IPPB2/415-38/09-4/AZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 23 kwietnia 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/415-38/09-4/AZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2009 r. (data wpływu 23 stycznia 2009 r) uzupełnionym pismem z dnia 9 kwietnia 2009 r. (data nadania 10 kwietnia 2009 r. data wpływu 14 kwietnia 2009 r.) złożonym na wezwanie Nr IPPB2/415/39/09-2/AZ z dnia 6 kwietnia 2009 r. (data nadania 6 kwietnia 2009 r., data doręczenia 8 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 2008 r. przed sądem została zawarta ugoda w sprawie podziału majątku wspólnego, której stronami była Wnioskodawczyni oraz jej były małżonek. Głównym postanowieniem tej ugody było przeniesienie własności lokalu mieszkalnego od 2001 r. stanowiącego element majątku wspólnego małżonków o wartości 260.000 PLN, na Wnioskodawczynię, przy jednoczesnym zobowiązaniu Wnioskodawczyni do spłaty w majątku wspólnym na rzecz byłego męża.

W świetle ugody spłata została podzielona na dwie raty - pierwsza w wysokości 1000 PLN powinna zostać zrealizowana do 30 czerwca 2008 r. (i faktycznie została zrealizowana w tym terminie).

Spłata - drugiej raty (dalej "spłata") w wysokości 79.000 PLN, powinna nastąpić najpóźniej w dniu 31 maja 2009 r. chyba, że wcześniej Wnioskodawczyni sprzedałaby mieszkanie wówczas spłata powinna nastąpić w terminie miesiąca od raty sprzedaży mieszkania.

Mieszkanie zostało sprzedane w 2008 r.. W tym samym roku (w terminie 30 dni od zbycia) Wnioskodawczyni przekazała na rachunek bankowy byłego męża 79.000 PLN tytułem spłaty.

Pismem z dnia 6 kwietnia 2009 r. Nr IPPB2/415-39/09-2/AZ wezwano Wnioskodawczynię do uzupełnienia braków formalnych wniosku.

Braki formalne wniosku zostały uzupełnione pismem z dnia 9 kwietnia 2009 r. (data nadania 10 kwietnia 2009 r., data wpływu 14 kwietnia 2009 r.)

W odpowiedzi na pismo z dnia 6 kwietnia 2009 r. Wnioskodawczyni wyjaśnia:

* Nabycie lokalu mieszkalnego przez oboje małżonków (w ramach wspólności ustawowej) nastąpiło 27 grudnia 2002 r.

* Ugoda w sprawie podziału majątku wspólnego została zawarta w dniu 29 marca 2008 r.

* Pełnomocnik wskazał adres do doręczeń (wykreślony z druku pełnomocnictwa dołączonego do wniosku).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy podstawa opodatkowania, którą należy zadeklarować w terminie do 30 kwietnia 2009 r. z tytułu zbycia mieszkania powinna uwzględniać 50% ceny mieszkania, a nie 100%.

2.

Czy spłata, o której mowa wyżej (dokonana na podstawie ugody zawartej przed Sądem pomniejsza wysokość dochodu, jaki Wnioskodawczyni jest zobowiązana zadeklarować na podstawie art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1) Pomimo, że małżeńska wspólnota nie jest tym samym, co współwłasność w częściach ułamkowych w praktyce przyjęło się by dla celów wykładni art. 10 ust. 1 pkt ustawy p.d.o.f. traktować oba te przypadki analogicznie w przeciwnym razie przekształcenie własności w ramach wspólnoty małżeńskiej w prawo własności (100%) prowadziłoby do takich samych konsekwencji przy sprzedaży nieruchomości, co nabycie całej nieruchomości (mimo, że natura prawna jak i sens ekonomiczny obu tych operacji znacząco różni się w tych sytuacjach). Potwierdzają to liczne stanowiska organów podatkowych. Przykładowo pismo wydane na podstawie art. 14a Ordynacji Podatkowej przez US Poznań Miasto z dnia 19 września 2006 r. (ZF/415-62/RBO/06), w których czytamy: "Potoczne rozumienie pojęcia "nabycia" jest bardzo szerokie i oznacza każde przeniesienie nabywcę własności rzeczy tak w przypadku jednostronnej czynności jak również umowy zobowiązującej do przeniesienia własności rzeczy ponieważ na skutek ustania małżeństwa zachodzi okoliczność uzyskania przez byłych małżonków nabycia rzeczy w rozumieniu omawianego przepisu będzie przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków jeżeli podział taki nie jest ekwiwalentny w naturze

