IPPB1/4511-375/15-2/KS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 19 czerwca 2015 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB1/4511-375/15-2/KS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2015 r. (data wpływu 23 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia w drodze zamiany składników majątku wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia w drodze zamiany składników majątku wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest przedsiębiorcą, prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą. Dochody Wnioskodawcy z działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu stawką podatku 19% na podstawie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT). Wnioskodawca prowadzi książkę przychodów i rozchodów. Wnioskodawca jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Wnioskodawca wraz z żoną, na zasadach wspólności majątkowej małżeńskiej, jest współwłaścicielem nieruchomości nr działki 149 (zwanej dalej Nieruchomością). Żona Wnioskodawcy jest także przedsiębiorcą, zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT, a jej dochody z działalności gospodarczej są opodatkowane stawką podatku 19% na podstawie art. 30c ustawy o PIT. Nieruchomość ww. powstała z połączenia dwóch nieruchomości, które przez małżonków zostały nabyte: pierwsza w grudniu 1997 r. w drodze darowizny, a druga na podstawie umowy zamiany w 2005 r. Nabycie nieruchomości, zarówno w drodze darowizny, jak i zamiany, nie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT. Na Nieruchomości znajdują się budynki wzniesione w 1993 r. bez pozwolenia na budowę. Staraniem Wnioskodawcy i jego żony zalegalizowano budynki na Nieruchomości, a decyzją z 1999 r. zezwolono na użytkowanie budynków. Budynki mają charakter użytkowy i są wykorzystywane przez obojga małżonków w ich działalnościach gospodarczych. Budynki oraz sam grunt jednak nie zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych Wnioskodawcy i nie były nigdy amortyzowane przez niego. Również żona Wnioskodawcy nie wprowadziła budynków oraz gruntu do ewidencji środków trwałych i ich nie amortyzowała. Wnioskodawca dokonywał po nabyciu Nieruchomości inwestycji na niej. W 1997 r. wykonał nową posadzkę betonową w budynkach, w 1999 r. zainstalował na nieruchomości system alarmowy i antywłamaniowy, w 2002 r. systemy alarmowe i antywłamaniowe zmodernizował, w 2002 r. zainstalował nowy system ogrzewania budynków, w 2005 utwardził plac kostką brukową, w 2006 wykonał obiekt w postaci stacji gazu LPG, w 2007 r. wykonał nowe przyłącze wody do Nieruchomości. Wszystkie ww. wydatki zostały przez Wnioskodawcę potraktowane jako wydatki na nabycie lub modernizację środków trwałych i ujęte w ewidencji środków trwałych. Wnioskodawca dokonywał ich amortyzacji, a wartość odpisów amortyzacyjnych traktował jako koszt uzyskania przychodu. Od końca 2007 r. Wnioskodawca, jak również jego żona, nie dokonywał wydatków skutkujących nabyciem środków trwałych stanowiących elementy składowe Nieruchomości.

W dniu 3 czerwca 2013 r. Wnioskodawca wraz z żoną zawarli w formie aktu notarialnego z innym małżeństwem ugodę (zwaną dalej Ugodą), której elementem jest zawarcie przez ww. małżeństwa, umowy zamiany nieruchomości. Zamiana ma polegać na przeniesieniu przez Wnioskodawcę i jego żonę własności Nieruchomości położonej przy ul. A. w B. o nr działki 149, w zamian za przeniesienie przez drugą stronę Ugody własności innej nieruchomości, położonej również w B. i również zabudowanej budynkami użytkowymi. Nieruchomość, którą Wnioskodawca ma nabyć będzie przez niego wykorzystywana do prowadzenia na niej działalności gospodarczej. Wnioskodawca zamierza wprowadzić ją oraz budynki na niej posadowione do ewidencji środków trwałych i dokonywać amortyzacji tych budynków. Wnioskodawca wraz z żoną ma przenieść własność Nieruchomości wraz z wszystkimi jej elementami składowymi tj. urządzeniami oraz obiektami na niej posadowionymi, w szczególności wskazanymi wyżej środkami trwałymi. Zamiana ma się odbyć bez dopłat.

