IPPB2/415-17/11-2/MK1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 4 stycznia 2011 r. (data wpływu 7 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania - jest prawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wypłaconego na podstawie ugody sądowej odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z żoną są właścicielami nieruchomości zabudowanej., tj. działki o powierzchni całkowitej 518 m#178;, (w tym wspólna z sąsiadami droga dojazdowa o powierzchni 64 m#178;), na której posadowiony jest dom jednorodzinny w zabudowie bliźniaczej o powierzchni użytkowej 269 m#178; oddany do użytkowania w grudniu 2006 r.. W najbliższym otoczeniu znajdują się domy jednorodzinne wolnostojące oraz w zabudowie bliźniaczej i szeregowej z działkami o przeważającej powierzchni biologicznie czynnej oraz dwie działki firmy deweloperskiej C. Sp. z o.o. o łącznej powierzchni ponad 0,2 ha oznaczone numerami ewidencyjnymi 10/5 i 10/6, na których od kwietnia 2010 r. prowadzone są prace budowlane i obecnie stoją dwa budynki wielorodzinne w stanie surowym otwartym.

Poprzez Urząd Dzielnicy Wnioskodawca został poinformowany, że wspomniana firma deweloperska złożyła wniosek o pozwolenia na budowę dwóch wielorodzinnych budynków mieszkalnych połączonych zabudowanym przejściem i garażem podziemnym, do którego zjazd usytuowano w ostrej granicy z posesją Wnioskodawcy.

Jako protest przeciwko realizacji tak wielkiej inwestycji (trzy kondygnacje nadziemne o wysokości 12 m z 37 lokalami mieszkalnymi oraz jedna podziemna na garaż z 37 stanowiskami parkingowymi) w odległości 5,5 mb od granicy działki Wnioskodawcy i w bezpośrednim sąsiedztwie z domkami jednorodzinnymi, czyli budynkami o niskiej zabudowie

Wnioskodawca składał skargi i odwołania do Wydziału Architektury i Budownictwa oraz Wojewody.

Postulaty Wnioskodawcy (tj. ograniczenie gabarytów i wysokości budowli, zmiana lokalizacji zjazdu do garażu podziemnego - nie w ostrej granicy z działką Wnioskodawcy oraz odsunięcie budynków wielorodzinnych od domu jednorodzinnego Wnioskodawcy) nie zostały uwzględnione przez inwestora.

Na zlecenie Wnioskodawcy rzeczoznawca majątkowy wydał opinię, że zabudowa nieruchomości sąsiedniej, w zakresie opisanym powyżej pogorszy walory użytkowe nieruchomości Wnioskodawcy obniży jej wartość o 150.000,00 zł. Negatywny wpływ to głównie wzmożony hałas i spaliny od samochodów ze zjazdu do garażu podziemnego usytuowanego w ostrej granicy z działką Wnioskodawcy oraz inne uciążliwości związane z istnieniem 12 metrowego obiektu wielorodzinnego tj. ograniczenie dostępu do słońca i ogólne zacienienie domu wraz z posesją.

W związku z powyższym Wnioskodawca zawezwał firmę deweloperską do próby ugodowej w sprawie zapłaty odszkodowania w wysokości 150.000,00 zł z tytułu obniżenia wartości nieruchomości Wnioskodawcy.

W dniu 1 kwietnia 2010 r. przed Sądem Rejonowym Wydział Cywilny na posiedzeniu jawnym została zawarta ugoda sądowa, w której Spółka C. zobowiązała się do wypłaty odszkodowania w wysokości 120.000,00 zł.

Wnioskodawca nadmienił, iż opisane powyżej zdarzenie dotyczy także sąsiada Wnioskodawcy, dla którego w dniu 27 września 2010 r. wydana została przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie interpretacja indywidualna o sygn. IPPB4/415-539/10-4/JS.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Według Wnioskodawcy ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), czyli wolne od podatku jest odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sądowej do wysokości określonej w tej ugodzie.

Wnioskodawca nadmienia, iż wysokość wypłaconego odszkodowania jest mniejsza niż określona w opinii rzeczoznawcy majątkowego i nie stanowi rekompensaty za całą utratę wartości nieruchomości Wnioskodawcy i Jego żony.

Wnioskodawca uważa, że w rzeczywistości poniósł większą szkodę rzeczywistą niż wypłacone odszkodowanie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Na gruncie wykładni stosowanej w prawie podatkowym przyjęło się, że przez określenie "inne" rozumie się odszkodowania, których wprost nie wymieniono w katalogu zwolnień podatkowych. Będą to przede wszystkim inne zwolnienia niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, jednakże koniecznym jest aby to inne odszkodowanie otrzymane zostało na mocy wyroku lub ugody sądowej.

Z wyżej przytoczonych przepisów wynika, iż odszkodowania otrzymane przez podatników na podstawie ugód sądowych są, co do zasady, zwolnione od podatku dochodowego.

Zakres zwolnienia, wynikający z bezpośredniego brzmienia art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje zatem tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Jak zauważono z możliwości skorzystania ze zwolnień od opodatkowania przewidzianych w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest stwierdzenie, czy wynikające z ugody sądowej świadczenia są rzeczywiście odszkodowaniami, nie każda kwota pieniężna, której obowiązek zapłaty wynika z ugody sądowej, jest bowiem odszkodowaniem.