towarzyszą mu spłaty lub dopłaty. (...) prawo, które przypadło podatnikowi w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego było w połowie nabyte przez niego w dniu, którym je uzyskano w czasie trwania małżeństwa, a w połowie w dniu, w którym między nimi a jego małżonką zawarta została ugoda o podziale majątku dorobkowego. W związku z powyższym za datę nabycia nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy p.d.o.f., w przypadku sprzedaży prawa majątkowego, które przypadło danej osobie w wyniku podziału majątkowego dorobku, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego. (...) podsumowując: w istotnej sytuacji, należy przyjąć, że w dniu podziału majątku dorobkowego małżeńskiego (czyli 24 marca 2006 r.) wnioskujący nabył w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy p.d.o.f. odpowiednią część spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu odpowiadającą dopłacie i w tym zakresie zobligowany będzie do zapłacenia podatku wynikającego z art. 28 ust. 1 i ust. 2" Powyższe oznacza, że jedynie ta część prawa do, mieszkania (50%), która została nabyta na mocy ugody wchodzi w zakres opodatkowania w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy p.d.o.f. Pozostałe 50% z racji upływu 5 lat od końca roku nabycia mieszkania (wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej) nie wchodzi w zakres opodatkowania. W konsekwencji, z tytułu sprzedaży mieszkania należy wykazać 50% ceny sprzedaży, nie zaś 100%.

Ad. 2) Co wynika wprost z treści art. 19 ust. 1 ustawy p.d.o.f. "przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (...)" Ustawodawca nie określa zamkniętego katalogu kosztów odpłatnego zbycia.

W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych są to koszty dotyczące samej transakcji sprzedaży - wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 6 października 2004 r. (Sygn. I SA/Kr 1305/02) "Przychodem ze sprzedaży nieruchomości jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, pomniejszona o koszty sprzedaży do których należą: opłata skarbowa, opłata notarialna czy koszty pośrednictwa, a więc koszty zawarcia samej umowy sprzedaży (...). Obowiązek spłaty na rzecz byłego małżonka był związany bezpośrednio ze sprzedażą mieszkania w bezpośredni sposób wywołała obowiązek spłaty. Jest to relacja identyczna, przykładowo do tej, która zwykle łączy zleceniodawców z agentami, którzy zobowiązali się doprowadzić do tej sprzedaży także w tym przypadku sprzedaż mieszkania w bezpośredni sposób wywołuje obowią4ek poniesienia określonego kosztu. Zatem pomimo istnienia odmiennych podstaw prawnych co jak widać jest obojętne dla rozumienia pojęcia kosztów odpłatnego zbycia nie ma powodów, aby w związku z art. 19 ust. 1 ustawy p.d.o.f. inaczej traktować prowizję agenta nie kwestionuje się przecież możliwości jej odliczenia) oraz dokonaną przez Wnioskodawcę na podstawie ugody spłatę na rzecz byłego małżonka. Alternatywnie należy uznać spłatę, za "udokumentowane koszty nabycia" stanowiące koszty uzyskania przychodu dla przedmiotowej transakcji (na podstawie art. 22 ust. 6c ustawy p.d.o.f.). Niezależnie od powyższych argumentów dotyczącej art. 19 i 22 ust. 6c ustawy p.d.o.f. należy także wskazać na inną kwestię - zasadnicze wątpliwości budzi to, czy kwota, którą wnioskodawca uzyskał w związku ze sprzedażą mieszkania powinna zostać w całości uznana za przychód po stronie wnioskodawcy. Przychodem w rozumieniu ustawy p.d.o.f. może być wyłącznie przysporzenie (yide Wyroki: z dnia 16 marca 2005 r. WSA sygn. IIISNWa 2340/04, z dnia 2 grudnia 2004 r. WSA sygn. SA/WA 116/04) z dnia 29 marca 2001 r. NSA syg. SA/SZ 2254/99). Tymczasem część ceny w kwocie 79 000 PLN (odpowiadającej spłacie w świetle ugody została otrzymana wyłącznie w celu przekazania jej na rachunek bankowy byłemu małżonkowi. Jest to sytuacja niemal identyczna do sytuacji powiernika działającego w imieniu własnym, lecz na rachunek zleceniodawcy.

