IPPB1/415-89/14-2/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2014 r. (data wpływu 29 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 29 czerwca 2012 r. pomiędzy Dariuszem N., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą M Dariusz N. z siedzibą w miejscowości L., jako Zamawiającym a spółką O. Sp. z o.o., jako Wykonawcą została zawarta umowa o wykonanie robót budowlanych obejmujących m.in. postawienie hali stalowej w systemie REMCO, budynku socjalno-biurowego, pomieszczenia technicznego, portierni, ogrodzenia,furtki, bramy oraz wykonanie przyłącza wodociągowego i dokumentacji wykonawczej, Za przedmiot umowy określony w umowie Zamawiający zobowiązał się zapłacić na rzecz Wykonawcy wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 5.309.740 zł netto plus należny podatek VAT, płatne po wykonaniu umownych etapów robót. Ustalono w umowie, że podstawą do dokonania płatności będą faktury VAT wystawione przez Wykonawcę i przekazane Zamawiającemu wraz z protokołami częściowymi potwierdzonymi przez Zamawiającego. Termin zakończenia prac uzgodniono na 30 listopada 2012 r. Umowa przewidywała, że obowiązującą formą odszkodowania miedzy stronami będą kary umowne, z zastrzeżeniem możliwości dochodzenia odszkodowania na zasadach ogólnych w przypadku, gdy wysokość szkody przekroczy zastrzeżoną wysokość kar umownych.

Na zasadach wynikających umowy Zamawiający do połowy października 2012 r. zapłacił Wykonawcy na podstawie wystawionych faktur VAT kwotę 2.654.870,00 netto za roboty objęte pierwszymi czterema etapami finansowania, choć w ramach czynności nadzoru i kontroli robót Zamawiający zgłaszał na bieżąco dostrzeżone wady, nieprawidłowości i błędy domagając się ich usunięcia. Brak dostępu do dokumentacji wykonawczej i warsztatowej, nie dostarczonej przez Wykonawcę pomimo istnienia takiego obowiązku, ograniczał Zamawiającemu pełną kontrolę zgodności prowadzonych robót budowlanych z umową i obowiązującymi przepisami prawa.

W związku ze zgłoszonymi Wykonawcy błędami, odstępstwami od norm konstrukcji stalowych i zagrożeniem dla terminowego wykonania umowy, Zamawiający nie wyraził zgody na przesunięcie terminu zakończenia umowy i wezwał Wykonawcę do przygotowania inwentaryzacji wykonanych robót. Podkreślenia wymaga, że termin realizacji robót budowlanych był niezmiernie ważny z uwagi na konieczność prowadzenia dalszych prac wykończeniowych i instalacyjnych umożliwiających wprowadzenie do budynku maszyn, urządzeń i linii produkcyjnych. Dalsza wymiana korespondencji oraz podejmowane próby negocjacji nie przyniosły rezultatu i nie udało się znaleźć ugodowego rozwiązania. Wykonawca pomimo nie dokończenia robót zgłosił do odbioru kolejne etapy robót, a Zamawiający wstrzymał się z odbiorem zgłoszonych prac i zlecił pilną ekspertyzę rzeczoznawcy z zakresu budownictwa, z uwagi na brak reakcji wykonawcy co do zgłaszanych wcześniej wad i zastrzeżeń oraz sposobu wykonania prac.

Sprawa znalazła swój finał w sądzie w 2013 r. Wykonawca pozwał Zamawiającego o zapłatę faktur wystawionych za nieodebrane roboty, a Zamawiający wniósł pozew wzajemny o zapłatę z tytułu nienależnie otrzymanego przez Wykonawcę wynagrodzenia za niewykonane lub wykonane wadliwie roboty oraz kary umownej za odstąpienie od umowy z winy Wykonawcy. Zamawiający z uwagi na wysokie kwoty wzajemnych roszczeń dochodzonych przed sądem, w celu udowodnienia swoich racji i obrony przed niesłusznymi roszczeniami Wykonawcy zlecił rzeczoznawcom i wyspecjalizowanemu instytutowi naukowemu przeprowadzenie ekspertyz i audytów, w tym m.in.:

3. Ekspertyzy technicznej obejmującej konstrukcję stalową, lekką obudowę, membranę dachową, izolacje termiczną połaci dachowej, konstrukcję nośną dachu - blachę stalową budynku".

W związku z prowadzonym procesem zostały też w 2013 r. poniesione przez podatnika koszty z tytułu wpisu sądowego i wynagrodzenia kancelarii prawnych, którym zlecono reprezentowanie przed sądami interesów Zamawiającego. Racjonalność działań podatnika w zakresie uzyskania dowodów z ekspertyz i opinii na poparcie pozwu wzajemnego była potwierdzona wcześniej uzyskaną opinią biegłego sądowego do spraw budownictwa ustanowionego decyzją sądu w sprawie o zabezpieczenie dowodu - na okoliczność inwentaryzacji robót budowlanych wykonanych przez Wykonawcę, określenia ich zakresu, stanu oraz jakości na dzień oględzin. Wnioski zawarte w opinii biegłego powołanego przez sąd jednoznacznie potwierdzały, że roboty budowlane zgłoszone do częściowego odbioru nie były zakończone i posiadały wady wykazane w opinii biegłego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy koszty zleconych ekspertyz rzeczoznawców i instytutu naukowego z zakresu budownictwa poniesione w 2013 r. w celu obrony przed niesłusznymi roszczeniami wykonawcy i w celu udokumentowania wzajemnego roszczenia o zapłatę stanowią koszt uzyskania przychodu w roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

2. Czy koszty opłaconego wpisu sądowego i wynagrodzenia kancelarii prawnej reprezentującej podatnika przed sądem poniesione w 2013 r. w celu obrony przed niesłusznymi roszczeniami wykonawcy i w celu udokumentowania wzajemnego roszczenia o zapłatę stanowią koszt uzyskania przychodu w roku podatkowym, w którym zostały poniesione.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z przepisem art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. 2012.361; ostatnia zmiana (Dz. U. 2013.1717), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1. W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, bądź służą zabezpieczeniu lub zachowaniu źródła przychodów.

Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów dla celów podatku dochodowego każdy wydatek, poza wyraźnie wymienionymi w ustawie, wymaga indywidualnej oceny pod kątem związku z przychodem i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Generalnie zaś można przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

W zaistniałym stanie faktycznym opisanym w pozycji 68 niniejszego wniosku wykazano, że decyzja podatnika w zakresie zlecenia wykonania ekspertyz i podjęcia kroków prawnych przeciwko wykonawcy była w pełni racjonalna.

Kosztami uzyskania przychodów mogą być zarówno koszty, które pozostają w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym z przychodami podatkowymi, jak również koszty pośrednie, których powiązanie z konkretnym przychodem nie jest możliwe, tj. koszty związane z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z funkcjonowaniem.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują bezpośredniego wyłączenia wydatków związanych z postępowaniem sądowym, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz wpisu i opłat sądowych z kosztów uzyskania przychodów. W ocenie podatnika poniesione wydatki związane są pośrednio z przychodami w zakresie udokumentowania powództwa wzajemnego o zapłatę dochodzonej pozwem kwoty, jak i służą zabezpieczeniu źródła przychodu w zakresie obrony przed niesłusznymi żądaniami finansowymi wykonawcy.

4Na podstawie art. 22 ust. 5c koszty uzyskania przychodów, inne niż bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia, zatem w opisanym powyżej stanie faktycznym stanowią koszt uzyskania przychodów roku 2013.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.