Stosownie do art. 361 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.):

* zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła - § 1,

* w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono - § 2.

Szkoda rozpatrywana jest jako uszczerbek o charakterze majątkowym, która może mieć w świetle tego przepisu postać dwojaką. Może obejmować stratę, jakiej doznaje mienie poszkodowanego - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy, niż był dotychczas, tzw. szkoda rzeczywista, ponadto może obejmować utratę korzyści, jakiej poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie natomiast ma przywrócić sytuację majątkową poszkodowanego do takiej, w jakiej znajdowałby się, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Funkcja odszkodowania polega na wyrównaniu, a nie na polepszeniu pozycji majątkowej poszkodowanego.

W prywatnoprawnym ujęciu odszkodowanie jest świadczeniem mającym na celu naprawę wyrządzonej szkody lub jej kompensatę. Odszkodowanie może mieć formę restytucji (przywrócenie stanu poprzedniego) lub zapłaty określonej kwoty, która skompensuje poszkodowanemu poniesione straty. Szkodą jest ubytek w majątku poszkodowanego spowodowany bezprawnym działaniem lub zaniechaniem sprawcy, a także z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem przez dłużnika zobowiązania.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca wraz z żoną są właścicielami nieruchomości zabudowanej na której posadowiony jest dom jednorodzinny w zabudowie bliźniaczej oddany do użytkowania w grudniu 2006 r.. W najbliższym otoczeniu znajdują się domy jednorodzinne wolnostojące oraz w zabudowie bliźniaczej i szeregowej z działkami o przeważającej powierzchni biologicznie czynnej oraz dwie działki firmy deweloperskiej o łącznej powierzchni ponad 0,2 ha, na których od kwietnia 2010 r. prowadzone są prace budowlane i obecnie stoją dwa budynki wielorodzinne w stanie surowym otwartym. Wspomniana firma deweloperska złożyła wniosek o pozwolenia na budowę dwóch wielorodzinnych budynków mieszkalnych połączonych zabudowanym przejściem i garażem podziemnym, do którego zjazd usytuowano w ostrej granicy z posesją Wnioskodawcy. Jako protest przeciwko realizacji tak wielkiej inwestycji (trzy kondygnacje nadziemne o wysokości 12 m z 37 lokalami mieszkalnymi oraz jedna podziemna na garaż z 37 stanowiskami parkingowymi) w odległości 5,5 mb od granicy działki Wnioskodawcy i w bezpośrednim sąsiedztwie z domkami jednorodzinnymi, czyli budynkami o niskiej zabudowie Wnioskodawca składał skargi i odwołania do Wydziału Architektury i Budownictwa oraz Wojewody. Postulaty Wnioskodawcy (tj. ograniczenie gabarytów i wysokości budowli, zmiana lokalizacji zjazdu do garażu podziemnego - nie w ostrej granicy z działką Wnioskodawcy oraz odsunięcie budynków wielorodzinnych od domu jednorodzinnego Wnioskodawcy) nie zostały uwzględnione przez inwestora. Na zlecenie Wnioskodawcy rzeczoznawca majątkowy wydał opinię, że zabudowa nieruchomości sąsiedniej, w zakresie opisanym powyżej pogorszy walory użytkowe nieruchomości Wnioskodawcy obniży jej wartość o 150.000,00 zł. Negatywny wpływ to głównie wzmożony hałas i spaliny od samochodów ze zjazdu do garażu podziemnego usytuowanego w ostrej granicy z działką Wnioskodawcy oraz inne uciążliwości związane z istnieniem 12 metrowego obiektu wielorodzinnego tj. ograniczenie dostępu do słońca i ogólne zacienienie domu wraz z posesją. W związku z powyższym Wnioskodawca zawezwał firmę deweloperską do próby ugodowej w sprawie zapłaty odszkodowania w wysokości 150.000,00 zł z tytułu obniżenia wartości nieruchomości Wnioskodawcy. W dniu 1 kwietnia 2010 r. przed Sądem Rejonowym na posiedzeniu jawnym została zawarta ugoda sądowa, w której firma deweloperska zobowiązała się do wypłaty odszkodowania w wysokości 120.000,00 zł.

Należy zauważyć, iż zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 3b obejmuje swoim zakresem jedynie odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą. W przedmiotowej sprawie szkodą rzeczywistą jest obniżenie wartości nieruchomości oraz obniżenie walorów użytkowych.

Reasumując, odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sadowej z tytułu obniżenia wartości nieruchomości dotyczy straty - rzeczywistego uszczerbku w posiadanym majątku, a więc szkody rzeczywistej jakiej doznał właściciel. Zatem uznać należy, iż podlega ono zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowo należy wyjaśnić, iż procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku - nie prowadzi postępowania dowodowego. Zastosowanie zwolnienia z opodatkowania leży w interesie podatnika, więc to po jego stronie spoczywa obowiązek wykazania, iż spełnia przesłanki do zwolnienia, czy to w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, czy też w postępowaniu podatkowym.

Podkreślenia wymaga, iż w niniejszej interpretacji oparto się na przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.