W tym przypadku nie ulega wątpliwości (vide Wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2004 r. sygn. III Sa 3031/03), iż kwota otrzymana przez powiernika - która zgodnie z umową powiernictwa powinien przekazać zleceniodawca - nie stanowi przysporzenia (tj. przychodu) po jego stronie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowy podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowe

* jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit, a) - c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że stała się Pani jedyną właścicielką lokalu mieszkalnego w wyniku podziału majątku wspólnego.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności (działu spadku, podziału majątku wspólnego) jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Na skutek wyroku sądowego orzekającego rozwód, wspólność majątkowa małżeńska ustaje, a do majątku który był nią objęty stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa do lokalu, które przypadło osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jego nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, jeżeli wartość lokalu otrzymanego przez daną osobę w wyniku podziału, mieści się w udziale jaki przysługuje byłemu małżonkowi w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanego przez byłego małżonka lokalu przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części lokalu, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień dokonania podziału majątku wspólnego. W takiej sytuacji, ten z byłych małżonków, któremu w wyniku podziału majątku wspólnego przypadł lokal, nabywa jego część, która odpowiada kwocie dopłaty towarzyszącej podziałowi majątku.

Jak wynika z przedstawionego przez Panią stanu faktycznego, w 2002 r. nabyła Pani wraz mężem, na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej lokal mieszkalny. W wyniku podziału majątku wspólnego, w skład którego wchodził wyłącznie lokal mieszkalny, w dniu 29 marca 2008 r. zostało ono przyznane Pani na wyłączną własność, z obowiązkiem spłaty na rzecz małżonka w kwocie 89.000 zł, w tym samym roku tj. 2008 r. sprzedała Pani lokal mieszkalny będący już jej wyłączną własnością.

W przedmiotowej sprawie należy zatem przyjąć, że:

1.

w 2002 r. nabyła Pani lokal mieszkalny w części odpowiadającej udziałowi w majątku wspólnym i w tej części przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowego lokalu nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie;

2.

pozostałą część lokalu - przekraczającą udział w majątku wspólnym nabyła Pani w dniu 29 marca 2008 r. w wyniku podziału majątku wspólnego. W takiej też części dochód z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego, które nastąpiło w 2008 r. (czyli przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie) stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu według zasad obowiązujących od 1 stycznia 2007 r.

Zgodnie z art. 30e powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. - podatek od dochodu ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawą obliczenia podatku, o której mowa powyżej, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W świetle powyższego w przypadku odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego nabytego ponad udział w majątku dorobkowym małżonków (wspólność ustała na skutek rozwodu), kosztem uzyskania przychodu może być m.in. udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz byłego małżonka, ponieważ mieści się ona w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem kwota spłaty na rzecz byłego męża dotycząca tego prawa może stanowić koszt nabycia zbywanego lokalu, o którą Wnioskodawczyni może pomniejszyć uzyskany ze sprzedaży przychód.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł. Podatek uzyskany z tego tytułu płatny jest w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Reasumując, należy stwierdzić, iż podstawa opodatkowania, którą należy zadeklarować w terminie do 30 kwietnia 2009 r. z tytułu zbycia mieszkania powinna uwzględniać 50% ceny mieszkania, nie 100%.

Spłata na rzecz byłego męża dokonana na podstawie ugody zawartej przed Sądem pomniejsza wysokość przychodu, jaki Wnioskodawczyni jest zobowiązana zadeklarować na podstawie art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl