IPPB1/4511-1457/15-2/AM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

* sposobu opodatkowania zwróconych opłat jako przychód z działalności gospodarczej - jest prawidłowe;

* sposobu opodatkowania zasądzonych w wyrokach odsetek - jest nieprawidłowe.

W dniu 28 grudnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania zwróconych opłat oraz zasądzonych w wyrokach odsetek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni 30 maja 2010 r. zakończyła prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej, którą prowadziła od 21 marca 1997 r. Dochód uzyskany z działalności gospodarczej opodatkowany był podatkiem liniowym. W okresie prowadzenia działalności gospodarczej dokonywała sprzedaży towarów do sieci handlowej, które następnie były przez nią odsprzedawane w jej wielkopowierzchniowych sklepach. Przyjmowanie towarów przez sieć handlową uzależnione było od uiszczania przez Wnioskodawczynię na jej rzecz dodatkowych opłat w postaci bonusów warunkowych kwartalnych i rocznych, bonusów za wzrost obrotu oraz opłat za reklamę centralną. Opłaty te pobierane były na podstawie wystawianych faktur oraz not obciążeniowych i stanowiły warunek do podjęcia współpracy.

Po zakończeniu działalności Wnioskodawczyni miała sposobność szczegółowego zapoznania się się z Ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (u.z.n.k.) z dnia 16 kwietnia 1993 r. i uznała, iż opłaty pobierane były bezpodstawnie, ponieważ zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 4 tej ustawy mają one charakter opłat niedozwolonych.

Za pośrednictwem kancelarii adwokackiej Wnioskodawczyni wystąpiła do Sądu z pozwami przeciw sieci handlowej o zwrot nienależnie - pobranych opłat wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.

Wyroki Sądów są dla Wnioskodawczyni korzystne, zapadają sukcesywnie zarówno w I instancji jak i Sądzie Apelacyjnym i jest ich wiele. Sądy kwalifikują opłaty pobierane przez sieć handlową jako czyn nieuczciwej konkurencji (opłaty półkowe) i zasądzają ich zwrot na rzecz Wnioskodawczyni wraz z należnymi odsetkami, a także zwrot wszystkich kosztów postępowania sądowego.

Proces postępowania sądowego jest długotrwały i obejmuje opłaty realizowane na rzecz sieci w latach 2007 r. do 2009 r. Po zapadnięciu wyroku sieć handlowa realizuje sukcesywnie przelewy zasądzonych kwot, podając w treści przelewu sygnaturę akt. Realizacja zwrotu zasądzonych kwot będzie trwała jeszcze w roku nadchodzącym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Jak zakwalifikować uzyskany przychód z tytułu zwrotu opłat oraz odsetek zasądzonych wyrokiem sądowym i jaką formę opodatkowania zastosować rozliczając się z dochodu za 2015 r. i rok następny.

Zdaniem Wnioskodawczyni, artykuł 14 ustawy o p.d.o.f. nie reguluje wprost takiego przypadku i nie wymienia szczegółowo wszystkich przychodów uzyskanych z działalności gospodarczej, zaś w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy wymienione Zostały tylko niektóre rodzaje przychodów zaliczanych do przychodów z działalności gospodarczej. Dlatego Wnioskodawczyni uważa, iż dokonując wykładni przepisów ustawy w tym zakresie należy mieć na względzie, iż zasadą jest, że przychód z działalności gospodarczej stanowi każda kwota uzyskana przez podatnika jeżeli w jakikolwiek sposób związana była z prowadzoną działalnością gospodarczą. Taką wykładnię zastosował również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej nr ITPB1/415-1288/13/AK z dnia 13 marca 2014 r.

Ponieważ dodatkowe opłaty realizowane na rzecz sieci handlowej na podstawie otrzymywanych faktur i not obciążających ujmowane były w poszczególnych latach jako koszty uzyskania, czyli mają niepodważalny związek z prowadzoną działalnością gospodarczą to obecnie ich zwrot wraz z uzyskanymi odsetkami należy traktować jako przychód z działalności gospodarczej opodatkowany podatkiem liniowym, mając na uwadze regulację zawartą:

* w art. 14 ust. 2 pkt 2, cyt.: "Ust. 2 Przychodem z działalności gospodarczej są również: pkt 2 dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13, i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyjnych."

* oraz a contrario art. 14 ust. 3 cyt.: "Do przychodów o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się: pkt 3a zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodu...... (...).

a przychód, koszty uzyskania i dochód uzyskany z tego tytułu należy wykazać w Zeznaniu rocznym PIT-36L.

Natomiast zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o p.d.o.f. od osiąganych w trakcie roku przychodów powinna być odprowadzana zaliczka na podatek dochodowy, wg takich zasad, jakie stosowane były w momencie likwidacji działalności tj. 19%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanych zdarzeń przyszłych w zakresie opodatkowania zwróconych opłat jako przychód z działalności gospodarczej jest prawidłowe Natomiast w zakresie sposobu opodatkowania zasądzonych w wyrokach odsetek jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm. - zwana dalej również: "Ustawą") opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, określone w art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

W świetle powyższego przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Jednocześnie w art. 14 ust. 2 ww. ustawy, wymienione zostały przykładowe przysporzenia majątkowe stanowiące przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Katalog zawarty w tym przepisie nie ma jednak charakteru zamkniętego.

Natomiast w myśl art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Powyższy przepis wyłącza z przychodów z działalności gospodarczej kwoty zwrócone podatnikowi na pokrycie wydatków, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów tej działalności.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, otrzymane zwroty opłat (opłaty półkowe), które wcześniej zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej - będą stanowiły przychód Wnioskodawczyni o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przychód ten należy opodatkować zgodnie z zasadami przyjętymi dla ostatnio stosowanej formy opodatkowania wybranej dla źródła przychodu jakim była pozarolnicza działalność gospodarcza.

A zatem stanowisko Wnioskodawczyni w tej części należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii opodatkowania odsetek wskazać należy, że;

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 pkt ww. ustaw, wyszczególniono odrębne źródło przychodów w postaci "innych źródeł".

Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności" wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Instytucję prawną odsetek reguluje art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty nienależnie pobranych opłat nie są wliczane do wartości tych opłat.

Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenie główne.

Zatem, nie można utożsamiać odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowawczym, czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego - są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

W przedmiotowej sprawie zasądzone przez Sąd odsetki z tytułu nienależnie pobieranych opłat (opłaty półkowe) należy zaliczyć do innych źródeł przychodu, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym mając na uwadze okoliczności przedstawione w niniejszej sprawie stwierdzić należy, że odsetki stanowić będą przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy i podlegać opodatkowaniu na ogólnych zasadach według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni w zakresie sposobu opodatkowania odsetek, należało uznać za nieprawidłowe.

Zastrzec jednaka należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie oceny stanowiska Wnioskodawczyni w odniesieniu do powiązanego z nim pytania, wpisanego w nakreślone wnioskiem zdarzenie przyszłe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.