IPPB1/415-963/08-2/AG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 18 sierpnia 2008 r. (data wpływu 22 sierpnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z umorzenia odsetek od kredytu bankowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z umorzenia odsetek od kredytu bankowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 18 lipca 2007 r. zadłużenie Wnioskodawczyni i jej małżonka z tytułu umowy kredytu nr (...), zawartej dnia 10 października 1997 r. zostało spłacone, a odsetki w kwocie 86.745,50 zł zostały w ramach ugody "Pakiet 2007" umorzone. Odsetki te są to odsetki karne, naliczane zgodnie z zapisem § 16 umowy kredytowej nr (...). W wypowiedzeniu umowy kredytu z dnia 13 czerwca 2000 r. zawarta została informacja, iż po upływie okresu wypowiedzenia od całej kwoty kredytu naliczane będą odsetki według stopy procentowej, określonej w uchwałach Zarządu P S.A. dla kredytów przeterminowanych i kredytów postawionych, po okresie wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności, która w dniu 13 czerwca 2000 r. wynosiła 37% w stosunku rocznym.

Do wniosku zostały dołączone następujące dokumenty:

* oświadczenie o przyjęciu warunków spłaty zadłużenia,

* zaświadczenie z banku o umorzeniu odsetek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od umorzonych odsetek Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem jest zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego. Czy nieskapitalizowane i umorzone odsetki mogą stanowić dochód. Brak zawarcia ugody z bankiem spowodowałoby spłacanie tych odsetek przez ok. 10 lat. Dlaczego nie oddane bankowi odsetki z tak długiego okresu czasu mają stanowić przychód Wnioskodawcy w ciągu jednego roku (2007). Czy ugoda z bankiem to nie zmiana warunków kredytowych, w których oprocentowanie wynosi 0%.

Zdaniem Wnioskodawczyni umorzone odsetki nie stanowią przychodu. Na potwierdzenie własnego stanowiska w sprawie Wnioskodawczyni powołuje decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, który w podobnym przypadku stwierdził, iż: "umorzenie przez bank odsetek od kredytu w wyniku zawarcia umowy ugody, stanowi tylko zmianę warunków umowy o kredyt. Wobec tego zawarcie umowy ugody, w wyniku której dochodzi do umorzenia (bądź obniżenia) odsetek nie generuje przychodu do opodatkowania u podatnika, jako osoby spłacającej kredyt. W związku z powyższym wartość umorzonych odsetek od kredytu wynikająca z wystawionej przez bank informacji PIT-8C nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych".

Cały kapitał kredytu został spłacony, wobec czego zdaniem wnioskodawcy trudno jest zrozumieć dlaczego umorzone odsetki mają stanowić przychód, tym bardziej, że kredyt był w windykacji, gdzie odsetki są o wiele większe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3 są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast stosownie do art. 20 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.), przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód).

Odmiennie należy traktować odsetki od kredytu, które są opłatą za korzystanie ze środków finansowych kredytodawcy. Wysokość odsetek (w sposób niebudzący wątpliwości, co do wysokości), jak i zasady oraz terminy spłaty kredytu wraz z odsetkami określone są w umowie kredytowej. Zmiana wysokości odsetek od kredytów w stosunku do pierwotnej umowy kredytowej mieści się w zasadzie swobody kształtowania umów kredytowych i nie wywołuje skutków podatkowych. Dotyczy to zarówno odsetek od kredytu za okres przypadający po zmianie warunków naliczania odsetek, jak również za okres przed zmianą warunków umowy, ale takich, których w dniu zmiany wysokości odsetek termin płatności jeszcze nie nastąpił (odsetek należnych, ale niewymagalnych).

Natomiast umorzenie kwot niezapłaconych odsetek od kredytu zaciągniętego przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, których termin płatności upłynął jest przysporzeniem, skutkującym powstaniem dochodu podlegającego opodatkowaniu. Dotyczy to zarówno odsetek skapitalizowanych (które faktycznie po skapitalizowaniu stają się kwotą długu), jak i odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął.

Z kolei tzw. odsetki karne, czyli przypadające od nieterminowo regulowanych zobowiązań wynikających z umowy należy rozpatrywać w zależności od treści umowy i szczegółowego określenia sposobu ich naliczania. Jeżeli umowa kredytowa jednoznacznie określa zasady naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat rat kredytu i wiąże nimi strony umowy, wówczas odsetki te należy traktować w sposób analogiczny jak odsetki wymagalne. Jeżeli zaś umowa kredytowa daje wierzycielowi jednostronne prawo, z którego może skorzystać lub nie, do naliczania podwyższonych odsetek od nieterminowych spłat kredytów - wówczas odstąpienie przez wierzyciela od naliczania takich odsetek nie stanowi przysporzenia dla kredytobiorcy.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny oraz przedstawiony stan prawny, należy stwierdzić, iż zawarta przez Wnioskodawczynię ugoda z bankiem nie ma charakteru zmiany umowy pierwotnej regulującej zmianę wysokości odsetek od kredytu, bowiem ugoda ta obejmuje jedynie umorzenie wymagalnych odsetek w zamian za spłatę kapitału. Zgodnie z zawartą z bankiem ugodą, w zamian za jednorazową spłatę kapitału kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawczynię bank zobowiązał się do redukcji odsetek karnych, które stały się wymagalne po okresie wypowiedzenia umowy kredytu z dnia 13 czerwca 2000 r..

Należy zaznaczyć, że w przedmiotowej sprawie bank naliczył podwyższone odsetki od nieterminowych spłat rat kredytu, zatem nie nastąpiło odstąpienie od naliczenia powyższych odsetek.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy iż, w przypadku umorzenia odsetek wymagalnych, czyli takich, których w myśl postanowień umowy kredytowej termin płatności upłynął powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód ten zalicza się do przychodów z "innych źródeł", o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy i należy go wykazać, zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy w zeznaniu, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym.

Odnosząc się do powołanej przez wnioskodawczynię decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi należy stwierdzić, iż orzeczenie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14a § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni jako występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla małżonka.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.