Do dnia sporządzenia niniejszego wniosku nie doszło do wykonania Ugody i umowa zamiany nieruchomości nie została zawarta. Strony Ugody zamierzają zawrzeć umowę zamiany do końca 2015 r. Zawarcie umowy zamiany stanowi dla Wnioskodawcy zdarzenie przyszłe, które może implikować skutki w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w zakresie określenia podatku dochodowego ze zbycia zabudowanej Nieruchomości położonej przy ul. A. w B. o nr działki 149, wykorzystywanej w działalności gospodarczej, jak również skutkować nabyciem środków trwałych w postaci nieruchomości nabywanej w ramach zamiany wraz z jej budynkami.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

1. Czy przychód ze zbycia przez Wnioskodawcę, w ramach umowy zamiany, Nieruchomości stanowi jego przychód z działalności gospodarczej.

2. Czy do ustalenia wysokości przychodu należy zastosować art. 19 ust. 2-3.

3. Czy dochód ze zbycia Nieruchomości będzie ustalony na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o podatku PIT.

4. Czy przychód jaki Wnioskodawca uzyska ze zbycia Nieruchomości w drodze umowy zamiany, będzie stanowił wartość początkową nieruchomości nabytej w drodze umowy zamiany przez Wnioskodawcę oraz budynków na niej posadowionych na podstawie art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, w przypadku wprowadzenia ich do ewidencji środków trwałych.

Zdaniem Wnioskodawcy przychód ze zbycia przez Wnioskodawcę, w ramach umowy zamiany, Nieruchomości stanowi jego przychód z działalności gospodarczej. Przychód ten należy ustalić na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 1 w zw. a art. 19 ustawy o PIT, a dochód będzie ustalony na podstawie art. 24 ust. 2 ustawy o PIT. Jednocześnie przychód jaki Wnioskodawca uzyska w wyniku zamiany ze zbycia Nieruchomości, będzie stanowił wartość początkową nieruchomości nabytej w drodze umowy zamiany przez Wnioskodawcę oraz budynków na niej posadowionych na podstawie art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT w przypadku wprowadzenia ich do ewidencji środków trwałych.

Umowa zamiany, regulowana w art. 603-604 kodeksu cywilnego (k.c.), stanowi czynność prawną, w ramach której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Jak wynika z powyższego w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując jednocześnie w charakterze zbywcy jak i nabywcy. Wnioskodawca jako strona umowy zamiany uzyska przychód ze zbycia Nieruchomości, a z drugiej strony nabędzie środki trwałe w postaci nieruchomości oraz budynków na niej posadowionych. Umowa zamiany nieruchomości ma wzajemny i ekwiwalenty charakter. W konsekwencji na gruncie ustawy o podatku PIT jej realizacja stanowi rozpoznanie przychodu po każdej ze stron oraz może skutkować rozpoznaniem nabycia środka trwałego.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT, za przychody z działalności gospodarczej uważa się m.in. przychody uzyskane z odpłatnego zbycia środków trwałych ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą. Wnioskodawca wykorzystywał Nieruchomość w celach działalności gospodarczej, choć jej nie ujął w ewidencji środków trwałych. To samo tyczy się budynków, które w chwili nabycia jej przez Wnioskodawcę znajdowały się na niej. Wnioskodawca ujmował w ewidencji nabycie środków trwałych stanowiących części składowe Nieruchomości oraz nakłady na nią (tekst jedn.: w 1997 r. posadzkę betonową w budynkach, w 1999 r. system alarmowy i antywłamaniowy, w 2002 r. modernizację tych systemów, w 2002 r. instalację nowego systemu ogrzewania budynków, w 2005 utwardzono plac kostką brukową, w 2006 powstał obiekt w postaci stacji gazu LPG, w 2007 r. nowe przyłącze wody). Fakt wykorzystywania Nieruchomości do działalności gospodarczej oraz dokonywane nabycia środków trwałych, stanowiących jej część składową, determinuje zakwalifikowanie przychodu ze zbycia Nieruchomości, jako przychodu z działalności gospodarczej po stronie Wnioskodawcy.

