IPPB1/415-842/08-2/EC - Przymusowy wykup akcji a obowiązek sporządzenia PIT-8C.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 października 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPB1/415-842/08-2/EC Przymusowy wykup akcji a obowiązek sporządzenia PIT-8C.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2008 r. (data wpływu 24 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku sporządzenia imiennej informacji o wysokości osiągniętego dochodu PIT-8C w związku z przymusowym wykupem akcji - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku sporządzenia imiennej informacji o wysokości osiągniętego dochodu PIT-8C w związku z przymusowym wykupem akcji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W roku 2008 w ramach przewidzianej w Kodeksie spółek handlowych procedury przymusowego wykupu Spółka Akcyjna "X" (zwany dalej: "X") dokonał nabycia od osób fizycznych akcji spółki akcyjnej "Y" z siedzibą w P. (zwanej dalej: "Y"). Akcje te nie znajdują się w obrocie na rynku regulowanym (w szczególności nie są notowane na żadnej giełdzie papierów wartościowych). W transakcje nie było zaangażowane żadne biuro maklerskie. Spółka akcyjna "X" nie posiada udokumentowanych danych co do kosztów uzyskania przychodów, jakie przysługują wspomnianym osobom fizycznym z tytułu ww. transakcji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu ww. transakcji Spółka akcyjna "X" obowiązana jest sporządzić i w terminie końca lutego 2009 r. przesłać wspomnianym osobom fizycznym (oraz właściwym urzędom skarbowym) imienne informacje o wysokości osiągniętego przez nich dochodu (na formularzu PIT-8C)?

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej są obowiązane w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy (czyli m.in. dochodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych) sporządzone według ustalonego wzoru (na określonym rozporządzeniem Ministra Finansów formularzu PIT.-8C).

Ani przywołany art. 39 ust. 3 ww. ustawy, ani inne przepisy tej ustawy nie wskazują stosunku, jaki łączyć winien podatnika z ww. podmiotami, mającymi sporządzać owe imienne informacje. Czytając ów zapis literalnie, należałoby więc przyjąć, że obowiązek ten ciąży na każdej osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, na każdej osobie prawnej oraz na każdej nie mającej osobowości prawnej jednostce organizacyjnej, która dysponuje wiedzą o wysokości dochodu podatnika z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. W omawianym przypadku do grona tego nie można zaliczyć Spółki akcyjnej "X", gdyż nie posiada ona wiedzy o uzyskanym przez podatnika dochodzie, a jedynie o jego przychodzie. A obowiązku prowadzenia przez Spółkę akcyjną "X" jako nabywcę akcji czynności wyjaśniających mających na celu ustalenie rzeczywistych kosztów uzyskania przychodów przysługujących zbywcom akcji nie przewiduje żaden przepis prawa podatkowego.

Poza tym w przypadku wystąpienia jakichkolwiek niejasności wynikających z zastosowania do danego przepisu wykładni językowej, należy posiłkować się wykładnią celowościową, badając, jaki cel przyświecał ustawodawcy przy wprowadzaniu tegoż przepisu do systemu prawnego.

Analizowany art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzony został ustawą z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2003 r. Nr 202, poz. 1956). W uzasadnieniu do projektu tej ustawy nowelizującej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych przedstawionym na ręce Marszałka Sejmu przez Prezesa Rady Ministrów czytamy (druk sejmowy Nr 1853, pismo Nr RM 10-85-03 z dnia 1 sierpnia 2003 r., str. 16 Uzasadnienia): "Natomiast po zakończeniu r. podatkowego - w terminie do dnia 31 stycznia (w toku prac Parlamentu termin ten ostatecznie został przedłużony do końca lutego - przyp. Spółka akcyjna X) r. następującego po r. podatkowym - podmioty, za pośrednictwem których podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych, będą zobowiązane do sporządzenia imiennej informacji o wysokości uzyskanego przychodu i przekazania jej podatnikowi i urzędowi skarbowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania podatnika".

Z powyższego jasno wynika, iż intencją autorów omawianego przepisu było objęcie obowiązkiem sporządzania imiennych informacji podmiotów pośredniczących w odpłatnym zbywaniu papierów wartościowych (a nie ich nabywców,).

Również z wydanej przez Ministra Finansów w dniu 18 marca 2004 r. ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego (Nr,........) jasno wynika, iż wspomniane imienne informacje sporządzać powinny jedynie podmioty pośredniczące w zbyciu papierów wartościowych. Minister bowiem w punkcie 5 tej interpretacji zatytułowanym "Obowiązek składania informacji PIT-8C" po zacytowaniu treści art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie podnosi, iż "Informację PlT-8C" biura maklerskie przekazują podatnikowi i naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika (...). Obowiązek ten nie powinien więc dotyczyć nabywcy papierów wartościowych.

Dlatego też Spółka akcyjna "X" stoi na stanowisku, iż nie jest obowiązany w opisanym stanie faktycznym sporządzić i w terminie do końca lutego 2009 r. przesłać wspomnianym osobom fizycznym (oraz właściwym urzędom skarbowym) imiennych informacji o wysokości osiągniętego przez nich dochodu ze zbycia akcji Spółki akcyjnej "Y" z dwóch opisanych wyżej powodów, tj.:

1.

braku wiarygodnych informacji na temat kosztów uzyskania przychodów, które przysługują zbywcom akcji, przez co Spółka akcyjna "X" nie dysponuje wiedzą o wysokości dochodu tych osób z tego tytułu (znana jest mu jedynie wysokość przychodu) oraz

2.

faktu, iż intencją Ministra Finansów było (poprzez dodanie analizowanego tu art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) objęcie biur maklerskich, będących pośrednikami w obrocie papierami wartościowymi (dysponującymi kompletem informacji na temat wysokości przychodów i kosztów jego uzyskania w przypadku każdej transakcji), obowiązkiem sporządzania imiennych informacji na formularzu PIT-8C, co jasno wynika zarówno z uzasadnienia wspomnianej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z 2003 roku jak i z cytowanej interpretacji samego Ministra Finansów z 2004 roku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c). Natomiast za przychody z kapitałów pieniężnych, stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Na podstawie art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych i z realizacji praw z nich wynikających oraz z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach mających osobowość prawną albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy dochodem o którym mowa w ust. 1, jest różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Instytucję przymusowego wykupu akcji regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). I tak na podstawie art. 418 § 1 cyt. ustawy - walne zgromadzenie akcjonariuszy spółki akcyjnej może powziąć uchwałę o przymusowym wykupie akcji akcjonariuszy reprezentujących nie więcej niż 5% kapitału zakładowego (akcjonariusze mniejszościowi) przez nie więcej niż pięciu akcjonariuszy, posiadających łącznie nie mniej niż 95% kapitału zakładowego, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego. Uchwała taka określa akcje podlegające wykupowi oraz akcjonariuszy, którzy zobowiązują się wykupić akcje, jak również określa akcje przypadające każdemu z nabywców. W przypadku realizacji tego uprawnienia wykup akcji dokonuje się za pośrednictwem zarządu i następuje po cenie notowanej na rynku regulowanym (jeżeli akcje nie są notowane na rynku regulowanym, po cenie ustalonej przez biegłego wybranego przez walne zgromadzenie) - art. 417 § 1 kodeksu spółek handlowych.

Z powyższego wynika, że przepisy kodeksu spółek handlowych dotyczące przymusowego wykupu akcji wskazują na wystąpienie przedmiotowo istotnych elementów charakteryzujących umowę sprzedaży: oznaczenie przedmiotu sprzedaży i ceny. Zatem przymusowy wykup akcji występuje jako szczególny typ umowy sprzedaży papierów wartościowych (akcji), co skutkuje tym, że dokonanie tej czynności cywilnoprawnej powoduje że, uzyskany w ten sposób dochód z odpłatnego zbycia papierów wartościowych podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego w 2008 roku w ramach przewidzianej w Kodeksie spółek handlowych procedury przymusowego wykupu Spółka akcyjna "X" dokonał nabycia od osób fizycznych akcji spółki akcyjnej "Y". Akcje te nie znajdowały się w obrocie na rynku regulowanym, nie były notowane na żadnej giełdzie papierów wartościowych. W ww. transakcję nie było zaangażowane żadne biuro maklerskie. Spółka stoi na stanowisku, iż w związku z tym, że nie posiada udokumentowanych danych co do kosztów uzyskania przychodów, a jedynie ma informację o przychodzie uzyskanym przez podatnika, nie ma obowiązku składania informacji PIT-8C.

Na podstawie art. 39 ust. 3 ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika imienne informacje (sporządzone według ustalonego wzoru) o wysokości dochodu, o których mowa w art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy - urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Przepis ten nakłada obowiązek sporządzenia imiennej informacji PIT-8C o wysokości dochodu z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 30b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na wszystkie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.

Należy zwrócić uwagę, że treść tego przepisu ma charakter ogólny i nie zawiera wyjątków od powyższej reguły. Z literalnego brzmienia art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika zatem, że przepis ten obowiązuje zarówno instytucje finansowe pośredniczące w obrocie papierami wartościowymi (np. biura maklerskie), jak i inne podmioty wypłacające lub pośredniczące w uzyskaniu określonych dochodów przez podatnika (np. bezpośrednich nabywców papierów wartościowych).

Analizując treść przepisu art. 39 ust. 3 ustawy należy mieć na uwadze cel sporządzenia i przekazywania informacji PIT-8C. Stanowi ona bowiem dla podatnika uzyskującego dochód z kapitałów pieniężnych podstawę do wypełnienia zeznania podatkowego PIT-38, a dla urzędu skarbowego informację, iż podatnik uzyskał taki dochód.

W przypadku gdy Spółka nie posiada informacji o kosztach uzyskania przychodu, dochodem podlegającym opodatkowaniu jest kwota przychodu należnego ze sprzedaży akcji. Natomiast wykazanie faktycznych kosztów związanych z uzyskanym przychodem ze zbycia akcji spoczywa na podatniku. Podatnik składając zeznanie PIT-38 winien zweryfikować i uzupełnić dane zawarte w informacji PIT-8C, w szczególności w kwestii poniesionych i właściwie udokumentowanych kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując należy uznać, iż w związku z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Spółka, która dokonała przymusowego wykupu akcji, będąca bezpośrednim nabywcą papierów wartościowych, w terminie do końca lutego następnego r., powinna przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca jego zamieszkania - imienną informację o wysokości uzyskanego dochodu (PIT-8C).

Końcowo należy dodać, że przywołane przez Spółkę stanowiska zawarte w uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych - druk sejmowy Nr 1853, pismo RM 10-85-03 z dnia 1 sierpnia 2003 r. oraz w wydanej przez Ministra Finansów w dniu 18 marca 2004 r. ogólnej interpretacji prawa podatkowego Nr PB 5/RD-033-2-106/04, wprawdzie traktują o tematyce sprzedaży akcji, jednak nie znajduje się w nich zapis potwierdzający stanowisko Spółki, że przymusowy wykup akcji przez akcjonariusza większościowego nie powoduje obowiązku wystawienia imiennej informacji o wysokości uzyskanego dochodu (PIT-8C).

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl