IPPB2/415-165/12-2/AS - Opodatkowanie dochodu uzyskanego ze zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu z tytułu przekazania lokalu mieszkalnego w zamian za dożywocie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2012 r. (data wpływu 23 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu z tytułu przekazania lokalu mieszkalnego w zamian za dożywocie - jest prawidłowe.

W dniu 23 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego ze zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu z tytułu przekazania lokalu mieszkalnego w zamian za dożywocie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w dniu 23 maja 2011 r. przekazała swoje mieszkanie w zamian za opiekę dożywotnią. W mieszkaniu tym Wnioskodawczyni mieszkała od 1984 r. do chwili obecnej i nadal będzie mieszkać. W dniu 23 kwietnia 2001 r. Wnioskodawczyni wykupiła mieszkanie i otrzymała przydział spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wydany przez spółdzielnię mieszkaniową. W dniu 10 lipca 2009 r. Wnioskodawczyni podpisała umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, do którego pomieszczeniem przynależnym jest schowek, zlokalizowany w tym samym budynku. Ustalono również, że z własnością tego lokalu związany jest udział wynoszący 4453/517410 części w prawie użytkowania wieczystego gruntu o obszarze 0,2444 ha.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawczyni nie powinna płacić podatku od części gruntu do urzędu skarbowego, ponieważ spółdzielnia jest użytkownikiem wieczystym gruntu od 1997 r. Mieszkanie Wnioskodawczyni wykupiła od spółdzielni w 2001 r., czyli do 2011 r., tj. do chwili zbycia mieszkania w zamian za opiekę minął okres 5 lat. Według Wnioskodawczyni w 2009 r. nastąpiła tylko zmiana warunków, jako współużytkownika wieczystego gruntu. Poza tym Wnioskodawczyni nie jest właścicielem części gruntu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie - z zastrzeżeniem ust. 2:

Z treści cytowanego przepisu wynika, że źródłem przychodu podatnika jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie.

Zgodnie z art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

Umowa dożywocia ma więc charakter umowy zobowiązującej, odpłatnej i wzajemnej. Przedmiotem świadczenia ze strony zbywcy (dożywotnika) jest przeniesienie własności nieruchomości. Ustawa nie ogranicza przy tym możliwości przeniesienia własności nieruchomości w zamian za ustanowienie praw dożywocia tylko do nieruchomości gruntowych. Możliwe zatem jest ustanowienie dożywocia na nieruchomości budynkowej lub lokalowej. W celu wykonania umowy dopuszczalne jest też przeniesienie udziału we współwłasności oraz nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym. Przedmiotem świadczenia ze strony nabywcy ma być natomiast przyjęcie dożywotnika jako domownika, dostarczenie mu ubrania mieszkania, światła i opału, zapewnienie pomocy i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawienie pogrzebu. Przepis art. 908 § 1 Kodeksu dopuszcza jednak ustalenie przez strony umowy innych warunków, do spełnienia których zobowiązać się może nabywca. Stąd nie ma przeszkód aby nabywca na mocy umowy o dożywocie zobowiązał się do wypłaty świadczenia w pieniądzu, w tym dożywotniej renty, ustanowienia służebności osobistej mieszkania i zapewnienia pokrycia kosztów pochówku. Powyższe oznacza, że zbycie nieruchomości w drodze zawarcia umowy dożywocia jest odpłatnym zbyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś przychód z tytułu tego zbycia określa się w oparciu o rynkową wartość zbywanej nieruchomości, stosownie do treści art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie podlega, w świetle ww. przepisu, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

* odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

* zostało dokonane po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Jak z powyższego wynika dla opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne znaczenie ma data nabycia przedmiotowej nieruchomości lub prawa majątkowego.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w dniu 23 kwietnia 2001 r. wykupiła mieszkanie i otrzymała przydział spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego wydany przez spółdzielnię mieszkaniową. W dniu 10 lipca 2009 r. Wnioskodawczyni podpisała umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, do którego pomieszczeniem przynależnym jest schowek, zlokalizowany w tym samym budynku. Z własnością tego lokalu związany jest udział wynoszący 4453/517410 części w prawie użytkowania wieczystego gruntu o obszarze 0,2444 ha. Wnioskodawczyni w dniu 23 maja 2011 r. przekazała swoje mieszkanie w zamian za opiekę dożywotnią.

W sytuacji nabycia przez podatnika spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przekształconego następnie w odrębną własność w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), za datę nabycia lokalu od której upływa pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać dnia ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu. Ustanowienie odrębnej własności jest bowiem tylko zmianą formy prawnej zbywanego prawa do lokalu. Zatem nabycie, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, następuje w momencie nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej.

Wobec powyższego, ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego oraz przeniesienie prawa własności nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przynależnego do tego lokalu mieszkalnego gruntu jest tylko inną formą własności, a nie nowym nabyciem. Tym samym przekształcenie lokalu mieszkalnego w odrębną własność w formie aktu notarialnego jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, datę nabycia lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym do tego lokalu gruntem i powierzchniami wspólnymi należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Powyższe oznacza, iż nabycie przez Wnioskodawczynię przedmiotowego lokalu wraz z prawami związanymi z tym lokalem nastąpiło w roku 2001. Tym samym pięcioletni termin o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z końcem 2006 r.

Zatem sprzedaż lokalu mieszkalnego nabytego w 2001 r. oraz praw z tym mieszkaniem związanych, a w szczególności prawa do wieczystego użytkowania gruntu, do którego przysługiwało od 2001 r. spółdzielcze własnościowe prawo, nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. W konsekwencji dokonane zbycie w postaci przekazania mieszkania w zamian za opiekę dożywotnią nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując należy stwierdzić, że od części gruntu w prawie użytkowania wieczystego Wnioskodawczyni nie powinna płacić podatku dochodowego w sytuacji zbycia w 2011 r., tj. przekazania mieszkania w zamian za opiekę dożywotnią.

Tym samym bezprzedmiotowe staje się pytanie Nr 2.

Końcowo należy dodać, iż do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła kopie dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Dlatego dokumenty dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.