IPPB1/415-504/11-2/EC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2011 r. (data wpływu 26 maja 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka cywilna "S." w osobach B. C., J. S., W. Ż. wykonuje między innymi usługi polegające na naprawie, modernizacji i badań okresowych zbiorników cystern drogowych służących do przewozu materiałów niebezpiecznych różnych klas.

Dnia 15 lipca 2004 r. Firma "I." spółka jawna z siedzibą w Z. zleciła wykonanie mycie zbiornika cysterny oraz zespawania uchwytów - zawiasów pokryw włazów rewizyjnych tego zbiornika. Podczas tego spawania doszło do wybuchu, w wyniku, którego według Pana M. J. w znacznym stopniu uszkodziły się dwa falochrony wewnątrz zbiornika tej cysterny. Diagnozy tej nie podzielili rzeczoznawcy M., który na naszą prośbę wykonał ekspertyzę techniczną tej cysterny, jak również B. sp. z o.o., który stwierdził, iż nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić, że uszkodzenia pochodzą od eksplozji wewnętrznej i czy nie powstały wskutek innego zdarzenia o czym użytkownik Pan J. nie wiedział, lub na wskutek niewłaściwej eksploatacji zbiornika.

Właścicielem tej cysterny była firma "P." sp. z o.o. w B. a Firma "I." wynajmowała tą cysternę od "P.". Naprawę uszkodzonej cysterny naprawiła firma "P." i kosztami obciążyła wynajmującego czyli firmę "I.".

Wobec powyższego firma "I." zażądała od Wnioskodawcy zwrotu kosztów naprawy, jakie musiała zwrócić firmie "P.". Opierając się na ekspertyzie M., jak również niejednoznacznej opinii B. firma Wnioskodawcy odmówiła firmie "I." wypłaty kosztów poniesionych za naprawę cysterny. W takich okolicznościach w dniu 4 lipca 2005 r. Firma "I." z siedzibą w Z. wniósł do Sądu Rejonowego pozew przeciwko firmie S. s. c. domagając się zasądzenie solidarnie od pozwanych kwoty 43.266,08 z odsetkami od dnia 2 lipca 2005 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W wyniku toczących się przez pięć lat rozpraw i wyroków dla nas niekorzystnych i korzystnych w dniu 15 grudnia 2010 r. zakończyła się rozprawa w Sądzie Apelacyjnym, który odrzucił apelację firmy S. s. c. i potwierdził wyrok Sądu Rejonowego z dnia 26 marca 2010 r..

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Wnioskodawca zwraca się z zapytaniem, czy zasądzone kwoty wypłacone Firmie "I." zgodnie z wyrokiem sądowym, to znaczy, kwota główna stanowiąca zwrot kosztów za uszkodzony tankkontener, kwota odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty liczona od dnia 2 lipca 2005 do dnia zapłaty, koszty poniesione przez powoda wpisu sądowego oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika za obie instancje zostały prawidłowo zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zapłacona solidarnie kwota Panu M. J. Firma "I." w wysokości 32.496,92 złotych wynikająca z wyroku Sądu Rejonowego jest kosztem uzyskania przychodu, ponieważ kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Mimo, że zdarzył się wypadek i kontener został uszkodzony, ale zakres wykonywanych prac mieścił się w ramach działalności Firmy S.

Firma wypłaciła zasądzoną kwotę, jako zwrot kosztów poniesionych przez Firmę "I." wraz z odsetkami od zasądzonej kwoty do dnia zapłaty oraz koszty adwokackie i koszty sądowe.

Wnioskodawca uważa, że kwoty zapłacone solidarnie wynikające z wyroku sądowego to znaczy kwota główna stanowiąca zwrot kosztów naprawy cysterny oraz odsetki ustawowe od zasądzonej kwoty od dnia 2 lipca 2005 r. do dnia zapłaty, pozostałe koszty wynikające z wyroku sądowego winny być zaliczone jako koszty uzyskania przychodu, ponieważ działali jako Firma S. w dobrej intencji, w ramach wykonywanych przez nas usług w celu osiągnięcia przychodu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Aby określony wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* wydatek został poniesiony przez podatnika,

* jest definitywny, a więc bezzwrotny,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie jest kosztem wymienionym w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Zauważyć przy tym należy, iż konieczność poniesienia danego wydatku nie może wynikać z zaniedbań lub sprzecznych z prawem działań podatnika.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Musi to być zatem taki wydatek, którego związek z prowadzoną działalnością nie budzi wątpliwości, jest bezsporny a obowiązek wykazania tego związku należy do podatnika.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko te, które nie są wymienione w art. 23 ust. 1 powoływanej ustawy i które pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów. Przy czym ciężar wykazania owego związku spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Generalną zasadą prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych jest więc ścisłe oraz nie budzące wątpliwości powiązanie kosztów ponoszonych przez podatnika z celem osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym cel ten musi być widoczny, a ponoszone koszty winny go bezpośrednio realizować lub co najmniej winny go zakładać jako realny.

Zauważyć należy, iż przez sformułowanie "w celu" należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot "celowości", jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo-skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (doprowadzić do zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu).

