IPPB1/415-622/14-4/MS - Ustalenie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem świadczenia pieniężnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 26 marca 2014 r. (data wpływu 31 marca 2014 r.) uzupełnionego pismem z dnia 20 czerwca 2014 r. (data nadania 20 czerwca 2014 r., data wpływu 23 czerwca 2014 r.) na wezwanie z dnia 11 czerwca 2014 r. (data doręczenia 16 czerwca 2014 r.) Nr IPPB1/415-622/14-2/MS, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem świadczenia pieniężnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest prawidłowe.

W dniu 31 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymaniem świadczenia pieniężnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca, wspólnie z małżonkiem, jest właścicielem nieruchomości składającej się z działki o powierzchni 12035 m², dla której to nieruchomości sąd rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Nieruchomość ta jest gruntem rolnym. Dnia 22 maja 2013 r. na nieruchomości oznaczonej jako działka 215/2 Wnioskodawca ustanowił na rzecz Spółki P. służebność przesyłu na czas nieokreślony. Wnioskodawca otrzymał wspólnie z małżonkiem odszkodowanie w wysokości 10 000 zł od P. z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na działce stanowiącej jego własność.

Pismem z dnia 20 czerwca 2014 r. (data wpływu 23 czerwca 2014 r.) Wnioskodawca doprecyzował przedstawiony we wniosku stan faktyczny poprzez wskazanie, że wspólnie z małżonkiem, jest On właścicielem nieruchomości składającej się z działki o powierzchni 12035 m², dla której to nieruchomości sąd rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Nieruchomość ta jest gruntem rolnym, będącym gospodarstwem rolnym w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym.

Dnia 22 maja 2013. na nieruchomości oznaczonej jako działka 215/2. Zainteresowany ustanowił na rzecz Spółki P. służebność przesyłu na czas nieokreślony.

Spółka P. nie będzie prowadzić na tej działce inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej. Będzie natomiast prowadzić inwestycje dotyczącą budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.). Jest to inwestycja celu publicznego polegającego na przebudowie linii napowietrznej niskiego napięcia 0,4 kV (budowa drugiego toru) na części działki ew. nr 215/2 we wsi K.

Ustanowiona służebność przesyłu polega na prawie swobodnego korzystania z działki w celu przechodu, przejazdu odpowiednim sprzętem mechanicznym przez pracowników P. oraz przez wszystkie podmioty i osoby, którymi P. posługuje się w związku z prowadzoną działalnością, w zakresie niezbędnym i celowym dla Spółki, dla celów związanych z dostępem, prawidłową eksploatacją, konserwacją, remontami i rozbudową urządzeń elektroenergetycznych służących do przesyłu energii elektrycznej i prowadzenia za pomocą tych urządzeń dystrybucji energii elektrycznej, tj. stacja transformatorowa, linia napowietrzna średniego napięcia, linia napowietrzna niskiego napięcia, z możliwością rozbudowy.

Wnioskodawca otrzymał wspólnie z małżonkiem odszkodowanie w wysokości 10 000 zł od P. z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na działce stanowiącej jego własność.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy odpłatne ustanowienie przesyłu na rzecz P. jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, stosownie do przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany z tytułu wypłaconego odszkodowania w kwocie 10 000 zł podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit, a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 305 (4) Kodeksu cywilnego.

Przepis ten nakazuje bowiem stosować do służebności przesyłu odpowiednio przepisy dotyczące służebności gruntowej. Na tej zasadzie zwolnienie określone w powołanym przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a dotyczy także odszkodowań wypłaconych w związku z obciążeniem nieruchomości służebnością przesyłu, która jest nową instytucja prawną.

Ten pogląd jest zgodny z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego (por. wyrok NSA z dnia 1 czerwca 2011 r. II FSK 88/10, wyrok NSA z dnia 29 września 2011 r., sygn. akt II FSK 654/11, wyrok NSA z dnia 25 czerwca 2013 r., sygn. akt II FSK 2131/11), w którym prezentowane jest, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej (por. także G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Warszawa 2008, str. 61). Ten fakt zaakcentował również ustawodawca skoro w art. 305 (4) k.c. odesłał do reżimu prawnego służebności gruntowych.

Potwierdzeniem ww. stanowiska jest wyrok z dnia 29 września 2011 r., sygn. akt II FSK 654/10 w którym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że podziela pogląd, zgodnie z którym od dnia wprowadzenia do prawa cywilnego instytucji służebności przesyłu nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowej, lecz jedynie nowego rodzaju służebności, stanowiącej odmianę służebności gruntowej, za czym przemawia fakt odesłania do reżimu prawego tych służebności zawartego w art. 305 (4) Kodeksu cywilnego.

NSA wyjaśnił także, ze istotą służebności przesyłu jest obciążenie nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń, Służebność przesyłu, jako ograniczone prawo rzeczowe, staje się składnikiem przedsiębiorstwa w rozumieniu podmiotowym (art. 551 Kodeksu cywilnego). Ponadto wskazał, że służebność przesyłu jako szczególny rodzaj służebności gruntowej może być przedmiotem zasiedzenia. W ocenie Sądu wskazane wyżej cechy istotne służebności przesyłu, jakkolwiek różniące się w pewnym zakresie od służebności gruntowych pozwalają na stwierdzenie, że stanowią one w istocie odmianę służebności gruntowych i ze względu na swoją konstrukcję służą w korzystaniu przez przedsiębiorców z cudzej nieruchomości w celu wybudowania i eksploatacji urządzeń przesyłowych.

W rezultacie NSA stwierdził, że nie podziela poglądu, zgodnie z którym odmienny rodzaj podmiotów jakim prawo przedmiotowych służebności przysługuje oraz treść każdego z tych praw decydują o tym, że służebność przesyłu jest poza zakresem normy zawartej w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sąd wskazał także, że poza wykładnią systemową zewnętrzną przeciwko odmiennemu stanowisku przemawiają także względy celowościowe. Zdaniem Sądu zakres ingerencji w prawa właściciela nieruchomości w przypadku Służebności przesyłu jest większy, skoro służebność ta nie musi mieć na celu zwiększenia użyteczności nieruchomości władnącej, a Jej wprowadzenie do ustawy podyktowane zostało narastającymi potrzebami gospodarczymi, a co się z tym wiąże ustanowienie służebności przesyłu realizuje ważne z punktu widzenia interesu ogólnego cele społeczno-ekonomiczne.

Sąd uznał także, że nie sposób przyjąć, że w wyniku wprowadzenia do Kodeksu cywilnego instytucji służebności przesyłu, przedmiotowa ulga podatkowa zostałaby pozbawiona swego praktycznego znaczenia. W konsekwencji stwierdził, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej".

Ponadto w wyroku z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10, Sąd uznał, że zwolnienie podatkowe z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy ww. ustawy ma zastosowanie do wszystkich świadczeń z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - nie tylko nazwanym mianem odszkodowań, lecz posiadających charakter rekompensaty (ekwiwalentu) za ograniczenie prawa własności w zakresie takich gruntów na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego, a zatem także tych, które w zawieranych umowach są określane jako wynagrodzenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w ww. wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - w opinii Wnioskodawcy - przedstawione stanowisko w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego powinno zostać uznane za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Krańcowo należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawcę interpretacje oraz wyroki sądów dotyczące przepisów prawa wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.