IPPB1/415-575/13-2/AM - Podatek dochodowy od osób fizycznych w zakresie uznania wydatków ponoszonych w związku ze studiami doktoranckimi za koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2013 r. (data wpływu 27 maja 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie uznania wydatków ponoszonych w związku ze studiami doktoranckimi za koszty uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w uznania wydatków ponoszonych w związku ze studiami doktoranckimi za koszty uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest prawnikiem prowadzącym działalność gospodarczą w postaci świadczenia usług prawnych, a w szczególności usług rzecznika patentowego. Przygotowała doktorat w systemie eksternistycznym na temat powiązań prawa karnego starożytnego Rzymu w odniesieniu do fałszerstw w nawiązaniu do współczesnych instytucji prawa karnego w tym zakresie. Wnioskodawca będzie musiała wnieść na rzecz Uniwersytetu w B. opłatę za otwarcie i przeprowadzenie przewodu doktorskiego. Poniesienie tej opłaty nie będzie dobrowolne i warunkuje zakończenie przewodu doktorskiego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opłata za otwarcie i przeprowadzenie przewodu doktorskiego w opisanym powyżej stanie faktycznym będzie stanowić dla Wnioskodawcy koszty uzyskania przychodów w pozarolniczej działalności gospodarczej

Zdaniem Wnioskodawczyni, opłata za otwarcie i przeprowadzenie przewodu doktorskiego w opisanym powyżej stanie faktycznym będzie stanowić dla niej koszt uzyskania przychodów ze źródła pozarolniczej działalności gospodarczej. Przede wszystkim należy podkreślić, że tematyka pracy i prowadzonych badań pozostają w związku z prowadzoną przez Wnioskodawczynię działalnością gospodarczą. Z uwagi na posiadaną specjalizację rzecznika patentowego Wnioskodawczyni spotyka się często z zagadnieniem fałszerstw i podróbek. Stąd płynie wniosek, że uzyskanie doktoratu z prawa będzie bezpośrednio związane z jej działalnością gospodarczą i zwiększając swoje kompetencje wpływają na zachowanie i zabezpieczenie tego źródła przychodów. Co więcej, uzyskanie stopnia naukowego doktora wpłynie na uzyskiwanie przychodów w sposób bezpośredni. W praktyce, bowiem po uzyskaniu tego stopnia naukowego wzrośnie stawka, jaką otrzymuje obecnie za świadczone usługi.

Stopień naukowy dodatkowo zwiększa również zaufanie klientów oraz obecnych potencjalnych kontrahentów. Jego uzyskanie, z czym wiąże się poniesienie przedmiotowej opłaty, pozwoli zatem na zwiększenie ilości i zakresu świadczonych usług, a także na większą stabilizację zawodową na tynku usług prawniczych. W ten sposób poniesienie kosztu przyczyni się do osiągania przez Wnioskodawcę kosztów z działalności gospodarczej oraz na zabezpieczenie tego źródła przychodów.

Wydatki poniesione na otwarcie i przeprowadzenie przewodu doktorskiego, związane są z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i służą zdobyciu wiedzy i umiejętności niezbędnych wprowadzonej działalności w zakresie usług prawniczych. Ponadto prestiż wynikający z uzyskania doktoratu korzystnie wpłynie na konkurencyjność prowadzonej kancelarii. Przedmiotowe wydatki będą zmierzać, zatem do zachowania i doskonalenia źródła przychodu i stanowią koszt uzyskania przychodów z tego źródła.

Doktorat z prawa nie tylko podnosi wartość na rynku pracy oraz prestiż na bardzo konkurencyjnym rynku usług prawniczych, ale otwiera możliwości zdobycia dodatkowych kompetencji. Uzyskanie tytułu doktora prawa, w powiązaniu z doświadczeniem zawodowym pozwala na automatyczne wpisanie się na listę radców prawnych (lub adwokatów) bez konieczności odbycia 3-letniej aplikacji prawniczej oraz zdania egzaminów publicznych.

Przykładowo wymogu odbycia aplikacji radcowskiej i złożenia egzaminu radcowskiego nie stosuje się do: osób, które posiadają stopień doktora nauk prawnych iw okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę radców prawnych, łącznie przez okres, co najmniej 3 lat: wykonywały czynności wymagające wiedzy prawniczej (art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. 72002 r. Nr 123, poz. 1058, z późn. zm.), lub kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej, o których mowa w art. 8 ust. 1.).

Zgodnie z § 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia> września 2004 r. w sprawie szkoleń egzaminów dla kandydatów na członków rad nadzorczych spółek, w których Skarb Państwa jest jedynym akcjonariuszem (Dz. U. Nr 198, poz. 2038, z późn. zm.), z obowiązku składania egzaminu dla kandydatów na członków rad nadzorczych zwolnione są osoby, które: posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych lub nauk ekonomicznych.

Reasumując koszty, które będą poniesione w celu uzyskania tytułu doktora prawa są wydatkiem związanym z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem wiedzy i umiejętności, które są potrzebne wprowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej i które mają z nią związek. Z tego względu, zdaniem Wnioskodawczyni, można uznać je za koszt uzyskania przychodów ze źródła pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wykazany został, zdaniem Wnioskodawczyni, związek przyczynowy pomiędzy ponoszonymi wydatkami, a osiąganymi przychodami oraz okoliczności, iż ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiągniętych przychodów bądź na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów. Wydatki związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych w formie studiów magisterskich nie zostały ujęte w katalogu wydatków nieuznawanych za koszt uzyskania przychodów, zawartym w treści art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie stanowi to jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Konieczne jest również wykazanie związku przyczynowego między poniesionymi wydatkami, a celem jakim jest osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz, aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest, więc ich obligatoryjne poniesienie w celu niedopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Musi to być, zatem taki wydatek, którego związek z prowadzoną działalnością nie budzi wątpliwości, a obowiązek wykazania tego związku należy do podatnika. Kwalifikacja wydatków do kosztów uzyskania przychodów, ze względu na kryterium celowości, leży, bowiem w gestii podatnika. Należy jednak mieć na uwadze, że prawidłowość dokonanej kwalifikacji podlega ocenie organów podatkowych.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Dla stwierdzenia, czy wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię w związku z podjęciem studiów doktoranckich, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, istotne jest ustalenie:

* czy takie wydatki związane są z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem wiedzy i umiejętności są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają z nią związek,

* czy takie wydatki służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia niezwiązanego z działalnością, a więc co do zasady mają charakter osobisty.

Zatem, za uzasadnione racjonalnie i gospodarczo koszty, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła, jakim jest działalność gospodarcza, uznać należy takie wydatki na kształcenie, które pozwolą Wnioskodawczyni nabyć umiejętności i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny sprawy stwierdzić należy, iż opisany we wniosku wydatek na studia doktoranckie należy, ocenić, jako poniesiony w celu zdobycia przez Wnioskodawczynię kwalifikacji w postaci ukończonych studiów doktoranckich. Wydatek ten służy podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia, a więc ma charakter osobisty.

Reasumując, przenosząc opisane wcześniej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na względzie ujęty we wniosku opis stanu faktycznego należy stwierdzić, iż wydatki związane z uzyskaniem tytułu doktora prawa, należy ocenić, jako wydatki mające charakter osobisty, niespełniające kryterium celowości, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie mogą one stanowić kosztów uzyskania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.