Jak wskazano zbycie przez Wnioskodawcę ma charakter odpłatny, choć ekwiwalent nie jest pieniężny (stanowi go inna zabudowana nieruchomość), dlatego przychód wystąpi.

Artykuł 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT dot. przychodu ze sprzedaży środków trwałych, wskazuje na analogiczne zastosowania art. 19 ustawy o PIT. Ten ostatni przepis definiuje przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, w przypadku gdy nie jest on dokonywany w ramach działalności gospodarczej sprzedającego. W art. 19 ust. 2 ustawy o PIT ustawodawca zawarł szczególną regulację dot. ustalenia przychodu w przypadku zamiany nieruchomości, zgodnie z którą przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości zbywanej w drodze zamiany. Oznacza to, że po stronie Wnioskodawcy przychodem będzie wartość Nieruchomości zbywanej, a nie nieruchomości nabywanej. Zgodnie z art. 19 ust. 3 wartość rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia. Zatem dla określenia wartości przychodu po stronie Wnioskodawcy, należy wskazać wartości rynkową Nieruchomości przez niego zbywanej wraz z żoną. Z uwagi, iż Nieruchomość stanowi wspólny majątek małżeński Wnioskodawcy i jego żony, dla określenia przychodu z tytułu umowy zamiany, należy przyjąć 50% wartości rynkowej Nieruchomości.

Natomiast w przypadku działalności gospodarczej, dochód z odpłatnego zbycia składników majątku, ustala się na podstawie art. 24 ust. 2 in fine ustawy o PIT. Ponieważ Nieruchomość była zabudowana, a jej części składowe (tekst jedn.: posadzka betonowa w budynkach, system alarmowy i antywłamaniowy i nakłady na jego modernizację, system ogrzewania budynków, utwardzony plac z kostką brukową, obiekt w postaci stacji gazu LPG, przyłącze wody), stanowiły środki trwałe, amortyzowane przez Wnioskodawcę, dochodem ze zbycia w drodze zamiany, będzie różnica między uzyskanym przychodem, a więc wartością zbywanej Nieruchomości, ustaloną na podstawie art. 19 ustawy o PIT, a jej wartością wykazaną w ewidencji środków trwałych, czyli wydatkami na nabycie bądź wytworzenie, w tym części składowych nieruchomości, powiększoną o wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Ustalenie przychodu będzie odbywać się po stronie Wnioskodawcy wg następującego wzoru: wartość rynkowa Nieruchomości pomniejszona o wartość jej składowych wg ewidencji środków trwałych, powiększona o wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych. Jeżeli wynik ww. operacji będzie dodatni wystąpi dochód ze zbycia Nieruchomości, opodatkowany na zasadach przewidzianych dla opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej, jeżeli ujemny, wystąpi strata podlegająca uwzględnieniu w wyniku dochodów z działalności. Ponieważ Wnioskodawca jest współwłaścicielem Nieruchomości, przychód oraz dochód z tytułu jej zbycia, powinien zostać ustalony osobno na jego żonę oraz niego z uwzględnieniem po stronie Wnioskodawcy 50% przychodu.

