IPPB1/415-51/10-4/MT - Możliwość zaliczenia wypłaty odszkodowania za skradziony ładunek do kosztów uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2010 r. (data wpływu 18 stycznia 2010 r.) oraz piśmie (data nadania 9 marca 2010 r.), (data wpływu 15 marca 2010 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie Nr IPPB1/415-51/10-2/MT z dnia 3 marca 2010 r. (data nadania 4 marca 2010 r., data doręczenia 8 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconego odszkodowania za skradziony ładunek - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 stycznia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłaconego odszkodowania za skradziony ładunek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

We wrześniu 2009 r. we Włoszech, kierowca zatrudniony w Spółce zjechał na całodobowy, ogrodzony parking, przystosowany dla samochodów ciężarowych na 11-godzinny, obowiązkowy odpoczynek dobowy. W nocy ok. godziny 2:00 kierowcę przebudziło kołysanie naczepy, na której załadowane były telewizory z M. Kierowca zorientował się, że obok samochodu, w którym przebywał, stoi samochód dostawczy, a kilka osób wynosi z naczepy ładunek. Kierowca zablokował drzwi kabiny, w której przebywał, następnie zapalił światła i uruchomił klakson. Kiedy zorientował się, że złodzieje uciekli pobiegł do obsługi całodobowej stacji w celu wezwania policji. Policja włoska dokonała dokładnych oględzin miejsca zdarzenia i spisała raport. Przestępców nie odnaleziono, a sprawa została umorzona. Wartość skradzionego towaru odbiorca oszacował na 53.000 euro. Ponieważ Spółka posiadała ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego, zgłosiła szkodę do P. Ubezpieczyciel odmówił spółce prawa do wypłaty odszkodowania. W odwołaniu od tej decyzji Spółka przedstawiła wyrok Sądu Najwyższego, który był wydany w adekwatnym przypadku, ale P. nie uznało również tego wyroku. Po 10 miesiącach od kradzieży Spółka otrzymała oficjalne pismo wzywające do uregulowania kwoty za skradziony towar. W trakcie prowadzonych rozmów udało się wynegocjować kwotę spłaty w wysokości 20.000 euro w ratach. Ugoda została zawarta w Sądzie Gospodarczym. Od miesiąca lutego 2009 r. Spółka zaczęła spłacać raty w wysokości 1.000 euro. Jednocześnie spółka ponownie zwróciła się do P. o zawarcie ugody w tej sprawie, ponieważ kwota uległa znacznemu zmniejszeniu dzięki staraniom Spółki. P nawet nie zareagowało. Do końca 2009 r. Spółce udało się uregulować 13.000 euro.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 3 marca 2010 r. Nr IPPB1/415-51/10-2/MT Spółka uzupełniła swój wniosek pismem z dnia 9 marca 2010 r., informując, iż jako argument przedstawiciel P. uznał, że samochód nie zatrzymał się na parkingu strzeżonym. Według oceny Spółki samochód jej firmy zatrzymał się odpowiednio na 11 godzin odpoczynku dobowego. Był to parking ogrodzony, oświetlony, przystosowany dla samochodów ciężarowych, znajdujący się przy całodobowej stacji paliw i autogrillu. Są to standardowe parkingi dla samochodów ciężarowych w Europie. Ostatni parking ściśle strzeżony w pełnym tego słowa znaczeniu znajduje się w Gorizi (granica słoweńsko-włoska). Idąc tym tokiem myślenia kierowca nigdy nie dostarczyłby towaru, ponieważ przy obowiązujących przepisach A, powinien wrócić na parking w G. po 4,5 godz. prowadzenia pojazdu. Ponadto, kierowca samochodu ciężarowego poza czasem jazdy jest zobligowany czasem pracy, który musi zaplanować tak, żeby dostarczyć ładunek w określonym terminie. Spółka wystąpiła do Zarządu autostrad We Włoszech z prośbą o wyjaśnienie, gdzie znajdują się parkingi ściśle strzeżone. W odpowiedzi otrzymała informację, że autostrady o numerach A4, A 28, A 23 nie posiadają takich parkingów. Autostrada A4 jest jedyną, możliwą drogą dotarcia do Cortemaggiore, gdzie miał być dostarczony ładunek.

Ładunek był prawidłowo zabezpieczony, tzn. naczepa plandeka 13.6 m (zgodnie ze zleceniem) z linką celną i plombą założoną w miejscu załadunku, czyli w firmie w M.

Wartość skradzionego towaru z samochodu wynosiła 53.000 EURO. W wyniku negocjacji została zawarta ugoda, według której Spółka musi spłacić 20.000 EURO. Do chwili obecnej Spółka była w stanie uregulować kwotę 14.000 EURO. Spółka nie umie określić charakteru odszkodowania. Celem Spółki było załatwienie tej trudnej sprawy możliwie najłagodniej i polubownie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłaconą kwotę Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem spółki oraz według informacji uzyskanych z infolinii podatkowej Spółka prawidłowo wykonała usługę. Kierowca był w odpowiednim miejscu, aby zgodnie z obowiązującymi przepisami AETR dostarczyć towar na ściśle określony dzień w liście przewozowym. Parking, na którym zatrzymał się kierowca był przy autostradzie, ogrodzony i oświetlony.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określa w art. 22 ust. 1 ustawy dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Warunkiem uznania danego wydatku za koszt uzyskania przychodu, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem wydatku, a możliwością uzyskania dzięki temu przychodów. Oznacza to, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wymienionych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, jeżeli pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z przychodami, w tym służą zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów. Są to, więc koszty bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskanym przychodem oraz koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z funkcjonowaniem firmy.

