IPPB2/415-1057/08/09-11/S/SP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 19 listopada 2009 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB2/415-1057/08/09-11/S/SP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów, uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 390/09 z dnia 15 czerwca 2009 r. (data wpływu 27 sierpnia 2009 r.) stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2008 r. (data wpływu 14 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w przypadku skupu akcji w celu umorzenia za pośrednictwem domów maklerskich - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w przypadku skupu akcji w celu umorzenia za pośrednictwem domów maklerskich.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 25 czerwca 2008 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki podjęło uchwalę w przedmiocie skupu akcji własnych w celu umorzenia. Zgodnie z podjętą uchwałą skup akcji własnych w celi umorzenia ma odbywać się na rynku regulowanym, tj. na Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie za pośrednictwem domów maklerskich. Ponadto Uchwała przewiduje możliwość skupu akcji własnych w celu umorzenia na sesjach giełdowych na zasadach ogólnych, jak również w ramach transakcji pakietowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle wyżej przedstawionego stanu faktycznego po stronie Spółki spoczywają obowiązki płatnika opisane w art. 41 ust. 4 i art. 42 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Spółka stoi na stanowisku, że w opisanym stanie faktycznym nie jest ona płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych oraz, że płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych będą domy maklerskie realizujące zlecenie sprzedaży. Poniżej przedstawiamy szczegółowe uzasadnienie. W ocenie Wnioskodawcy za powyższym przemawia zarówno wykładnia językowa art. 41 ust. 4 UoPDOF, jak również jego wykładnia celowościowa oraz praktyka organów podatkowych. W szczególności, jeśli idzie o wykładnię językową art. 41 ust. 4 UoPDOF, to zgodnie z tym przepisem płatnikami zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 30a ust. 1 UoPDOF. Zgodnie z art. 30a ust. 1 UoPDOF istnieje obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19% uzyskanego przychodu z tytułu dywidend oraz z tytułu innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych zostały zdefiniowane w art. 24 ust. 5 UoPDOF, w szczególności zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 2 UoPDOF przychodem z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest dochód uzyskany z odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki, w celu umorzenia tych akcji. W świetle powyższego należy stwierdzić, że w przypadku jeśli dochodzi do skupu akcji własnych w celu umorzenia na rynku regulowanym, tj. np. na Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie istnieje przymus przeprowadzenie transakcji za pośrednictwem firm inwestycyjnych, tj. w szczególności domów maklerskich, które realizują zlecenia kupna oraz zlecenia sprzedaży. W związku z powyższym faktycznie transakcja realizowana jest w ten sposób, że zarówno spółkę kupującą akcje własne w celu umorzenia reprezentuje dom maklerski, jak również podmiot, który sprzedaje akcje reprezentuje dom maklerski. W pierwszym wypadku dom maklerski realizuje zlecenie kupna. W drugim wypadku dom maklerski realizuje zlecenie sprzedaży. Co do zasady transakcje przeprowadzane w ten sposób mają charakter anonimowy. Rozliczenie przeprowadzonych transakcji odbywa się za pomocą Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. Natomiast podmiotem bezpośrednio wypłacającym kwoty na rzecz podmiotów, które sprzedały akcje będzie dom maklerski, który realizuje zlecenie sprzedaży. Konsekwentnie, to właśnie ten podmiot powinien być płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w rozumieniu art. 41 ust. 4 UoPDOF, a nie spółka. Ponadto jak stwierdzono wyżej niniejszy tok rozumowania znajduje również potwierdzenie w wykładni celowościowej art. 41 ust. 4 UoPDOF, albowiem w ocenie Wnioskodawcy nie budzi wątpliwości, że celem ustawodawcy, który wprowadzał obowiązki płatnicze było oznaczenie jako płatnika podatku podmiotu, który ma największą wiedzę na temat przeprowadzanej transakcji, tj. w szczególności wiedzę, co do podmiotu sprzedającego akcje w ramach programu skupu akcji w celu umorzenia. Taka zaś wiedza nie jest w posiadaniu spółki, ale jest w posiadaniu domu maklerskiego przyjmującego zlecenie sprzedaży. Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 1 marca 2007 r. Nr 1401/BF/-II/005/-1281/AS/06. W szczególności, zgodnie z tym pismem " (...) zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 UoPDOF płatnicy, o których mowa w ust. 1 ww. przepisu - tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki niemające osobowości prawnej są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, pkt 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1. Podmiotem zobowiązanym do obliczenia i pobrania podatku z tytułu udziału w zyskach osób prawnych w tym z tytułu nabycia akcji w celu ich umorzenia w przypadku akcji dopuszczonych do publicznego obrotu jest podmiot dokonujący wypłat należności z tytułu odpłatnego zbycia akcji na rzecz spółki w celu ich umorzenia. Akcje spółki, które są dopuszczone do publicznego obrotu, są przedmiotem obrotu dokonywanego na rynku regulowanym, stanowiącym system obrotu dopuszczonych do obrotu publicznego instrumentów finansowych, działający w sposób stały, zorganizowany na zasadach określonych w przepisach, jak również zapewniający, że przy kojarzeniu ofert nabycia i zbycia instrumentów finansowych (np. zbywanych akcji) inwestorzy mają powszechny i równy dostęp do informacji rynkowej w tym samym czasie, oraz gwarantujący zachowanie jednakowych warunków nabywania i zbywania tych instrumentów. Rynek regulowany w Polsce obejmuje Giełdę Papierów Wartościowych prowadzoną przez Warszawską Giełdę Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie oraz regulowany rynek pozagiełdowy prowadzony przez Centralną Tabelę Ofert S.A. Obrót akcjami na rynku regulowanym charakteryzuje się sformalizowaniem i jest oparty o określone zasady publicznego obrotu papierami wartościowymi. Obrót akcjami na rynku regulowanym cechuje zasada przymusu rynku regulowanego przy obrocie wtórnymi akcjami dopuszczonymi do publicznego obrotu oraz zasada obowiązującego pośrednictwa maklerskiego. Konsekwencją powyższych zasad jest anonimowość stron transakcji zawieranych na rynku regulowanym oraz brak bezpośredniego rozliczenia przedmiotowych transakcji pomiędzy stronami tych transakcji. Z zasady obowiązkowego pośrednictwa maklerskiego wynika to, że strony transakcji chcą zbyć lub nabyć papiery wartościowe na rynku regulowanym składają u podmiotu uprawnionego do dokonania transakcji (biura maklerskiego) odpowiednio zlecenie sprzedaży lub zlecenie kupna akcji. Zlecenie może złożyć podmiot lub osoba, która wcześniej zawarła umowę o świadczenie usług brokerskich z podmiotem prowadzącym działalność maklerską. Zlecenie zbywającego akcje lub nabywcy jest podstawą dla uprawnionego biura maklerskiego do złożenia w imieniu własnym na rachunek klienta oferty kupna lub sprzedaży na rynek - Giełdę Papierów Wartościowych, gdzie dochodzi do zawarcia transakcji. Następnie transakcja jest rozliczana przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Rozliczenie transakcji przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych jest podstawą do dokonania odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych prowadzonego na rzecz akcjonariusza przez uprawniony podmiot prowadzący działalność maklerską oraz wypłaty dochodu z tytułu odpłatnego zbycia akcji. W związku z powyższym zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej spółka nabywająca własne akcje w celu ich umorzenia, które to nabycie następuje za pośrednictwem rynku regulowanego Giełdy Papierów Wartościowych nie jest obowiązana do poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodu uzyskanego przez podatników z tytułu odpłatnego zbycia akcji w celu ich umorzenia. W przedstawionym stanie faktycznym podmiotem dokonującym wypłat należności jest podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych akcjonariusza, na którym zapisane są akcje, czyli biuro maklerskie. (...)".

