IPPB2/415-472/09-2/MS
Pismo z dnia 12 października 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/415-472/09-2/MS
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 14 lipca 2009 r. (data wpływu 16 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków w podatku dochodowym od osób fizycznych nabycia przez spadkobiercę jednostek uczestnictwa w drodze dziedziczenia - jest prawidłowe
UZASADNIENIE
W dniu 16 lipca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków w podatku dochodowym od osób fizycznych nabycia przez spadkobiercę jednostek uczestnictwa w drodze dziedziczenia.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.
Towarzystwo zwana dalej "TFI", zarządza i reprezentuje UniFundusze Fundusz Inwestycyjny Otwarty, zwany dalej "Funduszem". Zgodnie ze Statutem Funduszu TFI jest jego organem.
"Fundusz" jest funduszem inwestycyjnym z wydzielonymi subfunduszami w rozumieniu art. 159 i nast. ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.), zwana dalej "uofi". Fundusz jest osobą prawną, zaś subfundusze nie posiadają osobowości prawnej. Na dzień składania niniejszego wniosku Fundusz składa się z następujących subfunduszy:.
Zgodnie ze Statutem w toku działania Funduszu mogą być tworzone nowe subfundusze.
Zgodnie ze Statutem Funduszu przedmiotem działalności Funduszu jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego proponowania nabycia jednostek uczestnictwa w określone w uofi i Statucie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz działa w imieniu własnym i na własną rzecz, ze szczególnym uwzględnieniem interesu Uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w uofi.
Uczestnikami funduszu zgodnie ze Statutem mogą być osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Uczestnicy nabywają jednostki uczestnictwa Funduszu (jednostki uczestnictwa poszczególnych subfunduszy).
Fundusz inwestycyjny zbywa jednostki uczestnictwa, dokonuje ich odkupienia, zamiany oraz konwersji na żądanie uczestnika. Uczestnik zgodnie ze Statutem może ponosić następujące typy kosztów (opłat manipulacyjnych):
* opłata za zbywanie jednostek uczestnictwa,
* opłata za odkupywanie jednostek uczestnictwa,
* opłata przy konwersji,
* opłata za zamianę.
W przedmiocie zapytania istotnym jest wskazanie, że Uczestnicy Funduszu mogą nabywać jednostki uczestnictwa dokumentujące jego udział w wybranym Subfunduszu. Uczestnik może dokonać wyboru jednego lub kilku Subfunduszy wchodzących w skład Funduszu, Nabycia i odkupienia rejestrowane są w rejestrze uczestników prowadzonym przez Agenta Transferowego na zlecenie Funduszu. W ramach rejestru uczestników wydzielane są subrejestry uczestników dla każdego Subfunduszu. Nabycia i odkupienia realizowane są według aktualnie obowiązującej ceny.
Co do zasady zgodnie z Kodeksem cywilnym, Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, jak też uofi oraz Statutem jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu. W przypadku śmierci uczestnika obowiązuje procedura, na podstawie której przenoszona jest na spadkobierców własność jednostek uczestnictwa. Zgodnie bowiem z Procedurą Sprzedaży Jednostek Uczestnictwa Funduszy Inwestycyjnych Otwartych zarządzanych przez Towarzystwo S.A. w przypadku dziedziczenia zastosowanie ma następujący schemat postępowania.
Pracownik Punktu Obsługi Klienta informuje Klienta o zasadach postępowania przy dziedziczeniu Jednostek uczestnictwa Funduszy, opisanych poniżej.
Każdy ze spadkobierców dziedziczący Jednostki uczestnictwa może:
2.1. przenieść odziedziczone Jednostki na nowo otwarty Rejestr (transfer spadkowy otwierający),
2.2. przenieść odziedziczone Jednostki na posiadany przez niego Rejestr (transfer spadkowy),
2.3. złożyć żądanie odkupienia odziedziczonych Jednostek (żądanie odkupienia). W przypadku żądania odkupienia, spadkobierca podpisując zlecenie składa oświadczenie, iż zrzeka się udziału w Funduszu w związku z odkupieniem (nie przysługuje mu prawo do reinwestycii).