Natomiast zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 tejże ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W świetle przedmiotowego stanu faktycznego dla oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie możliwości zaliczenia wypłaconego odszkodowania do kosztów podatkowych istotne jest ustalenie, czy przedmiotową umowę przewozu należy traktować jako usługę wykonaną wadliwie, co skutkowałoby wyłączeniem kwot wypłaconych przez Spółkę z kosztów uzyskania przychodów na podstawie ww. art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też jako usługę niewykonaną, co z kolei wymagałoby ustalenia związku z przychodami umożliwiającego zaliczenie wydatków do kosztów podatkowych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują w odrębny sposób terminu "wadliwy", wobec czego należy uznać, że pojęcie to powinno być w kontekście analizowanego przepisu rozumiane w sposób przyjęty w języku potocznym. Na gruncie języka polskiego słowo "wadliwy" oznacza tyle, co "mający wady, usterki defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003).

Zgodnie z art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia osób lub rzeczy, a jego kontrahent - do uiszczenia wynagrodzenia za przewóz. Z powyższego przepisu wynika, że cechą konstytutywną umowy przewozu jest przewiezienie osób lub rzeczy, za pomocą odpowiedniego środka transportu, do miejsca przeznaczenia. Usługi przewoźnika nie obejmują samego tylko działania, ale i jego rezultat. W sytuacji kradzieży towaru nie doszło do wykonania umowy, gdyż zaistniała trwała przeszkoda w dokonaniu przewozu, która uniemożliwiła dostarczenie przesyłki do miejsca przeznaczenia. W ocenie organu z uwagi na fakt, że zlecona Spółce usługa przewozowa nie została wykonana, w niniejszej sprawie nie ma zastosowania przepis art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy podatkowej.

Do rozważenia pozostaje zatem kwestia celu wydatku w kontekście przepisu art. 22 ust. 1 ustawy. Przedsiębiorca prowadzący działalność w zakresie usług transportowych uzyskuje przychody z wykonania tej usługi. Przedsiębiorca wykonujący przewozy towarów odpowiada na zasadzie ryzyka za szkody wyrządzone w przewożonym towarze powstałe podczas transportu. W przypadku uszkodzenia lub kradzieży przewożonego towaru firma transportowa zobowiązana jest do naprawienia szkody. Wynika to z przepisów kodeksu cywilnego oraz ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601 z późn. zm.).

Przepis art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, iż można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kary umownej). Natomiast rozdział 7 prawa przewozowego reguluje odpowiedzialność przewoźnika z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy przewozu przesyłek. W przypadku, gdy dochodzi do zapłaty odszkodowania na rzecz klienta firma transportowa podejmuje działania w celu uzyskania rekompensaty wypłaconych kwot odszkodowań. Działania te obejmują przede wszystkim dochodzenie pokrycia poniesionych kosztów od ubezpieczyciela na podstawie zawartej z nim umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika. Odszkodowanie uzyskane od ubezpieczyciela stanowi dla firmy przewozowej przychód podatkowy, wydatki zaś przewoźnika na pokrycie szkód kontrahenta przy wykonywaniu umowy przewozu nie wyłączone przepisem art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy stanowią koszty uzyskania przychodów.

W tym miejscu należy jednak zwrócić uwagę, że umowa ubezpieczenia może zawierać postanowienia nakładające na ubezpieczającego obowiązek zachowania rozsądnych środków ostrożności przy zabezpieczeniu mienia, których niedopełnienie uprawnia ubezpieczyciela do odmowy wypłaty świadczenia ubezpieczeniowego w całości lub w części, jeśli niedopełnienie tych obowiązków miało wpływ na powstanie szkody lub jej rozmiar. Również na gruncie ustawy podatkowej ustawodawca konstruując zapis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i biorąc pod uwagę surowsze wymagania w stosunku do przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie należytej staranności w ich działaniach, oczekuje, że podatnik prowadząc działalność gospodarczą i kwalifikując wydatki do kosztów podatkowych czyni to przy zachowaniu reguł należytej staranności. Wydatki zaliczone do kosztów uzyskania przychodów muszą być wynikiem racjonalnego i celowego działania podatnika a nie skutkiem zaniedbań, czy braku staranności.

W przedmiotowej sprawie na skutek kradzieży, towar nie dotarł do odbiorcy we Włoszech. Spółka jako przewoźnik została obciążona na podstawie ugody sądowej określonej kwoty za szkodę, która została wyrządzona klientowi. Chociaż wystąpiła o rekompensatę poniesionych wydatków do ubezpieczyciela, odszkodowania od niego nie otrzymała. W ocenie Spółki wydatek w postaci odszkodowania dla kontrahenta, który poniosła nie z własnej woli, lecz na podstawie ugody sądowej kwalifikuje go do kosztów podatkowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozpatrując sprawę zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych w kontekście spełnienia przesłanek określonych w art. 22 ust. 1 ustawy w ocenie organu przedstawiony stan faktyczny nie daje podstaw do zaliczenia kwot wypłaconych na podstawie ugody sądowej do kosztów podatkowych. Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania. Powodem odmowy wypłaty odszkodowania było to, iż według ubezpieczyciela samochód nie zatrzymał się na parkingu strzeżonym. Zakwestionował zatem fakt właściwego dozoru skradzionego towaru. Zatem dokonując badania wydatku pod kątem jego związku z przychodem na gruncie ustawy podatkowej należy uwzględnić ww. zasadę racjonalności działania podatnika. Skoro ubezpieczyciel nie wypłacił odszkodowania uznając, iż Spółka nie zachowała reguł należytej staranności, Organ nie może przyjąć, iż omawiany wydatek był racjonalny i spełniał przesłanki, o których mowa w art. 22 ust. 1 ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.