W wyniku umowy zamiany Wnioskodawca wraz z żoną nabędzie zabudowaną nieruchomość. Wnioskodawca chce ją wykorzystywać do działalności gospodarczej. Stanowić ona będzie po jego stronie środek trwały wykorzystywany do działalności gospodarczej. Środkiem trwałym będzie zarówno grunt, jak i posadowione na nim budynki. Z tym, że budynki będą podlegały amortyzacji, a grunt na podstawie art. 22c pkt 1 ustawy o PIT będzie z niej wyłączony. Dla ujęcia w ewidencji środków trwałych nabytych składników koniecznym będzie ustalenie wartości początkowej nieruchomości oraz budynków. Przy czym zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT w razie odpłatnego nabycia wartością początkową jest cena nabycia. Ponieważ w przypadku zamiany nie występuje cena, należy odwołać się do sposobu ustalenia przychodu po stronie Wnioskodawcy. Zgodnie z tym, co zostało wskazane powyżej przychodem Wnioskodawcy ze zbycia Nieruchomości w drodze zamiany będzie jej wartość. Taką samą wartość będzie mieć wartość początkowa nabywanej nieruchomości przez Wnioskodawcę, gdyż ekwiwalentem za jaki nabywa on tą nieruchomość jest wartość Nieruchomości przez niego zbywanej w drodze zamiany. Wartość Nieruchomości Zbywanej stanowi surrogat ceny nabycia nowej nieruchomości, o której mowa w art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT. Z tak ustalonej wartości początkowej nieruchomości, z przyczyn uzasadnionych amortyzacją budynków, zasadnym będzie wyodrębnienie wartości samych budynków z wartości nieruchomości.

Ponieważ nowo nabyta nieruchomość stanowić będzie majątek wspólny Wnioskodawcy i jego żony, to wartość początkową tego składnika powinna zostać ustalona w równej proporcji jego wartości dla każdego z małżonków, a więc po 50%.

Reasumując powyższe, należy stwierdzić że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52,52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług

W art. 14 ust. 2 ww. ustawy wymienione zostały szczególne kategorie przychodów, które - w przypadku uzyskania ich przez podatnika - stanowią przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Takimi przychodami są m.in. przychody uzyskane z odpłatnego zbycia środków trwałych, co wynika z treści art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy.

Wyjaśnić należy, że brzmienie tego przepisu uległo zmianie z dniem 1 stycznia 2015 r. W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2014 r. przepis ten wskazywał, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących środkami trwałymi - ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Od 1 stycznia 2015 r. przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy stanowi natomiast, że przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych - wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

Zmiana treści powyższego przepisu wynikała z przyjętej ostatecznie przez sądy administracyjne linii orzeczniczej, ukształtowanej uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 lutego 2014 r. sygn. akt II FPS 8/13. W ocenie sądu, poprzednie brzmienie art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmowało swoim zakresem przychód z odpłatnego zbycia wyłączenie tych środków trwałych, które podatnik wprowadził do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a nie wszystkich składników majątku, które - w myśl ustawowej definicji - stanowiły środki trwałe.

Ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1326) ustawodawca postanowił zatem doprecyzować brzmienie ww. przepisu i objąć jego zakresem skutki podatkowe odpłatnego zbycia wszystkich składników majątku spełniających ustawowe kryteria uznania je za środki trwałe, bez względu na to, czy podatnik wpisał je do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, czy też nie.

W kontekście powyższego stwierdzić należy, że regulacją art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. objęty został przychód z odpłatnego zbycia tych składników majątku, które spełniają ustawową definicję środka trwałego, podlegającego ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, niezależnie od tego, czy podatnik wprowadził, czy też nie wprowadził te składniki do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jak również niezależnie od tego, czy zaliczał do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne dokonywane od ich wartości początkowej. Równocześnie ustawodawca nie ograniczył stosowania ww. przepisu w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą wyłącznie do przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia tych środków trwałych, które podatnik nabędzie, przekaże do działalności gospodarczej lub ujmie w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych od 1 stycznia 2015 r. Oznacza to, że przepis w nowym brzmieniu znajduje zastosowanie do wszelkich zdarzeń objętych jego zakresem, które nastąpią od 1 stycznia 2015 r., tj. do wszystkich przychodów odpłatnego zbycia środków trwałych uzyskanych po 31 grudnia 2014 r.

O tym jaki składnik majątku może stanowić środek trwały decydują regulacje zawarte w art. 22a i 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym nie wszystkie wymienione w nich rodzaje składników majątku mogą podlegać amortyzacji podatkowej.

