IPPB2/415-1613/08-2/AK - Koszt związany z wykupieniem polisy OC przez spółkę jako przychód osób objętych ubezpieczeniem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 10 grudnia 2008 r. (data wpływu - 15 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów Spółki i spółek zależnych, osób obecnie piastujących funkcje w organach Spółki i jej spółek zależnych, osób wcześniej piastujących ww. funkcje, osób, które obejmują te funkcje w okresie ubezpieczenia, spadkobierców wyżej wymienionych osób, współmałżonków wyżej wymienionych osób, pracowników Spółek oraz spółek zależnych, ewentualnie innych osób (np. prokurentów oraz innych przedstawicieli prawnych) - jest prawidłowe.

W dniu 15 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów Spółki i spółek zależnych, osób obecnie piastujących funkcje w organach Spółki i jej spółek zależnych, osób wcześniej piastujących ww. funkcje, osób, które obejmują te funkcje w okresie ubezpieczenia, spadkobierców wyżej wymienionych osób, współmałżonków wyżej wymienionych osób, pracowników Spółek oraz spółek zależnych, ewentualnie innych osób (np. prokurentów oraz innych przedstawicieli prawnych).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

P... S.A (dalej: Spółka) rozważa możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia szkód powstałych w następstwie roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej (dalej: OC) członków organów Spółki. Wysokość składki zostanie ustalona w oparciu o ocenę ryzyka uwzględniającą sumę ubezpieczenia, okres ubezpieczenia, rodzaj działalności gospodarczej Spółki jej kondycję finansową, wielkość majątku, historię szkodowości itp. Składka zostanie określona w kwocie ryczałtowej, nie podzielonej na konkretne osoby fizyczne ani zakresy ubezpieczenia. Zgodnie z projektem Polisy szkody objęte ubezpieczeniem obejmują:

Przedmiotowa umowa, jest umowę zgodnie z którą Spółka jako Ubezpieczający zawiera umowę na cudzy rachunek, a Ubezpieczony nie jest imiennie wskazany w umowie (możliwość taka została przewidziana w art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z ofertą przedstawioną przez Ubezpieczyciela, Ubezpieczonymi będą następujące kategorie osób:

Należy zaznaczyć, iż Spółka i spółki zależne będą Ubezpieczonymi wyłącznie w odniesieniu do roszczeń z tytułu papierów wartościowych.

Wszyscy członkowie zarządu Spółki, są zatrudnieni w oparciu o umowę o pracę. Oferta Polisy ubezpieczeniowej wskazuje, że identyfikacja osób ubezpieczonych następuje po zgłoszeniu roszczenia, tj. w chwili spełnienia świadczenia przez Ubezpieczyciela. Ubezpieczeni pozostają osobami anonimowymi a dla wypłaty odszkodowania nie jest konieczne przypisanie odpowiedzialności konkretnej osobie. Powyższe rozwiązanie zostało przyjęte ze względu na szeroki krąg osób Ubezpieczonych, oraz rotację zatrudnionych, przez co niemożliwe jest ustalenie kto i przez jak długi okres czasu będzie objęty ubezpieczeniem.

Zgodnie z konstrukcją przedmiotowej umowy, beneficjentami odszkodowania będą wyłącznie Spółka lub osoba trzecia, Ubezpieczeni będą jedynie uprawnieni, w niektórych przypadkach, do otrzymania zwrotu kosztów porady prawnej bądź zastępstwa procesowego. Zwrot ten odnosi się jednak wyłącznie do sytuacji, gdy będzie prowadzone postępowanie przeciwko konkretnej osobie, która w momencie opłacania składki nie jest znana. Należy jednak zaznaczyć, że jak wskazano powyżej do wypłaty ubezpieczenia nie będzie konieczne przypisanie odpowiedzialności osobie znanej z imienia i nazwiska. Zatem z uwagi na bezimienną formę Polisy zawarte ubezpieczenie nie będzie pokrywać w przyszłości strat poniesionych przez Ubezpieczonych ani zwalniać ich z odpowiedzialności za poniesione szkody.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym koszt związany z wykupieniem polisy OC przez Spółkę, stanowi dla osób fizycznych objętych ubezpieczeniem dodatkowy przychód określany na podstawie art. 12 ust 1 oraz 13 ust 7 ustawy o P.D.O.F.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem ze stosunku pracy, są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość, została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń jest ustalona zgodnie z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w przypadku, i w przypadku, gdy przedmiotem świadczenia są usługi zakupione określa się je według cen zakupu. Przepisy powyższe wyraźnie wskazują, że przedmiotem opodatkowania jest przychód z tytułu "otrzymanych" świadczeń nieodpłatnych. W orzecznictwie oraz doktrynie prawa podatkowego "otrzymanie" jest interpretowane jako wystąpienie po stronie podatnika faktycznego przysporzenia majątkowego kosztem przekazującego świadczenie.