W dniu 14 lipca 2008 r. do tut. organu podatkowego wpłynął wniosek w indywidualnej sprawie Spółki, który był podpisany przez głównego księgowego Panią Barbarę S.

Do wniosku ORD-IN nie zostało dołączone pełnomocnictwo ani inny dokument, z którego wynikałoby prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią Barbarę S.

W dniu 17 lipca 2008 r. do tut. organu podatkowego wpłynęło pełnomocnictwo udzielone adwokatowi Panu Marcinowi G. do reprezentowania w postępowaniu w sprawie obowiązków płatniczych podatku dochodowym od osób fizycznych w związku ze skupem akcji własnych w celu umorzenia.

W związku z powyższym pismem z dnia 11 września 2008 r. Nr IPPB2/415-1057/08-2/SP na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni poprzez złożenie podpisów osób uprawnionych do reprezentacji Spółki zgodnie z aktualnym Krajowym Rejestrem Sądowym, bądź dostarczenia pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego przez Panią Barbarę S. oraz wskazania adresu do doręczeń.

W przypadku złożenia podpisu przez pełnomocnika Adwokata Pana Marcina G. wezwano do dostarczenia pełnomocnictwa lub innego dokumentu, z którego wynika prawo do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego oraz wskazania adresu do doręczeń.

Pouczono, że w przypadku nie uzupełnienia wniosku w wymaganym terminie spowoduje to pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Wezwanie zostało skierowane do Spółki i zaadresowane na jej adres siedziby.

Przedmiotowe wezwanie zostało odebrane w dniu 15 września 2008 r., a zatem wyznaczony termin na uzupełnienie braków formalnych upłynął z dniem 22 września 2008 r.

Odpowiedź na ww. wezwanie zostało nadane w dniu 23 września 2008 r., tj. po upływie przewidzianego terminu.

Pismem z dnia 15 września 2009 r. (data wpływu fax 17 września 2009 r., data wpływu za pośrednictwem poczty 22 września 2008 r.) adwokat Pan Marcin G. poinformował tut. organ o zmianie siedziby Kancelarii Adwokackiej oraz wniósł prośbę o kierowanie wszelkiej korespondencji dotyczącej wniosku złożonego przez Spółkę na wskazany adres Kancelarii.

W związku z faktem, iż odpowiedź na wezwanie została udzielona po terminie, w dniu 9 października 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał postanowienie Nr IPPB2/415-1057/08-7/SP o pozostawieniu wniosku Spółki bez rozpatrzenia.

Na niniejsze postanowienie zostało złożone w dniu 20 października 2008 r. (w terminie) zażalenie, w którym zostało zaskarżone postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

Postanowieniem z dnia 19 grudnia 2008 r. Nr IPPB2/415-1057/08-10/SP (skutecznie doręczonym w dniu 23 grudnia 2008 r.) tut. organ podatkowy utrzymał w mocy postanowienie o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku z dnia 10 lipca 2008 r.

W dniu 26 stycznia 2009 r. do tut. organu wpłynęła skarga na ww. postanowienia, w której wniesiono o ich uchylenie.

Wyrokiem z dnia 15 czerwca 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 390/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone postanowienia. W ocenie Sądu wezwanie z dnia 11 września 2008 r. skierowane do Spółki, a nie do jej pełnomocnika, stanowiło istotne naruszenie art. 145 § 2 Ordynacji podatkowej, a naruszenie to niewątpliwie miało wpływ na wydane rozstrzygnięcie dotyczące pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Według Sądu wobec bezskuteczności ww. wezwania okoliczność uchybienia terminu na wykonanie tego wezwania staje się bez znaczenia dla sprawy.

Biorąc pod uwagę spostrzeżenia Sądu, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie dokonał rozpatrzenia przedmiotowego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej uwzględniając dostarczone w dniu 24 września 2009 r. pełnomocnictwo dla Pani Barbary S.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

W myśl art. 359 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), akcje mogą być umorzone w przypadku, gdy statut tak stanowi. Akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe). Zgodnie z art. 362 § 1 ww. ustawy spółka nie może nabywać wyemitowanych przez nią akcji. Zakaz ten jednak nie dotyczy m.in. nabycia akcji w celu ich umorzenia (art. 362 § 1 pkt 5 k.s.h.).

Źródłem przychodów, które wymienione zostały w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) są kapitały pieniężne i prawa majątkowe. Pełen katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych wymieniony został w art. 17 ustawy, w myśl którego, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się m.in.: dywidendy i inne przychody z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną (art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 24 ust. 5 pkt 1 i 2 ww. ustawy, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji) oraz dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

Zatem przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia zawiera się w katalogu dochodów wymienionych w art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który jednoznacznie kwalifikuje taką czynność, jako udział w zyskach osób prawnych przewidziany w art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy.

Sposób obliczenia dochodu osoby fizycznej z umorzenia udziałów (akcji) został uregulowany w art. 24 ust. 5d ww. ustawy, zgodnie z którym dochodem z umorzenia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zatem stosownie do art. 22 ust. 1f ww. ustawy w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji) albo wkładów, koszty uzyskania przychodów ustala się w wysokości:

* nominalnej wartości objętych udziałów (akcji) albo wkładów z dnia ich objęcia - jeżeli te udziały (akcje) albo wkłady zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,

* wartości przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg przedsiębiorstwa, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji) albo wkładów, nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.

Zgodnie natomiast z art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy - który ma zastosowanie do ustalenia kosztów uzyskania przychodów w przypadku akcji nabytych w zamian za wkład pieniężny oraz na podstawie umowy sprzedaży - nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Jak stanowi art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.

Należy zaznaczyć, że w świetle art. 30a ust. 6 ww. ustawy zryczałtowany podatek dochodowy m.in. od dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, w tym od dochodu ze sprzedaży udziałów (akcji) w celu umorzenia, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania. Przepis ten ma jednak tylko takie znaczenie, że nie pozwala na pomniejszanie przychodu ze sprzedaży udziałów (akcji) w celu umorzenia o inne koszty niż wymienione w przepisach wskazanych w art. 24 ust. 5d ustawy. Oznacza to, że opodatkowaniu podlega dochód ustalony dokładnie według zasad przewidzianych w art. 24 ust. 5d ww. ustawy.

Obowiązki płatnika w przypadku uzyskiwania przez podatnika dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych reguluje art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż płatnicy określeni w ust. 1 ww. przepisu są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie natomiast do art. 42 ust. 1 ww. ustawy płatnik winien przekazać kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Z przedmiotowej sprawy wynika, że spółka zamierza nabywać akcje własne w celu umorzenia za pośrednictwem domów maklerskich.

Stosownie do powołanych na wstępie przepisów dochód uzyskany ze zbycia akcji na rzecz spółki celem umorzenia stanowi niewątpliwie dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Płatnik dokonujący wypłaty należności z tytułu nabytych celem umorzenia akcji powinien, więc obliczyć, pobrać i wpłacić do organu podatkowego w określonym terminie podatek. Od tej zasady ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje żadnych wyjątków. Nie może być więc mowy o uznaniu za prawidłowe rozwiązania proponowanego przez wnioskodawcę, że w przypadku kiedy nabywca akcji działa za pośrednictwem domu maklerskiego podmiotem dokonującym wypłaty należności będzie podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych akcjonariusza, na którym zapisane są akcje, czyli biuro maklerskie.

Podmiot maklerski nie dokonuje wypłaty na własny rachunek (to nie on wykupuje akcje własne w celu ich umorzenia). Zatem to na spółce spoczywa obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego i przekazania go do właściwego urzędu skarbowego.

W związku z powyższym za płatnika, o którym mowa w art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie można uznać podmiotu maklerskiego. Biuro maklerskie (dom maklerski) bowiem, jako pośrednik bez którego spółka nie mogłaby przeprowadzić transakcji giełdowej, dokonuje jedynie rozliczenia wypłaty dokonywanej przez nią w związku z nabyciem akcji własnych (przekazuje środki wypłacane przez spółkę na właściwy rachunek akcjonariusza i technicznie je rozlicza).

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego od obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Płatnik który nie wykonał obowiązków określonych w ww. art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony, o czym stanowi art. 30 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa. Stosownie do art. 30 § 4 Ordynacji podatkowej, jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi okoliczność, o której mowa w § 1, organ ten wydaje decyzję o odpowiedzialności podatkowej płatnika, w której określa wysokość należności z tytułu niepobranego lub pobranego, a niewpłaconego podatku. Przepisów § 1-4 nie stosuje się, jeżeli odrębne przepisy stanowią inaczej albo jeżeli podatek nie został pobrany z winy podatnika; w tych przypadkach organ podatkowy wydaje decyzję o odpowiedzialności podatnika (art. 30 § 5 Ordynacji podatkowej). Art. 30 § 6 ustawy - Ordynacja podatkowa przewiduje możliwość wydania przez organ podatkowy decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika również po zakończeniu roku podatkowego lub innego okresu rozliczeniowego.

Z powyższych uregulowań wynika, że odpowiedzialność płatnika dotyczy podatku niepobranego lub podatku pobranego a nie wpłaconego. Zobowiązanie płatnika nie jest jednak oderwane od zobowiązania podatkowego podatnika. Za wyjątkiem sytuacji przewidzianej w art. 26a Ordynacji podatkowej, obciążony podatkiem jest podatnik, a rola płatnika polega na dopełnieniu czynności wskazanych w art. 8 Ordynacji podatkowej.

Jeżeli podatek został zapłacony przez podatnika, to w dniu dokonania tej zapłaty wygasa zobowiązanie płatnika. Nie oznacza, to jednak zwolnienia płatnika z obowiązku zapłaty od dnia następującego po dniu upływu terminu, w którym był on obowiązany dokonać wpłaty zaliczki, do dnia wpłaty podatku przez podatnika. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2009 r. sygn. akt II FSK 850/08 i z dnia 15 maja 2009 r. sygn. akt II FSK 197/08, w których Sąd za trafny uznał pogląd o nieistnieniu zobowiązania podatkowego wobec jego uregulowania przez podatnika, stwierdzając jednocześnie, że w takim wypadku wpłata może dotyczyć tylko odsetek za zwłokę za okres, w którym podatek nie znajdował się - choć powinien w dyspozycji organu podatkowego.

Stosownie do ww. art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnikiem jest ten kto dokonuje wypłaty należności z tytułu nabytych celem umorzenia akcji. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują żadnych wyjątków od tej zasady. W opisanym stanie faktycznym bezspornie należy stwierdzić, że podmiotem dokonującym wypłaty należności za akcje zbyte w celu ich umorzenia jest spółka będąca wnioskodawcą i to ona powinna pobrać zryczałtowany podatek dochodowym, a następnie przekazać do właściwego urzędu skarbowego. Za płatnika nie można bowiem uznać podmiotu, za pośrednictwem którego spółka dokonuje wykupu akcji. Biuro maklerskie nie dokonuje bowiem faktycznej zapłaty za zakupione w celu umorzenia akcje, gdyż faktyczny koszt tej czynności ponosi Wnioskodawca.

Spółka wypłacająca należności z tytułu nabycia własnych akcji ma możliwość wywiązania się z określonych w art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązków płatnika. Zapis § 81 Regulaminu - rozliczającego transakcje giełdowe - Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych (KDPW) S.A. (regulamin dostępny na stronach internetowych Depozytu) stanowi, iż Krajowy Depozyt organizuje proces realizacji zobowiązań, o których mowa w § 79 ust. 1 (zobowiązań emitentów wobec właścicieli papierów wartościowych), w sposób umożliwiający wykonywanie obowiązków ciążących na podatnikach i płatnikach właściwych podatków, powstających w związku z realizacją tych zobowiązań.

Natomiast z § 100 załącznika do uchwały Zarządu KDPW S.A. Nr 79/98 z dnia 29 stycznia 1998 r. z późn. zm. (uchwała dostępny na stronach internetowych Depozytu) wynika, iż Krajowy Depozyt, na zasadach określonych w odrębnej umowie z emitentem, może wykonywać na rzecz emitenta usługi mające na celu umożliwienie mu wykonania obowiązków płatnika w zakresie podatku dochodowego od dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych innych niż dywidenda.

Na gruncie obowiązujących regulacji prawnych, spółka dokonująca skupu akcji własnych w celu ich umorzenia ma możliwość uzyskania potrzebnych informacji celem zrealizowania nałożonych na nią obowiązków płatnika, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym brak jest podstaw dla uznania, że na przeszkodzie realizacji przez spółkę tych obowiązków stoi zasada anonimowości obrotu giełdowego (por. D. Niestrzębski, Obowiązki spółki jako płatnika z tytułu wykupu akcji własnych w celu umorzenia, Jurysdykcja Podatkowa Nr 2/2007).

Reasumując, należy stwierdzić, iż po stronie Spółki spoczywają obowiązki płatnika wynikające z art. 41 ust. 4 i art. 42 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego wskazać należy, iż dotyczy tylko konkretnej, indywidualnej sprawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl