IPPB1/4511-563/15-4/JS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2015 r. (data wpływu 27 marca 2015 r.) uzupełnione pismem z dnia 24 maja 2015 r. (data nadania 24 maja 2015 r., data wpływu 26 maja 2015 r.) na wezwanie z dnia 14 maja 2015 r. Nr IPPB1/4511-563/15-2/JS (data nadania 15 maja 2015 r., data odbioru 18 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości:

* w części dotyczącej udziału nabytego przez Wnioskodawczynię w 2000 r. - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej udziału nabytego przez Wnioskodawczynię w 2013 r. - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Związek małżeński Wnioskodawczyni został zawarty w dniu 20 marca 1999 r. Przez cały okres trwania małżeństwa współmałżonkowie nie zawierali małżeńskich umów majątkowych, tj. mieli ustawową wspólnotę majątkową.

W dniu 7 marca 2000 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli ze wspólnych środków spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Mąż Wnioskodawczyni zmarł po ciężkiej, wieloletniej chorobie (Alzheimer) w dniu 28 grudnia 2013 r. Przez cały czas choroby, Wnioskodawczyni opiekowała się małżonkiem mimo swojego zaawansowanego wieku, obecnie Wnioskodawczyni ma 85 lat. Opieka i lekarstwa dla męża Wnioskodawczyni pochłaniały znaczną część środków pieniężnych małżeństwa.

Postępowanie spadkowe zakończyło się dnia 4 listopada 2014 r. Postanowieniem Sądu, stwierdzającym prawo Wnioskodawczyni do całości spadku po mężu.

W dniu 18 grudnia 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym druk SD-Z2, zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych. W odpowiedzi Urząd Skarbowy dokumentem z dnia 23 grudnia 2014 r. zwolnił Wnioskodawczynię od podatku spadkowego za ww. lokal. Wnioskodawczyni, ze względu na wiek oraz sytuację materialną, zdecydowała się na sprzedaż ww. mieszkania na podstawie aktu notarialnego z dnia 16 lutego 2015 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w 2015 r. należny jest podatek od sprzedaży praw do lokalu, skoro od nabycia tych praw minęło ponad 14 lat a małżonkowie pozostawali w ustawowej wspólnocie majątkowej.

Pytanie wynika z treści przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.).

Zdaniem Wnioskodawczyni, omawiany przepis zwalnia ją z obowiązku zapłaty podatku od sprzedaży praw do przedmiotowego lokalu, ponieważ od nabycia praw minęło już ponad 5 lat (14-cie). Przez cały ten czas Wnioskodawczyni wraz z mężem mieli małżeńską wspólnotę majątkową. Wobec tego, zdaniem Wnioskodawczyni, nie można wyodrębnić udziału w prawach do lokalu przypadającego każdemu małżonkowi. Wspólnota małżeńska jest - wg Wnioskodawczyni - bezudziałowa (łączna) a nie ułamkowa (podzielna). Wnioskodawczyni nie mogłaby w czasie trwania małżeństwa sprzedać samodzielnie połowy praw do tego lokalu. W tej sytuacji termin 5 lat, o którym mowa w ww. przepisie, nie może być liczony od daty decyzji Sądu w sprawie nabycia przez Wnioskodawczynię praw do spadku.

Podsumowując, Wnioskodawczyni nie mogła nabyć po śmierci męża po raz drugi praw do rzeczowego lokalu, skoro nastąpiło to już w 2000 r.

Powyższe wynika również z postanowień Kodeksu Rodzinnego (art. 35 i art. 31 § 1 Dz. U. z 2015 r. poz. 583 t.j., oraz Kodeksu cywilnego art. 196 § 1 i § 2 zdanie pierwsze (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz prawa spółdzielczego w związku z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego jest:

* w części dotyczącej udziału nabytego przez Wnioskodawczynię w 2000 r. - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej udziału nabytego przez Wnioskodawczynię w 2013 r. - jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że związek małżeński Wnioskodawczyni został zawarty w dniu 20 marca 1999 r. Przez cały okres trwania małżeństwa współmałżonkowie nie zawierali małżeńskich umów majątkowych, tj. mieli ustawową wspólnotę majątkową. W dniu 7 marca 2000 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem nabyli ze wspólnych środków spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Mąż Wnioskodawczyni zmarł w dniu 28 grudnia 2013 r. Postępowanie spadkowe zakończyło się dnia 4 listopada 2014 r. Postanowieniem Sądu, stwierdzającym prawo Wnioskodawczyni do całości spadku po mężu. W dniu 18 grudnia 2014 r. Wnioskodawczyni złożyła w Urzędzie Skarbowym druk SD-Z2, zgłoszenie o nabyciu praw majątkowych. Wnioskodawczyni, ze względu na wiek oraz sytuację materialną, zdecydowała się na sprzedaż ww. mieszkania na podstawie aktu notarialnego z dnia 16 lutego 2015 r.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788). Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). W myśl natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Wspólność majątkowa ustaje m.in. z chwilą śmierci jednego ze współmałżonków. Zgodnie z art. 501 Kodeksu, w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Z chwilą ustania wspólności ustawowej dochodzi do przekształcenia współwłasności łącznej, a każdy z małżonków może rozporządzać swoim udziałem w majątku wspólnym, który według domniemania jest równy udziałowi drugiego współmałżonka.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśł art. 924 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Tak więc dniem nabycia spadku przez Wnioskodawczynię jest data śmierci spadkodawcy, tj. 28 grudnia 2013 r. Natomiast postanowienie Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W przedmiotowej sprawie uznać więc należy, że Wnioskodawczyni stała się właścicielem nieruchomości stopniowo, bowiem w 2000 r. nabyła na zasadzie współwłasności udział w przedmiotowej nieruchomości oraz w 2013 r. w spadku po zmarłym mężu w wyniku dziedziczenia ustawowego.

Z uwagi zatem na fakt, że nabycie prawa do przedmiotowej nieruchomości nastąpiło odpowiednio w części w 2000 r. oraz w części w 2013 r., pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy należy liczyć oddzielnie w stosunku do każdego udziału, jaki Wnioskodawczyni nabyła.

Biorąc więc powyższe pod uwagę, sprzedaż nieruchomości w 2013 r., w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2000 r. w ramach wspólności małżeńskiej nie będzie stanowiło źródła przychodu, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ została dokonana po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tego udziału.

Natomiast, sprzedaż nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2013 r. w spadku po zmarłym mężu, nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, w związku z tym będzie stanowić źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaś dochód uzyskany z tej sprzedaży będzie opodatkowany według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316, z późn. zm.). zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. ł pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśł art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. ł pkt 8 lit. a-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy jego obliczenia.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy, podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Przy czym, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy łub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. ł pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 wykazać: dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł (art. 30 ust. 5 ww. ustawy).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że sprzedaż lokalu mieszkalnego w odniesieniu do udziału nabytego w 2000 r. nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu. Natomiast dochód uzyskany ze sprzedaży udziału nabytego w 2015 r. w spadku po zmarłym mężu będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych w myśl art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.