Zgodnie z art. 22a ust. 1 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1.

budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2.

maszyny, urządzenia i środki transportu,

3.

inne przedmioty

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Ponadto w myśl art. 22c pkt 1 ww. ustawy, amortyzacji nie podlegają grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że aby uzyskany przychód mógł zostać zaliczony do źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, winny zostać spełnione co najmniej trzy podstawowe przesłanki:

* składnik majątku nie może być nieruchomością o charakterze mieszkalnym,

* składnik majątku winien stanowić środek trwały wykorzystywany w działalności gospodarczej,

* musi nastąpić odpłatne zbycie tego środka trwałego.

Jednocześnie wyjaśnić należy, że odpłatne zbycie środka trwałego, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany. Aby dana czynność miała charakter odpłatnej nie musi jej bowiem towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy. Forma bezpośredniej wymiany towarów jaką jest uregulowana w art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) umowa zamiany - w wyniku której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy - również stanowi odpłatne zbycie rzeczy. Ekwiwalentem w tym wypadku jest inna rzecz, a nie wartości pieniężne. Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Świadczy o tym między innymi fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Ponadto zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego - m.in. umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę. Zasadnicza różnica między umową sprzedaży a umową zamiany polega jedynie na tym, że w umowie zamiany nie występuje świadczenie pieniężne, a formę zapłaty stanowi inna rzecz. Zamiana więc podobnie jak umowa sprzedaży stanowi formę odpłatnego zbycia.

Nie ma przy tym znaczenia czy zamieniane rzeczy mają taką samą wartość lub powierzchnię. Zamiana bowiem niezależnie od tego czy przedmiotem zamiany są rzeczy mające taką samą wartość, czy też nie, stanowi formę odpłatnego zbycia, przez co wywołuje określone skutki podatkowe.

Biorąc pod uwagę cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, że w sytuacji, w której Wnioskodawca wraz z małżonką po 31 grudnia 2014 r. dokonana odpłatnego zbycia składników majątku spełniających kryteria uznania za środki trwałe podlegające ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, to uzyska przychód z działalności gospodarczej na podstawie analizowanego art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2015 r. (niezależnie od tego, od kiedy Wnioskodawca wykorzystuje te składniki majątku w działalności gospodarczej, od tego kiedy je nabył, jak również od tego czy zostały one wprowadzone czy też nie do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych). Podkreślić bowiem należy, że ww. przepis nie reguluje ani kwestii kwalifikowania składnika majątku do kategorii środków trwałych, ani obowiązku ujmowania go w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ani też dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Reguluje on wyłącznie kwestię skutków podatkowych zbycia wskazanych w nim składników majątku. Zdarzeniem objętym regulacją art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest uzyskanie przychodu z odpłatnego zbycia (w rozpatrywanym przypadku w drodze zamiany) wymienionych w tym przepisie składników majątku, a zatem to moment uzyskania tego przychodu decyduje o tym, które brzmienie ww. przepisu znajdzie zastosowanie. W sytuacji zatem, gdy odpłatne zbycie wymienionych we wniosku składników majątku nastąpi po 31 grudnia 2014 r. (po tej dacie Wnioskodawca uzyska przychód ze zbycia tych składników majątku), to przychód uzyskany z tego zbycia będzie podlegał regulacjom obowiązującym od 1 stycznia 2015 r.

Przy czym przychód ze sprzedaży składników majątku stanowiących środki trwałe w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej należy ustalić w wysokości ich wartości rynkowej z dnia ich sprzedaży, na co wskazuje treść art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego odwołuje się art. 14 ust. 2 pkt 1 tej ustawy.

W myśl art. 19 ust. 1 ww. ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany. Przepisy ust. 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 2 ww. ustawy).

