IPPB1/4511-910/15-2/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2015 r. (data wpływu 24 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opisanej we wniosku konfuzji - jest prawidłowe.

W dniu 24 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opisanej we wniosku konfuzji.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu (polski rezydent podatkowy). W przyszłości Wnioskodawca będzie wspólnikiem spółki komandytowej lub spółki jawnej w Polsce z siedzibą w Polsce (dalej: "Spółka"). Na majątek spółki jawnej albo spółki komandytowej może składać się m.in. wierzytelność wobec Wnioskodawcy o zwrot środków pieniężnych (dalej zwana "Wierzytelnością").

Możliwe jest, iż w związku z rozwiązaniem Spółki (bez postępowania likwidacyjnego) Wierzytelność nie zostanie spłacona. W konsekwencji w ramach podziału majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej Wnioskodawcy przypadnie Wierzytelność, w związku, z czym ulegnie ona tzw. "konfuzji" - tj. wygaśnięciu z powodu połączenia w rękach Wnioskodawcy zarówno Wierzytelności, jak i zobowiązania (długu) do jej uregulowania.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą skutków podatkowych opisanej konfuzji na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wygaśnięcie Wierzytelności na skutek konfuzji spowodowanej otrzymaniem przez Wnioskodawcę w ramach podziału majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej w wyniku jej likwidacji (lub zakończenia działalności bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) spowoduje powstanie po stronie Wnioskodawcy przychodu z tego tytułu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wygaśnięcie Wierzytelności na skutek konfuzji spowodowanej otrzymaniem przez Wnioskodawcę w ramach podziału majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej w wyniku jej likwidacji (lub zakończenia działalności bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu z tego tytułu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 58 pkt 1-2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.; dalej "k.s.h.") rozwiązanie spółki jawnej powodują m.in.: przyczyny przewidziane w umowie spółki oraz jednomyślna uchwała wszystkich wspólników. Stosownie do treści art. 67 k.s.h. - w przypadkach określonych w art. 58 k.s.h. należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

Zgodnie z art. 103 k.s.h., w sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Pomimo ustania stosunku spółki (poprzez jej rozwiązanie) pozostaje jednak majątek spółki do czasu jego zlikwidowania. W konsekwencji uznać należy, że pomimo zakończenia działalności spółki osobowej w inny sposób niż w drodze postępowania likwidacyjnego, na podstawie art. 67 § 1 k.s.h., niezbędnym elementem rozwiązania spółki jest likwidacja jej majątku, tj. jego rozliczenie pomiędzy uprawnionych, czyli przejęcie tego majątku przez wspólników w ustalonych umownie udziałach.

Ponieważ spółka jawna oraz spółka komandytowa są spółkami osobowymi, z perspektywy podatkowej podatnikami podatku dochodowego są poszczególni wspólnicy tych spółek (w analizowanym zdarzeniu przyszłym między innymi Wnioskodawca - podatnik PIT).

Jednym ze źródeł przychodów, wskazanych w art. 10 ust. 1 pkt 3 Ustawy PIT, jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Na podstawie art. 14 ust. 1 Ustawy PIT, za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów oraz udzielonych bonifikat i skont Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 17 lit. b Ustawy PIT, do przychodów z działalności gospodarczej zaliczają się przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną. Jednakże w art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b ustawy PIT, ustawodawca wskazał, że do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła likwidacja spółki niebędącej osobą prawną, do dnia ich odpłatnego zbycia upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Ponadto, z przychodów z działalności gospodarczej w sposób wyraźny wyłączono mocą art. 14 ust. 3 pkt 10 Ustawy PIT środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu likwidacji takiej spółki.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje należy dojść do wniosku, że ustawodawca przewidział dychotomiczny podział majątku likwidacyjnego spółki osobowej otrzymanego przez osobę fizyczną z perspektywy podatkowych konsekwencji otrzymania tego majątku. Otrzymanie środków pieniężnych w wyniku podziału majątku likwidacyjnego spółki osobowej przez osobę fizyczną nie skutkuje powstaniem przychodu w PIT. Podobnie otrzymanie innych składników majątku likwidacyjnego spółki osobowej przez osobę fizyczną nie skutkuje powstaniem przychodu w PIT; jednocześnie jednak odpłatne zbycie tych składników majątku skutkować będzie powstaniem przychodu dla osoby fizycznej, o ile pomiędzy likwidacją spółki a odpłatnym zbyciem majątku nie upłynie czasokres określony w art. 14 ust. 3 pkt 12 lit. b Ustawy PIT.

Stanowisko powyższe znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych (np. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 10 stycznia 2014 r., sygn. ELPB1/415-1171/13-5/IM).

Ustawa PIT w przepisach dotyczących skutków podatkowych likwidacji spółki osobowej nie wskazuje, aby dotyczyły one tylko jednego z wymienionych w k.s.h. trybów likwidacji spółki. Wobec powyższego, przepisy Ustawy PIT dotyczące skutków podatkowych likwidacji spółki osobowej powinny być rozumiane szeroko, tzn. obejmować wszelkie dopuszczalne sposoby rozwiązania spółki osobowej dostępne w świetle przepisów k.s.h. (w szczególności na podstawie art. 67 § 1 k.s.h.). W konsekwencji, rozwiązanie spółki osobowej bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego powinno powodować takie same konsekwencje podatkowe na gruncie Ustawy PIT jak likwidacja związana z przeprowadzeniem postępowania likwidacyjnego.

Jak wskazane zostało w przedstawionym zdarzeniu przyszłym w ramach podziału majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej w wyniku jej likwidacji (lub zakończenia działalności bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) Wnioskodawca otrzyma Wierzytelność. Wskutek tego nastąpi wygaśnięcie Wierzytelności poprzez tzw. konfuzję - na skutek połączenia w rękach Wnioskodawcy prawa podmiotowego (wierzytelności spółki jawnej albo spółki komandytowej wobec Wnioskodawcy) i sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki jawnej albo spółki komandytowej).

Należy podkreślić, że konfuzja nie wypełnia dyspozycji art. 11 ust. 1 Ustawy PIT, w myśl którego przychodami (z zastrzeżeniem przewidzianych w tym przepisie wyjątków) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Należy zwrócić uwagę, że w przepisach Ustawy PIT ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć pod pojęciem "nieodpłatny". Ustawa PIT określa jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego "nieodpłatny" znaczy tyle, co "niewymagający opłaty" (Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN; www.sjp.pwn.pl).

Świadczenie nieodpłatne związane jest ze zdarzeniami prawnymi i gospodarczymi o charakterze zobowiązaniowym, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem nie będzie więc przysporzenie "samemu sobie". W sytuacji, gdy po obu stronach stosunku zobowiązaniowego stoją te same osoby, są one jednocześnie uprawnionymi i zobowiązanymi, zachodzi tzw. konfuzja, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania. Brak stosunku zobowiązaniowego wyklucza jakiekolwiek świadczenie, w tym świadczenie nieodpłatne.

W wyniku konfuzji nie dojdzie także do umorzenia wierzytelności w rozumieniu art. 14 ust. 2 pkt 6 Ustawy PIT, w związku z czym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie przychód, o którym mowa w tym przepisie. W rezultacie otrzymanie przez Wnioskodawcę Wierzytelności jako majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej nie wywoła skutków prawnych w postaci przychodu podatkowego, gdyż na gruncie przepisów Ustawy PIT będzie to czynność prawna neutralna podatkowo.

W związku z powyższym, wygaśnięcie Wierzytelności poprzez konfuzję, która nastąpi na skutek połączenia w rękach tej samej osoby (Wnioskodawcy) prawa (wierzytelności spółki jawnej albo spółki komandytowej) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki jawnej albo spółki komandytowej, nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu PIT.

Powyższe stanowisko znajduje pełne potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 26 września 2014 r. (sygn. IBPBI/1/415-767/14/ZK) stwierdził, iż "wygaśnięcie zobowiązania Wnioskodawcy wobec spółki z tytułu pożyczki w drodze konfuzji, do której dojdzie na skutek rozwiązania spółki komandytowej i podziału jej majątku, nie będzie skutkowało powstaniem u Wnioskodawcy przychodu podatkowego."

Analogiczne stanowisko zaprezentował także:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 22 maja 2014 r., nr ITPB1/415-220/14/DP oraz w interpretacji z dnia 24 stycznia 2014 r., nr 1TPB1 /415-1077b/13/MR,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 7 maja 2014 r., nr IPPB1/415-136/14-4/ES oraz w interpretacji z dnia 11 lutego 2014 r., nr IPPB1/415-1299/13-2/IF,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 9 lipca 2014 r., nr ILPB1/415-403/14-2/IM, w interpretacji z dnia 12 maja 2014 r., nr ILPB1/415-306/14-5/AG, w interpretacji z dnia 3 marca 2014 r., nr ILPB2/415-1149/13-4/JK, w interpretacji z dnia 9 stycznia 2014 r., nr ILPB1/415-1145/13-4/AA oraz w interpretacji z dnia 24 października 2013 r., nr ILPB1/415-849/13-3/AP oraz w interpretacji z dnia 8 października 2013 r., nr ILPB1/415-803/13-3/AP,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z dnia 9 grudnia 2013 r., nr IPTPB1/415-560/13-5/AP.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy, wygaśnięcie Wierzytelności na skutek konfuzji spowodowanej otrzymaniem przez Wnioskodawcę w ramach podziału majątku likwidacyjnego spółki jawnej albo spółki komandytowej w wyniku jej likwidacji (lub zakończenia działalności bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego) nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu z tego tytułu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca zwraca się z prośbą o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.