IPPB2/415-452/11-2/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2011 r. (data wpływu 23 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wynikających z podziału majątku dorobkowego małżonków - jest prawidłowe.

W dniu 23 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wynikających z podziału majątku dorobkowego małżonków.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni zawarła w dniu 1 września 2007 r. związek małżeński. W związku z rozpadem więzi małżeńskich Wnioskodawczyni oraz jej mąż zdecydowali się na zakończenie związku małżeńskiego. Konsekwentnie przed właściwy sąd zostało wytoczone powództwo o rozwiązanie małżeństwa poprzez rozwód. Postępowanie sądowe w tej sprawie jeszcze się nie zakończyło. Początkowo w małżeństwie Wnioskodawczyni obowiązywała ustawowa małżeńska wspólność majątkowa. Jednakże - mając na uwadze faktyczny rozpad małżeństwa oraz potencjalnie długotrwałość postępowania sądowego w sprawie o orzeczenie rozwodu - Wnioskodawczyni oraz mąż zdecydowali się na zawarcie umowy majątkowej ustanawiającej rozdzielność majątkową. W związku z powyższym, w dniu 14 marca 2011 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem-w formie aktu notarialnego - umowę majątkową małżeńską (o ustanowienie rozdzielności majątkowej). Na mocy tej umowy od dnia jej zawarcia, tj. od 14 marca 2011 r. w małżeństwie Wnioskodawczyni i męża obowiązuje rozdzielność majątkowa. W związku z powyższym, majątek nabyty od tego dnia przez Wnioskodawczynię oraz męża co do zasady, stanowi wyłączną własność odpowiednio Wnioskodawczyni albo jej męża.

Natomiast - z uwagi na brak ostatecznych ustaleń co do podziału majątku wspólnego zgromadzonego przed tym dniem - podział tego majątku jeszcze nie nastąpił (ani poprzez wspomnianą powyżej umowę, ani w formie innej umowy). W skład tego majątku wspólnego wchodzą - zgromadzone przed dniem ustanowienia rozdzielności majątkowej - środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych odpowiednio Wnioskodawczyni oraz męża, środki zgromadzone na rachunkach w otwartych funduszach emerytalnych (odpowiednio Wnioskodawczyni oraz męża), samochód osobowy, lokal mieszkalny, a także inne przedmioty majątku ruchomego. Ponadto, należy zaznaczyć, iż nabycie lokalu mieszkalnego wspomnianego wyżej finansowane było kredytem bankowym otrzymanym wspólnie przez małżonków, tj. zarówno Wnioskodawczyni, jak i mąż są stroną umowy kredytu jako dłużnicy solidarni.

Obecnie rozważane są różne możliwości dokonania podziału powyższego majątku wspólnego. W przypadku jednego z rozważanych wariantów, Wnioskodawczyni zawarłaby z mężem umowę (lub umowy), na mocy której mężowi przypadłaby własność lokalu mieszkalnego oraz środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych męża, a także środków zgromadzonych na jego rachunku w otwartym funduszu emerytalnym. Natomiast Wnioskodawczyni przypadłaby własność samochodu osobowego oraz środków pieniężnych zgromadzonych na jej rachunkach bankowych oraz środków zgromadzonych na jej rachunku w otwartym funduszu emerytalnym. Ponadto, inne przedmioty majątku ruchomego zostałyby podzielone tak, że część z nich przypadłaby Wnioskodawczyni, a część mężowi.

Równocześnie w związku z tym, iż Wnioskodawczyni przestałaby być współwłaścicielem lokalu mieszkalnego obowiązek spłaty kredytu, którym finansowane było nabycie tego lokalu, zarówno w części kapitałowej, jak też odsetkowej przypadłby w całości mężowi. Mianowicie, jeżeli bank - który udzielił wspomnianego wyżej kredytu - zgodziłby się na zmianę kredytobiorcy wyłącznie na męża, Wnioskodawczyni zawarłaby z bankiem umowę, na podstawie której bank zwolniłby ją z długu wynikającego z umowy kredytowej. Następnie Wnioskodawczyni oraz mąż zawarliby z bankiem aneks do umowy kredytu, na mocy którego zmianie uległoby określenie kredytobiorcy w tej umowie w ten sposób, że kredytobiorcą byłby wyłącznie mąż (obecnie umowa kredytu określa, że kredytobiorcą jest Wnioskodawczyni i mąż). Od tego momentu, wyłącznie mąż byłby dłużnikiem banku i spłata kredytu (tj. kapitału kredytu pozostającego do spłaty oraz odsetek) byłaby dokonywana przez męża z jego środków. Ewentualnie - jeśli bank nie zgodziłby się na zmianę kredytobiorcy wyłącznie na męża, Wnioskodawczyni pozostałaby stroną umowy kredytowej. Jednakże, w takim przypadku na mocy umowy pomiędzy małżonkami, mąż byłby zobowiązany do spłacenia całości rat kredytu i byłyby one pokrywane wyłącznie przez męża z jego środków.

