IPPB2/415-16/11-6/MS1

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 5 stycznia 2011 r. (data wpływu 7 stycznia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 marca 2011 r. (data wpływu 15 marca 2011 r.) na wezwanie z dnia 7 marca 2011 r. Nr IPPB2/415-16/11-2/MS1 oraz pismem z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości objętej działaniem Dekretu z 1945 r. - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze zbycia udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości objętej działaniem Dekretu z 1945 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Z dniem 21 listopada 1945 r. nieruchomość położona przy ul. P. w W., w tym grunt przedmiotowej nieruchomości, na podstawie art. 1 Dekretu przeszły na własność gminy M. St. Warszawy.

Budynek przy ul. P. istniał w dniu 21 listopada 1945 r. a więc spełnia warunki określone w Art. 5 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. Udziały w prawie użytkowania wieczystego zostały nabyte na podstawie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste, udokumentowane aktem notarialnym - sporządzonym w dniu 19 kwietnia 2007 r. w kancelarii notarialnej w W. Umowa notarialna została zawarta jako wykonanie decyzji wydanej przez prezydenta M. St. Warszawy w dniu 17 stycznia 2006 r. w trybie art. 7 Dekretu o własności i użytkowaniu gruntów.

W dniu 17 grudnia ww. nieruchomość została sprzedana małżonkom R. co zostało udokumentowane aktem notarialnym, sporządzonym przez kancelarię notarialną.

Wnioskodawca jest prawnym spadkobiercą na podstawie umowy o dział spadku po bracie - akt notarialny sporządzony 3 listopada 1987 r. w Państwowym Biurze Notarialnym Udział Wnioskodawcy w sprzedanej nieruchomości wynosi #188; część tj. 675000 zł.

Przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów formalnych wobec czego pismem z dnia 7 marca 2011 r. wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego przez wskazanie daty śmierci spadkodawcy.

Powyższe uzupełniono w terminie pismem z dnia 11 marca 2011 r. (data wpływu 15 marca 2011 r.) wskazując, iż spadkodawca zmarł w dniu 20 listopada 1985 r..

Pismem z dnia 18 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.) Wnioskodawca uzupełnił stan faktyczny wskazując, iż przedmiotowa nieruchomość została sprzedana w dniu 17 grudnia 2010 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić podatek.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W ocenie Wnioskodawcy nie powinien on płacić żadnego podatku, ponieważ prawo użytkowania wieczystego zostało ustanowione jako rekompensata za utratę własności na podstawie art. 7 Dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze M. St. Warszawy.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co nastepuje:

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do źródeł przychodów zalicza się m.in. odpłatne zbycie:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w tej ustawie, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Niezależnie od powyższego należy podkreślić, iż przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości, prawa wieczystego użytkowania gruntów upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie prawa wieczystego użytkowania nieruchomości upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Prawo własności w systemie prawnym jest traktowane jako prawo o najszerszej treści i w porównaniu z innymi prawami, jako prawo najsilniejsze w stosunku do rzeczy. Własność jest bezterminowym prawem - trwa tak długo, jak długo istnieje rzecz, która jest przedmiotem własności.

Nabycie i utrata własności (w tym także własności nieruchomości) jest opisana w art. 155 oraz 231 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). U podstaw nabycia i zbycia rzeczy oraz nieruchomości, w rozumieniu kodeksowym, leży wola nabywcy. Swoboda zawierania umów jest naczelną zasadą Kodeksu cywilnego.

W dopuszczonych prawem sytuacjach - u podstaw zwrotu wywłaszczonej nieruchomości (także przejętej wskutek karnego przymusu), leży wola prawowitego właściciela, a w przypadku jego śmierci wola jego spadkobierców.

Jeśli przejęta w drodze przymusu nieruchomość jest zwracana spadkobiercy osoby, którą pozbawiono tej nieruchomości, to prawo do zwrotu ma swe źródło w nabyciu spadku.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Natomiast prawo użytkowania wieczystego jest silnym prawem rzeczowym, lokującym się w hierarchii tych praw bezpośrednio po prawie własności, a przed ograniczonymi prawami rzeczowymi, co pozwala na potraktowanie ustanowienia użytkowania wieczystego jako swoistej restytucji stosunków własnościowych.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Decyzją Prezydenta Miasta z 17 stycznia 2006 r. wydaną w trybie art. 7 dekretu z 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy ustanowiono na rzecz spadkobierców (m.in. Wnioskodawcy) prawo wieczystego użytkowania nieruchomości przy ul. P. w W. Powyższe zostało udokumentowane aktem notarialnym sporządzonym w dniu 19 kwietnia 2007 r. Prawo wieczystego użytkowania do udziałów w ww. nieruchomości ustanowione zostało w trybie powyższego dekretu m.in. na rzecz Wnioskodawcy jako spadkobiercy J. M. (brata Wnioskodawcy) zmarłego w 1985 r.. W dniu 17 grudnia 2010 r. aktem notarialnym przedmiotowe prawo użytkowania wieczystego zostało sprzedane w tym udział Wnioskodawcy - #188; części.

Oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu skomunalizowanego dekretem z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn. zm.), w wypadku spełnienia przesłanek przewidzianych w tym akcie prawnym przez ubiegającego się o to dotychczasowego właściciela tego gruntu lub jego następców prawnych, miało niewątpliwie charakter rekompensacyjny.

Przepis art. 7 ust. 1 ww. dekretu przewidywał, że:

* dotychczasowy właściciel gruntu, prawni następcy właściciela, będący w posiadaniu gruntu, lub osoby prawa jego reprezentujące, mogą w ciągu 6 miesięcy od dnia objęcia w posiadanie gruntu przez gminę zgłosić wniosek o przyznanie na tym gruncie jego dotychczasowemu właścicielowi prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym lub prawa zabudowy za opłatą symboliczną;

* gmina uwzględni wniosek, jeżeli korzystanie z gruntu przez dotychczasowego właściciela da się pogodzić z przeznaczeniem gruntu według planu zabudowania, a jeżeli chodzi o osoby prawne - ponadto, gdy użytkowanie gruntu zgodnie z jego przeznaczeniem w myśl planu zabudowania nie pozostaje w sprzeczności z zadaniami ustawowymi lub statutowymi tej osoby prawnej;

* w razie uwzględnienia wniosku gmina ustali, czy przekazanie gruntu nastąpi tytułem wieczystej dzierżawy, czy na prawie zabudowy, oraz określi warunki, pod którymi umowa może być zawarta;

* w przypadku nieuwzględnienia wniosku, gmina zaofiaruje uprawnionemu, w miarę posiadania zapasu gruntów - na tych samych warunkach dzierżawę wieczystą gruntu równej wartości użytkowej, bądź prawo zabudowy na takim gruncie;

* w razie niezgłoszenia wniosku, przewidzianego w ust. 1, lub nieprzyznania z jakichkolwiek innych przyczyn dotychczasowemu właścicielowi wieczystej dzierżawy albo prawa zabudowy, gmina obowiązana jest uiścić odszkodowanie w myśl art. 9.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż ustanowienia na rzecz Wnioskodawcy prawa użytkowania wieczystego nie należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste nie może być utożsamione ze zwrotem własności, jednakże stanowi swoisty substytut zwrotu własności, w sytuacji, w której ubieganie się o zwrot własności jest niemożliwe ze względu na brak do tego podstaw prawnych w dekrecie komunalizacyjnym. Ustanowienie w tej sytuacji użytkowania wieczystego, należy traktować jako swoistą restytucję stosunków własnościowych z przed komunalizacji.

Wydanie na podstawie art. 7 ust. 1 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy decyzji ustanawiającej prawo użytkowania wieczystego gruntu na rzecz byłego właściciela lub jego następców prawnych oraz zawarcie przez Prezydenta Miasta z byłym właścicielem lub jego następcami prawnymi umowy użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego nie może być taktowane jako nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowej sprawie oznacza, to, że datą nabycia przez Wnioskodawcę udziałów w prawie wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków jest data nabycia spadku, tj. dzień śmierci brata Wnioskodawcy. Wobec powyższego, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o p.d.o.f. należy liczyć od końca 1985 r. Zatem termin, o którym mowa powyżej upłynął z końcem 1990 r..

Reasumując w przedmiotowym przypadku nabycie udziałów w prawie wieczystego użytkowania gruntów oraz własności zlokalizowanych na gruncie budynków nastąpiło w 1985 r., a to oznacza, iż sprzedaż przez Wnioskodawcę udziałów w ogóle nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo należy wyjaśnić, iż Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłacenia podatku w związku z przedmiotową sprzedażą, jednakże z innych względów niż wskazał we wniosku. Sprzedaż udziałów w użytkowaniu wieczystym przedmiotowej nieruchomości nie stanowi w ogóle źródła przychodu ze względu na upływ pięcioletniego terminu od końca roku, w którym nastąpiło nabycie udziałów w spadku tj. od końca 1985 r. Wnioskodawca wskazał natomiast, że nie zapłaci podatku ze względu na to, iż ustanowienie użytkowania wieczystego nastąpiło na mocy art. 7 Dekretu z 1945 r. W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Adminstracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.