Wymienione powyżej czynności mogą nastąpić po przedstawieniu przez spadkobiercę następujących dokumentów:
3.1. aktu zgonu spadkodawcy,
3.2. prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo sporządzonego przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia ustawowego lub testamentowego (na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie),
3.3. oświadczenia małżonka Spadkodawcy, czy i ile przypadło mu Jednostek w wyniku działu majątku. W przypadku, gdy małżonkowi Spadkodawcy przypadły Jednostki, zobowiązany jest on złożyć Zlecenie Odkupienia Jednostek lub Zlecenie Transferu Spadkowego Jednostek.
3.4. w przypadku, kiedy spadek przysługuje więcej niż jednemu spadkobiercy, kopię dokumentu znoszącego wspólność majątku spadkowego (kopia jednego z dokumentów wskazanych poniżej powinna być uwierzytelniona przez Pracownika stwierdzeniem: "za zgodność z oryginałem", podpisem oraz pieczątką imienną, o ile Pracownik taką posiada i pieczątką POK):
3.4.1. dział spadku w drodze umowy, określający zasady jego podziału, obejmujący całość spadku albo jego część w zakresie Jednostek Uczestnictwa,
3.4.2. postanowienie działowe sądu,
3.5. w przypadku spadkobierców będących osobami fizycznymi - oświadczenia o aktualnym miejscu zamieszkania wraz ze wskazaniem właściwego, ze względu na miejsce zamieszkania spadkobiercy, naczelnika urzędu skarbowego,
3.6. w przypadku spadkobierców będących osobami prawnymi - oświadczenia zawierającego wskazanie właściwego, ze względu na obowiązki podatkowe osoby prawnej, naczelnika urzędu skarbowego.
Informacja o aktywach spadkodawcy. Jeżeli spadkobiercy nie posiadają informacji o wysokości aktywów posiadanych przez spadkodawcę, Pracownik przyjmuję prośbę o udzielenie takiej informacji przez Towarzystwo, celem okazania jej właściwemu urzędowi skarbowemu. Prośba Spadkobiercy powinna zawierać dane dotyczące spadkodawcy oraz adres, na jaki Towarzystwo ma ją przesłać. Podpisaną przez spadkobierców prośbę, Pracownik opatruje swoim podpisem, pieczątką imienną (o ile Pracownik taką posiada) i pieczątką POK oraz przesyła ją do Towarzystwa
Przedstawiciel ustawowy osoby fizycznej nie posiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych nie może reprezentować tej osoby przy umowie o dział spadku, jeżeli:
5.1. jedną ze stron tej umowy jest inna osoba fizyczna nie posiadająca pełnej zdolności do czynności prawnych, pozostająca pod władzą tego samego przedstawiciela ustawowego,
5.2. jedną ze stron jest przedstawiciel ustawowy chyba, że w wyniku umowy o dział spadku przedmiot podziału w całości przypadnie osobie fizycznej nie posiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych reprezentowanej przez tego przedstawiciela ustawowego.
W przypadku zajścia sytuacji określonej w pkt 5, należy skontaktować się z Towarzystwem. Dodatkowo jednak zgodnie z art. 111 ust. 1 uofi w razie śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego, Fundusz jest obowiązany na żądanie:
osoby, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków związanych z pogrzebem uczestnika - odkupić jednostki uczestnictwa uczestnika zapisane w rejestrze uczestników funduszu, do wartości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku, oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia;
osoby, którą uczestnik wskazał funduszowi w pisemnej dyspozycji - odkupić jednostki uczestnictwa uczestnika zapisane w rejestrze uczestników funduszu do wartości nie wyższej niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią uczestnika funduszu dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, oraz nieprzekraczającej łącznej wartości jednostek uczestnictwa zapisanych w rejestrze uczestnika, oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia.
Istotnym jest jednak, iż wskazany powyżej przepis nie dotyczy jednostek zapisanych we wspólnym rejestrze uczestnika i innej osoby. Dodatkowo kwoty oraz jednostki uczestnictwa niewykupione przez fundusz do wartości określonej w art. 111. ust. 1 uofi nie wchodzą do spadku po uczestniku.
Dodatkowo TFI zarządza także funduszem X Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty, w którym zasady rozliczeń związanych z dziedziczeniem są tożsame z zasadami obowiązującymi dla Fundusz Inwestycyjny Otwarty. W związku z powyższym sformułowane pytania dotyczą także X Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty.
TFI zarządza także utworzonym w ostatnim czasie funduszem Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty, w którym zasady rozliczeń związanych z dziedziczeniem są tożsame z zasadami obowiązującymi dla Fundusz Inwestycyjny Otwarty. W związku z powyższym sformułowane pytania dotyczą także SFIO.
