IPPB2/415-311/07-2/SP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2007 r. (data wpływu 29 października 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na podstawie decyzji Urzędu Rejonowego z dnia 1 marca 1994 r. i postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 16 września 1996 r. oraz decyzji z 1 stycznia 1994 r. Wnioskodawczyni była współwłaścicielką w 3/56 częściach nieruchomości objętej księgą wieczystą Sądu Rejonowego, składającej się z działek A i B o łącznej powierzchni 1.2472 ha. Na podstawie umowy działu spadku, zniesienia współwłasności i umowy darowizny z dnia 21 maja 2007 r. rep. A nr Y Wnioskodawczyni zostały przyznane na wyłączną własność bez spłat i dopłat działki A i B o łącznej powierzchni 0,1661 ha. Wnioskodawczyni zamierza sprzedać ww. nieruchomości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 00.14.176) przyszła umowa sprzedaży byłaby źródłem przychodu i rodziłaby obowiązek podatkowy.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ww. powołany przepis stanowi, iż sprzedaż nieruchomości jest źródłem przychodów, jeżeli następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Dla prawidłowej wykładni i zastosowania przepisu konieczne jest ustalenie, z którym zdarzeniem prawnym należy wiązać nabycie przez Wnioskodawczynie nieruchomości - prowadzącym do powstania współwłasności, czy zniesienia współwłasności. W wyroku NSA z 28 stycznia 1998 r., I SA/Gd 208/96, LEX nr 32916 został wyrażony pogląd, iż "Nabycie rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty".

W rozpatrywanym stanie faktycznym zachodzi analogiczna sytuacja - wydzielenie na wyłączną własność części nieruchomości było ekwiwalentne w stosunku do wielkości udziałów we współwłasności oraz nastąpiło bez spłat i dopłat. Dlatego też ewentualna sprzedaż nieruchomości przez podatniczkę nie stanowiłoby źródła przychodów.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie m.in. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości (...) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają jednak zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych od 1 stycznia 2007 r.

W przedmiotowej sprawie na podstawie decyzji Urzędu Rejonowego z 1 marca 1994 r., postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 16 września 1996 r. oraz decyzjI z 1 stycznia 1994 r. była Pani współwłaścicielką w 3/56 częściach nieruchomości składającej się z działek A i B. Na podstawie umowy działu spadku, zniesienia współwłasności i umowy darowizny z dnia 21 maja 2007 r. zostały Pani przyznane na wyłączną własność bez spłat i dopłat działki A i B.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku.

Zgodnie z art. 1035 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Jednak zgodnie z art. 1036 k.c. istnieje możliwość rozporządzenia przez spadkobierców prawem lub rzeczą należącą do spadku, mimo istnienia współwłasności, jeśli następuje to za zgodną wolą wszystkich spadkobierców.

Za datę nabycia nieruchomości, w przypadku gdy była ona przedmiotem działu spadku, uważa się datę, w której dokonano przeniesienia własności nieruchomości na nowego właściciela. Jeżeli w wyniku działu spadku takiej nieruchomości udział w niej się zwiększa, t. j. przekracza udział nabyty uprzednio w spadku, to data działu spadku będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu działu spadku. Zatem nabycie w wyniku działu spadku części majątku spadkowego, który należał do innych spadkobierców t. j. otrzymanie z tego majątku udziałów przekraczających pierwotny udział spadkowy nie stanowi nabycia w drodze spadku ani nie jest równoznaczne z darowizną, nawet jeśli działu spadku dokonano bez wzajemnych spłat i dopłat.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi tylko do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, iż własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z nimi każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy wspólnej. Wielkość tej części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. W wyniku podziału fizycznego powstają nowe rzeczy - w niniejszej sprawie nowe nieruchomości stanowiące wyłączną własność poszczególnych właścicieli. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat.

Zatem dokonana w toku postępowania czynność prawna kształtuje nowe prawo własności nieruchomości. Zniesienie współwłasności regulowane przez art. 210 - 221 Kodeksu cywilnego w odniesieniu do udziału w nieruchomości nie jest tożsame z działem spadku, czy też darowizną tego prawa.

Ponadto podkreślić należy fakt, iż nie ma podstaw prawnych do utożsamiania działu spadku z darowizną w rozumieniu art. 888 Kodeksu cywilnego. Obie instytucje są bowiem dwoma niezależnymi sposobami kształtującymi stosunki własnościowe.

W konsekwencji jeżeli w wyniku umowy działu spadku, zniesienia współwłasności i umowy darowizny dokonano działu spadku i zniesienie współwłasności a udział wnioskodawczyni w nieruchomości nie uległ powiększeniu i nie nastąpiły spłaty i dopłaty (a zatem było ekwiwalentne w stosunku do wielkości udziału we współwłasności), nie doszło więc do nabycia o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy. Zatem ewentualna sprzedaż nieruchomości w tej części nie będzie stanowiła źródła przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast jeżeli udział wnioskodawczyni w przedmiotowej nieruchomości przekroczył udział pierwotnie nabyty, wówczas sprzedaż tej części nieruchomości będzie stanowiło źródło przychodów.

Źródłem przychodu w rozumieniu ustawy będzie także sprzedaż udziału nieruchomości otrzymanej w drodze darowizny.

Za datę nabycia tej części nieruchomości, która będzie przekraczała pierwotny udział nabyty w drodze działu spadku, zniesienia współwłasności a także w drodze darowizny należy przyjąć datę 21 maja 2007 r. wynikającą z umowy o dział spadku, zniesienia współwłasności i umowy darowizny.

Zatem jeżeli dokona Pani sprzedaży tych udziałów w przedmiotowych nieruchomościach przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, to dokonanie takiej czynności będzie skutkowało opodatkowaniem w podatku dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 30e w wysokości 19% uzyskanego dochodu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.