IPPB1/4511-327/15-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 3 marca 2015 r. (data wpływu 5 marca 2015 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa na rzecz męża - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa na rzecz męża.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w trakcie trwania małżeństwa, w którym obowiązuje współwłasność majątkowa. Wszystkie składniki prowadzonego przedsiębiorstwa stanowią majątek wspólny małżonków.Wnioskodawczyni zamierza nieodpłatnie przekazać prowadzone przedsiębiorstwo swojemu małżonkowi. Małżonek rozpocznie w tym celu prowadzenie działalności przed datą nieodpłatnego przekazania całości przedsiębiorstwa. Wnioskodawczyni po przekazaniu przedsiębiorstwa zakończy prowadzenie działalności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Wątpliwość dotyczy kwestii ewentualnej konieczności opodatkowania nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa:

* podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub

* podatkiem od spadków i darowizn lub

* podatkiem VAT po którejkolwiek ze stron w szczególności w sytuacji funkcjonowania ustroju wspólnego majątkowego między małżonkami.

1. Czy w sytuacji nieodpłatnego przekazania całego przedsiębiorstwa małżonkowi mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym lub podatku od spadków i darowizn.

2. Czy w sytuacji nieodpłatnego przekazania majątku wykorzystywanego na potrzeby prowadzonej działalności przez Wnioskodawczynię na rzecz współmałżonka prowadzącego działalność gospodarczą Wnioskodawczyni będzie musiała dokonać korekty podatku naliczonego VAT, ewentualnie naliczenia podatku należnego VAT.

3. Czy przekazanie nieodpłatne małżonkowi przedsiębiorstwa, podlega przepisom Ustawy o podatku VAT.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od spadków i darowizn oraz podatku od towarów i usług zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przekazania całego przedsiębiorstwa małżonkowi nie będą miały zastosowania przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zaistniała sytuacja nie wywoła powstania przychodu u żadnego z nich - zarówno przekazującego, jak i przyjmującego.

Przekazanie majątku z działalności gospodarczej jednego z małżonków do firmy drugiego, którzy połączeni są wspólnotą majątkową nie jest równoznaczne ani ze sprzedażą, ani z darowizną w myśl zapisów Kodeksu cywilnego.

Artykuł 535 k.c. stanowi, że "Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę."

Artykuł 888 k.c. § 1 "Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku."

Z regulacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że towary, materiały, wyroby gotowe itp., nabyte lub wytworzone w ramach działalności gospodarczej przez firmę jednego z małżonków z mocy prawa stanowią także współwłasność majątkową drugiego. W takiej sytuacji nie dochodzi do przysporzenia majątkowego po żadnej ze stron transakcji. Jeden z małżonków nie może bowiem nabyć od drugiego czegoś, co już wcześniej posiadał, nawet jeśli oboje prowadzą odrębną działalność gospodarczą.

Równocześnie żaden z małżonków nie może przekazać drugiemu w drodze darowizny majątku wspólnego.

W związku z powyższym w sytuacji nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa małżonkowi nie mają zastosowania przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych ani przepisu o podatku od spadków i darowizn. Przekazanie całego przedsiębiorstwa nie będzie miało wpływu na wymiar ww. podatków żadnego z małżonków.

Zatem transakcji tej nie należy dokumentować fakturą. Właściwym dokumentem potwierdzającym przekazanie przedsiębiorstwa będzie protokół przekazania.

Małżonek otrzymujący przedsiębiorstwo nie może ująć w kosztach uzyskania przychodów nieodpłatnie otrzymanych towarów.

Nie wprowadza ich wartości do KPiR, gdyż nie spełnia on bowiem wymogów stawianych przez art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. To samo dotyczy środków trwałych i wyposażenia, którego małżonek również nie ujmuje w księdze. Jednocześnie ma prawo do kontynuacji odpisów amortyzacyjnych w stosunku do przekazanych środków trwałych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 55¹ z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz, 93 z późn. zm.), zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zauważyć przy tym należy, że katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania "w szczególności". W związku z powyższym w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Stosownie natomiast do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących:

W przypadku nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa przez Wnioskodawczynię na rzecz jej męża po stronie Wnioskodawczyni nie powstaje przychód, bowiem w zamian za to przekazanie nie otrzymuje ona żadnych wartości pieniężnych, ani przysporzenia majątkowego.

W szczególności zauważyć należy, iż po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże, co do zasady, powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem składników majątku ujętych w ewidencji środków trwałych.

W tym miejscu podkreślić również należy, iż w przypadku gdy do przekazania przedsiębiorstwa dochodzi pomiędzy małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, iż jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w swojej działalności gospodarczej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej i składniki te objęte są wspólnością majątkową, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania.

W myśl bowiem art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast w stosownie do art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

Wyżej wymieniony przepis określa zatem, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 341 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Zgodnie natomiast z art. 35 k.r.o., w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami.

Jednocześnie stwierdzić należy, że w przypadku, gdy następuje przekazanie przedsiębiorstwa żony na rzecz męża nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów czynności nieodpłatnego przekazywania przedsiębiorstwa, stanowiącego współwłasność łączną małżeńską. Zatem opisana powyżej czynność jest dla Wnioskodawczyni obojętna podatkowo, co oznacza, że nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo wskazać należy, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla męża Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.