IPPB1/415-69/14-2/IF

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 20 stycznia 2014 r. (data wpływu 23 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych darowizny przedsiębiorstwa.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą od 25 marca 1988 r. na podstawie wpisu do rejestru działalności gospodarczej. Rodzaj prowadzonej działalności w przeważającej wartości to wykonywanie robót drogowych. Wykonywane są również roboty kanalizacyjne a także prowadzona jest sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową straganami i targowiskami.

W skład firmy wchodzą środki trwałe - maszyny i urządzenia do robót drogowych, samochody, wyposażenie firmy, sprzęt komputerowy, umowy z kontrahentami, należności i zobowiązania, zapasy surowców i materiałów drogowych a także środki finansowe będące na rachunku bankowym. W skład firmy wchodzą również nieruchomości - działki gruntu z budynkami na nich wybudowanymi, które to nieruchomości stanowią Wnioskodawczyni współwłasność z mężem.

Firma zatrudnia 15 pracowników. Firma jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Dochody jakie firma osiąga opodatkowane są na zasadach ogólnych na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów wraz z towarzyszącymi ewidencjami.

Z uwagi na zły stan zdrowia oraz fakt, że od 28 października 2009 r. Wnioskodawczyni jest emerytką, chce przekazać w formie darowizny aktem notarialnym w całości przedsiębiorstwa, które zdefiniowane jest w art. 55.1 Kodeksu Cywilnego swoim dzieciom - synowi i córce, którzy będą kontynuowali działalność gospodarczą w tym samym zakresie. Przedsiębiorstwo funkcjonowało będzie nadal jako całość.

Syn i córka w dniu otrzymania darowizny zarejestrują działalność gospodarczą w formie spółki osobowej/jawnej/, gdzie będą jedynymi wspólnikami z 50% udziałem kapitałowym każde.

Zakres świadczonych usług przez nowy podmiot nie ulegnie zmianie. Powołany podmiot przejmie wszystkie zobowiązania oraz należności firmy. Wszystkie dotychczasowe umowy zawarte z kontrahentami przepisane zostaną na nowy podmiot, a ten zobowiąże się do ich prowadzenia w dotychczasowym zakresie.

Również dotychczas zatrudnieni pracownicy przejdą w pełnym składzie osobowym na podstawie stosownych przepisów Kodeksu Pracy ze wszystkimi przysługującymi im uprawnieniami do nowego podmiotu. Miejsce świadczenia usług przez nowy podmiot nie ulegnie zmianie. Wszystkie środki trwałe amortyzowane i zamortyzowane zostaną przekazane nowemu podmiotowi. Przekazane zostaną również nieruchomości - działki i budynki na nich zlokalizowane związane z dalszym prowadzeniem dotychczasowej działalności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy przekazanie w formie darowizny aktem notarialnym całego przedsiębiorstwa, które zdefiniowane jest w art. 55.1 Kodeksu cywilnego synowi i córce i którzy w dniu otrzymania darowizny zarejestrują spółkę jawną celem prowadzenia dalszej działalności jest opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

2. Czy przekazanie w formie darowizny aktem notarialnym całego przedsiębiorstwa, które zdefiniowane jest w art. 55.1 Kodeksu cywilnego synowi i córce i którzy w dniu otrzymania darowizny zarejestrują spółkę jawną celem prowadzenia dalszej działalności jest zwolnione od podatku od spadków i darowizn.

3. Czy przekazanie w formie darowizny aktem notarialnym całego przedsiębiorstwa, które zdefiniowane jest w art. 55.1 Kodeksu cywilnego synowi i córce i którzy w dniu otrzymania darowizny zarejestrują spółkę jawną celem prowadzenia dalszej działalności podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotem interpretacji jest odpowiedź na pytanie oznaczone we wniosku nr 3, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Odpowiedź na pozostałe pytania zostanie rozstrzygnięta odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie w formie darowizny synowi i córce przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55.1 Kodeksu Cywilnego, którzy w dniu otrzymania darowizny zarejestrują spółkę jawną do dalszego prowadzenia działalności jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361), gdyż przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5a pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Definicja przedsiębiorstwa zawarta została w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zauważyć przy tym należy, że katalog składników (elementów) przedsiębiorstwa, o których mowa w ww. przepisie, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użycie sformułowania "w szczególności". W związku z powyższym w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu Kodeksu cywilnego mogą wchodzić także inne składniki majątkowe, niewymienione w cyt. wyżej przepisie, np. zobowiązania wynikające z prowadzonej w ramach tego przedsiębiorstwa pozarolniczej działalności gospodarczej.

W myśl natomiast art. 552 Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbycie przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów. Może więc nastąpić na podstawie każdej czynności rozporządzającej, w tym na podstawie umowy sprzedaży, zamiany czy darowizny.

Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "darowizna", dlatego należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów. Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, wynika, iż oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Z powyższego wynika, że w przypadku przekazania przedsiębiorstwa innemu podmiotowi, przedmiotem tego przekazania są wszelkie składniki majątkowe funkcjonalnie związane z tym przedsiębiorstwem, o ile na podstawie czynności prawnej będącej podstawą przekazania, bądź przepisów szczególnych, nie zostały z niego wyłączone.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni od 1988 r. prowadzi działalność gospodarczą. Z uwagi na zły stan zdrowia, Wnioskodawczyni zamierza darować aktem notarialnym całe przedsiębiorstwo na rzecz swoich dzieci, które będą kontynuowały działalność w tym samym zakresie. Dzieci w dniu otrzymania darowizny zarejestrują działalność gospodarczą w formie spółki osobowej (jawnej).

Odnosząc się do skutków podatkowych dla Wnioskodawczyni związanych z ww. darowizną przedsiębiorstwa, zauważyć należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. tytułem darowizny.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że każda darowizna a zatem również darowizna przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, prowadzonego przez Wnioskodawczynię, dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, co wyklucza możliwość jej opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku darowizny przedsiębiorstwa mamy do czynienia z nieodpłatnym, jednostronnym świadczeniem. W związku z aktem darowizny darczyńca nie otrzymuje żadnych wartości pieniężnych, ani innego przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym przekazanie przedsiębiorstwa dzieciom w drodze darowizny nie będzie wywoływało skutków podatkowych u darczyńcy.

W szczególności zauważyć należy, że po stronie Wnioskodawczyni nie powstanie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, bowiem ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wiąże, co do zasady, powstanie przychodu z tego źródła z odpłatnym zbyciem składników majątku wykorzystywanych w tej działalności.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

- ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.

W świetle powyższego, stwierdzić należy, że darowizna wskazanych we wniosku składników majątku, wchodzących w skład darowanego na rzecz dzieci przedsiębiorstwa jest czynnością prawną nieodpłatną i w związku z jej dokonaniem nie powstanie po stronie Wnioskodawczyni przychód z działalności gospodarczej, o którym mowa w cyt. powyżej art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawczyni uznano za nieprawidłowe z uwagi na fakt, że powoływany przez Wnioskodawczynię art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma w przedstawionym zdarzeniu przyszłym zastosowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.