W przypadku zdarzenia przyszłego będącego przedmiotem niniejszego wniosku nie dojdzie zdaniem Spółki do przysporzenia po stronie pracowników. Z istoty, bowiem umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynika, że w okresie ubezpieczenia stan majątku Ubezpieczonych nie ulega zmianie a jedynym beneficjentem odszkodowania jest zawsze osoba trzecia (lub Spółka), a nie Ubezpieczeni. Brak przysporzenia z tytułu odszkodowania powoduje, że wspomniane nieodpłatne świadczenie nie powinno zostać zakwalifikowane jako przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy u.p.d.o.f.. O ewentualnej korzyści w wymiarze majątkowym może być dopiero mowa wówczas, gdy dojdzie do zwrotu kosztów porady prawnej lub zastępstwa procesowego na rzecz konkretnej osoby. Jednakże przysporzenie to będzie możliwe do przypisania danej osobie w momencie dokonania zwrotu i nie uzasadnia w żaden sposób, że do przysporzenia dochodzi w momencie zapłaty składki przez Spółkę.

Podobnie w przypadku Ubezpieczonych, którzy nie są pracownikami Spółki (członkowie rady nadzorczej), nie sposób uznać, iż finansowanie składek na ubezpieczenie ich od odpowiedzialności cywilnej powoduje po ich stronie przysporzenie majątkowe. Nie może być zatem mowy o powstaniu przychodu zgodnie z art. 13 pkt 7 ustawy p.d.o.f. Warto zaznaczyć, że gdyby ubezpieczenie było obowiązkowe dla osób pełniących dane funkcje, wówczas należałoby przyjąć, że opłacane składek na taką polisę przez Spółkę rzeczywiście stanowi przychód Ubezpieczonego.

Ponadto potencjalne przypisanie przychodu do konkretnej osoby nie jest w przedmiotowej sprawie możliwe. Biorąc pod uwagę krąg osób Ubezpieczonych, które nie są imiennie określone - Ubezpieczonymi są, bowiem całe składy organów (zarządu, pracowników, rady nadzorczej oraz ich osoby bliskie, ewentualni spadkobiercy) - przypisanie przychodu do znanej z imienia i nazwisk osoby nie jest wykonalne i uzasadnione. Jak wspomniano powyżej składka jest określona w sposób zryczałtowany, gdyż ubezpieczenie odnosi się do szkód a nie osób. Wysokość składki nie jest uzależniona od liczby osób Ubezpieczonych i zakresu ich odpowiedzialności, a zależy od stanu majątkowego Spółki. Przypisanie dokonane prze podział arytmetyczny kwoty składki przez szacowaną liczbę Ubezpieczonych nie jest zatem z istoty rzeczy w stanie odzwierciedlić zakresu odpowiedzialności za szkody tych osób.