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, które przesądzałyby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek wymaga indywidualnej oceny, czy pozostaje on w ścisłym związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Podkreślenia wymaga, że podatnik nie może bezkrytycznie kwalifikować do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków, w tym takich, które są następstwem jego niewłaściwego lub nieracjonalnego działania, bądź też będących następstwem niezachowania przez niego należytej staranności. Ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej ponosi podatnik i nie ma on możliwości przenoszenia tego ryzyka na budżet państwa, poprzez zaliczenie w koszty wszystkich poniesionych wydatków.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki cywilnej, która wykonuje m.in. usługi polegające na naprawie, modernizacji i badań okresowych zbiorników cystern drogowych służących do przewozu materiałów niebezpiecznych różnych klas. Dnia 15 lipca 2004 r. Firma "I." spółka jawna zleciła wykonanie mycie zbiornika cysterny oraz zespawania uchwytów - zawiasów pokryw włazów rewizyjnych tego zbiornika. Podczas tego spawania doszło do wybuchu, w wyniku, którego według Pana M. J. w znacznym stopniu uszkodziły się dwa falochrony wewnątrz zbiornika tej cysterny. Diagnozy tej nie podzielili rzeczoznawcy M., który na prośbę Wnioskodawcy wykonał ekspertyzę techniczną tej cysterny, jak również B. sp. z o.o., który stwierdził, iż nie jest w stanie jednoznacznie stwierdzić, że uszkodzenia pochodzą od eksplozji wewnętrznej i czy nie powstały wskutek innego zdarzenia o czym użytkownik Pan J. nie wiedział, lub na wskutek niewłaściwej eksploatacji zbiornika.

Właścicielem tej cysterny była firma "P." sp. z o.o. w B. a Firma "I." wynajmowała tą cysternę od "P.". Naprawę uszkodzonej cysterny naprawiła firma "P." i kosztami obciążyła wynajmującego czyli firmę "I.". Wobec powyższego firma "I." zażądała od Wnioskodawcy zwrotu kosztów naprawy, jakie musiała zwrócić firmie "P.". Po odmowie zapłaty, firma I. skierowała sprawę do sądu domagając się zasądzenia solidarnie od pozwanych kwoty 43.266,08 z odsetkami od dnia 2 lipca 2005 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W wyniku toczących się przez pięć lat rozpraw i wyroków dla Wnioskodawcy niekorzystnych i korzystnych, w dniu 15 grudnia 2010 r. zakończyła się rozprawa w Sądzie Apelacyjnym, który odrzucił apelację firmy S. s. c. i potwierdził wyrok Sądu Rejonowego z dnia 26 marca 2010 r..

Oceniając możliwość zaliczenia zasądzonej wyrokiem sądowym kwoty, (tj. zwrot kosztów za uszkodzony tankkontener, kwota odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty liczona od dnia 2 lipca 2005 do dnia zapłaty, koszty poniesione przez powoda wpisu sądowego oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej), należy odnieść się do ogólnych przesłanek dotyczących kosztów uzyskania przychodów wynikających z przepisu art. 22 ust. 1 ustawy.

Poniesienie powyższego wydatku jest wprawdzie konsekwencją zdarzeń zaistniałych w związku z prowadzeniem przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, jednak zdaniem organu podatkowego, nie jest to wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu bądź zachowania lub zabezpieczenia jego źródła. Możliwość kwalifikowania tego rodzaju wydatku jako kosztu uzyskania przychodu uzależniona jest od rzetelnej i całościowej oceny tego wydatku pod kątem spełnienia przesłanek określonych w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w kontekście całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej oraz zasadności jego poniesienia w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności.

Niewątpliwie poniesionego przez Wnioskodawcę wydatku z tytułu zasądzonej wyrokiem kwoty, nie można uznać za poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, gdyż przychód w ogóle w tym przypadku nie wystąpi. Nie można także doszukać się przesłanek do zakwalifikowania go do wydatków mających na celu zachowanie lub zabezpieczenia źródła przychodów. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało.

Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości. Takiego charakteru przedmiotowy wydatek również nie posiada.

Celem zapłaty ww. kwoty było zwolnienie się Wnioskodawcy z ciążącej na nim na podstawie wyroku sądowego odpowiedzialności za wyrządzoną kontrahentowi szkodę. Ponadto odnosząc się do kwestii możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek należy wskazać, iż zgodnie z treścią art. 23 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy, nie stanowią kosztów uzyskania przychodów naliczone, lecz nie zapłacone albo umorzone odsetki od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

Zatem co do zasady zapłacone odsetki stanowią koszt uzyskania przychodu. Niemniej jednak mogą być one kosztami jeżeli spełnią również zasady określone w art. 22 ust. 1 ww. ustawy, tj. Wnioskodawca wskaże, iż zostały one poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Mając na uwadze to, że - jak wykazano - zapłacona na podstawie wyroku sądowego kwota nie została poniesiona w celu uzyskania przychodu, ani też w celu zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, że zarówno wartość kwoty stanowiącej zwrot kosztów za uszkodzony tankkontener, odsetek, koszty wpisu sądowego oraz koszty wynagrodzenia pełnomocnika nie może być uznana za koszt uzyskania przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenie w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.