świetle powyższych argumentów należy uznać, że rozliczenie Kontraktu terminowego i otrzymanie przez Wnioskodawcę od Spółki płatności z realizacji tego Kontraktu skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o p.d.o.f.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń, w myśl art. 11 ust. 2a ww. ustawy, ustala się:

Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta. Stosownie zaś do pkt 9 tegoż artykułu źródłem przychodów są również inne źródła.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne.

Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.

Zgodnie z art. 17 ust. 1b ustawy przychód określony w ust. 1 pkt 10 powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Przez pochodne instrumenty finansowe, zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rozumie się instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 94).

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę (jako członek zarządu) w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością.

W celu wzmocnienia systemu zarządzania ryzykiem ekonomicznym i biznesowym w Spółce, podjęta została decyzja o zaoferowaniu kluczowym pracownikom zajmującym stanowiska kierownicze w Spółce zawarcia kontraktów terminowych, których wartość jest powiązana z sytuacją ekonomiczną Spółki. Spółka uznała, że kontrakty terminowe, ustrukturyzowane jako instrumenty pochodne, z uwagi na ich zmienną wartość oraz możliwość ich powiązania z sytuacją ekonomiczną Spółki, w najlepszy sposób realizują powyższe cele.

Kontrakty terminowe oferowane przez Spółkę kluczowym pracownikom zajmującym stanowiska kierownicze stanowią pochodne instrumenty finansowe dla których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

Spółka zaoferowała zawarcie tego typu kontraktu terminowego Wnioskodawcy.

Kontrakty terminowe są oferowane tym pracownikom Spółki zajmującym wysokie stanowiska kierownicze (w tym członkom zarządu), którzy w ramach swoich obowiązków podejmują działania wpływające na poziom ryzyka ekonomicznego i biznesowego w Spółce (dalej: "Uczestnicy"). Kontrakt terminowy zawierany jest między Spółką i Uczestnikiem na zasadzie dobrowolności. Uczestnicy nie ponoszą opłat na rzecz Spółki w związku z zawarciem Kontraktu terminowego.

Instrumentem bazowym dla Kontraktów terminowych są obligacje (lub obligacja) wyemitowane przez Spółkę i objęte przez Uczestnika po cenie emisyjnej równej wartości nominalnej Obligacji. Obligacje mają charakter tzw. credit linked note, tj. obligacji, których cena wykupu zależy od wystąpienia lub nie wystąpienia określonego zdarzenia kredytowego.

Wykup Obligacji będzie dokonywany przez emitenta Obligacji w dacie zapadalności po cenie wykupu równej (a) wartości nominalnej Obligacji powiększonej o kwotę dodatkową - gdy pomiędzy datą emisji a datą zapadalności nie wystąpi zdarzenie kredytowe - albo (b) wartości nominalnej - gdy zdarzenie kredytowe wystąpi (w tym przypadku nie będzie realizowany zysk w wysokości kwoty dodatkowej).

Rozliczenie Kontraktu terminowego będzie dokonywane na koniec ustalonego w Kontrakcie okresu. W dacie rozliczenia Kontraktu terminowego Uczestnik będzie mógł otrzymać od Spółki równowartość różnicy pomiędzy (i) wartością końcową Obligacji (która będzie, w przypadku rozliczenia Kontraktu terminowego na koniec ustalonego okresu, tj. bezpośrednio przed dniem zapadalności Obligacji, równa cenie wykupu Obligacji w dacie zapadalności) a (ii) wartością początkową Obligacji (równą cenie emisyjnej Obligacji w dacie emisji), pomnożoną przez wartość (mnożnik) zdefiniowany w Kontrakcie terminowym. Mnożnik ustalany będzie odrębnie dla każdego Uczestnika i definiowany w Kontrakcie terminowym. W przypadku braku wystąpienia zdarzenia kredytowego Uczestnik otrzyma od Spółki z Kontraktu terminowego wypłatę w kwocie różnicy pomiędzy wartością końcową Obligacji (równą wówczas wartości nominalnej Obligacji powiększonej o kwotę dodatkową) a wartością początkową Obligacji (równą wartości nominalnej Obligacji) pomnożonej przez mnożnik zdefiniowany w Kontrakcie terminowym.