Jak wynika z powyższego, ewentualne zawarcie przez Spółkę umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na rzecz jej organów nie powoduje otrzymania przez osoby będące jej członkami jakiegokolwiek przychodu. Opłacona składka nie ma charakteru nieodpłatnego świadczenia na rzecz Ubezpieczonych, ponieważ nie powoduje przyrostu ich majątków. W związku z tym, Spółka stoi na stanowisku, że nie ma obowiązku określania przychodu dla osób objętych umową ubezpieczenia OC, w stosunku do których, zgodnie z przepisami ustawy o p.d.o.f. pełni funkcję płatnika tego podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w r. kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 powołanej wyżej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 13 ust. 7 ww. ustawy za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych oraz wymienione w pkt 9 art. 13 przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

W przedstawionym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym, Spółka rozważa możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia szkód powstałych w następstwie roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej członków organów Spółki. Wysokość składki zostanie ustalona w oparciu o ocenę ryzyka uwzględniającą sumę ubezpieczenia, okres ubezpieczenia, rodzaj działalności gospodarczej Spółki jej kondycję finansową, wielkość majątku, historię szkodowości itp. Ubezpieczonymi będą następujące kategorie osób:

W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem koniecznym do uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód, jest jego otrzymanie lub postawienie do dyspozycji podatnika.

Dla celów podatkowych natomiast nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. Akt FPS 9/02).

W przedmiotowej sprawie krąg osób ubezpieczonych jest bez wątpienia otwarty - podlegać może zmianom osobowym oraz ilościowym w trakcie trwania ubezpieczenia bez wpływu na wysokość składki finansowanej przez Spółkę.

Ubezpieczyciel nie uzyskuje imiennego wykazu osób ubezpieczonych, składka zostanie określona w kwocie ryczałtowej, nie podzielonej na konkretne osoby fizyczne ani zakresy ubezpieczenia.

W przypadku pracowników oraz członków rodzin osób ubezpieczonych, nabycie statusu osoby ubezpieczonej na podstawie polisy uzależnione jest, od działania osoby trzeciej, która występuje z roszczeniem objętym ochroną ubezpieczeniową.

Z powyższego wynika, że w przypadku, gdy osoby ubezpieczone nie zostały z góry określone w umowie (załączniku do umowy, aneksie lub innym dokumencie) w sposób pozwalający na ich jednoznaczną identyfikację, jako osób ubezpieczonych od odpowiedzialności cywilnej, nie jest możliwe ustalenie przychodu w postaci otrzymania nieodpłatnych świadczeń przez poszczególnych ubezpieczonych, ponieważ brak jest podstaw do przyporządkowania im składek w dacie zawarcia umowy i opłacenia ich przez Spółkę.

Powyżej przedstawiona sytuacja znajduje odzwierciedlenie w omawianym zdarzeniu przyszłym, gdzie przedmiotowym ubezpieczeniem są objęci członkowie organów Spółki i spółek zależnych, osoby obecnie piastujące funkcje w organach Spółki i jej spółek zależnych, osoby wcześniej piastujące ww. funkcje, osoby, które obejmują te funkcje w okresie ubezpieczenia, spadkobiercy wyżej wymienionych osób, współmałżonkowie wyżej wymienionych osób, pracownicy Spółek oraz spółek zależnych, ewentualnie inne osoby (np. prokurenci oraz inni przedstawiciele prawni).

Tylko w tak przedstawionym zdarzeniu przyszłym należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że zapłacone składki nie powodują powstania przychodów po stronie osób fizycznych działających w imieniu pracodawcy z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.

Na mocy ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888), która zmieniała treść art. 14f § 1 ustawy - Ordynacja Podatkowa od dnia 20 września 2008 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Natomiast w przypadku wystąpienia w jednym wniosku odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych opłatę pobiera się od każdego z nich (art. 14f § 2). Oznacza to, że wszystkie wnioski, które wpływają do organów od wymienionej daty podlegają opłacie w wysokości 40 zł. Z uwagi na fakt, iż Strona opłaciła wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w kwocie 80 zł w dniu 10 grudnia 2008 r. różnica w kwocie 40 zł zostanie zwrócona zgodnie z § 18 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształceniu w inną formę organizacyjno - prawną (Dz. U. Nr 116, poz. 783), na wskazany na załączonym dowodzie wpłaty Nr rachunku bakowego:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.