Od momentu dokonania podziału majątku wspólnego te jego składniki, które przypadłyby Wnioskodawczyni stałyby się jej wyłączną własnością; zaś te składniki majątku wspólnego, które przypadłyby mężowi, stałyby się jego wyłączną własnością. Ponadto, małżonkowie nie mieliby już wspólnego majątku, gdyż wszystkie jego składniki uległyby podziałowi. Biorąc pod uwagę wartość dzielonych przedmiotów, które przypadłyby odpowiednio Wnioskodawczyni oraz mężowi, a także kredytu bankowego którego spłata przypadłaby w całości mężowi, wartości części majątku przypadającego na Wnioskodawczynię i części majątku przypadającej mężowi nie odbiegałyby znacząco od siebie. Jednakże, wartości te mogą nie być całkowicie równe. Pomimo tego, małżonkowie nie dokonywaliby w takiej sytuacji żadnych spłat lub dopłat na rzecz drugiej strony.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich. Z powyższego przepisu wynika zatem, iż wszelkie przychody osiągnięte z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych konsekwentnie, w analizowanej sytuacji wszelkie przychody, jakie mógłby osiągnąć Wnioskodawca, w związku z podziałem wspólnego majątku (w tym wynikające z tego, iż Wnioskodawcy przypadłaby własność lokalu mieszkalnego) nie będą podlegały podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, Wnioskodawca przyjmuje stanowisko zaprezentowane na wstępie. Ponadto, Wnioskodawca chciałby zwrócić uwagę, iż jest ono zgodne z praktyką organów podatkowych (przykładowo interpretacja indywidualna z dnia 24 listopada 2009 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach sygn. IBPBII/2/415- 895/09/CJS).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich.

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, iż wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej. Przychodem z podziału majątku wspólnego jest wartość otrzymanego przez każdego z małżonków majątku, a także wartość spłat (dopłat) otrzymywanych przez jednego z tytułu podziału majątku. Wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Na podstawie art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Jest to ich majątek wspólny. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 42 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż w związku z rozpadem więzi małżeńskich Wnioskodawczyni oraz jej mąż zdecydowali się na zakończenie związku małżeńskiego. Postępowanie sądowe w tej sprawie jeszcze się nie zakończyło.

Początkowo w małżeństwie obowiązywała ustawowa małżeńska wspólność majątkowa. Jednakże - mając na uwadze faktyczny rozpad małżeństwa oraz potencjalnie długotrwałość postępowania sądowego w sprawie o orzeczenie rozwodu - małżonkowie zdecydowali się na zawarcie umowy majątkowej ustanawiającej rozdzielność majątkową. W związku z powyższym, w dniu 14 marca 2011 r. Wnioskodawczyni zawarła z mężem - w formie aktu notarialnego - umowę majątkową małżeńską (o ustanowienie rozdzielności majątkowej).

Obecnie rozważane są różne możliwości dokonania podziału powyższego majątku wspólnego.

Biorąc pod uwagę wartość dzielonych przedmiotów, które przypadłyby odpowiednio Wnioskodawczyni oraz mężowi, a także kredytu bankowego którego spłata przypadłaby w całości mężowi, wartości części majątku przypadającego na Wnioskodawczynię i części majątku przypadającej mężowi nie odbiegałyby znacząco od siebie. Jednakże, wartości te mogą nie być całkowicie równe. Pomimo tego, małżonkowie nie dokonywaliby w takiej sytuacji żadnych spłat lub dopłat na rzecz drugiej strony.

Uwzględniając przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przywołane uregulowania prawne stwierdzić należy, iż otrzymanie przez Wnioskodawczynię składników nieruchomości w wyniku podziału majątku wspólnego nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na mocy zacytowanego przepisu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto organ podatkowy wyjaśnia, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie różnić się od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego.

Końcowo - odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawczynię interpretacji organu podatkowego wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w niej zawarte dotyczy tylko konkretnej indywidualnej sprawy podatnika w określonym stanie faktycznym i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Nie stanowi ono materialnego prawa podatkowego i nie ma mocy powszechnie obowiązującej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistniałego zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.