TFI jako organ Funduszu jest zainteresowanym w sprawie ze względu jego na odpowiedzialność jako płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Czy nabycie przez spadkobiercę jednostek uczestnictwa w drodze dziedziczenia podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Czy w przypadku umorzenia jednostek uczestnictwa nabytych przez spadkobiercę w drodze dziedziczenia podstawę opodatkowania 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym stanowi przychód z umorzenia pomniejszony o wydatki na nabycie umarzanych jednostek uczestnictwa dokonane przez spadkodawcę.
Czy w przypadku gdy spadkobiercą jest małżonek pozostający ze zmarłym małżonkiem we wspólności majątkowej przy umorzeniu jednostek uczestnictwa nabytych w drodze spadkobrania podstawę opodatkowania 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym stanowi przychód z umorzenia pomniejszony o wydatki na nabycie umarzanych jednostek uczestnictwa dokonane przez spadkodawcę (dokonane uprzednio z majątku wspólnego).
Czy w przypadku umorzenia jednostek uczestnictwa nabytych przez spadkobiercę w drodze dziedziczenia przy ustalaniu podstawy opodatkowania mogą zostać uwzględnione (potrącone) dodatkowe koszty ponoszone przez spadkobiercę zgodnie ze Statutem Funduszu.
Czy w przypadku wypłaty dokonanej na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 2 uofi i odpowiedniego zapisu Statutu Funduszu na płatniku (TFI) ciąży obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego.
Czy w przypadku wypłaty dokonanej na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1 uofi i odpowiedniego zapisu Statutu Funduszu na płatniku (TFI) ciąży obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego.
W jaki sposób winna być ustalona podstawa opodatkowania w przypadku wypłaty dokonanej na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1 uofi i odpowiedniego zapisu Statutu Funduszu.
Czy w przypadku wypłaty dokonanej na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1 uofi i odpowiedniego zapisu Statutu płatnik (TFl) ma obowiązek zatrzymania i archiwizowania dokumentów będących podstawą wypłaty.
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie pytania nr 1.
W zakresie pozostałych pytań zostały wydane odrębne interpretacje indywidualne.
Zdaniem Wnioskodawcy:
Zdaniem TFI nabycie przez spadkobiercę w drodze spadkobrania jednostek uczestnictwa w Funduszu (jednostek uczestnictwa subfunduszy) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Powyższe stanowisko wynika z interpretacji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - zwana dalej "u.p.d.o.f.". Przepis ten stanowi bowiem, iż przepisów ustawy (u.p.d.o.f.) nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie zaś z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) - zwana dalej upsid, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej tytułem: dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego.
Dodatkowo na podstawie ust. 2 art. 1 upsid podatkowi podlega również nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego lub specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że czynność nabycia przez spadkobiercę w drodze dziedziczenia jednostek uczestnictwa Funduszu (subfunduszy) będących prawami majątkowymi nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nabycie to podlega bowiem przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji aż do momentu umorzenia nabytych w drodze dziedziczenia jednostek uczestnictwa nie wystąpi opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie bowiem dopiero w momencie umorzenia jednostek uczestnictwa (z wyłączeniem sytuacji zamiany Jednostek uczestnictwa pomiędzy subfunduszami). Nie powstanie więc obowiązek podatkowy w przypadku, gdy spadkobierca dokona: (i) przeniesienia odziedziczonych jednostek uczestnictwa na nowo otwarty rejestr spadkobiercy (transfer spadkowy otwierający), (ii) przeniesienia odziedziczonych jednostek uczestnictwa na posiadany przez spadkobiercę rejestr (transfer spadkowy), (iii) złożenia żądania odkupienia odziedziczonych jednostek (żądanie odkupienia) - albowiem czynności te konstytuują nabycie jednostek uczestnictwa przez spadkobierców, nie stanowią ich umorzenia.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Przepis art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy stanowi, iż przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem dziedziczenia.
Stosownie do art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w przypadku śmierci uczestnika Funduszu jednostki uczestnictwa podlegają dziedziczeniu.
Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, tj. do nabycia przez spadkobiercę w drodze dziedziczenia jednostek uczestnictwa zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co oznacza, że nabycie to nie podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.