Uczestnik nie ma gwarancji, czy ostatecznie uzyska wypłatę z Kontraktu terminowego - wartość końcowa Obligacji jako instrumentu bazowego dla Kontraktu terminowego będzie bowiem uzależniona od tego, czy do dnia bezpośrednio poprzedzającego datę zapadalności Obligacji po stronie emitenta Obligacji (czyli Spółki) wystąpiło zdarzenie kredytowe. Jeżeli zdarzenie kredytowe wystąpiło, cena wykupu Obligacji nie będzie powiększona o kwotę dodatkową. W takiej sytuacji, cena wykupu Obligacji (wartość końcowa) będzie równa cenie emisyjnej Obligacji (wartość początkowa), a zatem wartość Obligacji nie wzrośnie i w konsekwencji Uczestnik nie otrzyma wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego.

Do momentu rozliczenia Kontraktu terminowego Uczestnikowi nie będą przysługiwały żadne prawa - kontrakty są niezbywalne i nie dają uprawnienia do jakichkolwiek przepływów pieniężnych aż do daty rozliczenia.

Spółka ma prawo do wcześniejszego rozwiązania Kontraktu terminowego w przypadku, gdy dojdzie do rozwiązania umowy o pracę z Uczestnikiem. Rozwiązanie Kontraktu terminowego przez Spółkę przed ustaloną datą rozliczenia będzie skutkowało tym, iż dla potrzeb ustalenia wartości końcowej Obligacji (która brana jest pod uwagę przy ustalaniu wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego) uwzględniana będzie bieżąca wartość Obligacji z dnia rozwiązania Kontraktu terminowego, a nie - jak w powyżej opisanych przypadkach wartość Obligacji z daty zapadalności. Biorąc pod uwagę okoliczność, że - zgodnie z treścią Obligacji - świadczenia potencjalnie przysługujące obligatariuszowi w takiej dacie z tytułu Obligacji byłyby równe wyłącznie wartości nominalnej Obligacji (niepowiększonej o kwotę dodatkową), wartość końcowa Obligacji byłaby równa wartości początkowej, a zatem nie doszłoby do wypłaty z tytułu Kontraktu terminowego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne i prawne należy uznać, że przyznanie Wnioskodawcy w ramach zawartego kontraktu terminowego przez Spółkę (pracodawcę) niezbywalnego, warunkowego prawa do otrzymania kwoty rozliczenia, uniemożliwia traktowanie przyznanego prawa w kategorii przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W momencie zawarcia kontraktu terminowego nie można stwierdzić, czy jego realizacja przyniesie pracownikowi wymierne korzyści ekonomiczne, a tym bardziej oszacować wartości tej korzyści. Prawo Uczestnika do dysponowania przyznanym prawem jest ograniczone. W okresie do dnia realizacji, Uczestnik nie może zrealizować praw związanych z ich posiadaniem. Przede wszystkim Wnioskodawca nie może zbyć kontraktu terminowego przed momentem realizacji.

Natomiast niewątpliwie w momencie, w którym doszło do wypłaty Kwoty z realizacji w wyniku wykupu obligacji przez emitenta i w oparciu o cenę w dacie ich zapadalności (lub bieżącej wartości obligacji w przypadku rozwiązania kontraktu terminowego), po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód, który należy zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in. przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że przyznane warunkowe prawo do otrzymania w przyszłości kwoty rozliczenia pieniężnego stanowi pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, należy potwierdzić, że realizacja prawa poprzez wypłatę z Kwoty realizacji kontraktu terminowego spowodowała powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Sposób opodatkowania dochodów z tego źródła został uregulowany w art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia m.in. pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Podstawą opodatkowania, stosownie do z art. 30b ust. 2 pkt 3 tej ustawy jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a - osiągnięta w roku podatkowym.

Stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy, rozliczenie ww. dochodów następuje na zasadzie samoopodatkowania, tj. po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, składanym do końca kwietnia roku następnego po roku podatkowym (PIT-38), wykazać dochody uzyskane w roku podatkowym m.in. z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych i obliczyć należny podatek dochodowy.

Zgodnie z treścią art. 45 ust. 1a pkt 1 cytowanej ustawy, w terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.

Zatem, po stronie Wnioskodawcy, z tytułu rozliczenia kontraktu terminowego stanowiącego pochodny instrument finansowy w postaci prawa do otrzymania kwoty realizacji, powstał przychód podlegający opodatkowaniu w momencie realizacji nabytego prawa, który stanowi przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy i wykazaniu, w zeznaniu podatkowym składanym przez Wnioskodawcę stosownie do art. 30b ust. 6 ww. ustawy.

Końcowo, odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych organów podatkowych - wskazać należy, iż rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnej, indywidualnej sprawy, i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.