Z kolei zgodnie z art. 19 ust. 3 powoływanej ustawy wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie ceny rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Dochód ze sprzedaży ustalić należy natomiast w oparciu o art. 24 ust. 2 ww. ustawy. Zgodne z tym przepisem, dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej, jest przychód z odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. b, a w pozostałych przypadkach dochodem lub stratą jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a:

1.

wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem pkt 2, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1 dokonanych od tych środków i wartości lub

2.

wartością wynikającą z dokumentu stwierdzającego nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie, którego wartość początkowa dla celów dokonywania odpisów amortyzacyjnych ustalono zgodnie z art. 22g ust. 10, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od tego prawa lub udziału w takim prawie.

Dochodem ze zbycia środków trwałych będzie więc różnica między przychodem z odpłatnego zbycia, a wartością początkową wykazaną w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych. Inaczej mówiąc, obliczając dochód ze sprzedaży należy pomniejszyć przychód o niezamortyzowaną wartość początkową środków trwałych.

Należy przy tym wskazać, że zgodnie z art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie nabycia w drodze kupna - cenę ich nabycia.

Stosownie do art. 22g ust. 11 ww. ustawy, w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.

Stosownie zaś do treści art. 31 § 1 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r. poz. 583) - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Istotną cechą ustawowej wspólności majątkowej jest jej bezudziałowy charakter i dlatego jest ona nazywana współwłasnością łączną małżonków. Wspomniana cecha oznaczą że każdy małżonek ma prawo do wszystkich przedmiotów łącznie, jak i do każdego z osobna, a nie tylko do określonego ułamkowo udziału.

Zgodnie art. 341 ww. ustawy, każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka. Z kolei art. 35 cyt. ustawy ustanawia zakaz żądania podziału majątku wspólnego, a także rozporządzania w jakiejkolwiek formie udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Małżonek prowadzący działalność gospodarczą ma przy tym prawo do samodzielnego zarządzania przedmiotami majątkowymi służącymi do prowadzenia przez niego działalności gospodarczej (art. 363 ustawy).

Zatem w przypadku zbycia środków trwałych opodatkowaniu podlegać będzie różnica pomiędzy przychodem, a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi jako wartość początkowa wykazana w ewidencji środków trwałych wynikająca z wyceny wartości rynkowej dokonanej na dzień wprowadzenia do działalności gospodarczej powiększona o sumę dokonanych odpisów amortyzacyjnych w tej działalności.

W przypadku gdy dochodzi do zbycia środka trwałego stanowiącego wspólność majątkową małżeńską, wykorzystywanego przez małżonków w odrębnie prowadzonych działalnościach gospodarczych, przychód należy ustalić w wysokości 50% (w części przypadającej na Wnioskodawcę).

Odnosząc się zaś do sposobu ustalenia wartości początkowej środka trwałego (środków trwałych) nabytych w drodze umowy zamiany wskazać należy, że zamianę składników majątku na potrzeby amortyzacji należy traktować jako odpłatne nabycie, a więc kupno. Wartością początkową tak nabytego środka trwałego (środków trwałych) jest cena jego nabycia (art. 22g ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), przy czym pod pojęciem ceny nabycia należy rozumieć kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego do używania (art. 22g ust. 3 ww. ustawy). Mimo, że w przypadku umowy zamiany nie wystąpi pierwszy ze składników ceny nabycia (kwota należna zbywcy), to do innych kosztów związanych z nabyciem należy zaliczyć wartość środków trwałych będących przedmiotem zamiany, a stanowiącej dotychczas majątek podatnika. Wartość ta powinna być wskazana w akcie notarialnym. Po dokonaniu zamiany będzie ona mogła stanowić, powiększoną o koszty zamiany, wartość początkową środka trwałego.

Wnioskodawca przedmiotowe środki trwałe może wprowadzić do ewidencji środków trwałych swojej działalności gospodarczej i amortyzować proporcjonalnie do posiadanego udziału we własności tych składników majątku. A zatem przy wprowadzeniu środków trwałych do ww. ewidencji Wnioskodawca winien ustalić ich wartość początkową w wysokości 50% (w części przypadającej na Wnioskodawcę) od tej części dokonywać odpisów amortyzacyjnych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl