IPPB1/415-755/10-4/JB - Określenie skutków podatkowych w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawarcia ugody, na mocy której zostało wypłacone zadośćuczynienie.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2010 r. (data wpływu 20 sierpnia 2010 r.) oraz piśmie z dnia 25 października 2010 r. (data nadania 25 października 2010 r., data wpływu 27 października 2010 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB1/415-755/10-2/AM z dnia 11 października 2010 r. (data nadania 12 października 2010 r., data doręczenia 20 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody, na mocy której zostało wypłacone zadośćuczynienie - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 sierpnia 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia ugody, na mocy której zostało wypłacone zadośćuczynienie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Od 1960 r. Wnioskodawczyni mieszkała w lokalu komunalnym, na podstawie umowy najmu. W dniu 15 października 2010 r. kamienica została zwrócona spadkobiercom - wraz z lokatorami.

Spadkobiercy sprzedali mieszkania spółce "O." Sp. z o.o., która w tym czasie podwyższyła czynsz dwukrotnie. Czynsz za mieszkanie wynosił 1.013 zł, co stanowiło 57% renty Wnioskodawczyni. Po uregulowaniu opłat czynszowych i innych świadczeń oraz wykupieniu koniecznych leków, Wnioskodawczyni zostało ok. 400 zł.

Strona wskazuje, że ma 72 lata, jest wdową, utrzymuje się z renty po mężu. Niepłacenie czynszu groziło Wnioskodawczyni komornikiem i eksmisją. Wnioskodawczyni postanowiła wynająć tańsze mieszkanie, wyprowadzając się z aktualnie zajmowanego przez 50 lat. Na tę okoliczność została zawarta ugoda ze spółką "O.", w której ustalono, że Wnioskodawczyni wyprowadzi się z mieszkania, za co spółka wypłaciła Jej ekwiwalent w wysokości 43.270 zł jako zadośćuczynienie.

Otrzymana kwota nie stanowi dla Wnioskodawczyni zysku, tylko zostanie przeznaczona na wynajem innego mieszkania i przeprowadzkę. Zapłacenie podatku od ww. kwoty byłoby dla Wnioskodawczyni dużym obciążeniem.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 11 października 2010 r. Nr IPPB1/415-755/10-2/AM Wnioskodawczyni uzupełniła wniosek w terminie wskazując własne stanowisko do pytania oznaczonego we wniosku Nr 1.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Odpowiedź na pytanie pierwsze stanowi przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej. Odpowiedź na pytanie drugie zostanie udzielona w odrębnym rozstrzygnięciu.

Zdaniem Wnioskodawczyni od kwoty 43.270 zł, otrzymanej od spółki "O." nie powinna zapłacić podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ kwota ta stanowi tylko częściowy zwrot poniesionych nakładów.

W lokalu kwaterunkowym, do opuszczenia którego Strona została zmuszona, mieszkała od 1960 r., tj. 50 lat. W okresie zamieszkiwania poniosła wiele kosztów związanych z jego adaptacją i utrzymaniem tzn.: położyła podłogi - parkiet dębowy, glazurę w kuchni i łazience, gładź gipsową we wszystkich pomieszczeniach, wymieniono drzwi wewnętrzne w pokojach, obudowano boazerią przedpokój, a ponadto zabudowane zostały pawlacze.

Ponadto Wnioskodawczyni zaznacza, że ww. pieniądze nie są Jej dochodem, gdyż w całości zostaną przeznaczone na adaptację wynajmowanego mieszkania tak, aby jego standard mógł być zbliżony do mieszkania, z którego musi się wyprowadzić.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania.

W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 tejże ustawy, z którego treści wynika, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń.

Dotyczy to m.in. podatników osiągających przychody z innych źródeł.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik. Zatem o przychodzie można mówić wtedy, gdy ma on charakter trwałego przysporzenia majątkowego, tj. ma konkretny wymiar finansowy. Wobec tego do przychodów podlegających opodatkowaniu nie zalicza się kwot uzyskanych z tytułu różnego rodzaju zwrotu nakładów własnych poczynionych za inny podmiot.

Z treści złożonego wniosku wynika, że pomiędzy Wnioskodawczynią a spółką "O.", zawarta została ugoda, w której ustalono, że Wnioskodawczyni wyprowadzi się z mieszkania, za co spółka wypłaciła Jej ekwiwalent w wysokości 43.270 zł jako zadośćuczynienie.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że zadośćuczynienie stanowi przysporzenie majątkowe, a wobec faktu, iż nie ma możliwości zakwalifikowania ww. korzyści do jakichkolwiek zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1, art. 52, 52a i 52c ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz dochodów, od których, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku stanowi ona w tej części, co do zasady, przychód podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów. Zatem przysporzenia majątkowe (w przedmiotowej sprawie zadośćuczynienie) nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Podkreślić należy, iż ww. zadośćuczynienie nie podlega zwolnieniu z podatku na podstawie art. 21 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są:

Z treści ww. przepisu wynika, iż zwolnione z podatku dochodowego są wyłącznie odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustaw lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź też inne odszkodowania wynikające z wyroków, czy ugód sądowych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, że zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią a właścicielem lokalu ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie bowiem z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Zatem kwota zadośćuczynienia wynika jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jej wysokość uwzględnia interesy obu stron. W związku z tym, należy uznać, iż przedmiotowe zadośćuczynienie nie jest zadośćuczynieniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest również innym zadośćuczynieniem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy.

Z wniosku nie wynika, że zadośćuczynienie otrzymane zostało na podstawie ugody sądowej.

Wobec tego zadośćuczynienie jest przychodem z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie zwolnionym z podatku dochodowego.

Uzyskana przez Wnioskodawczynię kwota zadośćuczynienia podlega kumulacji z innymi dochodami i należy ją wykazać w zeznaniu rocznym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku. W tym samym terminie należy wpłacić należny z tego tytułu podatek, obliczony zgodnie z określoną w art. 27 ust. 1 cytowanej ustawy, skalą podatkową.

Podstawę opodatkowania stanowić będzie dochód ustalony jako różnica pomiędzy uzyskanym przychodem a kosztami jego uzyskania.

Zgodnie bowiem z treścią art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawczynię zadośćuczynienie w wysokości 43.270 zł za ustanie stosunku najmu nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jednocześnie należy dodać, iż załączone do wniosku dokumenty nie podlegały weryfikacji i analizie, w ramach wydanej interpretacji.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1Maja 10, 09-402 Płock.